Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 września 2012r.

Sąd Okręgowy we Włocławku/Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: S SO Małgorzata Paździerska

Protokolant: st. sekr. sądowy Karolina Płaczkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 05 września 2012r. we Włocławku na rozprawie

sprawy D. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o emeryturę

na skutek odwołania D. N.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 27 kwietnia 2012 roku znak: ENMS/6/056021783

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje wnioskodawczyni D. N. prawo do emerytury od dnia 12 kwietnia 2012 roku.

2.  Nie stwierdza odpowiedzialności pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27 kwietnia 2012roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił D. N. prawa do emerytury albowiem nie udowodniła wymaganego okresu 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Organ rentowy nadmienił, że na podstawie dowodów dołączonych do wniosku przyjął za udowodnione na dzień 01.01.1999r. 22 lata, 2 miesiące i 25 dni okresów składkowych i nieskładkowych w tym żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że nie zaliczył wnioskodawczyni do okresu pracy w warunkach szczególnych zatrudnienia od 16.10.1975r. do 31.12.1978r., od 01.04.1979r. do 24.10.1982r. oraz od 13.10.1984r. do 31.12.1991r. z tytułu zatrudnienia we (...) Zakładach (...) we W. na stanowisku formowacz, odlewnik-wykańczalnik oraz wykańczalnik wyrobów ceramicznych oraz okresu zatrudnienia od 27.09.1993r. do 30.04.1996r. na stanowiskach odlewacz-wykańczacz wyrobów ceramicznych oraz od 01.05.1996r. do 31.12.1998r. na stanowiskach sortowacz-kompletowicz wyrobów oraz od 01.05.1996r. do 31.12.1998r. na stanowiskach sortowacz-kompletowicz wyrobów w Fabryce (...) we W. ponieważ z przedłożonej dokumentacji wynika, że w powyższych okresach pracowała jednocześnie na dwóch różnych stanowiskach pracy. Organ rentowy wskazał, że wykonywanie pracy na różnych stanowiskach, chociażby w obszarze tego samego działu i pozycji zarządzenia resortowego wyklucza możliwość spełniania wymogu pracy stale i w pełnym wymiarze czasu, przewidzianym dla danego stanowiska pracy.

Odwołanie od niniejszej decyzji wywiodła D. N., która podniosła, że nie zgadza się z zaskarżoną decyzją albowiem jest ona dla niej krzywdząca. Odwołująca wskazała, że przedłożone świadectwa pracy dokumentują, iż w spornym okresie w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywała pracę wymienioną w wykazie A Zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 07.07.1987r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładzie pracy przemysłu chemicznego i lekkiego.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych podtrzymał argumentację zaprezentowaną w zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

D. N.urodziła się w dniu (...). Z dniem 16 października 1975roku podjęła zatrudnienie we (...) Zakładach (...)we W.. Wnioskodawczyni została skierowana do działu formowania 2, gdzie była przyuczana na stanowisko formowacza wyrobów ceramicznych. W związku ze zdaniem egzaminu z wynikiem pozytywnym z dniem 1 listopada 1977roku D. N.powierzono obowiązki wykańczalnika wyrobów ceramicznych. Początkowo wnioskodawczyni wykonywała pracę w zakładzie na ul. (...), współpracując ówcześnie z B. D. (1). Na dziale, do którego została skierowana wnioskodawczyni pracowali również formiarze i odlewacze. Do obowiązków formowacza należało formowanie wyrobów z masy i przestawienie uformowanego talerza do suszarni. Odlewnik nalewał płynną masę do form i gdy masa się ścięła zdejmował ją z formy. Natomiast wykańczalnik wyrobów ceramicznych obrabiał suche wyroby na toczku za pomocą tzw. cykliny czyli blaszki trzymanej w ręku. Następnie wykończony talerz obmywano mokrą gąbką i ustawiało na deskę po 10 sztuk, gdy na desce ustawiono 25 stosów wyrób zabierany był do pieca.

Wnioskodawczyni korzystała z urlopu bezpłatnego w okresie od dnia 2 stycznia 1979roku do dnia 31 marca 1979roku.

Od dnia 25 października 1982 roku do dnia 12 października 1984roku D. N. przebywała na urlopie wychowawczym.

Po powrocie do zakładu pracy wnioskodawczyni została przekierowana do zakładu nr 3 mieszczącego się na ul. (...). Tam również zajmowała się wykańczaniem półmisków i małych półmisków tzw. riwierek.

Z uwagi na likwidację zakładu pracy stosunek pracy wnioskodawczyni został rozwiązany z dniem 31 grudnia 1991roku.

Dowód: umowa o pracę k. 11, angaże k. 27-38, podanie k. 41-42, świadectwo k. 48-49 akt osobowych wnioskodawczyni nadesłanych przez (...)Urząd Wojewódzki Delegatura W., zeznania B. D. (1)k. 26v-27 akt, zeznania D. N.k. 34v akt, zeznania Z. W.k. 27-27v akt.

Od dnia 27 września 1993roku D. N. podjęła zatrudnienie w Fabryce (...) sp. z o.o. we W.. Wnioskodawczyni została skierowana do działu odlewni, gdzie powierzono jej czynności wykańczalnika. Pracę wykańczalnika wnioskodawczyni świadczyła stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Z dniem 1 maja 1996roku wnioskodawczyni na własną prośbę została przeniesiona do działu szkliwienia na stanowisko sortowacza.

Niniejszy stosunek pracy został rozwiązany z dniem 31 października 2006roku.

W dniach 16 lutego 1995roku, 9 marca 1995roku i 30 marca 1995roku, jak również od 19 do 28 maja 1997roku wnioskodawczyni pobierała zasiłek chorobowy.

Dowód: rozwiązanie umowy o pracę z dn. 25.09.2006r., umowy o pracę k. 114, angaż z dn. 29.02.1996r., z dn. 30.04.1996r., świadectwo pracy z dn. 30.10.2006r. akt osobowych wnioskodawczyni nadesłanych przez Archiwum Państwowe w T., zeznania D. N. k. 34v akt.

W dniu 30 marca 2012roku D. N. wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o emeryturę. W trakcie postępowania rentowego organ rentowy uznał wnioskodawczyni za udowodniony staż ogólny wynoszący 22 lata, 2 miesiące i 25 dni, w tym żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Mając na uwadze zgromadzone w postępowaniu dokumenty decyzją z dnia 27 kwietnia 2012roku organ rentowy odmówił D. N. prawa do emerytury albowiem nie udowodniła wymaganego okresu 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Organ rentowy nadmienił, że na podstawie dowodów dołączonych do wniosku przyjął za udowodnione na dzień 01.01.1999r. 22 lata, 2 miesiące i 25 dni okresów składkowych i nieskładkowych w tym żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że nie zaliczył wnioskodawczyni do okresu pracy w warunkach szczególnych zatrudnienia od 16.10.1975r. do 31.12.1978r., od 01.04.1979r. do 24.10.1982r. oraz od 13.10.1984r. do 31.12.1991r. z tytułu zatrudnienia we (...) Zakładach (...) we W. na stanowisku formowacz, odlewnik-wykańczalnik oraz wykańczalnik wyrobów ceramicznych oraz okresu zatrudnienia od 27.09.1993r. do 30.04.1996r. na stanowiskach odlewacz-wykańczacz wyrobów ceramicznych oraz od 01.05.1996r. do 31.12.1998r. na stanowiskach sortowacz-kompletowicz wyrobów oraz od 01.05.1996r. do 31.12.1998r. na stanowiskach sortowacz-kompletowicz wyrobów w Fabryce (...) we W. ponieważ z przedłożonej dokumentacji wynika, że w powyższych okresach pracowała jednocześnie na dwóch różnych stanowiskach pracy. Organ rentowy wskazał, że wykonywanie pracy na różnych stanowiskach, chociażby w obszarze tego samego działu i pozycji zarządzenia resortowego wyklucza możliwość spełniania wymogu pracy stale i w pełnym wymiarze czasu, przewidzianym dla danego stanowiska pracy.

