Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: III U 713/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 listopada 2014r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSR del. do SO Monika Obrębska

Protokolant:

sekretarz sądowy Przemysław Dudziński

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 listopada 2014r. w O.

sprawy z odwołania A. D.

przy udziale zainteresowanego M. D., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) w M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o ustalenie istnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek odwołania A. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 27.06.2014r. znak (...)

orzeka:

oddala odwołanie

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27.06.2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. stwierdził, że A. D. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek (...) M. D. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od 21.01.2014r.

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła A. D. podnosząc, że rzeczywiście współpracowała z mężem w jego przedsiębiorstwie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. D.od 16.01.2012r. prowadzi jako osoba fizyczna działalność gospodarczą pod firmą (...). Przedmiotem działalności jest wykonywanie konstrukcji i pokryć dachowych. M. D.prowadzi firmę jednoosobowo, nie zatrudnia żadnych pracowników. A. D.jest żoną M. D.. Małżonkowie zamieszkują w miejscowości M., razem z rodzicami M. D., z którymi wspólnie prowadzą gospodarstwo domowe. Od ślubu A. D.nie pracowała zawodowo. Zajmowała się wychowaniem dziecka i prowadzeniem domu. Pomagała jedynie mężowi w prowadzeniu dokumentacji związanej z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Od 21.01.2014r. M. D.zgłosił swoją żonę A. D.jako osobę współpracującą z nim w prowadzeniu działalności gospodarczej z maksymalną podstawą wymiaru składek 9.000zł. A. D.była wówczas w zaawansowanej ciąży z drugim dzieckiem, które urodziła 04.04.2014r. Odwołująca nigdy nie pomagała mężowi w pracach związanych z wykonywaniem konstrukcji i pokryć dachowych. Jedynie raz pomogła mężowi przy pomiarze dachu, dokonując wpisów pomiarów, które wykonywał mąż. Jej współpraca polegała na wystawieniu trzech rachunków (po jednym w każdym miesiącu), prowadzeniu księgi przychodów. Raz w miesiącu A. D.składała dokumentację rozliczeniową w ZUS i opłacała składki do ZUS. Sporządzanie zbiorczych, rocznych rozliczeń M. D.zlecał księgowej.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o:

zeznania odwołującej A. D. i zainteresowanego M. D. oraz dokumenty z akt kontroli ZUS.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było ustalenie, czy A. D. współpracowała z mężem przy prowadzeniu działalności gospodarczej oraz ocena charakteru tej współpracy w aspekcie kryteriów określonych w art. 8 ust. 11 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że cechami konstytutywnymi pojęcia „współpraca przy prowadzeniu działalności gospodarczej”, o której mowa w art. 8 ust. 11 wyżej cyt. ustawy są występujące łącznie: - istotny ciężar gatunkowy działań współpracownika, które nie mogą mieć charakteru wtórnego, bezpośredni związek z przedmiotem działalności gospodarczej, stabilność i zorganizowanie oraz znaczący czas i częstotliwość podejmowanych robót ( vide np. wyrok Sądu Najwyższego z 06.01.2009r., II UK 134/08 i wyrok z 23.04.2010r., II UK 315/09). Biorąc pod uwagę powyższe wskazać należy, że nie w każdej sytuacji podejmowania czynności przez małżonka osoby prowadzącej działalność gospodarczą na rzecz małżonka-przedsiębiorcy dla celów prowadzonej przez niego działalności można uznać, że czynności te mają charakter współpracy przy prowadzeniu tej działalności, wymagającej objęciem obowiązkiem ubezpieczenia społecznego.

Wskazać w tym miejscu należy, że rację ma skarżąca, że podjęcie współpracy przez kobietę w ciąży przy prowadzeniu działalności gospodarczej, nawet w sytuacji gdy głównym motywem tej współpracy jest uzyskanie świadczeń z ubezpieczeń społecznych, nie jest sprzeczne z prawem, pod warunkiem jednak, że współpraca ta jest faktycznie wykonywana. Jak wskazano wyżej, osoba współpracująca musi mieć istotny wpływ na działalność przedsiębiorstwa, jej współpraca musi być znacząca i stała w sensie stabilności ekonomiczno-zawodowej. Czynności współpracującego winny być przy tym nie dorywcze, podejmowane ad hoc , w zależności od potrzeb, ale zorganizowane i odznaczające się ciągłością. Uznanie podjętych czynności za współpracę uwarunkowane jest także charakteryzowaniem się takimi cechami, jak: systematyczność, stabilność i zorganizowanie.

Mając powyższe na uwadze Sąd dokonał oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i uznał, że pomoc, którą A. D. świadczyła na rzecz firmy męża, nie miała charakteru systematyczności, stabilności i zorganizowania. Były to jedynie czynności podejmowane w ramach typowej pomocy małżeńskiej.

Z zeznań odwołującej A. D. i zainteresowanego M. D. wynika, że odwołująca nigdy fizycznie nie pomagała mężowi w pracach na budowie. M. D. sam zajmował się wykonywaniem pokryć dachowych. Jedynie raz brała udział przy pomiarze dachu. Jej pomoc przy prowadzeniu działalności gospodarczej prowadzonej przez męża ograniczała się do prowadzenia książki przychodów, wystawiania rachunków oraz comiesięcznym składaniu deklaracji w ZUS i opłacania składek.

Podkreślić należy, że działalność prowadzona przez M. D. tj. wykonywanie konstrukcji dachowych i pokryć dachowych generowała niewielką ilość dokumentacji. M. D. przyznał, że w miesiącu jest w stanie pokryć jeden domek jednorodzinny, a jeśli dach jest większy może to trwać nawet kilka miesięcy. Podkreślił też, że korzysta z materiałów inwestora. Tego rodzaju działalność generuje konieczność wystawienia rachunku za wykonanie usługi maksymalnie jednego w miesiącu, bądź nawet jednego na kilka miesięcy. Powyższego nie kwestionowała odwołująca i zainteresowany, którzy przyznali, że od stycznia do marca 2014r. A. D. wystawiła jedynie trzy rachunki. Ponadto treść rachunków przedłożonych przez strony w toku kontroli ZUS (vide k. 25-29) wskazuje, że ich wystawienie mogło trwać co najwyżej kilka minut. Podobnie prowadzenie książki przychodów, w sytuacji kiedy w przypadku działalności prowadzonej przez M. D. przychód w poszczególnych dniach miesiąca, z wyjątkiem jednego bądź dwóch dni w miesiącu wynosi 0 zł., nie wymaga dużego nakładu pracy, a w szczególności czasu. Uzupełnienie księgi przychodów za jeden miesiąc przez odwołującą mogło trwać również co najwyżej kilka lub kilkanaście minut (vide księga przychodów k. 33 – 51). Nie sposób też uznać, że comiesięczne składanie dokumentów do ZUS i dokonywanie przelewów z tytułu składek generowało dużą ilość czasu i nakładu pracy przez odwołującą, tym bardziej, że zbiorczych, rocznych rozliczeń dokonywała już księgowa, co również było poza sporem.

Mając na uwadze powyższe Sąd doszedł do przekonania, że brak jest podstaw do przypisania A. D. statusu osoby współpracującej przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej. Jej pomoc w działalności męża miała charakter sporadyczny. Czynności, jakie odwołująca wykonywała niewątpliwie nie miały takiego wymiaru ekonomicznego i organizacyjnego, który uprawniałby do postawienia tezy, że był to istotny dla działalności gospodarczej ciężar gatunkowy działań pozostających w bezpośrednim związku z przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez M. D..

Z tych względów orzeczono jak w sentencji na mocy art.477 14§1 kpc.