Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 361/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2014r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Mirosława Strzelecka (spr.)

Sędziowie: SA – Marek Czecharowski

del. SO – Marek Dobrasiewicz

Protokolant: – Kazimiera Zbysińska - sekr. sąd.

przy udziale oskarżyciela posiłkowego – A. M. (1)

Prokuratora Gabrieli Marczyńskiej - Tomali

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2014 r.

sprawy D. B. i R. B.

oskarżonych z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

na skutek apelacji, wniesionych przez obrońców oskarżonych i prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie

z dnia 27 czerwca 2014 r. sygn. akt V K 193/13

Zaskarżony wyrok uchyla w całości i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu Warszawa – Praga w Warszawie.

UZASADNIENIE

D. B. i R. B. zostali oskarżeni o to, że:

w okresie od 12 marca 2008r. do 20 maja 2008r. w W., działając wspólnie i w porozumieniu, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadzili A. M. (1) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w ten sposób, że D. B. wykorzystując pełnomocnictwo udzielone mu przez A. M. (1) w dniu 26 lipca 2006r. aktem notarialnym Repertorium A nr (...) do sprzedaży nieruchomości- działki numer (...) z obrębu (...) o obszarze 47.755 metrów kwadratowych, położonej przy ulicy (...) w dzielnicy B. m.st. W., bez wiedzy A. M. (1) w dniu 12 marca 2008r., aktem notarialnym Repertorium A numer (...) zawarł umowę zobowiązującą sprzedaż dla R. B. opisanej powyżej nieruchomości, następnie w dniu 31 marca 2008r. sprzedał opisaną powyżej nieruchomość R. B. aktem notarialnym Repertorium A numer (...) za cenę 5.300.000,zł wyłudzając jednocześnie poświadczenie nieprawdy w w/w akcie notarialnym poprzez podstępne wprowadzenie w błąd notariusza o zapłacie A. M. (1) części ceny w łącznej kwocie 2.800.000, zł do dnia zawarcia aktu notarialnego, a następnie w dniu 20 maja 2008r. D. B. nabył opisaną powyżej nieruchomość od R. B. aktem notarialnym Repertorium A numer (...), nie rozliczając się z A. M. (1) z dokonanych czynności, czym spowodował straty w łącznej kwocie 5.300.000,zł na szkodę A. M. (1),

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw.z art.12 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

Wyrokiem z dnia 27 czerwca 2014 r. Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie D. B. i R. B. w ramach zarzucanego im czynu uznał za winnych tego, że w okresie od 12 marca 2008r. do 20 maja 2008r. w W., działając wspólnie i w porozumieniu, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru przywłaszczyli prawo majątkowe A. M. (1) do nieruchomości- działki numer (...) z obrębu (...) o obszarze 47.755 metrów kwadratowych, położonej przy ul. (...) w W. w ten sposób, że D. B. wykorzystując pełnomocnictwo udzielone mu przez A. M. (1) w dniu 26 lipca 2006r. aktem notarialnym Repertorium A nr (...) do sprzedaży nieruchomości- działki numer (...) z obrębu (...) o obszarze 47.755 metrów kwadratowych, położonej przy ulicy (...) w dzielnicy B. m.st. W., bez wiedzy A. M. (1), w dniu 12 marca 2008r., aktem notarialnym Repertorium A numer (...) zawarł umowę zobowiązującą sprzedaż dla R. B. opisanej powyżej nieruchomości, następnie w dniu 31 marca 2008r. sprzedał opisaną powyżej nieruchomość R. B. aktem notarialnym Repertorium A numer (...) za cenę 5.300.000,zł, a następnie w dniu 20 maja 2008r. D. B. nabył opisaną powyżej nieruchomość od R. B. aktem notarialnym Repertorium A numer (...), to jest popełnienia czynu z art. 284 §1k.k. w zw. z art.12 k.k. i za to na podstawie art.284§1k.k. w zw. z art.12 k.k. wymierzył każdemu z nich karę 1 (jednego) pozbawienia wolności; na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił tytułem próby na 3 lata; zasądził na rzecz Skarbu Państwa od każdego z oskarżonych kwotę 300 złotych tytułem opłaty, oraz obciążył ich pozostałymi kosztami sądowymi w sprawie w częściach na nich przypadających; zasądził od każdego z oskarżonych na rzecz A. M. (1) kwoty po 516,60 (pięćset szesnaście 60/100) tytułem poniesionych przez nią wydatków.

