Pełny tekst orzeczenia

391/4/B/2013

POSTANOWIENIE

z dnia 17 kwietnia 2013 r.

Sygn. akt Ts 125/12



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Mirosław Granat,



po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej BERSIN Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w sprawie zgodności:

1) art. 139 ust. 1 oraz art. 145 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201, poz. 1540, ze zm.) z art. 20 i art. 22 w związku z art. 2, art. 21 ust. 1 i art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

2) art. 139 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201, poz. 1540, ze zm.) z art. 20 ust. 1 i art. 64 ust. 1 w związku z art. 2, art. 31 ust. 3 i art. 64 ust. 3 Konstytucji,



p o s t a n a w i a:



odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.



UZASADNIENIE



W sporządzonej przez radcę prawnego skardze konstytucyjnej, wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 22 maja 2012 r. (data nadania), BERSIN Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej: skarżąca) zarzuciła niezgodność: po pierwsze, art. 139 ust. 1 oraz art. 145 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201, poz. 1540, ze zm.; dalej: ustawa z 2009 r.) z art. 20 i art. 22 w związku z art. 2, art. 21 ust. 1 i art. 31 ust. 3 Konstytucji; po drugie, art. 139 ust. 1 ustawy z 2009 r. z art. 20 ust. 1 i art. 64 ust. 1 w związku z art. 2, art. 31 ust. 3 i art. 64 ust. 3 Konstytucji.

Skarga została wniesiona w związku z następującą sprawą. Dyrektor Izby Celnej w Łodzi decyzją z 19 listopada 2010 r. (nr 360000-IAGW-9298-2/2010/AD) utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Celnego w Łodzi z 23 sierpnia 2010 r. w sprawie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku od gier na automatach o niskich wygranych i określającą zobowiązanie podatkowe w tym podatku za luty, marzec i kwiecień 2010 r.

W ocenie skarżącej kwestionowane przepisy ustawy z 2009 r. naruszają prawo do prowadzenia działalności gospodarczej, ponieważ „jest [ono] ograniczane przez ekstensywne opodatkowanie, wprowadzone bez odpowiedniej vacatio legis (pozwalającej na zakończenie działalności w okresie objętym zezwoleniem, na dotychczasowych warunkach), powodujące faktyczną niemożliwość kontynuowania działalności gospodarczej pomimo udzielonego zezwolenia”. Ponadto, wskazane przepisy naruszają prawo własności, gdyż nakładają na skarżącą podatek w wysokości, która przewyższa przychody z prowadzonej działalności.

W analizowanej sprawie podmiotem inicjującym postępowanie skargowe jest spółka prawa handlowego – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Pełnomocnictwo do sporządzenia skargi konstytucyjnej i reprezentowania skarżącej w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym dla radcy prawnego Gerarda Dźwigały zostało wystawione 30 marca 2012 r. przez prokurenta skarżącej Dariusza Dąbrowskiego.

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 24 lipca 2012 r. (doręczonym pełnomocnikowi skarżącej 31 lipca 2012 r.) skarżąca została wezwana do usunięcia, w terminie siedmiu dni od daty doręczenia tego zarządzenia, braku formalnego skargi konstytucyjnej przez doręczenie pełnomocnictwa szczególnego do sporządzenia skargi konstytucyjnej, udzielonego przez podmiot uprawniony do reprezentowania skarżącej, zgodnie z odpowiednim wpisem w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.

Pismem procesowym z 7 sierpnia 2012 r., wniesionym do Trybunału Konstytucyjnego tego samego dnia (data nadania), pełnomocnik skarżącej wniósł o „przedłużenie wyznaczonego 7-dniowego terminu do uzupełnienia braku formalnego skargi konstytucyjnej” o dodatkowy 30-dniowy termin do doręczenie pełnomocnictwa.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



Zgodnie z art. 36 ust. 1 w związku z art. 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) skarga konstytucyjna podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym, podczas którego Trybunał Konstytucyjny bada, czy odpowiada ona określonym przez prawo wymogom.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że termin wyznaczony do usunięcia braków formalnych skargi konstytucyjnej jest terminem ustawowym, określonym w art. 36 ust. 2 ustawy o TK. W związku z takim uregulowaniem instytucja przedłużenia terminu do dokonania czynności procesowej, określona w art. 166 k.p.c., nie znajduje zastosowania do skarżącej, ponieważ dotyczy ona wyłącznie terminów sądowych (por. postanowienie TK z 9 lutego 1999 r., Ts 148/98, OTK ZU nr 3/1999, poz. 55; J. Bodio, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. A. Jakubecki, wyd. 3, Warszawa 2008, s. 241; M. Jędrzejewska, K. Weitz, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 1: Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze, red. T. Ereciński, wyd. 3, Warszawa 2009, s. 465; J. Jodłowski, Z. Resich, J. Lapierre, T. Misiuk-Jodłowska, K. Weitz, Postępowanie cywilne, wyd. 6, Warszawa 2009, s. 296; E. Marszałkowska-Krześ, [w:] Postępowanie cywilne, red. E. Marszałkowska-Krześ, Warszawa 2008, s. 242; M. Uliasz, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, wyd. 2, Warszawa 2008, s. 238; A. Zieliński, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. A. Zieliński, wyd. 4, Warszawa 2010, s. 308).

Należy również wskazać, że warunkiem dopuszczalności skargi konstytucyjnej jest prawidłowe umocowanie pełnomocnika przez skarżącego, które legitymizuje działania mandatariusza w imieniu mandanta. Oznacza to, że w przypadku osób prawnych pełnomocnictwo do sporządzenia skargi konstytucyjnej musi pochodzić od umocowanego podmiotu (w świetle zarówno przepisów prawa powszechnie obowiązującego dotyczących reprezentacji, jak i wewnętrznego statutu osoby prawnej). W przeciwnym razie mamy do czynienia z sytuacją, w której to nie osoba prawna (której przysługuje prawo do wniesienia skargi konstytucyjnej – w myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji), ale konkretna osoba fizyczna udziela upoważnienia do wniesienia skargi. Przeciwny wniosek prowadziłby do obejścia podstawowego założenia kształtującego instytucję skargi konstytucyjnej w prawie polskim, co nadawałoby skardze, niedozwolony w świetle art. 79 ust. 1 Konstytucji, charakter actio popularis (por. postanowienia TK z 14 marca 2001 r. i 6 czerwca 2001 r., Ts 7/01, OTK ZU nr 5/2001, poz. 147 i 148).

W analizowanej sprawie pełnomocnictwo szczególne dla radcy prawnego do sporządzenia skargi konstytucyjnej, co wynika zarówno ze skargi konstytucyjnej, jak i z pisma z 7 sierpnia 2012 r., nie istniało w chwili wniesienia tej skargi. Bezsporne jest, że brak ten nie został usunięty w terminie określonym w zarządzeniu sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 24 lipca 2012 r., czyli do 7 sierpnia 2012 r. W aktach postępowania w niniejszej sprawie nie znajduje się także żadne pismo procesowe pełnomocnika skarżącej, w którym wykonałby on zarządzenie sędziego z 24 lipca 2012 r., oraz – jednocześnie – wnosiłby o przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej na zasadzie art. 168 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.).

Powyższa okoliczność stanowi samoistną podstawę odmowy nadania dalszego biegu skardze ze względu na niedopuszczalność orzekania (art. 39 ust. 1 pkt 1 in fine oraz art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK).



W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.