Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 marca 2013 r.

Sąd Rejonowy w Bolesławcu – IV Wydział Pracy

w składzie:

Przewodniczący : SSR Joanna Moroz-Korycka

Ławnicy: T. M., J. W.

Protokolant : Anna Ryś

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2013 r. w Bolesławcu,

sprawy z powództwa R. B.

przeciwko Zakładom (...) Sp. z o.o.

o odszkodowanie za nieuzasadnione wypowiedzenie warunków umowy o pracę

I.  zasądza od strony pozwanej Zakładów (...) Sp. z o.o. na rzecz powoda R. B. 6.073,24 zł (sześć tysięcy siedemdziesiąt trzy złote i dwadzieścia cztery grosze), tytułem nieuzasadnionego wypowiedzenia warunków umowy o pracę;

II.  zasądza od strony pozwanej Zakładów (...) Sp. z o.o. na rzecz powoda R. B. kwotę 60 zł, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

III.  nakazuje ściągnąć od strony pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bolesławcu kwotę 310 zł (trzysta dziesięć zł), tytułem opłaty sądowej, od której powód był zwolniony, w tym 6 zł, tytułem opłaty od klauzuli wykonalności;

IV.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 2.024,41 zł.

Sygn. akt. IV P 71/12

UZASADNIENIE

Powód R. B. wniósł powództwo przeciwko Zakładom (...) w B. o uznanie wypowiedzenia warunków umowy o pracę, doręczone powodowi w dniu 24.07.2012 r. za bezskuteczne oraz o zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód podał, ze pracował u strony pozwanej na podstawie umowy o pracę z dnia 07.04.2000 r. na czas nieokreślony na stanowisku elektromonter – konserwator wózków akumulatorowych w D. M. - Energetycznym. W dniu 24.07.2012 r. wręczono mu pismo wypowiadające dotychczasowe warunki pracy i płacy z zachowaniem trzymiesięcznego wynagrodzenia. Jako przyczynę wskazano zmiany organizacyjne w D. M. - Energetycznym i ograniczenie zatrudnienia na stanowisku elektromontera. Jednocześnie pracodawca zaproponował powodowi stanowisko formowacza ceramiki na Zakładzie Nr (...). Wraz z wypowiedzeniem zmieniającym powód otrzymał pismo, w którym oddelegowano go do pracy na stanowisko formowacza ceramiki w trybie art. 42 § 4 k.p. Podane przyczyny wypowiedzenia zmieniającego są nierzeczywiste i z tego powodu wypowiedzenie warunków pracy powoda jest bezzasadne. Zamiar dokonania zmian organizacyjnych w dziale M.-Energetycznym nie został skonsultowany z organizacjami związkowymi działającymi u pracodawcy na podstawie art. 26 ustawy z dnia 23.05.1991 r. o związkach zawodowych. Określenie – „ zmiany organizacyjne” jest pojęciem bardzo ogólnym i niekonkretnym, dlatego wymaga bliższego określenia przez pracodawcę. Nadto powód posiada najwyższe kwalifikacje spośród elektromonterów zatrudnionych u strony pozwanej i jest całkowicie niezrozumiałym przesunięcie wartościowego pracownika na stanowisko niewymagające żadnych kwalifikacji.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana Zakłady (...) w B. wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Strona pozwana przyznała, że pismem z dnia 24.07.2012r. dokonała wypowiedzenia powodowi warunków umowy o pracę, proponując mu inne stanowisko pracy. Przyczyną były względy organizacyjne, bowiem pracodawca nie ma potrzeby zatrudniać pięciu elektromonterów. Dokonując wyboru pracownika wzięto pod uwagę kryteria fachowości, umiejętności, stażu pracy, wieku. Wypowiedzenie warunków pracy i płacy powodowi było uzasadnione i oparte na głębokiej analizie potrzeb pracodawcy i sytuacji osobistej pracowników. Zmiany organizacyjne - konieczność ograniczenia zatrudnienia w D. E.-Mechanicznym stanowiły dostateczną przesłankę do rozwiązania z powodem definitywnie stosunku pracy, jednakże pracodawca zaproponował mu inne stanowisko pracy formowacza ceramiki. Wobec powyższego powództwo winno zostać oddalone.

