Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V U 516/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 maja 2013r.

Sąd Okręgowy w Słupsku w S. Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Ewa Sławińska- Klamann

Protokolant: st.sekr.sądowy Joanna Adamczyk-Podolska

po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2013r. w Słupsku

na rozprawie sprawy

z odwołania B. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 18 lutego 2013 r. znak (...)

w sprawie B. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o emeryturę

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonej B. B. prawo do emerytury począwszy od 01 lutego 2013 r., nie stwierdzając odpowiedzialności organu rentowego.

Sygn. akt VU 516/13

UZASADNIENIE

Ubezpieczona B. B. wniosła odwołanie od decyzji z dnia 18 lutego 2013 roku, znak: (...)domagając się jej zmiany, poprzez przyznanie prawa do emerytury.

W uzasadnieniu swojego stanowiska podniosła, iż organ rentowy bezzasadnie nie zaliczył jej okresu pracy od 1 maja 1975 roku do 30 kwietnia 1978 roku w Zakładzie (...) w U. do okresu pracy w warunkach szczególnych.

Pozwany organ rentowy - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, iż na podstawie przedłożonych dokumentów organ rentowy nie uwzględnił ubezpieczonej do okresu pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od 1 maja 1975 roku do 30 kwietnia 1978 roku w Zakładzie (...), albowiem ubezpieczona przedłożyła świadectwo pracy z dnia 15 lutego 2011 roku z którego wynikało, że była zgłoszona w przedmiotowym okresie do ubezpieczeń społecznych jako uczeń.

Z uwagi na brak piętnastoletniego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych organ rentowy odmówił B. B. prawa do emerytury.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczona B. B., urodzona (...), złożyła w dniu 15 stycznia 2013 roku wniosek o emeryturę.

Wraz z wnioskiem przedłożył zaświadczenia i świadectwa pracy, którymi udokumentował niekwestionowany przez pozwany organ rentowy staż ubezpieczeniowy wynoszący łącznie 22 lat, 10 miesięcy i 6 dni, w tym 13 lat, 6 miesięcy i 21 pracy w warunkach szczególnych.

Ubezpieczona nie należy do OFE, w chwili składania wniosku
o przyznanie prawa do emerytury pozostawała w stosunku pracy.

Do okresu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy nie uwzględnił okresu zatrudnienia od 1 maja 1975 roku do 30 kwietnia 1978 roku w Zakładzie (...)prowadzonym przez H. P.albowiem w ocenie organu rentowego ubezpieczona w przedmiotowym okresie była zatrudniona jako uczeń.

Zaskarżoną decyzją z dnia 18 lutego 2013 roku organ rentowy odmówił ubezpieczonej prawa do emerytury.

dowód: akta emerytalne: wniosek k. 1-3, karta przebiegu zatrudnienia k. 14, zaskarżona decyzja k.15

Ubezpieczona B. B.od 1 maja 1975 roku do 30 kwietnia 1978 roku była zatrudniona w Zakładzie (...). Do obowiązków ubezpieczonej należało robienie pamiątek z tworzyw sztucznych i żywicy. Praca polegała na wylewaniu formy, a następnie szlifowaniu i nawiercaniu. Ubezpieczona wykonywała breloczki, broszki, spinki, pierścionki. Ubezpieczona pracowała razem z W. B., która nabyła uprawnienia do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z uwagi na wykonywanie pracy w warunkach szczególnych. Nadto, pracowała także z O. M.. Ubezpieczona pracowała stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie korzystała z obniżonego czasu pracy. Podczas zatrudnienia od 1 maja 1975 roku do 30 kwietnia 1978 roku B. B.była uczestniczką dwóch kursów: jeden z nich był organizowany przez Ośrodek (...)w Z.i trwał przez okres 3 miesięcy od marca do maja, drugi przez Ośrodek (...)w B.Filia w M., gdzie nauka trwała od 18 października 1976 r. do 11 grudnia 1976 r .

Dowód: akta sprawy: zeznania świadków: W. B., O. M. k. k.33 verte -34, zeznania świadka H. P. k. 34 świadectwa szkolne k. 44-46, zeznania ubezpieczonej k.47

Praca ubezpieczonej w czasie zatrudnienia od 1 maja 1975 roku do 30 kwietnia 1978 roku w Zakładzie (...) z pominięciem 6 miesięcy była pracą w warunkach szczególnych tj. okresu uczestniczenia w dwóch trzymiesięcznych kursach.

Ubezpieczona według stanu na dzień 1 stycznia 1999 roku posiada ponad 15 letni okres pracy w warunkach szczególnych.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej B. B. zasługuje na uwzględnienie.

Kwestią wymagającą rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie było ustalenie uprawnień ubezpieczonej do wcześniejszej emerytury z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach, na podstawie art. 184 w związku z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009 roku, Nr 153, poz. 1227) oraz przepisów Rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze
(Dz. U. Nr 8 , poz. 43 ze zm.).

Zgodnie z art.184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32,33,39 i 40, jeżeli w dniu wejścia ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27

W myśl ust. 2 art. 184 emerytura przysługuje ubezpieczonym, którzy nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27, to 20 lat w przypadku kobiety (art. 27 pkt 1). Wiek emerytalny wynika z § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., nr 8, poz. 43 ze zm.), do którego odsyła art. 32 ust. 4 powołanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Dla kobiety jest to 55 lat. Wymagany okres zatrudnienia w warunkach szczególnych przewidziany w przepisach dotychczasowych, o którym mowa w art. 184 ust. 1, to okres 15 lat, o czym stanowi § 4 ust. 3 powołanego rozporządzenia.