Powyższy wyrok został zaskarżony przez obrońców oskarżonych i prokuratora.

Obrońca oskarżonego D. B. zarzucił:

1.  Obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść wyroku, a mianowicie:

1)  art. 5 § 1 i 2 k.p.k. poprzez naruszenie zasady domniemania niewinności i nie rozstrzygnięcie nie dających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego, w tym braku ograniczeń w pełnomocnictwie do działania przez oskarżonego w imieniu pokrzywdzonej, ustaleń poczynionych między stronami, dotyczących stanu rozliczeń między stronami, braku poczucia pokrzywdzenia u pokrzywdzonej i czekania na rozliczenie oraz utraty cierpliwości, a nie uznania zachowania oskarżonego za karalne;

2)  art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. poprzez brak dokładnego określenia przypisanego oskarżonemu czynu i brak wskazania:

a) jakie dokładnie prawo majątkowe oskarżony przywłaszczył,

b) w jaki sposób oskarżony wykorzystał pełnomocnictwo,

c) czy oskarżony przekroczył zakres umocowania,

d) przy jakich czynnościach, podjętych przez oskarżonych, wykorzystane zostało pełnomocnictwo,

e) w którym momencie doszło do przywłaszczenia nieruchomości A. M. (1) (przy której z transakcji) i na rzecz którego z oskarżonych przywłaszczenie nastąpiło;

3)  art. 410 k.p.k. i art. 92 k.p.k. poprzez pominięcie przez Sąd całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, a mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, w tym wypływających z dowodów, których zaliczenia w poczet materiału dowodowego Sąd bezpodstawnie odmówił;

4)  art. 7 k.p.k. poprzez naruszenie zasady sprzeczności i przyjęcie w sentencji wyroku oraz w uzasadnieniu sprzecznych ustaleń, w tym w szczególności co do postaci zamiaru (przy przypisaniu z góry powziętego zamiaru), pobudek oskarżonych, przyjęcia w sentencji, iż czyny oskarżonych doprowadziły do przeniesienia własności nieruchomości, a w uzasadnieniu, iż przeniesienia dokonała pokrzywdzona udzielając pełnomocnictwa oraz wskazując, iż z wykorzystaniem pełnomocnictwa D. B. przeniósł własność nieruchomości na swoją rzecz, podczas gdy przy transakcji rozporządzającej z udziałem brata strony umowy (obaj oskarżeni) działali samodzielnie;

5)  art. 7 k.p.k. poprzez dowolną a przez to wadliwą - nie odpowiadającą zasadom poprawnego rozumowania i doświadczeniu życiowemu, ocenę dowodów, gdzie wiarygodność wyjaśnień oskarżonego jest oceniana przez pryzmat jego własnych wyjaśnień i ich zgodności z prawdą w tej części, która w istocie pozostaje prawnokarnie indyferentna, nadto jest oceniana przez pryzmat tylko i wyłącznie sprzeczności z zeznaniami pokrzywdzonej, podczas gdy szereg dowodów (w zakresie ustaleń co do nabycia nieruchomości i jej losów, oceny, do kogo faktycznie należała, rozliczeń stron, przekazania pieniędzy) przeczy wprost okolicznościom wypływającym z zeznań pokrzywdzonej i jej matki;

6)  naruszenie 7 k.p.k. poprzez dowolną, a przez to wadliwą ocenę (jako wiarygodnego) dowodu z darowizn otrzymanych rzekomo od osób bliskich, podczas gdy oczywistym jest, że darowizny kwot mających składać się na poczet ceny są stworzone na poczet postępowania podatkowego, które miało wykazać środki na zakup, których A. M. (1) nie miała i powodowało zapożyczenie się na kwoty, których A. M. (1) nie byłaby w stanie zwrócić nie pracując, względnie zarabiając w granicach pensji minimalnej;

7)  naruszenie art. 7 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. poprzez oddalenie, a przez to pominięcie dowodów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w tym zgłoszonych zeznań świadków oraz załączonych przez obrońcę oskarżonego w pismach procesowych (z 25 kwietnia 2014 r. i 18 czerwca 2014 r,, o których przeprowadzenie ponownie wnoszę), a wskazujących na obraz relacji między stronami, realizację uzgodnionych celów, brak zamiaru pokrzywdzenia, działania zgodnie z umocowaniem, skuteczności czynności prawnych, celowości czynności prawnej, rzeczywistości i konkretności przyczyn, dla których przeprowadzono transakcje sprzedaży między pokrzywdzoną, a oskarżonymi.

2. Błędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku mający istotny wpływ na treść orzeczenia, polegający na:

1) przyjęciu przez Sąd, że oskarżony dopuścił się przypisanego mu czynu;

2) pominięciu w podstawie faktycznej orzeczenia, iż oskarżony działał zgodnie z udzielonym mu pełnomocnictwem, którego ważności nikt nie kwestionował oraz iż sprzedając nieruchomość R. B. działał w granicach umocowania, nie przekraczając jego zakresu;

3) ustaleniu, iż zbywając nieruchomość D. B., R. B. działał z wykorzystaniem pełnomocnictwa, podczas gdy obie strony tej czynności działały samodzielnie, zaś pełnomocnictwo uległo wcześniejszej „konsumpcji”;

4) braku określenia, jakie prawo majątkowe oskarżeni mieli przywłaszczyć; 5) braku określenia, w którym momencie (po której czynności prawnej) nastąpiło przywłaszczenie nieruchomości;

6) pominięciu w ustaleniach faktycznych, iż na poczet ceny za nieruchomość przy ul. (...) w W. oskarżony D. B. przekazał B. W. kwotę 140.000 zł, której B. W. nie zwróciła, a zachowała na poczet ceny od A. M. (1) w związku ze sprzedażą jej tej nieruchomości w dniu 9 marca 2004 r., tj. rzekomego zwrotu;

7) pominięciu okoliczności, iż A. M. (1) biorąc pod uwagę jej stosunki majątkowe nie mogła dysponować kwotą 140.000 zł, a więc kwoty takiej nie przekazała matce, podczas gdy Sąd ustalił, że strony jedynie oświadczyły w umowie, że zwrot nastąpił, co faktycznie nie miało miejsca, zaś zapis w akcie notarialnym o zwrocie służył jedynie formalnemu wypełnieniu obowiązku zwrotu świadczeń wzajemnych przy odstąpieniu od umowy i aby formalnie B. W. nie była bezpodstawnie wzbogacona kosztem oskarżonego;

8) poprzez przyjęcie, iż czyszczalnia Ś. (...) (a w istocie Miejski Zakład (...) w W.), złożyła ofertę zakup nieruchomości za kwotę przeszło 5 000 000,00 zł i że oskarżony jej nie przyjął, podczas gdy oferta zakupu za taką kwotę nigdy nie padła; było jedynie zaproszenie do negocjacji, które się nigdy nie zmaterializowały i nie przybrały żadnej konkretnej formy, podobnie jak nie zmaterializowały jakiekolwiek inne oferty odkupu, co akurat potwierdziła pokrzywdzona.

3. Nadto, wobec wewnętrznych sprzeczności w treści uzasadnienia co do ustaleń faktycznych, w zakresie ustaleń poczynionych przez Sąd prawidłowo oraz wadliwie (ale tylko w zakresie wskazanym w uzasadnieniu apelacji), zarzucam naruszenie prawa materialnego, a to:

1) naruszenie art. 284 § 1 k.k. poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, iż własność nieruchomości może być innym prawem majątkowym w rozumieniu tego przepisu, podczas gdy przywłaszczenie nieruchomości nie jest penalizowane art. 284 § 1 k.k.;

2) naruszenie art. 284 § 1 k.k. poprzez jego zastosowanie w ustalonym stanie faktycznym i przypisanie oskarżonym przywłaszczenia „prawa majątkowego do nieruchomości” bez wskazania, o jakie prawo majątkowe chodzi;

3) naruszenie art. 284 § 1 k.k. poprzez jego zastosowanie w odniesieniu do transakcji sprzedaży zawartej pomiędzy R. B., a D. B. (zbycie nieruchomości na rzecz tego drugiego), która nie została wykonana z wykorzystaniem pełnomocnictwa, a jedynie była czynnością prawną dokonaną pomiędzy dwoma działającymi osobiście podmiotami prawa cywilnego, zmierzającymi do zawarcia skutecznej umowy przeniesienia własności nieruchomości;

4) naruszenie art. 12 k.k. poprzez jego zastosowanie, przy braku wielości czynów, które powinny się składać na czyn ciągły.

