Pełny tekst orzeczenia

283/3/B/2013

POSTANOWIENIE

z dnia 20 lutego 2013 r.

Sygn. akt Ts 278/12



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Marek Kotlinowski,



po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Henryka S. w sprawie zgodności:

art. 130, art. 131 i art. 134 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, ze zm.) z art. 70 ust. 1 i 4 oraz art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,



p o s t a n a w i a:



odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.



UZASADNIENIE



W skardze konstytucyjnej, wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 9 listopada 2011 r. (data nadania), reprezentowany przez pełnomocnika z urzędu Henryk S. (dalej: skarżący) zakwestionował zgodność art. 130, art. 131 i art. 134 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, ze zm.; dalej: k.k.w.) z art. 70 ust. 1 i 4 oraz art. 78 Konstytucji.

Zdaniem skarżącego wskazane wyżej przepisy k.k.w. naruszają Konstytucję w zakresie, w jakim uzależniają podjęcie nauki przez skazanego od nieobjętych obowiązkiem uzasadnienia decyzji administracji, decyzji dyrektora oraz od wewnętrznych niepublikowanych instrukcji; a także w zakresie, w jakim od powyższych decyzji nie przewidują środka odwoławczego.

Skargę konstytucyjną wniesiono w związku z następującą sprawą. Skarżący – odbywając karę pozbawienia wolności – kilkakrotnie zwracał się (m.in.) do dyrektora zakładu karnego z prośbą o umożliwienie mu podjęcia nauki w zasadniczej szkole zawodowej albo o skierowanie go na szkolenie lub kurs zawodowy. Jak zaznaczył, od ponad czterech lat jego wnioski są rozpatrywane negatywnie. Zdaniem administracji zakładu karnego za odmową przemawia przede wszystkim wysokość orzeczonej kary.

Skarżący twierdzi, że zakwestionowane w skardze przepisy naruszają przysługujące mu prawo do nauki oraz prawo do zaskarżania każdej decyzji wydanej przez organy administracji publicznej. Podkreśla, że „nie ma możliwości żądania uzasadnienia odmowy ani tym bardziej możliwości jej zaskarżenia”.

W zarządzeniu z 19 grudnia 2012 r. (doręczonym 14 stycznia 2013 r.) sędzia Trybunału Konstytucyjnego wezwał pełnomocnika skarżącego do usunięcia braków formalnych skargi konstytucyjnej, przez wskazanie: ostatecznego orzeczenia w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji; daty jego doręczenia skarżącemu wraz z uzasadnieniem; daty wystąpienia przez skarżącego z wnioskiem, o którym mowa w art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK); daty doręczenia pełnomocnikowi skarżącego pisma Okręgowej Izby Radców Prawnych (dalej: OIRP) z 6 lipca 2012 r.; a także tego, jakie konstytucyjne prawa i wolności skarżącego wynikające z art. 70 ust. 1 i 4 oraz art. 78 Konstytucji – i w jaki sposób – zostały naruszone przez zakwestionowane w skardze przepisy. Ponadto pełnomocnika skarżącego wezwano do doręczenia: jednego odpisu i czterech kopii orzeczenia, o którym mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji; decyzji i orzeczeń poprzedzających powyższe orzeczenie oraz czterech kopii załączników skargi konstytucyjnej.

W piśmie procesowym z 21 stycznia 2013 r. (data nadania) radca prawny odniósł się do zarządzenia. W uzasadnieniu napisał (m.in.), że „skarżący skarżył się na decyzje Dyrektora Zakładu Karnego w Gdańsku i regulaminy Zakładu Karnego”. Do pisma nie dołączył jednak żadnego orzeczenia ani decyzji wydanych w sprawie skarżącego. Twierdził, że nie dostał ich ani od skarżącego, ani od administracji zakładu karnego, ani też od sądu. Wyjaśnił również, że pismo, o którym mowa w pkt 3 zarządzenia (pismo OIRP), otrzymał „na początku sierpnia 2012 r.”

