155/4/B/2008
POSTANOWIENIE
z dnia 16 lipca 2008 r.
Sygn. akt Ts 97/07
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Andrzej Rzepliński – przewodniczący
Mirosław Granat – sprawozdawca
Bohdan Zdziennicki,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 października 2007 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Eugeniusza Dejewskiego,
p o s t a n a w i a:
pozostawić zażalenie bez rozpoznania.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 7 maja 2007 r. skarżący zarzucił, że art. 134 § 5 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070, ze zm.) jest niezgodny z art. 180 ust. 1 i 2 Konstytucji; art. 135 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w zw. z art. 10 i art. 175 ust. 1 oraz art. 178 Konstytucji; art. 136 § 2 w zw. z art. 77 § 1 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych jest niezgodny z art. 180 ust. 1 Konstytucji; art. 136 § 2 w zw. z art. 91 § 1 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w zw. z art. 178 ust. 2 Konstytucji; natomiast art. 160 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych jest niezgodny z art. 10 Konstytucji.
W ocenie skarżącego powyższe przepisy w zakresie, w jakim przewidują w postępowaniu sądowym udział asesorów i ławników naruszają prawo każdego obywatela do rozpatrzenia sprawy przez niezawisły sąd. Orzekający w sprawach asesorzy sądowi oraz ławnicy nie spełniają gwarancji niezawisłości, ponieważ regulacja ustawowa różniąca ich status od sędziów zawodowych powoduje, iż są oni – zdaniem skarżącego – w pewnym stopniu zależni od władzy wykonawczej. Ponadto, pozostawanie asesorów w okresie pełnienia czynności sędziowskich pod pieczą wyznaczonego sędziego konsultanta ogranicza – w ocenie skarżącego – ich niezawisłość. Skarżący podnosi również, że udział ławników w procesie orzekania narusza konstytucyjną zasadę trójpodziału władzy.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 28 czerwca 2007 r. (dostarczonym pełnomocnikowi skarżącego 5 lipca 2007 r.) wezwano pełnomocnika do uzupełnienia braków formalnych skargi konstytucyjnej przez: wskazanie, z którym ostatecznym rozstrzygnięciem skarżący wiąże naruszenie swoich praw i wolności oraz wskazanie daty jego doręczenia skarżącemu; wskazanie, jakie konstytucyjne wolności lub prawa i w jaki sposób – zdaniem skarżącego – zostały naruszone; wskazanie daty wystąpienia przez skarżącego do Sądu Rejonowego I Wydział Cywilny w Elblągu z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu celem sporządzenia skargi konstytucyjnej; dostarczenie zarządzenia Okręgowej Rady Adwokackiej ustanawiającego pełnomocnika procesowego; podanie dokładnego opisu stanu faktycznego oraz dostarczenie dwóch egzemplarzy skargi konstytucyjnej wraz z załącznikami określonymi w art. 47 ust. 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.).
W dniu 10 lipca 2007 r. pełnomocnik skarżącego odniósł się do braków formalnych skargi konstytucyjnej.
Skarżący, bez pośrednictwa pełnomocnika, 30 sierpnia 2007 r. złożył w Trybunale Konstytucyjnym szereg dokumentów, w tym wyrok łączny Sądu Rejonowego w Elblągu II Wydział Karny z 20 sierpnia 2007 r. (sygn. akt II K 682/07). Zdaniem skarżącego wyrok ten jest prawomocny.
Postanowieniem z 9 października 2007 r., dostarczonym pełnomocnikowi skarżącego 17 października 2007 r., Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu z uwagi na przekroczenie ustawowego terminu do jej wniesienia.
Zażalenie na powyższe postanowienie Trybunału Konstytucyjnego wniósł 12 listopada 2007 r. sam skarżący. W swoim piśmie zakwestionował prawidłowość oceny Trybunału Konstytucyjnego w zakresie uchybienia ustawowemu terminowi do złożenia skargi konstytucyjnej. Jednocześnie w zażaleniu wniósł o przywrócenie terminu do jego wniesienia. Zdaniem skarżącego, uchybienie terminowi leży po stronie pełnomocnika reprezentującego go przed Trybunałem Konstytucyjnym, gdyż – jak sam twierdzi – postanowienie Trybunału Konstytucyjnego, doręczone pełnomocnikowi 17 października 2007 r., otrzymał na swoje żądanie dopiero 24 października 2007 r.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z treścią art. 48 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym skargę i zażalenie na postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu sporządzają adwokat lub radca prawny, chyba że skarżącym jest sędzia, prokurator, notariusz, profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych. Z treści pisma z 6 listopada 2007 r. (data nadania w urzędzie pocztowym), zatytułowanego „Zażalenie” na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 9 października 2007 r. (sygn. akt Ts 97/07), wynika jednoznacznie, że sporządzone zostało ono przez samego skarżącego. Z uwagi na to, że skarżący nie jest podmiotem legitymowanym – w świetle cytowanego przepisu ustawy o Trybunale Konstytucyjnym – do samodzielnego występowania z zażaleniem na postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, należało wniesione przez niego zażalenie pozostawić bez rozpoznania.
Jedynie na marginesie należy wskazać, że zgodnie z ustalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego termin do wniesienia skargi konstytucyjnej ma charakter materialnoprawny, wyznaczający granice czasowe, w ramach których skarżący może korzystać z tego środka ochrony wolności i praw konstytucyjnych. Przepisy ustawowe, do których odsyła art. 79 ust. 1 Konstytucji, nie przewidują możliwości przywrócenia tego terminu (por. postanowienia z: 21 stycznia 1998 r., Ts 2/98, OTK ZU nr 2/1998, poz. 21; 28 stycznia 1998 r., Ts 21/97, OTK ZU nr 2/1998, poz. 23; 15 lipca 1998 r., Ts 79/98, OTK ZU nr 5/1998, poz. 82; 10 sierpnia 1998 r., Ts 73/98, OTK ZU nr 5/1998, poz. 79).
Z uwagi na powyższe okoliczności, Trybunał Konstytucyjny orzekł jak w sentencji.