Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 14 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek (spr.)

Sędzia SO Gabriela Sobczyk

Sędzia SR del. Roman Troll

Protokolant Iwona Reterska

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2014 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko (...) spółce jawnej J. i B. P. w G.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego W. G.

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 18 listopada 2013 r., sygn. akt VIII C 154/11

postanawia:

1.  odrzucić apelację;

2.  zasądzić od pozwanego W. G. na rzecz powódki kwotę 1.200 zł (tysiąc dwieście złotych) z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
w postępowaniu odwoławczym;

3.  zasądzić od pozwanego W. G. na rzecz pozwanej (...) spółki jawnej J. i B. P. w G. kwotę 1.200 zł (tysiąc dwieście złotych) z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

SSR del. Roman Troll SSO Leszek Dąbek SSO Gabriela Sobczyk

Sygn. akt III Ca 616/14

UZASADNIENIE

Powódka(...) Spółka Akcyjna w W. żądała zasądzenia na jej rzecz od pozwanego W. G. kwoty 17.698zł z ustawowymi odsetkami od dnia 16 10 2010r. oraz zwrotu kosztów procesu.

Uzasadniając żądanie twierdziła, że w dniu 5 09 2008r. pozwany pozorował wypadek drogowy w następstwie czego powódka bezzasadnie wypłaciła mu odszkodowanie

w wysokości 14.100zł a następnie w wykonaniu wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 4 12 2009r. wypłaciła J. i (...) Spółce Jawnej w G. kwotę 3.597,60zł.

Pozwany W. G. wnosił o oddalenia powództwa oraz zasądzenia na jej rzecz od powódki zwrotu kosztów procesu. Zarzucił, że sprawcą czynu i zdarzenia oraz osobą formalnie legitymowana i wzbogaconą jest B. P. działający pod firmą Spółki Jawnej (...) w G. oraz wnosił o jego przypozwanie.

Sąd Rejonowy w Zabrzu w postanowieniu z dnia 12 12 2012r. wezwał

do udziału w sprawie w charakterze pozwanego (...) Spółkę Jawną K.-B. w G., która nie wnosiła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz od pozwanego W. G. zwrotu kosztów procesu. Podnosiła,

że odszkodowanie od pozwanej w kwocie 14.100zł otrzymał pozwany W. G., który był właścicielem uszkodzonego w wypadku samochodu oraz zaprzeczyła, że otrzymała od niego tę kwotę.

Sąd R. Z. w wyroku z dnia 18 11 2013r. zasądził od pozwanego W. G. na rzecz powódki kwotę 17.697,60zł z ustawowymi odsetkami od 16 10 2010r. oraz kwotę 3.302zł z tytułu zwrotu kosztów procesu, oddalił powództwo w stosunku do pozwanej (...) Spółki Jawnej K.-B. w G. oraz zasądził od pozwanego W. G. na jej rzecz kwotę 2.417zł z tytułu zwrotu kosztów procesu.

W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia stwierdził, że pozwany W. G. brał udział w działaniach grupy mającej na celu wyłudzanie odszkodowań z polisy autocasco. Ocenił, że doznana przez powódkę szkoda „... jest niewątpliwie skutkiem działania grupy przestępczej, której padła ofiarą, niemniej jednak odpowiedzialność za poniesiona przez powódkę tytułem szkody w pełni ponosi pozwany, a uzyskane przez niego odszkodowanie było nienależne, Zapłata przez powódkę odszkodowania pozwanemu daje zatem uprawnienie do domagania się zwrotu spełnionego świadczenia”. Następnie uznała, że „Pozwany zobowiązany jest zatem na podstawie

art. 405 k.c. do zwrotu korzyści uzyskanej bez podstawy prawnej, gdyż wypłacona z ubezpieczenia autocasco kwota odszkodowania stała się nienależnym świadczeniem w rozumieniu art. 410 § 2 k.c.”. Następnie „... nie dopatrzył się odpowiedzialności pozwanej, w związku z czym oddalił powództwo w tym zakresie, uznając, że to pozwany ponosi odpowiedzialność za szkodę wywołaną po stronie powódki”. O kosztach procesu orzekał „.. na podstawie art. 108 i 98 k.p.c. a przez to zgodnie z zasada odpowiedzialności za wynik sporu obciążył nimi pozwanego, bowiem następstwem uwzględnienia powództwa musiało być uznanie pozwanego za stronę przegrywającą, co prowadzić musiało do obciążenia go kosztami procesu zgodnie z art. 98 k.p.c. o czym Sad orzekł w punkcie trzecim i czwartym sentencji”.

Orzeczenie zaskarżył pozwany W. G. , w części oddalającej powództwo przeciwko pozwanej J. i (...) Spółce Jawnej w G. (punkt 2 wyroku) oraz zasądzającej od niego na rzecz tej Spółki kwotę 2.417zł z tytułu zwrotu kosztów procesu (punkt 4 wyroku). Wnosił o zmianę wyroku w zaskarżonej części „poprzez określenie solidarnej odpowiedzialności W. G. oraz przypozwanej J. i (...) Spółki Jawnej w G.” oraz przez zwolnienie go od obowiązku ponoszenia „kosztów zastępstwa procesowego” zasądzonych od niego na rzecz pozwanej.

Zarzucał, że przy ferowaniu wyroku popełniono błąd w ustaleniach faktycznych polegający nie uwzględnieniu zakresu odpowiedzialności przypozwanych, podczas gdy z zebranego materiału dowodowego wynika, że przypozwana J. i (...) Spółka Jawna w G. brała czynny udział w sprawie stanowiącej podstawe do wydania skarżonego wyroku, tym samym winna być odpowiedzialna solidarnie z pozwanym W. G..

