Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 23 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Mariola Wojtkiewicz

Sędziowie: SO Zbigniew Ciechanowicz (spr.)

SO Wiesława Buczek- Markowska

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2014 r. w Szczecinie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa J. R.

przeciwko (...)

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Rejonowego w Goleniowie z dnia 13 czerwca 2014 roku w sprawie o sygn. akt I C 709/14

postanawia

oddala zażalenie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 13 czerwca 2014 roku Sąd Rejonowy w Goleniowie odrzucił pozew J. R.. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie Sąd I instancji podniósł, iż J. R. złożył pozew przeciwko (...) podczas gdy ta ostatnia nie może występować jako strona postępowania albowiem nie ma zdolności sądowej ( art. 64 § 1 i 2 kpc, art. 33 ^{( 1)} § 1 kc.). Sąd wskazał, iż w okolicznościach sprawy w miejsce (...), musiałby wystąpić(...) w S., tymczasem art. 70 kpc wyklucza wyeliminowanie jednostki pierwotnie wskazanej jako strona i wprowadzenie w to miejsce do procesu zupełnie innego podmiotu, posiadającego zdolność sądową. Sąd dodał przy tym, iż poza ramy obowiązku wynikającego z art. 5 kpc, leży informowanie powoda o istnieniu właściwego podmiotu, mającego przymioty pozwalające na przeprowadzenie z jego udziałem ważnego procesu.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł powód, który wskazał jedynie, że obciążenie (...)w S.- (...)kwotą 120.000 złotych tytułem wyrządzonej powodowi szkody zostanie przeznaczone na poprawę jego stanu zdrowia.

Sąd Okręgowy zważy, co następuje:

Zażalenie jako pozbawione uzasadnionych podstaw podlegało oddaleniu.

W pierwszej kolejności należało zauważyć, że zgodnie z art. 199 § 1 pkt 3 k.p.c. Sąd odrzuca pozew jeżeli jedna ze stron postępowania nie ma zdolności sądowej. Brak zdolności sądowej po którejkolwiek ze stron procesu stanowi zatem bezwzględną ujemną przesłankę procesową w postępowaniu cywilnym, którą Sąd zobowiązany jest uwzględniać z urzędu w każdym etapie sprawy (art. 202 zd. 3 k.p.c.) i w razie jej wystąpienia zobowiązany jest odrzucić pozew.

Przepisy art. 70 i 71 k.p.c. stanowią natomiast, że jeżeli braki w zakresie zdolności sądowej dają się uzupełnić, sąd wyznaczy w tym celu odpowiedni termin - w sytuacji zaś, gdy braku tego nie można uzupełnić, sąd zobowiązany jest wydać stosowne postanowienie, w szczególności postanowienie o odrzuceniu pozwu. W doktrynie wyrażono nadto pogląd, że brak zdolności sądowej nie może być uzupełniony przez wstąpienie do udziału w sprawie podmiotów mających tę zdolność zamiast podmiotu, który tej zdolności mieć nie może. Konieczną przesłanką uzupełnienia tego braku jest zachowanie tożsamości stron, a więc takiego stanu rzeczy, w którym zarówno przed uzupełnieniem, jak i po uzupełnieniu braku zdolności sądowej stroną pozostaje ta sama jednostka. (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia(...)

Tak więc w sytuacji, w której pozew wniesiono przeciwko jednostce nie posiadającej zdolności sądowej, w świetle wyżej wskazanych przepisów nie jest możliwe usunięcie tego braku w żaden sposób. W takim przypadku zatem - pozew należy odrzucić bez wzywania o jego uzupełnienie.

Sąd Odwoławczy zauważa, że badając zdolność sądową pozwanego (...)) w niniejszej sprawie należało rozstrzygnąć następujące kwestie: po pierwsze - czy pozwany ma zdolność sądową w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania cywilnego i po drugie - czy ewentualny brak w zakresie tejże zdolności jest możliwy do uzupełnienia w trybie art. 70 i 71 k.p.c.

Przepis art. 64 k.p.c. stanowi, że zdolność sądową mają osoby fizyczne i prawne oraz organizacje społeczne dopuszczone do działania na podstawie obowiązujących przepisów, choćby nie posiadały osobowości prawnej. Definicja zawarta w tym przepisie nie jest jednak wyczerpująca o tyle, że w kodeksie postępowania cywilnego można odnaleźć szereg przepisów, które przyznają zdolność sądową wskazanym w nich podmiotom. Również w innych aktach prawnych znajdują się postanowienia przyznające zdolność sądową podmiotom nie posiadającym osobowości prawnej. Ustawodawca wprowadził więc normatywny typ regulacji kwestii zdolności sądowej - zdolność ta przysługuje wtedy, gdy można wskazać konkretny przepis prawa, który wyposaża dany podmiot w przymiot zdolności sądowej. Odnośnie osób prawnych i fizycznych sytuacja jest jasna - mają one zdolność sądową na podstawie przepisu art. 64 k.p.c. co do innych podmiotów dla przyjęcia, że posiadają one zdolność sądową niezbędne jest istnienie przepisu, który zdolność tę im przyznaje.

Sąd Okręgowy podnosi, ze niewątpliwym jest, iż (...) nie ma zdolności sądowej - jak słusznie zauważył Sąd Rejonowy. W związku z tym, jeżeli dochodzone roszczenie związane jest z działalnością ww. jednostki, jako strona w procesie powinien występować Skarb Państwa, reprezentowany przez właściwy organ państwowej jednostki organizacyjnej albo (...)(art. 67 § 2 k.p.c.).

Odnosząc się do zarzutów zażalenia zwrócić nalazło uwagę, że jeżeli strona pozywa (...) - to Sąd z urzędu określić jedynie statio fisci, jeżeli to zostało niewłaściwie wskazane. Jeżeli natomiast strona powodowa jako stronę wskazuje jedynie jednostkę organizacyjną, która nie posiada zdolności sądowej to mamy do czynienia z nieusuwalnym brakiem zdolności sądowej, gdyż sąd nie jest władny decydować za powoda o tym, kto ma być stroną sporu (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia (...) oraz w uchwale z dnia(...) (...)Taka sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie, albowiem powód wywiódł pozew przeciwko (...) Jeżeli skarżący wywodzi roszczenia z nieprawidłowych w jego ocenie działań organów ścigania, to ich adresatem winien być (...), reprezentowany przez właściwy organ państwowej jednostki organizacyjnej, z której działalnością wiąże się dochodzone roszczenie, lub organ jednostki nadrzędnej, skoro zaś pozwany określił stronę pozwaną (...), to pozew winien zostać odrzucony, co słusznie uczynił Sąd Rejonowy. Właściwą reakcją powoda winno być zatem nie formułowanie zażalenia lecz wniesienie pozwu, w którym należało opisać pozwanego jako(...)

Z omówionych względów orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)