Ts 352/08
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
311/4/B/2009
POSTANOWIENIE
z dnia 16 lipca 2009 r.
Sygn. akt Ts 352/08
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Teresa Liszcz,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej OMD – Krzysztof S., Michał T. spółka jawna w sprawie zgodności:
art. 4798a § 5 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej z 18 listopada 2008 r. zakwestionowana została zgodność z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej art. 4798a § 5 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.). Skarżąca stoi na stanowisku, że przewidziany w kwestionowanej regulacji rygor odrzucania pism składanych przez profesjonalnego pełnomocnika, nienależycie opłaconych bez wzywania do uiszczenia opłaty, narusza konstytucyjne prawa do sądu oraz do zaskarżania orzeczeń zapadłych w pierwszej instancji.
Skarga konstytucyjna została skierowana w oparciu o następujący stan faktyczny sprawy.
Postanowieniem z 28 lutego 2008 r. (sygn. akt VIII GNc 10198/07) Sąd Rejonowy w Warszawie odrzucił sprzeciw skarżącej od nakazu zapłaty tego sądu z uwagi na nienależyte wykazanie umocowania. Postanowienie to zostało zaskarżone zażaleniem, które Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił postanowieniem z 30 lipca 2008 r. (sygn. akt XXIII Gz 512/08).
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Odnosząc się do skargi, Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że nie może być jej nadany dalszy bieg, albowiem merytoryczne rozpatrzenie sformułowanych zarzutów jest zbędne.
Kwestionowane przez skarżącą regulacje k.p.c. były przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego w kontekście wskazanych w skardze konstytucyjnej wzorców kontroli. Wyrokiem z 15 kwietnia 2009 r. Trybunał orzekł, że „art. 4798a § 5 zdanie drugie ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (…) dodany ustawą z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, w zakresie, w jakim w postępowaniu w sprawach gospodarczych przewiduje, że sąd odrzuca zawierające braki formalne zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym oraz sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, wniesione przez przedsiębiorcę reprezentowanego przez adwokata lub radcę prawnego, bez uprzedniego wezwania do ich uzupełnienia, jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3, z art. 45 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 oraz z art. 78 Konstytucji” (SK 28/08, OTK ZU nr 4/A/2009, poz. 48).
We wskazanym wyżej wyroku Trybunał Konstytucyjny podniósł, że rygoryzm w zakresie formalnych warunków wniesienia zarzutów rzutuje na prawo strony do zaskarżenia orzeczeń wydanych w pierwszej instancji. Strona pozwana w postępowaniu nakazowym i upominawczym w sprawach gospodarczych w razie popełnienia uchybień formalnych nie tylko nie ma możliwości przedstawienia sądowi swej argumentacji, ale również nie może zaskarżyć z merytorycznego punktu widzenia orzeczenia wydanego z pominięciem jej argumentacji do sądu wyższej instancji. W przypadku odrzucenia zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty można bowiem podnosić jedynie argumenty odnoszące się do stwierdzonych przez sąd uchybień formalnych, skutkujących decyzją o odrzuceniu pisma procesowego.
Artykuł 39 ust. l pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) stanowi, że Trybunał umarza na posiedzeniu niejawnym postępowanie, jeżeli wydanie orzeczenia jest zbędne lub niedopuszczalne. Taki stan rzeczy ma niewątpliwie miejsce, gdy zaskarżony przepis był już przedmiotem kontroli zgodności z Konstytucją w innej sprawie rozpoznawanej przez Trybunał (zob. postanowienia z: 3 października 2001 r., SK 3/01, OTK ZU nr 7/2001, poz. 218; 25 listopada 2002 r., SK 30/01, OTK ZU nr 6/A/2002, poz. 88 oraz 26 marca 2002 r., P 3/02, OTK ZU nr 2/A/2002, poz. 22). Trybunał Konstytucyjny stoi przy tym na stanowisku, że konieczność uwzględniania określonej w ustawie o TK przesłanki zbędności wydania orzeczenia uwidacznia się na każdym etapie postępowania inicjowanego skargą (por. postanowienie TK z 3 września 2007 r., Ts 94/06, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 75).
Zważywszy, że przedmiot niniejszej sprawy jest zbieżny z materią, co do której Trybunał Konstytucyjny wypowiedział się szczegółowo we wspomnianym wyroku z dnia 15 kwietnia 2009 r., należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej wniesionej przez skarżącą z uwagi na zbędność orzekania.