Wnosząc o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu czynu,

względnie

2)  uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonego R. B. zarzucił wyrokowi:

I. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść orzeczenia, a w szczególności:

1) art. 170 § 1 pkt. 2 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. poprzez oddalenie wszystkich wniosków dowodowych obrońcy oskarżonego dotyczących przeprowadzenia dowodów z zeznań świadków wskazanych w pkt. 2 a-h pisma procesowego z dnia 31 marca 2014 r., pomimo iż okoliczności na które zeznawać mieli świadkowie, zwłaszcza w zakresie roli oskarżonego w dokonanych czynnościach prawnych, jak i celu ich zawarcia, a także zamiaru oskarżonego mają istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności karnej oskarżonego;

2) art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. w zw. z art. 2 § 2 k.p.k.

poprzez zaniechanie wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy, czego skutkiem było przedwczesne uznanie, iż oskarżony swoim zachowaniem wypełnił ustawowe znamiona czynu zabronionego polegającego na przywłaszczeniu prawa majątkowego, tj. przestępstwa z art. 284 § 1 k.k. i uznanie go za winnego wskazanego czynu, w szczególności poprzez:

a) zaniechanie wyjaśnienia wszystkich okoliczności, w których doszło do sprzedaży nieruchomości położonej przy ulicy (...), w szczególności przesłuchania w charakterze świadków osób posiadających wiedzę w tym przedmiocie,

b) całkowite pominięcie okoliczności iż czynności prawne, których dokonanie wyczerpało w ocenie Sądu znamiona czynu zabronionego zarzucanego oskarżonemu są przedmiotem postępowania cywilnego w zakresie stwierdzenia ich nieważności, przejawiające się zaniechaniem przeprowadzenia dowodu z dokumentów znajdujących się w aktach postępowania prowadzonego przez Sąd Okręgowy Warszawa-Praga Wydział Cywilny w W. pod sygnaturą akt II C 898/13,

3)  art. 424 § 1 i 2 k.p.k. poprzez brak wskazania w uzasadnieniu orzeczenia konkretnych okoliczności jakie Sąd miał na względzie przy wymiarze kary, ograniczając się w tym zakresie do stwierdzenia że Sąd wziął pod uwagę wysoki stopień społecznej szkodliwości przypisanego czynu, winę jak i naruszone dobro chronione prawem;

4)  art. 4 k.p.k. i art. 457 § 2 k.p.k. w zw. art. 518 k.p.k. poprzez uwzględnienie przy wydawaniu orzeczenia jedynie okoliczności obciążających R. B., zamiast całokształtu dowodów ujawnionych w sprawie, w tym pozwów wniesionych przez oskarżonego niezwłocznie po powzięciu przez niego wiedzy o nierozliczeniu się przez D. B. z A. M. (1) jeszcze przed wszczęciem przeciwko oskarżonemu postępowania karnego, rzutujących na karnoprawną ocenę jego zachowania, a zwłaszcza potwierdzających brak towarzyszącego mu zamiaru kierunkowego wymaganego dla bytu przestępstwa;

II. błąd w ustaleniach faktycznych, mający istotny wpływ na treść orzeczenia a polegający na przyjęciu, że oskarżony R. B. działał wspólnie i w porozumieniu z D. B. oraz w wykonaniu z góry powziętego zamiaru kierunkowego, a przez to wypełnił swoim zachowaniem znamiona czynu zabronionego stypizowanego w art. 284 § 1 k.k., podczas gdy oskarżonemu nigdy nie towarzyszył zamiar przywłaszczenia prawa majątkowego, a także powiększenia majątku D. B. kosztem A. M. (2), a nadto nie pozostawał w porozumieniu z D. B. co do okoliczności stanowiących znamiona czynu zabronionego.

III. obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 37 k.k. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie skutkujące wymierzeniem oskarżonemu kary pozbawienia wolności bez określenia czy jej wymiar dotyczy jednego miesiąca czy też jednego roku.

Podnosząc te zarzuty skarżący ten wnosił o:

1) uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ewentualnie o:

2) uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu Warszawa-Praga w Warszawie.

Prokurator zarzucili wyrokowi:

I.  obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 284 § 1 k.k. i art. 294 § 1 k.k. poprzez nie określenie wartości wyrządzonej szkody i nie wskazanie wartości przywłaszczonego prawa majątkowego w postaci prawa własności nieruchomości, którą w świetle zgromadzonych dowodów można określić na kwotę 5.300.000,-zł, co z uwagi na tę wartość wyczerpuje także znamiona typu kwalifikowanego z art. 294 § 1 k.k.;

II.  obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 37 k.k. poprzez nie wskazanie w sentencji wyroku czy orzeczona kara została wymierzona w miesiącach czy w latach,

i wnosił

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zarzutom podniesionym w szczególności w apelacji obrońcy oskarżonego R. B. i prokuratora nie można odmówić słuszności, a tym samym zawarty w tych apelacjach wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania należy uznać za uzasadniony.

