Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 01 grudnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa W. D. i J. D.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O.

o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Opocznie

z dnia 2 czerwca 2014 roku, sygn. akt I C 278/13

oddala apelację i zasądza od pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O. na rzecz powoda W. D. kwotę 90,00 (dziewięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Sygn. akt: II Ca 540/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 2 czerwca 2014 r. w sprawie I C 278/13 Sąd Rejonowy w Opocznie zobowiązał pozwaną do złożenia oświadczenia woli treści następującej: „Spółdzielnia Mieszkaniowa (...)w O.przenosi nieodpłatnie na rzecz W. S.i J.małżonków D.na prawach ustawowej wspólności małżeńskiej własność lokalu - garażu numer (...), położonego w O.przy ul. (...)o powierzchni użytkowej 17,4 m2 oraz prawo użytkowania wieczystego gruntu - działki nr (...)położonej w O.obręb nr (...) o powierzchni 0,0029 ha, dla której to nieruchomości w Sądzie Rejonowym Wydziale Ksiąg Wieczystych w O.jest prowadzona księga wieczysta KW Nr (...)". Ponadto zasądził od pozwanej na rzecz powoda W. D.kwotę 600,00 złotych tytułem kosztów procesu.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sadu Rejonowego:

W 2003r. z księgi wieczystej KW nr (...) prowadzonej w Sądzie Rejonowym w Opocznie została odłączona i została założona księga wieczysta KW nr (...) dla zabudowanej działki gruntu nr (...) o powierzchni 0,0029 ha stanowiącej własność Skarbu Państwa a będącej w wieczystym użytkowaniu do dnia 4 października 2090r. Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O..

Uchwałą z dnia 11.02.2004r. w sprawie określenia przedmiotu odrębnej własności, która weszła w życiu po upływie dwóch miesięcy od tej podjęcia, Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O. na podstawie art. 42 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych uchwalił cyt. „Przedmiotem niniejszej uchwały są nieruchomości przy ul. (...) w O., obejmujące lokale użytkowe - garaże.

Przedmiot odrębnej własności poszczególnych nieruchomości, określa się następująco:

§13

1/ działkę gruntu nr (...) o łącznej powierzchni 0,0029 ha, dla której Sąd Rejonowy w Opocznie prowadzi księgę wieczystą KW nr (...), w której jako właściciel jest wpisany Skarb Państwa, a jako wieczysty użytkownik Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w O.

2/ lokal użytkowy - garaż Nr (...), położony przy ul. (...)

a) powierzchnia użytkowa - garażu 17,4 m2,

b) prawo żądania przeniesienia własności garażu oraz prawo użytkowania wieczystego gruntu przysługuje P. J. W. będącemu członkiem Spółdzielni i posiadającemu spółdzielcze własnościowe prawo do tego lokalu."

Umową sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego Rep. A NR (...) z dnia 7 marca 2008r. przed A. P. - notariuszem w O. J. i K. małżonkowie W. sprzedali W. S. i J. małżonkom D. spółdzielcze, własnościowe prawo do lokalu - garażu nr (...), położonego w O. przy ul. (...) o powierzchni użytkowej 17,4 m2 wraz z wkładem budowlanym za cenę w kwocie 10.000,00 zł do majątku objętego ich wspólnością ustawową.

W. D. już w marcu 2009r. zwracał się do Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O. z prośbą o przeniesienie na odrębną własność garażu nr (...) na działce nr (...) przy ul. (...) w O.. Przygotował dokumenty niezbędne do sporządzenia aktu notarialnego i złożył je u notariusza już w czerwcu 2009r. Przez pół roku akt notarialny nie został sporządzony, bo ze strony Spółdzielni nikt się nie stawiał na terminy wyznaczone przez notariusza.

Do grudnia 2009r. włącznie W. D. uregulowane wszystkie należności związane z użytkowaniem tego garażu, a od stycznia 2010r. płaci tylko podatek od nieruchomości, z uwagi na niezawarcie aktu notarialnego przez Spółdzielnię.

Dojazd do garażu nr (...) istnieje od ul. (...) drogą, która jest usytuowana na działce (...) i która znajduje się w nie najlepszym stanie technicznym.