POSTANOWIENIE
z dnia 16 lipca 2009 r.
Sygn. akt Ts 352/08
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Teresa Liszcz,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej OMD – Krzysztof S., Michał T. spółka jawna w sprawie zgodności:
art. 4798a § 5 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej z 18 listopada 2008 r. zakwestionowana została zgodność z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej art. 4798a § 5 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.). Skarżąca stoi na stanowisku, że przewidziany w kwestionowanej regulacji rygor odrzucania pism składanych przez profesjonalnego pełnomocnika, nienależycie opłaconych bez wzywania do uiszczenia opłaty, narusza konstytucyjne prawa do sądu oraz do zaskarżania orzeczeń zapadłych w pierwszej instancji.
Skarga konstytucyjna została skierowana w oparciu o następujący stan faktyczny sprawy.
Postanowieniem z 28 lutego 2008 r. (sygn. akt VIII GNc 10198/07) Sąd Rejonowy w Warszawie odrzucił sprzeciw skarżącej od nakazu zapłaty tego sądu z uwagi na nienależyte wykazanie umocowania. Postanowienie to zostało zaskarżone zażaleniem, które Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił postanowieniem z 30 lipca 2008 r. (sygn. akt XXIII Gz 512/08).
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Odnosząc się do skargi, Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że nie może być jej nadany dalszy bieg, albowiem merytoryczne rozpatrzenie sformułowanych zarzutów jest zbędne.
Kwestionowane przez skarżącą regulacje k.p.c. były przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego w kontekście wskazanych w skardze konstytucyjnej wzorców kontroli. Wyrokiem z 15 kwietnia 2009 r. Trybunał orzekł, że „art. 4798a § 5 zdanie drugie ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (…) dodany ustawą z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, w zakresie, w jakim w postępowaniu w sprawach gospodarczych przewiduje, że sąd odrzuca zawierające braki formalne zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym oraz sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, wniesione przez przedsiębiorcę reprezentowanego przez adwokata lub radcę prawnego, bez uprzedniego wezwania do ich uzupełnienia, jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3, z art. 45 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 oraz z art. 78 Konstytucji” (SK 28/08, OTK ZU nr 4/A/2009, poz. 48).
We wskazanym wyżej wyroku Trybunał Konstytucyjny podniósł, że rygoryzm w zakresie formalnych warunków wniesienia zarzutów rzutuje na prawo strony do zaskarżenia orzeczeń wydanych w pierwszej instancji. Strona pozwana w postępowaniu nakazowym i upominawczym w sprawach gospodarczych w razie popełnienia uchybień formalnych nie tylko nie ma możliwości przedstawienia sądowi swej argumentacji, ale również nie może zaskarżyć z merytorycznego punktu widzenia orzeczenia wydanego z pominięciem jej argumentacji do sądu wyższej instancji. W przypadku odrzucenia zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty można bowiem podnosić jedynie argumenty odnoszące się do stwierdzonych przez sąd uchybień formalnych, skutkujących decyzją o odrzuceniu pisma procesowego.
Artykuł 39 ust. l pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) stanowi, że Trybunał umarza na posiedzeniu niejawnym postępowanie, jeżeli wydanie orzeczenia jest zbędne lub niedopuszczalne. Taki stan rzeczy ma niewątpliwie miejsce, gdy zaskarżony przepis był już przedmiotem kontroli zgodności z Konstytucją w innej sprawie rozpoznawanej przez Trybunał (zob. postanowienia z: 3 października 2001 r., SK 3/01, OTK ZU nr 7/2001, poz. 218; 25 listopada 2002 r., SK 30/01, OTK ZU nr 6/A/2002, poz. 88 oraz 26 marca 2002 r., P 3/02, OTK ZU nr 2/A/2002, poz. 22). Trybunał Konstytucyjny stoi przy tym na stanowisku, że konieczność uwzględniania określonej w ustawie o TK przesłanki zbędności wydania orzeczenia uwidacznia się na każdym etapie postępowania inicjowanego skargą (por. postanowienie TK z 3 września 2007 r., Ts 94/06, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 75).
Zważywszy, że przedmiot niniejszej sprawy jest zbieżny z materią, co do której Trybunał Konstytucyjny wypowiedział się szczegółowo we wspomnianym wyroku z dnia 15 kwietnia 2009 r., należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej wniesionej przez skarżącą z uwagi na zbędność orzekania.