Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt XV GC 1064/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 1 marca 2013 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu XV Wydział Gospodarczy w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Jarosław Mądry

Protokolant:Paweł Pietraszek

po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2013 r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) w B. (Niemcy)

przeciwko W. K. (1)

o zapłatę

I.  oddala powództwo.

II.  zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanego kwotę 1217 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt XV GC 1064/12

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 21 lutego 2012 r. strona powodowa (...) w B. domagała się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego W. K. (1) kwoty 7.106,40 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 2 sierpnia 2011 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając zgłoszone żądanie strona powodowa podała, że zawarła z pozwanym umowę dotyczącą wspólnego wydania książek, za wynagrodzeniem w wysokości 10 % przychodów osiągniętych ze sprzedaży tych książek. Ponieważ pozwany sprzedał książki za łączną cenę 137.064 zł, stronie powodowej tytułem przedmiotowego wynagrodzenia należała się kwota 13.706,40 zł, jednakże pozwany wpłacił na jej rzecz jedynie kwotę 6.600 zł. Kierowane zaś do niego wezwania w przedmiocie zapłaty brakującej kwoty w wysokości 7.106,40 zł, nie przyniosły oczekiwanego rezultatu.

W dniu 17 lipca 2012 r. tutejszy Sąd wydał w niniejszej sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, uwzględniając w całości żądanie pozwu, w tym zasądził od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 1.280 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 1.200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Od przedmiotowego nakazu zapłaty pozwany wniósł sprzeciw, w którym domagał się oddalenia niniejszego powództwa w całości.

Pozwany przyznał, że zawarł ze stroną powodową wskazaną w treści pozwu umowę na wspólne wydanie książek. Przyznał też, że strony niniejszego sporu ustaliły, że strona powodowa otrzyma od niego 10 % wpływów uzyskanych ze sprzedaży tych książek. Nadto, pozwany przyznał, że z dokonanego wspólnie rozliczenia stron wynikało, że stronie powodowej należała się z powyższego tytułu łączna kwota 13.706 zł. W świetle tak przyznanych okoliczności pozwany zarzucił jednak, że wpłacił on na rzecz strony powodowej łącznie 15.410,68 zł, a zatem więcej aniżeli miał zapłacić. Przedmiotowa kwota obejmowała kwotę 10.900 zł wpłaconą stronie powodowej bezpośrednio oraz kwotę łączną 4.509,48 zł uiszczoną przez pozwanego za stronę powodową tytułem przygotowania książek do druku oraz redakcji naukowej.

W odpowiedzi na sprzeciw strona powodowa podtrzymała żądanie pozwu. Zaprzeczyła jakoby otrzymała od pozwanego w dniu 20 maja 2009 r. kwotę 4.300 zł oraz temu, że strony ustaliły, że to pozwany poniesie koszty przygotowania książek do druku oraz ich redakcji, a następnie obciąży nimi stronę powodową.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7 stycznia 2009 r. W. K. (1), prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) Agencja (...) we W., i (...) w B. zawarli ze sobą umowę na wspólne wydanie w formie książkowej dzieł: Kroniki polskiej Mistrza W. K. (2) pod opracowaniem B. K. oraz Kroniki polskiej G. A. pod opracowaniem R. G..

W § 4 tej umowy strony ustaliły, że podział zysków z tytułu wydania przedmiotowych książek zostanie ustalony w aneksie, stanowiącym integralną część umowy i będzie on proporcjonalny do kosztów poniesionych przez strony przy realizacji wspólnego wydania obu tytułów.

W przedmiotowej umowie strony zastrzegły, że wszelkie zmiany i uzupełnienia tej umowy wymagać będą dla swej ważności formy pisemnej.

( dowód: - umowa z dnia 7.01.2009 r., k. 15)

W zakresie realizacji przedmiotowej umowy W. K. (1) (jako wydawca) zawarł z prof. dr hab. S. S. (jako redaktorem naukowym) umowę, na podstawie której redaktor naukowy zobowiązał się do przygotowania wraz z wydawcą popularnonaukowej serii pod roboczym tytułem Biblioteka źródeł historycznych, zainicjowanej przez Wydawcę, w tym m.in. do znalezienia autorów wstępów do publikacji Kroniki polskiej autorstwa G. A. i do publikacji Kroniki Polskiej autorstwa Mistrza W. K. (2).

Tytułem wynagrodzenia za powyższe usługi redaktora naukowego W. K. (1) wpłacił na rzecz prof. dr hab. S. S. kwotę 910 zł.