Dowód: wniosek k. 1-3, decyzja k. 8 akt rentowych plik 789/2012.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd meriti ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w akta organu rentowego, których autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron postępowania sądowego.

Ustalenia zaś dotyczące zatrudnienia i charakteru wykonywanej przez odwołującą się pracy w okresach od 16 października 1975roku do 31 grudnia 1991roku z tytułu zatrudnienia we (...) Zakładach (...) we W. oraz okresu zatrudnienia od 27 września 1993r. do 31 grudnia 1998r. w Fabryce (...) we W. zostały poczynione na podstawie akt osobowych wnioskodawczyni nadesłanych przez przechowawcę akt (...) Urząd Wojewódzki oraz Archiwum Państwowe w T.. Podkreślenia wymaga, że przedłożone akta pomimo upływu lat zachowały się w sposób kompletny o czym świadczy możliwość odtwarzaniu kompletnej historii zawodowej wnioskodawczyni. Nadto na kartach brak jest jakichkolwiek przekreśleń i przerobień, które mogłyby rzutować na negatywną ocenę ich autentyczności. Zdaniem Sądu przedłożone dokumenty potwierdzają ramy czasowe zatrudnienia wnioskodawczyni. Nadmienić jednakże należy, iż ustalając stanowisko pracy piastowane przez wnioskodawczynię Sąd uwzględnił w podnoszonej kwestii w pełni zeznania świadków, z których wynika, że D. N. w okresie zatrudnienia wykonywała pracę wykańczalnika wyrobów ceramicznych. Świadkowie treścią swoich zeznań, którym Sąd I Instancji nadał w pełni przymiot wiarygodności wskazali, że D. N. w spornym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywała tylko i wyłącznie pracę wykańczalnika wyrobów ceramicznych. Określenie zaś w jej angażach stanowiska wykańczańczalik-odlewacz-formowacz było sztampowe i stosowane wobec wszystkich pracowników działu formowni mimo, że dany pracownik wykonywał jedynie czynności formowacza lub wykańczalnika.

Dokonując zrekonstruowania stanu faktycznego sprawy Sąd Okręgowy nadał przymiot wiarygodności zeznaniom świadków B. D. (1), M. (...). B. D. (1)w sposób bardzo szczegółowy opisała zakres czynności jakie wykonywał formiarz, odlewnik i wykańczalnik wyrobów ceramicznych. Precyzyjne opisanie podejmowanych czynności pozwoliło na uznanie, iż świadek wiernie odzwierciedla ówczesny stan rzeczy. Fakt wykonywania przez wnioskodawczynię w Fabryce (...) sp. z o.o.początkowo czynności wykańczalnika, a następnie sortowacza potwierdziła treścią swoich zeznań M. O., która jako mistrz kompletowni i kierownik wydziału 2 widywała D. N.przy pracy. Również świadek Z. W.mająca styczność z wnioskodawczynią po 1983 roku w zakładzie nr 3 zaświadczyła, że wnioskodawczyni w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywała czynności wykańczarki. Staranność z jaką odwołująca się wykonywała powierzone czynności powodowała, że nie była ona nigdy oddelegowywana do innych prac.

Z uwagi na dokonaną powyżej ocenę materiału dowodowego Sąd I Instancji nadał również przymiotu wiarygodności zeznaniom wnioskodawczyni albowiem są one skorelowane z ustalonym w sprawie stanem faktycznym, jak również co znamienne znajdują potwierdzenie w zgromadzonych w sprawie dowodach takich jak zeznania świadków.

Przechodząc do merytorycznych rozważań wskazać należy, iż koncentrowały się one na ustaleniu czy D. N. spełnia wszystkie przesłanki do przyznania jej prawa do emerytury. Mając na uwadze dyspozycję art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Sąd badał czy wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999roku udowodnił wymagany okres składkowy i nieskładkowy, okres pracy w warunkach szczególnych, nie pozostawał w zatrudnieniu oraz czy nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego. Zgodnie bowiem z powołanym przepisem ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący 20 lat dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn.

