Pełny tekst orzeczenia

361/5/B/2010



POSTANOWIENIE

z dnia 18 stycznia 2010 r.

Sygn. akt Ts 129/09



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Ewa Łętowska,



po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Mariusza W. w sprawie zgodności:

1) art. 618 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 45 ust. 1 i art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284),

2) art. 618 § 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 45 ust. 1, art. 21 ust. 1, art. 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284), jak również art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonego w Paryżu dnia 20 marca 1952 r. (Dz. U. z 1995 r. Nr 36, poz. 175),



p o s t a n a w i a:



odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.



UZASADNIENIE



W skardze konstytucyjnej z 25 maja 2009 r. (złożonej 28 maja 2009 r.) skarżący zarzucił, że art. 618 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) jest niezgodny z art. 45 ust. 1 i art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284; dalej: Konwencja). Ponadto podniósł, że art. 618 § 3 k.p.c. narusza art. 45 ust. 1, art. 21 ust. 1 i art. 64 ust. 2, Konstytucji oraz art. 6 Konwencji, jak również art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonego w Paryżu dnia 20 marca 1952 r. (Dz. U. z 1995 r. Nr 36, poz. 175; dalej: Protokół).

Niniejsza skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z następującą sprawą.

Skarżący wystąpił w 1993 r. z powództwem przeciwko małżeństwu K. oraz Przedsiębiorstwu Zagranicznemu „Polproduct” o zapłatę za korzystanie bez tytułu prawnego z nieruchomości, której był wraz z żoną współwłaścicielem w ½ części. Postępowanie toczyło się przed sądem Wojewódzkim w Koszalinie. W toku postępowania pozwani małżonkowie złożyli w Sądzie Rejonowym w Białogardzie wniosek o zniesienie współwłasności. Sąd Wojewódzki w Koszalinie postanowieniem z 24 czerwca 1996 r. zawiesił postępowanie nie przekazując sprawy, w zakresie dotyczącym pozwanych współwłaścicieli, do Sądu Rejonowego w Białogardzie. W trakcie postępowania zmarł małżonek pozwanego, a w jego miejsce wstąpili spadkobiercy. Postanowieniem z 26 czerwca 2008 r. (sygn. akt IC 475/05) Sąd Okręgowy w Koszalinie umorzył postępowanie i zniósł wzajemne koszty procesu. Powyższe rozstrzygnięcie zaskarżył zażaleniem zarówno skarżący – w zakresie umorzenia postępowania, jak i pozwani – w zakresie kosztów procesu. Postanowieniem z 30 stycznia 2009 r. (sygn. akt I ACz 781/08; I ACz 782/08) Sąd Apelacyjny w Szczecinie I Wydział Cywilny uchylił postanowienie wobec Przedsiębiorstwa „Polproduct”, zasądził o kosztach procesu, w pozostałej części oddalił zażalenia powodów i pozwanych. Powyższe postanowienie zostało doręczone skarżącemu 1 kwietnia 2009 r.

W ocenie skarżącego w sytuacji, gdy wyłącznie z winy sądu nie doszło do przekazania sprawy w zakresie pozwanych małżonków do postępowania o zniesienie współwłasności, skutek w postaci umorzenia postępowania przy jednoczesnym braku możliwości wytoczenia kolejnego powództwa doprowadził do pozbawienia go prawa do rozpoznania jego sprawy przez sąd. W tej sytuacji prawidłowo – zdaniem skarżącego – wytoczone powództwo w wyniku błędu ze strony sądu nie zostało rozpoznane we właściwym trybie, w wyniku czego skarżący został pozbawiony możliwości dochodzenia swoich praw. W ocenie skarżącego, w ten sposób naruszony został zarówno art. 45 ust. 1 Konstytucji, jak i art. 6 Konwencji. Ponadto, w wyniku umorzenia postępowania i zakazu wynikającego z art. 618 § 3 k.p.c. skarżący został pozbawiony ochrony swojej własności i przysługującego mu prawa majątkowego. Skarżący podniósł również, że w wyniku niewłaściwego zastosowania art. 618 § 2 k.p.c. naruszony został art. 64 ust. 2 Konstytucji.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji, każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo na zasadach określonych w ustawie wnieść skargę konstytucyjną w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji. Z powyższego wynika, że przedmiotem kontroli w postępowaniu skargowym może być więc tylko taki przepis, który stanowił źródło naruszenia konstytucyjnych wolności lub praw skarżącego. Tym samym jest oczywiste, że podstawą skargi konstytucyjnej nie mogą być wyłącznie – jak ma to miejsce w niniejszej sprawie – zarzuty wadliwego zastosowania zaskarżonych przepisów w indywidualnej sprawie skarżącego. To nie sfera stosowania prawa, a normatywna treść podstawy ostatecznego rozstrzygnięcia pozostaje bowiem przedmiotem kontroli w postępowaniu prowadzonym przed Trybunałem Konstytucyjnym.

W świetle art. 32 ust. pkt 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.), skarga konstytucyjna będąca pismem procesowym powinna zawierać między innymi sformułowanie zarzutu niezgodności z Konstytucją kwestionowanego aktu normatywnego. Skarżący powinien zatem określić, na czym – jego zdaniem – polega hierarchiczna niezgodność zaskarżonych przepisów z wskazanymi konstytucyjnymi wzorcami kontroli, jak również wskazać, jakie konkretne gwarantowane konstytucyjnie uprawnienia zostały naruszone. W tym celu skarżący powinien określić normatywną treść wzorca konstytucyjnego, na którym skarga jest oparta, normatywną treść zaskarżonych przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego oraz wskazać, na czym polega niezgodność między normami Konstytucji, a normami zaskarżonego aktu. W przypadku skargi konstytucyjnej konieczne jest również uprawdopodobnienie, że niezgodność ta powoduje naruszenie praw skarżącego.

W sprawie będącej przedmiotem niniejszego rozpoznania powyższe wymogi nie zostały spełnione. Skarżący koncentruje zarzuty wyłącznie na nieprawidłowym zastosowaniu w swojej sprawie kwestionowanych przepisów. Tak sformułowany zarzut jest w świetle art. 79 ust. 1 Konstytucji niedopuszczalny, a jego rozpoznanie nie mieści się w zakresie kompetencji Trybunału Konstytucyjnego.

Powyższa okoliczność stanowi samoistną przesłankę odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, należy jednak również podkreślić, że w świetle jednoznacznego brzmienia art. 79 ust. 1 Konstytucji, wzorcem kontroli w postępowaniu skargowym mogą być wyłącznie przepisy Konstytucji kreujące wolności lub prawa podmiotu występującego ze skargą konstytucyjną. Z przepisu tego w sposób niebudzący żadnej wątpliwości wynika, że umowy międzynarodowe nie mogą stanowić takiego wzorca, dlatego jest nieprawidłowe formułowanie zarzutów skargi w oparciu o przepisy Konwencji i Protokołu.



Mając na uwadze powyższe okoliczności, na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 ustawy o TK, należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.