Na rozprawie w dniu 19.02.2013 r. pełnomocnik powoda zmodyfikował powództwo i wniósł o zasądzenie odszkodowania z powodu nieuzasadnionego wypowiedzenia warunków umowy o pracę, bowiem powód zamierza wyjechać za granicę i tam podjąć pracę.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

R. B. był zatrudniony w Zakładach (...) w B. od 07.04.2000 r. na czas nieokreślony na stanowisku elektromonter – konserwator wózków akumulatorowych w D. M. -Energetycznym. Wynagrodzenie średnie miesięczne powoda za ostatnie 3 m-ce wynosiło brutto 2024,41 zł.

dowód: zaświadczenie o wynagrodzeniu powoda k. 15, akta osobowe powoda, zeznania powoda k. 31-31v.,56-56v.

Pismem z dnia 10.07.2012 r. Zarząd strony pozwanej zawiadomił o zamiarze wypowiedzenia powodowi warunków pracy i płacy Komisję Zakładową (...) przy Zakładach (...) w B., jako przyczynę podał zmiany organizacyjne w D. M.-Energetycznym i ograniczenie zatrudnienia w w/w dziale z pięciu do czterech etatów. Komisja Zakładowa (...) w piśmie z dnia 16.07.2012 r. nie wyraziła zgody na wypowiedzenie powodowi warunków umowy o pracę, podnosząc iż wypowiedzenie zmieniające nie uwzględnia kwalifikacji powoda, a likwidacja etatu w D. E.-Mechanicznym jest nieuzasadniona, bo prace elektromonterów winny być wykonywane, co najmniej przez dwie osoby.

dowód: akta osobowe powoda cześć B k. 51,53, zeznania świadka H. S. k. 43-43v., zeznania powoda k. 31-31v.,56-56v.

W dniu 24.07.2012 r. pracodawca wręczył powodowi na piśmie wypowiedzenie warunków umowy o pracę, z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynie w dniu 31.10.2012 r. oraz zaproponował stanowisko formowacza ceramiki w Zakładzie nr (...) ze stawką osobistego zaszeregowania 7,65 zł na godzinę wg VI kategorii zaszeregowania, z systemem pracy akordowo-premiowym. W uzasadnieniu pracodawca wskazał, iż przyczyną wypowiedzenia R. B. warunków umowy pracy i płacy są zmiany organizacyjne w D. M.-Energetycznym i ograniczenie zatrudnienia w w/w dziale z pięciu do czterech etatów. W tym samym dniu na podstawie art. 42 § 4 k.p. pracodawca oddelegował powoda do pracy na stanowisku formowacza ceramiki w Zakładzie nr (...) na okres od dnia 01.08.2012 r. do dnia 31.10.2012 r. z zachowaniem dotychczasowego wynagrodzenia. Praca formowacza ceramiki nie jest skomplikowana, nie wymaga żadnych kwalifikacji, osoba po krótkim przeszkoleniu odnajdzie się na tym stanowisku. Jest to praca stojąca. Powód odmówił przyjęcia zaproponowanych nowych warunków pracy i płacy.

dowód : zeznania powoda k. 31-31v.,56-56v., pismo z dnia 24.07.2012r. k. 5, wypowiedzenie warunków umowy o prace k. 7, akta osobowe powoda, zeznania świadka A. Ż. k. 32

Od dnia 01.08.2012 r. powód nie podjął pracy na stanowisku formowacza ceramiki, na które został oddelegowany, bowiem po przeprowadzeniu badań lekarskich, okazało się, iż powód wobec przeciwwskazań zdrowotnych jest niezdolny do podjęcia pracy na w/w stanowisku pracy. R. B. nie może wykonywać pracy obciążającej stawy kolanowe z powodu rozmiękania chrząstki. Do końca okresu wypowiedzenia powód pracował na stanowisku elektromontera.

dowód : zeznania powoda k. 31-31v.,56-56v., zaświadczenie lekarskie powoda k. 40-41.

R. B. jest doświadczonym pracownikiem, posiada 22 staż pracy. Jako jedyny z elektromonterów posiada uprawnienia D1 dozorowe. Ukończył zasadniczą szkołę zawodową w zawodzie elektromonter posiada tytuł mistrza w zawodzie elektryk. Ukończył kurs kierowcy wózków spalinowych i akumulatorowych, posiada uprawnienie do konserwacji dźwigów, świadectwo kwalifikacyjne E1. Nie był karany przez pracodawcę karami porządkowymi do jego pracy nie było zastrzeżeń ze strony przełożonych.