Powyższa emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Mający również zastosowanie w przedmiotowej sprawie § 4 ust.1 pkt 1 i 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U Nr 8, poz.43 ze zm.) ustanawia zaś, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, stanowiącym załącznik do powołanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki– w przypadku- mężczyzn osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat i ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zdaniem Sądu Okręgowego mając na uwadze ustalony w sprawie stan faktyczny na uwzględnienie zasługuje stanowisko prezentowane w toku procesu przez wnioskodawczynię.

Bez wątpienia bowiem D. N. osiągnęła wymagany wiek, rozwiązała stosunek pracy, nie przystąpiła do otwartego funduszu emerytalnego, udokumentowała wymagany staż ogólny. W tej kwestii Sąd Okręgowy w pełni bowiem podzielił wyliczenia dokonane przez organ rentowy i uznał, że odwołująca legitymuje się okresem składkowym i nieskładkowym wynoszącym 22 lata, 2 miesiące i 25 dni.

Dla podjętego w sprawie rozstrzygnięcia znamiennym było, że wnioskodawczyni legitymowała się okresem 19 lat, 2 miesięcy i 18 dni pracy w warunkach szczególnych ( 13 lat, 11 miesięcy i 26 dni zatrudnienia we (...) Zakładach (...) oraz 5 lat, 2 miesiące i 20 dni zatrudnienia w Fabryce (...) we W.). W tym miejscu podkreślenia wymaga, że zgodnie z § 1 cytowanego powyżej rozporządzenia stosuje się ono do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia, zwanych dalej "wykazami". Paragraf 2 ustanawia zaś, że okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Konkludując zatem, by wykonywana praca mogła być uznana za pracę w warunkach szczególnych muszą być spełnione łącznie dwie przesłanki stanowisko pracy winno być wskazane w wykazie prac oraz praca musi być wykonywana stale w pełnym wymiarze czasu pracy ( vide wyrok SN z dnia 15.12.1997r., II UKN 417/97, OSNP 1998/21/638). Przenosząc powyższe na tło rozpoznawanej sprawy podnieść należy, że pracując we W. Zakładach (...), a następnie Fabryce (...) we W. wnioskodawczyni stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywała czynności wykańczalnika wyrobów ceramicznych, a następnie sortowacza. Przedmiotowe stanowiska pracy zostały uznane za stanowisko pracy wykonywanej w szczególnych warunkach na mocy Zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i lekkiego z dnia 7 lipca 1987roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu (...) Chemicznego i Lekkiego Wykaz A, dział V, poz. 11 pkt 6 i 24.

Mając na uwadze argumentację organu rentowego jaka przyświecała wydaniu zaskarżonej decyzji Sąd I Instancji jedynie na marginesie zwraca uwagę na orzecznictwo Sądu Najwyższego, które również w pełni aprobuje zgodnie, z którym pracownik, który u jednego pracodawcy w tym samym czasie (okresie) wykonywał różne rodzaje pracy w szczególnych warunkach (wymienione w załączniku do rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze - wykaz A), stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie powinien być pozbawiony uprawnienia do zaliczenia tego okresu do zatrudnienia w szczególnych warunkach wymaganego do emerytury na podstawie art. 32 ust. 1, 2 i 4 u.e.r.f.u.s. (vide wyrok SN z dn. 27.01.2012r., II UK 103/11, Lex 1130388).

W związku z powyższym Sąd Okręgowy na podstawie art. 47714§ 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał wnioskodawczyni D. N. prawo do emerytury od dnia12 kwietnia 2012roku tj. od dnia kiedy wnioskodawczyni ukończyła 55 rok życia ( art. 129 cyt. ustawy).

Postępując zgodnie z dyspozycją art. 118 ust. 1a powyższej ustawy Sąd meriti nie stwierdził odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji albowiem dowody jakie stanowiły podstawę do przyznania wnioskodawcy przedmiotowego świadczenia zostały zgromadzone dopiero na etapie postępowania sądowego.

SSO Małgorzata Paździerska