( dowód: - umowa z dnia 12.01.2009 r., k. 43 – 44,

- aneks nr (...) z dnia 14.01.2009 r., k. 45,

- potwierdzenie przelewu, k. 46)

W. K. (1) zawarł ponadto w dniu 23 lutego 2009 r. z L. P. umowy o dzieło na wykonanie korekt, redakcji technicznej, składu, łamania i przygotowania do druku Kroniki polskiej G. A. i Kroniki polskiej Mistrza W. K. (2).

Za wykonanie przedmiotowych umów W. K. (1) zapłacił L. P. kwotę 1.365,32 zł i kwotę 2.234,16 zł.

( dowód: - rachunek nr (...) z dnia 1.04.2009 r. z poleceniem przelewu, k. 47 – 48,

- rachunek nr (...) z dnia 22.04.2009 r. z poleceniem przelewu, k. 49 – 50)

Łączne wpływy uzyskane ze sprzedaży wydanych książek wyniosły 137.064 zł.

W drodze wzajemnych rozmów, dokonywanych głównie drogą korespondencji mailowej, (...) w B. ustalili, że tytułem wynagrodzenia za wspólne wydanie książek (...) w B. otrzyma 10 % tej sumy.

( dowód: - wiadomość e-mail z dnia 14.12.2010 r., k. 23,

- wiadomość e-mail z dnia 28.12.2010 r. z załącznikiem – rozliczenie sprzedaży kronik, k. 24 – 25,

- wiadomość e-mail z dnia 16 czerwca 2011 r., k. 26)

Tytułem rozliczenia umowy W. K. (1) wpłacił na rzecz i (...) w B. w dniu 21 maja 2009 r. przelewem bankowym kwotę 2.300 oraz w dniu 18 czerwca 2009 r. gotówką kwotę 4.300 zł, łącznie kwotę 6.600 zł.

( dowód: - potwierdzenia wpłat, k. 16 – 17)

W dniu 25 lipca 2011 r. (...) w B. wystawił fakturę VAT nr (...), w której obciążył W. K. (1) obowiązkiem zapłaty kwoty 13.706,40 zł, z której do zapłaty pozostało 7.106,40 zł, w terminie do dnia 1 sierpnia 2011 r. tytułem umowy z dnia 7 stycznia 2009 r.

( dowód: - powołana faktura z rozliczeniem, k. 30 – 31)

Pismem z dnia 8 sierpnia 2011 r. W. K. (1) wezwał (...) w B. do zapłaty kwoty 7.106,40 zł wynikającej z faktury nr (...) z dnia 25 lipca 2011 r.

( dowód: - ostateczne wezwanie do zapłaty, k. 32)

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie strona powodowa domagała się od pozwanego zapłaty niespłaconej części wynagrodzenia z tytułu zawartej umowy o wspólne wydanie Kroniki polskiej Mistrza W. K. (2) oraz Kroniki polskiej G. A. twierdząc, że z należnej jej kwoty 13.706,40 zł, stanowiącej 10 % wpływów ze sprzedaży, pozwany zapłacił jedynie 6.600 zł.

Okoliczności stanu faktycznego niniejszej sprawy pozostawały zasadniczo między stronami bezsporne. Strony nie sprzeciwiały się bowiem ani co do tego, że zawarły ze sobą wskazaną w pozwie umowę, ani co do tego, że przedmiotowa umowa została wykonana. Pozwany ponadto nie negował faktu, że ze sprzedaży wydanych wraz ze stroną powodową książek uzyskano ostatecznie kwotę 137.064 zł. Potwierdzał też, że wskutek wzajemnych uzgodnień, 10 % tej kwoty miało stanowić wynagrodzenie strony powodowej z tytułu realizacji zawartej z nim umowy. Spór stron dotyczył natomiast samej zasadności dochodzonego roszczenia. Pozwany zarzucał, że z umowy stron o wydanie książek z dnia 7 stycznia 2009 r. rozliczył się ze stroną powodową w całości. Wpłacił jej bowiem bezpośrednio kwotę 10.900 zł, uregulował też koszty przygotowania książek do druku i ich redakcji naukowej. Koszty te, wedle umowy stron, miały obciążyć stronę powodową, ale skoro w ostateczności poniósł je pozwany, stronie powodowej należało się wynagrodzenie pomniejszone o zapłacone przez pozwanego z tego tytułu kwoty, które faktycznie wyniosły 4.509,48 zł. A ponieważ pozwany tytułu zawartej ze stroną powodową umowy świadczył na jej rzecz łącznie 15.410,68 zł, kwota ta w całości wyczerpuje jego zobowiązanie, jest ona bowiem nawet wyższa od należnej.

