Pełny tekst orzeczenia

184/5/B/2006


POSTANOWIENIE
z dnia 12 września 2005 r.
Sygn. akt Ts 103/05


Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Jerzy Stępień,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Jolanty Sudoł w sprawie zgodności:

art. 40 § 1 ustawy z 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) z art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2, art. 78, art. 176 ust. 1 oraz art. 177 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,


p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.



UZASADNIENIE:



W skardze konstytucyjnej złożonej 30 czerwca 2005 r. zarzucono, że art. 40 § 1 ustawy z 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) jest niezgodny z art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2, art. 78, art. 176 ust. 1 oraz art. 177 Konstytucji. Zdaniem skarżącej naruszenie jej praw konstytucyjnych polega na tym, że żaden z przepisów prawa o ustroju sądów powszechnych nie przewiduje wprost, jak czyni to art. 37 § 4 tej ustawy, możliwości złożenia przez sędziego zastrzeżeń od udzielonego mu wytyku. Brak jest też regulacji przewidujących możliwość złożenia zażalenia na odmowę uwzględnienia zastrzeżenia. Wytyk, który zdaniem skarżącej jest środkiem dyscyplinarnym, wpływa tymczasem na sytuację sędziego. Udzielenie wytyku może mieć bezpośredni wpływ na wysokość wynagrodzenia sędziego, a nadto jest wpisywany do jego wykazu służbowego.

Skarga konstytucyjna została złożona w oparciu o następujący stan faktyczny. Sąd Okręgowy w Poznaniu postanowieniem z 5 marca 2004 r. w oparciu o zaskarżony przepis ustawy wytknął Sądowi Rejonowemu w Poznaniu uchybienie polegające na nadaniu orzeczeniu sądowej klauzuli wykonalności z rażącym naruszeniem art. 777 § 1 pkt 1 k.p.c. Skarżąca wniosła zastrzeżenie do wytyku, które zostało pozostawione bez rozpoznania uchwałą Sądu Apelacyjnego w Poznaniu. Przewodniczący Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego w Poznaniu zarządzeniem odmówił przyjęcia zażalenia skarżącej na powyższą uchwałę. Skarżąca złożyła zażalenie na to zarządzenie do Sądu Najwyższego. Sąd Najwyższy postanowieniem z 17 marca 2005 r. nie uwzględnił zażalenia skarżącej i utrzymał w mocy uchwałę Sądu Apelacyjnego w Poznaniu.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji przedmiotem skargi konstytucyjnej może być wyłącznie taki akt normatywny, który stanowił podstawę wydania ostatecznego orzeczenia odnoszącego się do wolności lub praw skarżącej o charakterze konstytucyjnym. Skarga konstytucyjna jest środkiem ochrony konstytucyjnych wolności lub praw, służącym derogowaniu przepisów ustaw lub innych aktów normatywnych, będących podstawą ostatecznego orzeczenia sądu lub organu administracji publicznej, naruszającego wolności lub prawa albo obowiązki skarżącego określone w Konstytucji. Konstrukcja przedmiotu skargi konstytucyjnej w prawie polskim opiera się więc na złożonej zależności zachodzącej między zakwestionowanym przepisem, ostatecznym orzeczeniem wydanym na jego podstawie, oraz zaistniałym naruszeniem konstytucyjnych praw skarżącego. Zależność ta powoduje, że bezpośrednią przyczyną naruszenia tych praw jest ostateczne orzeczenie wydane w sprawie skarżącego, a sama skarga kierować się winna wobec przepisów stanowiących jego podstawę normatywną. Z powyższego wynika, że wydanie indywidualnego rozstrzygnięcia o prawach skarżącej jest niezbędną przesłanką dla merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej.

Postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z 5 marca 2004 r. nie było skierowane do skarżącej, lecz do Sądu Rejonowego w Poznaniu. Postanowienie to nie odnosiło się więc do sfery jej indywidualnych wolności lub praw. Ponadto, wskazując na konsekwencje finansowe określone w art. 91 § 3 prawa o ustroju sądów powszechnych, jakie dla sędziego mogą łączyć się z wydaniem postanowienia w trybie art. 40 § 1 prawa o ustroju sądów powszechnych, skarżąca nie stwierdziła, że miały one do niej zastosowanie. Także więc z punktu widzenia ustawowo określonych, obligatoryjnych skutków, jakie dla sfery wolności lub praw skarżącej może rodzić wydanie określonego orzeczenia przez organ władzy publicznej, nie można uznać, by przyjęte za podstawę skargi konstytucyjnej postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu odnosiło się do przysługujących jej konstytucyjnych wolności lub praw.



Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, należało orzec jak w sentencji.