Jak trafnie podnosi Sąd I instancji na k. 16 odwrót uzasadnienia, dla bytu przestępstwa z art. 284 § 1 k.k. wymagane jest działanie w zamiarze bezpośrednim kierunkowym postąpienia z cudzym prawem majątkowym tak jakby się było jego wyłącznym dysponentem-właścicielem.

Sprawca przywłaszczenia musi zatem zmierzać do zatrzymania cudzej rzeczy lub innego mienia (prawa majątkowego) dla siebie lub innej osoby bez żadnego do tego tytułu.

Działanie w zamiarze bezpośrednim kierunkowym oznacza, iż nie jest wystarczające, by sprawca godził się jedynie na możliwość przywłaszczenia, musi chcieć to uczynić.

Umyślność ma ścisły związek ze stanem świadomości sprawcy i można o niej mówić wówczas, gdy sprawca obejmuje swoją świadomością wszystkie istotne elementy czynu.

Zasadnie zatem podnosi autor apelacji wniesionej na korzyść oskarżonego R. B., iż kluczowym dla odpowiedzialności tego oskarżonego jest ustalenie zamiaru z jakim działał i stanu jego świadomości, co do bezprawności działania współoskarżonego.

Zgodzić się należy ze stanowiskiem tego skarżącego, iż ustalenia dokonane przez Sąd Okręgowy w omawianym zakresie muszą budzić uzasadnione zastrzeżenia, albowiem poczynione zostały w oparciu o niepełny możliwy do przeprowadzenia materiał dowodowy.

Faktem jest, przyznaje to bowiem sam R. B., iż zawarte przez niego umowy notarialne dotyczące nieruchomości położonej przy ul. (...) w W. w dniach 12 marca 2008 r., 31 marca 2008 r. i 20 maja 2008 r. miały charakter pozorny.

Jednakże stwierdzenie, iż oskarżony ten miał pełną świadomość zamiaru pokrzywdzenia A. M. (1) przez brata i przywłaszczenie prawa własności należącej do niej nieruchomości nie znajduje pełnego oparcia w ujawnionym w toku przewodu sądowego materiale dowodowym.

Za dowolne należy uznać twierdzenie Sądu, iż z racji bliskiej znajomości między stronami miał on wiedzę o ustaniu konkubinatu D. B. z pokrzywdzoną jak i braku realnej możliwości zapłaty na jej rzecz sum wskazanych w aktach notarialnych.

Podkreślić bowiem należy, iż w dacie zawierania tych umów D. B. dysponował ważnym pełnomocnictwem udzielonym mu przez A. M. (1) do zarządu i administracji jej majątkiem, a także do działania w jej imieniu i na jej rzecz wobec wszelkich władz, sądów, urzędów administracji państwowej, samorządowej, osób fizycznych i prawnych, do składania w jej imieniu oświadczeń i wniosków do zawierania umów, jak również odbioru i kwitowania dokumentów, korespondencji, przesyłek i należności z jakichkolwiek tytułów.

Fakt utrzymywania przez R. B. bliskich relacji z A. M. (1) w dacie zawierania tych umów świadczący o posiadaniu przez niego wiedzy na temat sytuacji istniejącej w związku jego brata i pokrzywdzonej wynika wyłącznie z wyjaśnień D. B., których to wyjaśnień Sąd I instancji nie uznał za wiarygodne.

Odmowa zatem wiary wyjaśnieniom R. B., iż był przekonany, że brat rozliczy się z pokrzywdzoną – po dokonaniu sprzedaży tej działki winna być w sposób szczegółowy przeanalizowana i uzasadniona, czego Sąd Okręgowy nie uczynił ograniczając się do stwierdzenia, iż znajomość sytuacji finansowej brata wskazywała na brak jego możliwości wywiązania się z tego rodzaju wysokich zobowiązań finansowych (k. 310).

Dokonując tego rodzaju oceny Sąd Okręgowy nie ustosunkował się do faktu, iż R. B. wystąpił do Sądu Cywilnego o unieważnienie aktów notarialnych i wniósł powództwo przeciwegzekucyjne, aczkolwiek jak trafnie podnosi skarżący, dowody znajdujące się w aktach sprawy cywilnej mogły mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia w sprawie.