W dziale M. - Energetycznym oprócz powoda na stanowisku elektromontera pracują na Zakładzie nr (...) - T. J., na Zakładzie nr (...) - P. M., A. S. i K. L.. P. M. ma wykształcenie zasadnicze zawodowe w zawodzie rolnik –ogrodnik, ma 17 lat stażu pracy i niższe kwalifikacje od powoda. Do wielu prac związanych z obsługą urządzeń elektrycznych wymagana jest praca dwóch elektryków, np. przy pracach na wysokościach, jak i pracach na rozdzielni. Powód miał również doświadczenie w pracy na Zakładzie nr (...).

dowód: listy z opisem stażu pracy i kwalifikacjami pracowników k.16-17, zakres czynności k. 18, 19, kserokopia harmonogramu pracy elektryków k. 48, kserokopia pisma do powoda k. 53, zeznania powoda k.31-31v, 56-56v, zeznania świadka J. S. k. 44-45, zeznania świadka J. Z. k. 54-54v, zeznania świadka K. G. k. 45-46.

Sąd zważył co następuje :

Zgodnie z 42 § 1 k.p. przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę stosuje się odpowiednio do wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy i płacy. Art. 45 § 1 k.p. stanowi, że w razie ustalenia, iż wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę sąd orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę uległa rozwiązaniu o przywróceniu do pracy. Kodeks pracy nie zawiera katalogu przyczyn, które mogą skutkować podjęciem przez pracodawcę decyzji o zmianie warunków zatrudnienia, ale należy stwierdzić, że muszą to być przyczyny na tyle poważne, aby obiektywnie usprawiedliwiały dokonanie wypowiedzenia. Mogą to być przyczyny zarówno leżące po stronie pracownika, jak i pracodawcy.

W niniejszej sprawie, zdaniem Sądu, wypowiedzenie powodowi dotychczasowych warunków pracy i płacy naruszało przepisy o wypowiadaniu umów o pracę i było nieuzasadnione.

Po pierwsze Sąd stwierdził, że zaproponowana powodowi zmiana warunków pracy jest nieuzasadniona z tego względu, iż stanowisko formowacza ceramiki jest dla powoda niewskazane ze względu na stan jego zdrowia. Zakres czynności na stanowisku formowacza ceramiki wymaga pracy stojącej przy obsłudze prasy ciśnieniowej, a wykonywanie takich czynności kolidowałoby z zaleceniami lekarskimi, z których wynika zakaz obciążania stawów kolanowych przez powoda. Pracodawca wypowiadając powodowi warunki umowy o pracę nie uwzględnił jego realnych możliwości fizycznych. Zdaniem Sądu po przepracowaniu 14 lat pracy R. B. zasługiwał na bardziej wnikliwą ocenę, czy będzie od zdolny do wykonywania zaproponowanej mu pracy fizycznej na stanowisku formowacza ceramiki. Także Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23.05.1997 r. I PKN 187/97) stwierdza, że wypowiedzenie warunków pracy może być uznane za nieuzasadnione, jeżeli zaproponowane pracownikowi stanowisko pracy jest nieodpowiednie ze względu na stan jego zdrowia (art. 42 § 1 i 2 w związku z art. 45 § 1 k.p.).

Po drugie, w ocenie Sądu, przyczyna wypowiedzenia warunków pracy lub płacy powinna być rzeczywista i konkretna, a nie ogólnikowa. Potwierdza to orzecznictwo Sądu Najwyższego w tym zakresie m. in. wyrok SN z dnia 16 grudnia 2008r. (...) 86/08 „ przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę - zmniejszenie zatrudnienia z przyczyn organizacyjnych, zmiany organizacyjne - jest w sposób oczywisty nazbyt ogólnikowa, a przez to wadliwa, bo takie ułomne sformułowanie wymusza na skarżącym pracowniku wszczęcie procedury odwoławczej w celu poznania konkretnej i rzeczywistej przyczyny potencjalnie uzasadniającej dokonanie wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony, a ponadto pracodawca, który przy dokonywaniu redukcji zatrudnienia z przyczyn organizacyjnych stosuje określone zasady doboru pracowników do zwolnienia z pracy powinien w odniesieniu do wskazanej przyczyny wypowiedzenia nawiązać do zastosowanego kryterium doboru pracowników do zwolnienia z pracy, a także wskazać, że wybór jest wywołany i usprawiedliwiony znanymi pracownikowi jego niższymi kwalifikacjami zawodowymi w porównaniu do wszystkich pracowników, których dotyczyły przyczyny zmuszające pracodawcę do ograniczenia wielkości zatrudnienia”. Wypowiedzenie umowy o pracę stanowi zwykły sposób jej rozwiązania i przyczyna wypowiedzenia nie musi mieć szczególnej wagi, czy nadzwyczajnej doniosłości, co jednak nie oznacza przyzwolenia na arbitralne, dowolne i nie uzasadnione lub sprzeczne z zasadami współżycia społecznego wypowiedzenia umowy o pracę ( I PKN 715/00 Pr. Pracy 2002/10/34). Oczywiście wyżej cytowane orzeczenia dotyczą rozwiązania umowy o pracę, ale zdaniem Sądu, mają w pełni zastosowanie do wypowiedzenia zmieniającego.