Ponadto zarzucała, że naruszono prawo materialne, regulacje art. 422 k.c. poprzez jego niezastosowanie i uznanie go za wyłącznie odpowiedzialnego względem powódki, podczas gdy świadomie z wyrządzonej jej szkodzie skorzystała przypozwana.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Prawodawca regulując w Kodeksie postępowania cywilnego instytucję apelacji nie zawarł w nim przepisu w którym jednoznacznie uregulowano kto jest legitymowany do jej wniesienia.

Wynika to pośrednio z samych przepisów normujących omawianą instytucję,

a w szczególności z kontekstów przede wszystkim takich przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, jak: art. 369 § 1 i 2, art. 370, 371, 372, 373, 380, 381 i 384, z których wynika, że legitymację do wniesienia apelacji mają obie strony (z wyjątkiem wyroku zaocznego; pozwanemu przysługuje środek zaskarżenia w postaci sprzeciwu

od wyroku zaocznego).

W razie współuczestnictwa – zarówno formalnego jak i materialnego - przysługuje ona każdemu ze współuczestników, w tym także wezwanym do udziału

w sprawie na podstawie art. 194 § 1 i 3 k.p.c. i art. 195 § 2 k.p.c.

Z istoty dwustronności procesu cywilnego wynika jednak, że w jakiejkolwiek sytuacji procesowej legitymacja do zaskarżenia wyroku w części oddalającej powództwo względem jednego z pozwanych nie przysługuje innemu pozwanemu w tej sprawie (Sąd Najwyższy wykluczył taką legitymację nawet wtedy, gdy uwzględnienie powództwa w określonym stopniu rzutuje na zakres odpowiedzialności skarżącego postanowienie SN z dnia 1 kwietnia 2003 r., II CKN 1413/00, Lex nr 78822).

Dlatego tylko powód może dokonać zaskarżenia wyroku w części oddalającej powództwo względem określonego pozwanego i to nawet wtedy, gdy uwzględnienie powództwa w stosunku do innych pozwanych mogłoby mieć wpływ na zakres odpowiedzialności skarżącego (wyrok SN z dnia 4 września 1967 r., I PR 245/67, OSNCP 1968, nr 4, poz. 70; OSPiKA 1968, z. 7-8, poz. 168 oraz uchwała SN z dnia 14 listopada 1991 r., III CZP 112/91, OSP 1992, z. 7-8, poz. 169).

Z tego powodu pozwany W. G. nie jest legitymowany do zaskarżenia oddalonego przez Sąd Rejonowy powództwa wobec przypozwanej J.

i (...) Spółki Jawnej w G., wobec czego jego apelację w tej części jako niedopuszczalną w rozumieniu art. 370 k.p.c. co stosownie do zawartej

w tym przepisie regulacji prawnej obligowało Sąd odwoławczy do jej odrzucenia.

W apelacji skarżący zaskarżył również rozstrzygnięcie zasądzające od niego na rzecz pozwanej zwrot poniesionych przez nią kosztów procesu.

Od tego rodzaju rozstrzygnięć przysługuje stronie środek zaskarżenia w postaci zażalenia (art. 394 § 1 pkt 9 k.p.c.) i to niezależnie od tego czy został on zawarty w odrębnym piśmie nazwanym zażaleniem, czy też tak jak miało to miejsce w niniejszej sprawie zamieszono go w apelacji.

W przypadku zamieszczenia go w apelacji termin ten jest dochowany tylko

w przypadku skutecznego wniesienia apelacji i o ile zostanie ona odrzucona – tak jak ma to miejsce w niniejszej sprawie - to zgodnie z regulacją art. 394 § 2 k.p.c. termin

do jego wniesienia jest tygodniowy i w przypadku, gdy strona wnosiła o sporządzenie

i doręczenie jej odpisu orzeczenia wraz z uzasadnieniem liczy się on od doręczenia jej tego odpisu.

Odpis zaskarżonego wyroku doręczono pełnomocnikowi skarżącego

w dniu 17 12 2013r. i od dnia następnego rozpoczął biec wskazany powyżej termin

do wniesienia przez skarżącego zażalenia na zawarte w nim zaskarżone w apelacji rozstrzygnięcie o kosztach procesu.

Z powodu przypadających w tym czasie Świąt Bożego Narodzenia upłynął

on z dniem 27 12 2013r., zaś apelację wniesiono do Sądu Rejonowego w dniu 30 12 2013r. (data przesyłki pocztowej, k- 412).

Nastąpiło to zatem już po upływie powyższego terminu i dlatego stanowiące integralną część apelacji zażalenie na rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 3 zaskarżonego wyroku - jako wniesione po upływie przepisanego terminu w rozumieniu art. 370 k.p.c. w związku z art. 397 §2 zd. 1 k.p.c. - należało także odrzucić.

Reasumując z podanych powyżej względów orzeczono jak w punkcie 1 sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosując regulację art. 98 § 1 k.p.c. i § 13 ust. 1 pkt 1 i § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości

z dnia 28 09 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1348, z późniejszymi zmianami) biorąc pod uwagę, iż pozwany uległ w całości w postępowaniu odwoławczym i powinien zwrócić powódce i pozwanej poniesione przez nich w tym postępowaniu koszty zastępstwa przez fachowego pełnomocnika.

SSR del. Roman Troll SSO Leszek Dąbek SSO Gabriela Sobczyk