Nie można również uznać za nieuzasadnione zarzutów podniesionych przez obrońców obu oskarżonych – obrazy art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k.

I tak oddalając na tej podstawie wnioski dowodowe obrońców Sąd orzekający ograniczył się do stwierdzenia, iż okoliczności na które zostały zawnioskowane przez nich dowody nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Tego rodzaju uzasadnienie odmowy przeprowadzenia dowodu sprowadzające się wyłącznie do powtórzenia treści ustawy jak podnosił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 lutego 2010 r. w sprawie sygn. akt KK 303/2010 nie odpowiada prawidłowo rozumianemu nakazowi uzasadnienia postanowienia uniemożliwiając Sądowi Apelacyjnemu dokonanie kontroli prawidłowości rozstrzygnięcia Sądu I instancji, zwłaszcza, iż tezy dowodowe podane przez wnioskodawców – na tego rodzaju oczywistość nie wskazywały.

Zgodzić się również należy ze stanowiskiem prokuratora, iż Sąd I instancji błędnie uznał, iż prawo majątkowe nie podlega wartościowaniu w znaczeniu materialnym i zaniechał ustalenie wartości wyrządzonej szkody uznając, iż dla bytu przestępstwa z art. 284 § 1 k.k. w formie przywłaszczenia prawa majątkowego okoliczność ta nie ma znaczenia.

Nie ulega wątpliwości, iż czyn z art. 284 § 1 k.k. zarówno w zakresie przywłaszczenia cudzej rzeczy ruchomej jak i prawa majątkowego znajduje się w rozdziale XXXV Kodeksu karnego zatytułowanego „Przestępstwa przeciwko mieniu”.

Faktem jest, iż ustawa karna nie zawiera definicji mienia, jednakże usytuowanie przywłaszczenia prawa majątkowego w rozdziale przestępstw przeciwko mieniu wskazuje na to, iż mieniem w rozumieniu kodeksu karnego są również wszelkie prawa majątkowe takie jak własność, posiadanie i inne.

Zasadnie skarżący odwołuje się w tym zakresie do przepisów prawa cywilnego tj. art. 44 k.c. zgodnie z którym mieniem jest własność i inne prawa majątkowe.

O charakterze majątkowym praw decyduje to, czy prawo ma wartość majątkową w obrocie. Prawo własności jest prawem rzeczowym, a jego przedmiotem są rzeczy w rozumieniu art. 45 k.c. – tj. zarówno rzeczy ruchome jak i nieruchome.

Ustalenie zatem wartości ekonomicznej przewłaszczonego prawa majątkowego ma istotne znaczenie dla dokonania prawidłowej oceny prawnej czynu.

Zasadnie również podnosi zarówno prokurator jak i obrońca oskarżonego R. B., iż zaskarżone orzeczenie zapadło z obrazą prawa materialnego tj. art. 37 k.k. – wymierzając bowiem oskarżonym karę pozbawienia wolności za przypisany im czyn Sąd Okręgowy nie określił czy wymierza ją w latach czy w miesiącach.

Już wskazane wyżej uchybienia nie pozwalają na merytoryczną kontrolę prawidłowości zaskarżonego wyroku i muszą skutkować jego uchylnie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Rozpoznając ponownie sprawę Sąd winien nie tylko ponowić wcześniej przeprowadzone dowody ale również rozważyć potrzebę ich uzupełnienia o dowody znajdujące się w aktach sprawy II C 898/13 Sądu Okręgowego w Warszawie II Wydział Cywilny, ponownie ustosunkować się do pozostałych wniosków dowodowych obrońców oskarżonych, a swoją ewentualną decyzję w przedmiocie ich oddalenia uzasadnić w sposób umożliwiający kontrolę instancyjną, odnieść się również do wniosku dowodowego oskarżonego D. B. zgłoszonego w postępowaniu odwoławczym o dopuszczenie dowodu z nagrania magnetofonowego, a w przypadku jego uwzględnienia przesłuchać na okoliczność zawartych w nim treści A. M. (1).

Mając na uwadze wskazania zawarte w niniejszym uzasadnieniu Sąd ten winien na nowo przeanalizować całość zgromadzonych w sprawie dowodów i sporządzić uzasadnienie odpowiadające wymogom określonym w art. 424 k.p.k.

Z omówionych względów Sąd Apelacyjny orzekł jak w części dyspozytywnej wyroku.