Aby wypowiedzenie umowy o pracę mogło być uznane na gruncie art. 45 kp za uzasadnione - w przypadku zmniejszenia zatrudnienia w konkretnej grupie zawodowej - nie jest wystarczające podanie jako przyczyny wypowiedzenia zmniejszenia zatrudnienia w tej grupie zawodowej bez wyjaśnienia z jakich powodów ten, a nie inny pracownik został wybrany do zwolnienia. Samo zmniejszenie zatrudnienia w danej grupie zawodowej nie stanowi jeszcze wystarczającego uzasadnienia dla wypowiedzenia umowy o pracę konkretnemu pracownikowi. Pracodawca ma bowiem obowiązek przedstawić pracownikom kryteria, jakimi kierował się w wyborze osób do zwolnienia a doniosłość i zasadność tych kryteriów podlega ocenie Sądu. Zadaniem Sądu jest czuwanie nad tym, czy w konkretnej sytuacji przyjęto zasadne kryteria doboru uwzględniające sprawiedliwą ocenę pracowników i wyników ich pracy, tak aby nie dochodziło po stronie pracodawcy do podejmowania decyzji w sposób arbitralny i zupełnie dowolny z całkowitym pominięciem chociażby minimalnej ochrony interesów pracowniczych.

Analizując materiał dowodowy zebrany w sprawie Sąd doszedł do przekonania, że pracodawca nie zastosował obiektywnych, konkretnych i niedyskryminujących kryteriów doboru elektromontera do wypowiedzenia mu warunków pracy i płacy. Z zeznań K. G. wynika, że to J. Z. i J. S. podjęli decyzję o wręczeniu powodowi wypowiedzenia zmieniającego biorąc pod uwagę kwalifikacje i umiejętności pracowników. W czasie przesłuchania przed Sądem bezpośredni przełożony powoda J. Z. nie potrafił przekonywująco uzasadnić, na podstawie jakich kryteriów wybrał powoda do przeniesienia go na inne stanowisko. Podał, że były brane pod uwagę rożne aspekty, ale nie potrafił ich opisać. Zeznał, że kryteria były wszystkie stosowane, ale nie wskazał, jak były one zastosowane wobec konkretnych elektromonterów. Nie potrafił wyjaśnić, dlaczego nie uwzględnił stanu zdrowia powoda, mimo iż wiedział, ze powód ma kłopoty z kolanem. Także J. S. nie potrafił wskazać powodów, dla których to powoda przeniesiono do innej pracy. Sąd zauważył, że wśród pięciu elektromonterów P. M. miał niższe kwalifikacje od powoda, niższy staż pracy, a mimo to przełożeni zdecydowali o wypowiedzeniu warunków umowy o pracę powodowi. Zdaniem Sadu przełożeni w ogóle nie wzięli pod uwagę stanu zdrowia powoda oraz jego kwalifikacji proponując mu stanowisko pracy, do wykonywania której nie są potrzebne żadne kwalifikacje, a osoba może się przyuczyć do tej pracy w ciągu kilku dni.

Wobec argumentacji przedstawionej powyżej, Sąd uznał, że żądanie powoda zasądzenia odszkodowania na podstawie art. 45 § 2 k.p. w zw. z art. 42 k.p. jest uzasadnione. Odszkodowanie przysługuje w wysokości nie niższej niż za okres wypowiedzenia ( art. 47 ¹ k.p.), dlatego Sąd zasądził je w kwocie 6073,24 zł brutto tj. w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 98 kpc i § 11 ust 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu z 28.09.2002r. zasądzając od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 60,00 zł. Z mocy art. 96 ust 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – R. B. nie miał obowiązku uiszczenia kosztów sądowych w sprawie, w związku z czym Sąd na mocy art. 113 ust 1 cytowanej powyżej ustawy obciążył stronę pozwaną tymi kosztami nakazując pobrać od niej na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Bolesławcu kwotę 310 zł tytułem opłaty sądowej, od której powód był zwolniony. Rygor natychmiastowej wykonalności nadano wyrokowi w oparciu o przepis art. 477 ² § 1 k.p.c.