Bezsporne w niniejszej sprawie było, że ubezpieczona B. B. ma ukończone 55 lat, nie jest członkiem OFE, posiada wymagany ponad 20 letni staż pracy liczony na dzień wejścia w życie ustawy, tj. na dzień 01.01.1999 roku.

Oznacza to, iż jedyną przesłanką jaką musiała ubezpieczona udowodnić w przedmiotowej sprawie była praca w warunkach szczególnych w wymiarze 15 lat według stanu na dzień 01.01.1999r.

Zgodnie § 21 pkt 1 i 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz.U. z 1983 roku, Nr10, poz. 49) Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności:

1) legitymacja ubezpieczeniowa;

2) legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia.

Jednak w spornych przypadkach, uwzględnienie okresów wykonywania pracy w szczególnych warunkach następuje po ustaleniu rzeczywistego zakresu obowiązków oraz wykonywania bezpośrednio i stale, w pełnym wymiarze czasu pracy tego zatrudnienia.

Zważyć przy tym należy, że w postępowaniu przed sądem ubezpieczeń społecznych w sprawach o świadczenia emerytalno-rentowe prowadzenie dowodu z zeznań świadków lub z przesłuchania stron nie podlega żadnym ograniczeniom.

Według art. 473 § 1 kpc w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przed sądem przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu z zeznań świadków i z przesłuchania stron.

Ten wyjątek od ogólnych zasad, wynikających z art. 247 KPC, sprawia, że każdy istotny fakt (np. taki, którego ustalenie jest niezbędne do przyznania ubezpieczonemu prawa do wcześniejszej emerytury), może być dowodzony wszelkimi środkami dowodowymi, które sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe (vide wyrok SN z 4 października 2007 r. I UK 111/07).

W ocenie Sądu jest oczywiste, iż brzmienie zajmowanego stanowiska, jakie widnieje w dokumentach prowadzonych i wystawionych przez pracodawcę nie może mieć rozstrzygającego znaczenia w sprawie. Decyduje rodzaj wykonywanej pracy, co nadto wynika z powołanych wyżej przepisów prawa, w szczególności art. 32 ust. 2 który stanowi, iż dla celów ustalenia uprawnień do emerytury w obniżonym wieku za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

Rodzaje prac ustala się na podstawie powołanego już wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, który w załączniku A w Działach od I do XIV wymienia rodzaje prac, które są pracą w warunkach szczególnych.

Ponadto należy dodać, iż w myśl § 2 ust. 1 tegoż rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W załączniku A dział IV poz. 17 brzmi: praca przy produkcji
i przetwarzaniu w przemyśle chemicznym żywic i tworzyw sztucznych, wosków i woskoli

W ocenie Sądu praca ubezpieczonej od 1 maja 1975 roku do 30 kwietnia 1978 roku podczas której wytwarzała pamiątki z żywic należy zakwalifikować do tego rodzaju pracy w szczególnych warunkach jest pracą o której mowa w dziale A IVI poz. 17 .

Fakt ten został potwierdzony zeznaniami świadków: W. B.i O. M., a także H. P.. Świadkowie pracowali razem z ubezpieczoną, a nadto H. P.był jej przełożonym i pracodawcą, a zatem znali charakterystykę i warunki pracy B. B..

Świadkowie ci w sposób szczegółowy zeznali o charakterze wykonywanej przez ubezpieczona pracy, podkreślając że w spornym okresie ubezpieczona zajmowała się wyrobem pamiątek z tworzyw sztucznych
i żywicy. Praca polegała na wylewaniu formy, szlifowaniu
i nawiercaniu. Ubezpieczona wykonywała breloczki, broszki, spinki, pierścionki. .

Zeznania świadków w tym zakresie jako jasne, rzeczowe, logiczne i spójne Sąd uznał za wiarygodne. Sąd dał w pełni wiarę powyższym zeznaniom, gdyż są one spójne i zgodne pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem. Sąd nie miał wątpliwości, że ubezpieczona pracowała w pełnym wymiarze czasu pracy, a kursy w których uczestniczyła w sumie trwały łącznie jedynie 6 miesięcy.

Mając powyższe Sąd uznał, iż praca ubezpieczonej od 1 maja 1975 roku do 30 kwietnia 1978 roku w Zakładzie (...) była pracą w warunkach szczególnych z wyłączeniem okresu od marca do maja 1975 roku i os 18.10.1976r. do 11.12.1976r.

Przeto, Sąd zaliczył ubezpieczonej powyższy okres zatrudnienia z pominięciem 6 miesięcznego okresu , kiedy ubezpieczona brała udział w kursach (2 lata i 5 miesięcy) do okresu pracy w szczególnych warunkach, co przekracza wymagany okres pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 15 lat.

W tym stanie rzeczy z przytoczonych motywów Sąd na podstawie art. 477 14 § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w S. w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej B. B. prawo do emerytury począwszy od 1 lutego 2013 roku o czym orzekł jak w sentencji .

Ustalenie, czy ubezpieczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w okresie zatrudnienia w Zakładzie (...) wykonywała pracę w warunkach szczególnych wymagało rozważenia, czy czynności przezeń wykonywane były pracą w warunkach szczególnych oraz wymagało przeprowadzenia postępowania dowodowego przez Sąd. Z tych przyczyn nie można przypisać organowi rentowemu odpowiedzialności za nieprzyznanie świadczenia emerytalnego. Mając na uwadze dyspozycję art. 118 ust. 1 a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych .