Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE
z dnia 29 listopada 2011 r.
Sygn. akt Ts 108/11

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Mirosław Granat – przewodniczący
Andrzej Rzepliński – sprawozdawca
Adam Jamróz,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 września 2011 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Spółdzielni Pracy „PEZETGES”,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

1.1. W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 13 kwietnia 2011 r. Spółdzielnia Pracy „PEZETGES” w Łęczycy (dalej: skarżąca albo spółdzielnia) wniosła o stwierdzenie niezgodności „postanowienia Sądu Najwyższego Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych i poprzedzających je wyroków Sądu Okręgowego i Rejonowego” z art. 20, art. 21, art. 45 ust. 1 i art. 64 Konstytucji. W uzasadnieniu skarżąca wskazała, że zasądzenie od spółdzielni wynagrodzenia na rzecz byłego prezesa narusza art. 20 oraz art. 64 Konstytucji.

1.2. Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 maja 2011 r. skarżąca została wezwana do usunięcia braków formalnych skargi konstytucyjnej, w szczególności przez: wskazanie przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, którym zarzuca niezgodność z Konstytucją; wskazanie konstytucyjnych praw lub wolności naruszonych ostatecznym rozstrzygnięciem opartym na przepisach, do których wskazania została skarżąca wezwana, oraz dokładne określenie sposobu tego naruszenia; wskazanie orzeczenia rozstrzygającego ostatecznie o prawach lub wolnościach w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji.

1.3. Pismem z 25 maja 2011 r. skarżąca, odnosząc się do powyższego zarządzenia, wskazała, że przedmiot skargi konstytucyjnej stanowi art. 39813 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.), zgodnie z którym Sąd Najwyższy rozpoznaje skargę kasacyjną w granicach zaskarżenia oraz w granicach podstaw. Skarżąca zmieniła wzorce kontroli konstytucyjności tego przepisu. Z wzorców wskazanych w skardze skarżąca podtrzymała jedynie zarzut naruszenia art. 45 ust. 1 Konstytucji (prawo do sprawiedliwego rozpoznania sprawy przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd); nowym wzorcem uczyniła art. 183 ust. 1 Konstytucji. Każdy sąd rozpoznający sprawę powinien bowiem – w ocenie spółdzielni – czynić to w sposób wszechstronny, zwłaszcza jeżeli rozpoznaje sprawę w wyższej instancji. Jako orzeczenie rozstrzygające ostatecznie o prawach lub wolnościach konstytucyjnych skarżąca wskazała postanowienie Sądu Najwyższego z 24 września 2010 r. (sygn. akt I PK 82/10) odmawiające przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej skarżącej od wyroku Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi – VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 2009 r.

1.4. Postanowieniem z dnia 20 września 2011 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, uznając, że przedmiotowa skarga konstytucyjna nie spełnia przesłanki z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) – przez brak określenia sposobu naruszenia konstytucyjnych praw lub wolności. Ponadto, Trybunał wskazał również inne uchybienia tej skargi, uniemożliwiające nadanie jej dalszego biegu. Spółdzielnia przedmiotem skargi uczyniła akt stosowania prawa. Przedstawione zarzuty były oczywiście bezzasadne, a zaskarżenie w zakresie badania zgodności art. 39813 § 1 k.p.c. z art. 183 Konstytucji przekraczało granice udzielonego przez skarżącą pełnomocnictwa.

1.5. Na powyższe postanowienie pełnomocnik skarżącej wniósł 7 października 2011 r. zażalenie. W zażaleniu tym skarżąca podniosła, że orzeczenia „premiujące” osoby, które zachowywały się w sposób naruszający zasadę uczciwego postępowania wobec współobywateli, a następnie „dochodzą swoich praw z całą bezwzględnością ze szkod[ą] dla osób, które uprzednio poniżały i wykorzystywały (…) naruszają prawo do sprawiedliwego procesu wynikające z art. 45 ust. 1 Konstytucji”.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

2.1. Zgodnie z art. 36 ust. 4 w związku z art. 49 ustawy o TK, skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b w związku z art. 36 ust. 6–7 i z art. 49 ustawy o TK). Trybunał Konstytucyjny bada w szczególności, czy wydając zaskarżone postanowienie, prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu. Oznacza to, że na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał analizuje przede wszystkim te zarzuty, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.

2.2. Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, a zarzuty podniesione w zażaleniu nie zasługują na uwzględnienie.

2.3. Zgodnie z orzecznictwem TK zażalenie na postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej powinno dotyczyć podstaw, na których odmowa ta była oparta. Przedmiotem postępowania zażaleniowego jest bowiem ustalenie ich prawidłowości. Brak ustosunkowania się do przyczyn podjętego postanowienia powoduje, że zażalenie nie może zostać uwzględnione (por. postanowienie z 2 marca 2011 r., Ts 120/10, niepubl.).W zażaleniu wniesionym do TK 7 października 2011 r. skarżąca nie podniosła natomiast argumentów merytorycznych, które podważałyby prawidłowość postanowienia Trybunału z 20 września 2011 r. W piśmie procesowym skarżąca nie odniosła się w ogóle do podstaw odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, kwestionując jedynie trafność i sprawiedliwość wcześniejszych orzeczeń, jakie zapadły w jej sprawie. Taki sposób sformułowania zażalenia przesądza o konieczności jego nieuwzględnienia.

2.4. Jedynie na marginesie, aprobując w pełni stanowisko wyrażone w postanowieniu z 20 września 2011 r., Trybunał przypomina, że przedmiotowa skarga nie spełniała koniecznych wymogów formalnych wynikających zarówno z art. 79 ust. 1 Konstytucji, jak i ustawy o TK. W myśl art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK obowiązkiem skarżącej jest dokładne określenie sposobu naruszenia konstytucyjnych praw lub wolności. Spółdzielnia w skardze ograniczyła się zaś tylko do postawienia zarzutów niekonstytucyjności art. 39813 § 1 k.p.c., nie przedstawiając przy tym argumentów na ich rzecz, które uprawdopodobniałyby to naruszenie.

2.5. Ponadto należy zauważyć, że oczywiście bezzasadne są zarzuty dotyczące obowiązku wszechstronnego rozpoznania sprawy, w związku z którą skarżąca wniosła kasację do Sądu Najwyższego, co wynika z samej istoty skargi kasacyjnej jako nadzwyczajnego środka zaskarżenia.

2.6. Kwestią przesądzającą o niedopuszczalności przekazania skargi do merytorycznej kontroli było również uczynienie jej przedmiotem indywidualnego rozstrzygnięcia zapadłego w sprawie skarżącej. Skarżenie się „na orzeczenie” – wspomniane postanowienie Sądu Najwyższego z 24 września 2010 r., a nie na akt normatywny, stanowiło samodzielną przesłankę odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 7 ustawy o TK, Trybunał Konstytucyjny nie uwzględnił zażalenia.