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...)w O.nie zawarła umowy o przeniesienie prawa własności z W. D., dlatego że nie wywiązuje się on z opłat i nie ma możliwości dojazdu z tego garażu do drogi publicznej. Garaż nr (...)usytuowany jest w kompleksie innych garaży, z których (...)ma ustanowioną odrębną własność przez poprzedniego właściciela nieruchomości - Zakład (...)w O., natomiast (...) posiada status własnościowego, spółdzielczego prawa do garażu.

W przekonaniu Sadu powództwo zasługuje na uwzględnienie. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że uchwałą Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O. z dnia 11.02.2004r. została ustanowiona odrębna własność lokalu użytkowego garażu nr (...).

Przedmiotowa uchwała została podjęta na podstawie art. 42 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2001r. NR 4 poz. 27).

Stosownie do art. 39 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych na pisemne żądanie najemcy lokalu użytkowego, w tym garażu, który poniósł w pełni koszty budowy tego lokalu albo ponieśli je jego poprzednicy prawni, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tą osobą umowę przeniesienia własności tego lokalu po dokonaniu przez najemcę spłaty z tytułu udziału w nieruchomości wspólnej oraz spłaty zadłużenia z tytułu świadczeń wynikających z umowy najmu.

Bezsporne jest, że garaż nr (...) na działce (...) został wybudowany ze środków jego właściciela.

Art. 49 ¹ tej ustawy stanowi, że osoba, która na podstawie ustawy może żądać ustanowienia prawa odrębnej własności lokalu, w razie bezczynności spółdzielni, może wystąpić do sądu z powództwem na podstawie art. 64 Kodeksu cywilnego w związku z art. 1047 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego.

W toku procesu zostały udowodnione, stosownie do art. 6 k.c, fakty wskazujące na zaistnienie bezczynności Spółdzielni w wypełnieniu obowiązku zawarcia umowy przeniesienia własności garażu. W ocenie Sądu nie zachodzą żadne przeszkody do uwzględnienia powództwa, bowiem w 2009r. nie było ze strony powoda W. D. zaległości w związku z opłatami dotyczącymi garażu nr (...). Również argument pozwanej Spółdzielni dotyczący braku dostępu do drogi publicznej działki, na której został wybudowany garaż jest nieskuteczny, bowiem zauważenia wymaga, że nieruchomość położona przy ul. (...) w O. została podzielona, celem podziału było wydzielenie działek niezbędnych do funkcjonowania budynków - garaży i projekt podziału został zatwierdzony decyzją (...) Urzędu Miejskiego w O. z dnia 29 marca 2002r.

Ponadto podkreślenia wymaga, że brak jest podstawy do objęcia kontrolą Sądu w postępowaniu z art. 49 ¹ ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych decyzji administracyjnej dotyczącej podziału nieruchomości. Z tego względu Sąd orzekł, jak w punkcie 1 wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu zasądzając je według zestawienia złożonego przez pełnomocnika powoda - punkt 2 wyroku.

Od powyższego wyroku apelację złożyła strona pozwana zaskarżając wyrok w całości, zarzucając:

I. naruszenie prawa materialnego tj.

1.  art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, poprzez jego zastosowanie w niniejszej sprawie w sytuacji, gdy powyższy przepis dotyczy wyłącznie najemcy garażu a strona powodowa nie była najemcą przedmiotowego garażu,

2.  art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych , poprzez jego błędne zastosowanie w sytuacji, gdy brak jest normy prawnej pozwalającej stronie powodowej żądać ustanowienia prawa odrębnej własności lokalu (garażu), bowiem uprawnienie powodów do żądania ustanowienia prawa odrębnej własności lokalu w postaci garażu nie wynika z art. 39 ani z innej normy prawnej wynikającej z ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, z tym z art. 17 ¹⁴ ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych

II. naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

1.  art. 233 § 1 k.p.c. polegające na wadliwej ocenie materiału dowodowego prowadzące do nieprawidłowego ustalenia, iż doszło do bezczynności spółdzielni w zakresie przeniesienia własności przedmiotowej nieruchomości na rzecz powodów w sytuacji, gdy do przeniesienia własności nieruchomości nie doszło z powodu bezczynności Spółdzielni a ze względu na odmowę sporządzenia aktu notarialnego przez notariuszy z uwagi na brak dostępu przedmiotowej nieruchomości do drogi publicznej i odpowiedniego porozumienia w tym zakresie ze pomiędzy stronami,

2.  art. 316 ust. 1 k.p.c. poprzez przyjęcie, iż nie ma znaczenie zadłużenie powoda w stosunku do Spółdzielni w chwili orzekania oraz w dniu wniesienia powództwa a jedynie fakt, iż na dzień złożenia wniosku powód takiego zadłużenia nie posiadał w sytuacji, gdy Sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy, kiedy to powód posiadał kilkuletnie zadłużenie w opłatach, o których mowa w art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych,

3.  art. 233 § 1 k.p.c. polegające na wadliwej ocenie materiału dowodowego prowadzące do nieprawidłowego ustalenia, iż nie ma znaczenia, że przedmiotowa działka zabudowana garażem nie ma dostępu do drogi publicznej, w sytuacji gdy przeniesienie własności nieruchomości powinno uwzględniać możliwość racjonalnego jej wykorzystania oznaczającego się ustanowieniem dostępu do drogi publicznej,

Mając powyższe na uwadze, apelujący wnosił o zmianę wyroku i oddalenie powództwa w całości, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Opocznie. Ponadto wnosił o zasądzenie od powodów na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w obu instancjach według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Z apelującym należy się zgodzić, że Sąd pierwszej instancji wskazując, jako podstawę prawną wydanego rozstrzygnięcia, przepis art. 39 ust 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, niewłaściwie zinterpretował i zastosował ten przepis prawa materialnego. Przepis ten, jak słusznie zauważa apelacja, dotyczy najemcy garażu, a przecież powodowie takimi nie byli. Stan faktyczny przedmiotowej sprawy nie podlega dyspozycji tego przepisu i nie może on mieć zastosowania w sprawie.

Podzielić także należy podniesiony przez skarżącego zarzut naruszenia przez sąd pierwszej instancji przepisu art. 316 ust. 1 k.p.c. Sąd orzeka według stanu istniejącego w momencie zamknięcia rozprawy. Oznacza to, że warunki, od których uzależnione jest powstanie roszczenia muszą być spełnione w chwili orzekania. Tymczasem w sprawie bezspornym jest, iż w dacie orzekania przez sąd pierwszej instancji, po stronie powodowej istniała zaległość.

Pomimo, że przedstawione wyżej zarzuty apelacyjne są uzasadnione, to jednak apelacja strony pozwanej podlega oddaleniu. Jest tak, gdyż orzeczenie uwzględniające powództwo odpowiada prawu i znajduje oparcie w niepowołanym przez sąd pierwszej instancji przepisie art. 17 ¹⁴ ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. W sprawie nie ulega wątpliwości, że powodom służy spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu - garażu nr (...).

Przepis art. 17 ¹⁴ ust. 1 ustawy odnosi się zarówno do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, jak i lokalu o innym przeznaczeniu, w tym również i garażu.

Poza tym, jak wynika z przedstawionych przez stronę powodową, w postępowaniu przed Sądem Okręgowym, dowodów wpłat oraz ze stanowisk pisemnych wyrażonych przez obie strony procesu, po stronie powodowej nie istnieją już żadne zaległości w uiszczaniu opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy, a które mogłyby być dochodzone w postępowaniu sądowym.

Wobec powyższego należy uznać, że warunek przewidziany do powstania roszczenia o zawarcie umowy przeniesienia własności lokalu określony w art. 17 ¹⁴ ust. 1 pkt 2 ustawy został spełniony.

Sąd Okręgowy podziela również stanowisko sądu pierwszej instancji, że bez znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy są argumenty strony pozwanej dotyczące braku odpowiedniego dostępu garażu do drogi publicznej. Nieruchomość na której znajdują się garaże, została już bowiem podzielona na szereg mniejszych nieruchomości, które mają już urządzone księgi wieczyste.

Z tych względów apelacja, jako pozbawiona uzasadnionych podstaw podlegała oddaleniu - art. 385 k.p.c. O kosztach procesu za instancję odwoławczą orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.