Uzasadniając zarzuty niekonstytucyjności, radca prawny wskazał, że zdaniem skarżącego zakwestionowane przepisy, w związku z użyciem w nich zwrotów niedookreślonych „może zezwolić” czy „za zgodą dyrektora”, umożliwiają dyrektorowi zakładu karnego podejmowanie uznaniowych decyzji dotyczących kształcenia więźnia. Decyzje te są niezaskarżalne, dlatego przepisy k.k.w. naruszają art. 78 Konstytucji. W piśmie procesowym skarżący rozszerzył przedmiot skargi konstytucyjnej. Wniósł o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją przepisów wykonawczych, tj. wydanych na podstawie art. 134 k.k.w.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



Skarga konstytucyjna jest sformalizowanym środkiem ochrony konstytucyjnych wolności i praw. Jej merytoryczne rozpoznanie uzależnione jest od wykonania licznych przesłanek wynikających zarówno z art. 79 ust. 1 Konstytucji, jak i art. 46-47 ustawy o TK.

W myśl art. 49 ustawy o TK skarga konstytucyjna podlega wstępnemu rozpoznaniu zgodnie z odpowiednio stosowanym art. 36 ustawy o TK. Jeżeli skarga nie spełnia warunków formalnych, sędzia Trybunału wzywa do usunięcia jej braków w terminie 7 dni od daty zawiadomienia. W myśl art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 ustawy o TK, gdy skarga jest oczywiście bezzasadna lub braki nie zostały usunięte w określonym terminie, sędzia Trybunału wydaje postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu.

Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że analizowana skarga nie spełnia drugiej ze wskazanych wyżej przesłanek.

W piśmie procesowym z 21 stycznia 2012 r., nadesłanym w celu wykonania zarządzenia sędziego Trybunału wzywającego do usunięcia braków formalnych skargi, pełnomocnik nie wskazał (ani nie dołączył do tego pisma) żadnej decyzji lub orzeczenia, o którym mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji. Co więcej, w uzasadnieniu nie wyjaśnił, czy w sprawie, w związku z którą skarżący wniósł skargę do Trybunału, wydano jakiekolwiek rozstrzygnięcie, w którym orzeczono ostatecznie o konstytucyjnych prawach, wolnościach lub obowiązkach skarżącego. Trybunał zwraca uwagę, że brak takiego rozstrzygnięcia uniemożliwia rozpoznanie zarzutów sformułowanych w skardze konstytucyjnej. Wprawdzie przedmiotem kontroli w postępowaniu skargowym jest kwestia zgodności z Konstytucją objętego skargą aktu normatywnego, ale wcześniejsze wydanie „ostatecznego orzeczenia” przez sąd bądź organ administracji publicznej jest warunkiem sine qua non zainicjowania tej formy kontroli przed Trybunałem Konstytucyjnym (zob. postanowienia TK z 1 grudnia 2010 r., OTK ZU nr 2/B/2011, poz. 179; 3 marca 2011 r., Ts 13/11, OTK ZU nr 3/B/2011, poz. 279). W związku z tym – jak stanowi art. 47 ust. 2 ustawy o TK – do skargi należy dołączyć wyrok, decyzję lub inne rozstrzygnięcie, z podaniem daty jej doręczenia, wydane na podstawie zakwestionowanego aktu normatywnego.

Ponadto w piśmie procesowym nadesłanym w celu wykonania zarządzenia sędziego Trybunału pełnomocnik nie wskazał dokładnej daty doręczenia mu pisma OIRP z 6 lipca 2012 r. Niewykonanie zarządzenia w tym zakresie uniemożliwia Trybunałowi dokonanie oceny spełnienia warunku formalnego wniesienia skargi konstytucyjnej, określonego w art. 46 ust. 1 ustawy o TK, tj. wniesienia skargi w terminie trzech miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego rozstrzygnięcia.

Nieusunięcie braków formalnych skargi konstytucyjnej w ustawowym terminie 7 dni jest w myśl art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 ustawy o TK, samoistną podstawą odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.



W związku z powyższym Trybunał Konstytucyjny orzekł jak na wstępie.