Pełny tekst orzeczenia

138/2/B/2010

POSTANOWIENIE
z dnia 9 lutego 2010 r.
Sygn. akt Ts 294/09

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marek Kotlinowski,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Tadeusza K. w sprawie zgodności:
art. 81c ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, ze zm.) z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 8 grudnia 2009 r. (data nadania skargi konstytucyjnej w urzędzie pocztowym), sporządzonej przez pełnomocnika z urzędu skarżącego – Tadeusza K., zakwestionowana została zgodność z Konstytucją art. 81c ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, ze zm.). Zakwestionowanemu przepisowi prawa budowlanego skarżący zarzucił niezgodność z art. 2 Konstytucji.
Skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z następującym postępowaniem. Postanowieniem z 27 stycznia 2004 r. (nr ROA-7356-25-259/03), wydanym przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Krakowie, skarżący (będący współwłaścicielem budynku) został zobowiązany do przedłożenia ekspertyzy technicznej dla przewodów kominowych tego budynku, opracowanej przez osobę uprawnioną i ustalającej sposób doprowadzenia przewodów do prawidłowego stanu technicznego. Termin wykonania tego polecenia ustalono do 28 lutego 2004 r. W wyniku odwołania wniesionego przez skarżącego Małopolski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Krakowie, postanowieniem z 19 marca 2004 r., zmienił zaskarżone rozstrzygnięcie w ten sposób, że skorygował pomyłkę dotyczącą wadliwego określenia numeru budynku, którego dotyczyło polecenie. Jako podstawę prawną wydanych postanowień organy administracji publicznej powołały art. 81c ust. 2 prawa budowlanego. Skarga skarżącego złożona na postanowienie organu odwoławczego została oddalona wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 14 lutego 2008 r. (sygn. akt II SA/Kr 511/04). Oddalona została także skarga kasacyjna od powyższego orzeczenia, wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2 czerwca 2009 r. (sygn. akt II OSK 830/08). Orzeczenie to zostało doręczone pełnomocnikowi skarżącego w dniu 30 czerwca 2009 r. Następnie w dniu 19 sierpnia 2009 r. skarżący wystąpił z wnioskiem do Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie o ustanowienie pełnomocnika z urzędu celem sporządzenia skargi konstytucyjnej. Postanowieniem z 1 września 2009 r. (sygn. akt VI Co 1680/09/S) Sąd Rejonowy ustanowił dla skarżącego pełnomocnika z urzędu celem sporządzenia skargi konstytucyjnej. W dniu 26 października 2009 r. pełnomocnik z urzędu został powiadomiony o wyznaczeniu go celem sporządzenia skarżącemu skargi konstytucyjnej.
Uzasadniając zarzut kierowany wobec art. 81c ust. 2 prawa budowlanego, skarżący stwierdził, że przepis ten, „nakładając na właściciela budynku, poszkodowanego przez cudzą budowę, obowiązek sporządzenia ekspertyzy celem naprawienia nieprawidłowości powstałych w wyniku tej budowy bez badania przyczyny zaistniałego stanu”, narusza zagwarantowane w art. 2 Konstytucji zasady, zgodnie z którymi Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji skarga konstytucyjna jest środkiem ochrony konstytucyjnych praw lub wolności, która realizowana jest przez poddanie kontroli Trybunału Konstytucyjnego przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, stanowiących podstawę ostatecznego orzeczenia sądu lub organu administracji publicznej, naruszającego wolności lub prawa albo obowiązki skarżącego określone w Konstytucji. W ślad za zapowiedzią ustrojodawcy zasady, na jakich dopuszczalne jest korzystanie z tego środka prawnego precyzuje ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm., dalej: ustawa o TK). I tak, w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK nałożony został na skarżącego obowiązek wskazania, jakie konstytucyjne wolności lub prawa i w jaki sposób zostały naruszone przez przepisy stanowiące przedmiot wnoszonej skargi. Ocena dopełnienia przez skarżącego powyższego obowiązku, jak i innych przesłanek warunkujących dopuszczalność korzystania ze skargi konstytucyjnej, następuje na etapie wstępnej kontroli skargi. W przypadku, gdy skarga wykazuje braki formalne, względnie zawiera zarzuty o treści oczywiście bezzasadnej, Trybunał odmawia nadania jej dalszego biegu.
Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego analizowana skarga konstytucyjna nie spełnia ustawowych wymogów korzystania z tego środka ochrony praw i wolności. Sformułowany w skardze zarzut niekonstytucyjności art. 81c ust. 2 prawa budowlanego został przez skarżącego uzasadniony w sposób, który nie spełnia wymogu przewidzianego w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK. Uzasadnienie to sprowadza się bowiem wyłącznie do tezy o niezgodności kwestionowanego przepisu prawa budowlanego z zasadami wyrażonymi w art. 2 Konstytucji. Tymczasem w orzecznictwie TK wskazywano już wielokrotnie na ograniczoną możliwość konstruowania podstawy skargi konstytucyjnej w oparciu o zasady ustrojowe statuowane w tym przepisie Konstytucji. Zabieg taki jest dopuszczalny wyłącznie wówczas, gdy skarżący precyzyjnie określi, w zakresie jakich przysługujących mu praw lub wolności, wyrażonych w innych, szczegółowych przepisach Konstytucji, zasady te doznały niedozwolonego uszczerbku lub ograniczenia (por. np. postanowienie TK z 23 stycznia 2002 r., Ts 105/00, OTK ZU nr 1 B/2002, poz. 60). Warto jeszcze podkreślić, iż TK nie neguje, że podstawą wolności lub prawa może być przepis zamieszczony poza rozdziałem II Konstytucji, ale nie znaczy to, że w każdym przepisie konstytucyjnym można upatrywać podstawę takiej wolności lub prawa, której naruszenie uzasadnia wniesienie skargi konstytucyjnej.
Niezależnie od powyższej okoliczności, samoistnie przesądzającej o niemożności nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, należy stwierdzić, że analizowania skarga wniesiona została z przekroczeniem ustawowego terminu do korzystania z tego rodzaju środka ochrony praw i wolności. Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy o TK, skarga konstytucyjne może być wniesiona w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, wyczerpującego przysługującą w sprawie drogę prawną. W sprawie, w związku z którą niniejsza skarga konstytucyjna została sformułowana, takim orzeczeniem był wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2 czerwca 2009 r. Orzeczenie to zostało doręczone skarżącemu w dniu 30 czerwca 2009 r. Wówczas też rozpoczął się bieg terminu, o którym mowa w art. 46 ust. 1 ustawy o TK. W związku z wystąpieniem przez skarżącego do Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu celem sporządzenia skargi konstytucyjnej, bieg terminu uległ zawieszeniu (na podstawie art. 48 ust. 2 ustawy o TK) w okresie od dnia 19 sierpnia 2009 r. do dnia 26 października 2009 r. Z uwagi na fakt, że skarga konstytucyjna została nadana w urzędzie pocztowym w dniu 8 grudnia 2009 r. stwierdzić należy, że jej wniesienie nastąpiło z przekroczeniem ustawowego terminu, który upłynął w dniu 4 grudnia 2009 r.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, działając na podstawie art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, orzeka się jak w sentencji.