Warto podkreślić, że postępowanie cywilne ma kontradyktoryjny charakter. Wyrazem powyższego jest przede wszystkim brzmienie art. 232 k.p.c., stanowiącego, że strony są obowiązane do wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Ponadto norma zawarta w art. 6 k.c., zgodnie z którą ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Wskazać należy, że zasady art. 6 k.c. i 232 k.p.c., nie określają jedynie zakresu obowiązku zgłaszania dowodów przez strony, ale rozumiane muszą być przede wszystkim i w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na niej spoczywał. Zaznaczyć należy, że nie jest rzeczą Sądu poszukiwanie za stronę dowodów przez nią nie wskazanych, mających na celu udowodnienie jej twierdzeń (co wyraźnie podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z 17.12.1996r. OSN 1997, poz.76). Zasada kontradyktoryjności w postępowaniu w sprawach gospodarczych została dodatkowo wzmocniona nowelą z dnia 24 maja 2000 r., która wprowadziła obowiązek przytoczenia wszystkich okoliczności i dowodów na ich poparcie przez powoda już w pozwie (art. 479 12 § 1 k.p.c.) natomiast przez pozwanego w zarzutach lub sprzeciwie od nakazu zapłaty (art. 479 14 § 1 k.p.c.). Przepisy te, wprawdzie uchylone ustawą z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 233, poz. 1381) z dniem 3 maja 2012 r., stosuje się w związku z art. 9 tej ustawy do postępowań wszczętych przed tą datą, tj. przed dniem 3 maja 2012 r., a zatem również do postępowania toczącego się w niniejszej sprawie.

Zgodnie z zasadą kontradyktoryjności i ciężarem dowodu strona powodowa winna była zatem wskazać dowody na poparcie twierdzeń podniesionych w pozwie, natomiast na pozwanym ciążył obowiązek przedstawienia dowodów potwierdzających okoliczności wskazane w sprzeciwie od nakazu zapłaty, w szczególności, że nie ciąży na nim obowiązek zapłaty dochodzonej kwoty.

Na początek Sąd zważył, że zawarta przez strony w dniu 7 stycznia 2009 r. umowa o wspólne wydanie książek ma charakter umowy nienazwanej, z dominującymi elementami umowy o dzieło. Jest ona typową umową rezultatu, konsensualną, dwustronnie zobowiązującą, wzajemną i odpłatną. Do jej zawarcia stosować należało ogólne zasady dotyczące umów, nie była też wymagana szczególna forma prawna ( por. wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 10 grudnia 2003 r. w sprawie I ACa 1144/03, OSA 2005, z. 3, poz. 14). Niemniej jednak zauważyć należało, że niezależnie od tego jaki charakter posiada umowa, przepis art. 76 k.c. umożliwia ich stronom wprowadzenie obowiązku zachowania określonej formy prawnej dla jej skutecznego zawarcia. Przepis ten stanowi, że jeżeli strony zastrzegły w umowie, że określona czynność prawna między nimi powinna być dokonania w szczególnej formie, czynność ta dochodzi do skutku tylko przy zachowaniu zastrzeżonej formy. Ponadto, uzupełnienie lub zmiana umowy wymaga zachowania takiej formy, jaką ustawa lub strony przewidziały w celu jej zawarcia (art. 77 k.c.).

Zastrzeżenie przez strony w umowie, że oświadczenie woli co do uzupełnienia umowy (czyli w niniejszej sprawie podpisania aneksu aneksu) powinno być dokonane pod rygorem nieważności na piśmie (art. 76 zd. 1 k.c.), powoduje, że niezachowanie tej formy wyłącza możliwość powoływania się przez strony na wyrażenie przez kontrahenta zgody w inny, choćby dorozumiany sposób (art. 60 k.c.) - tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 1980 r., II CR 110/80, OSNC 1980, nr 11, poz. 222.

Dlatego też w niniejszej sprawie kluczowym dla rozstrzygnięcia sporu stron okazały się okoliczności wynikające z treści zawartej przez nie umowy z dnia 7 stycznia 2009 r. Po pierwsze zauważyć należało, że strony tej umowy zawarły ją w zwykłej formie pisemnej. W umowie tej strony ustaliły, że podział zysków z tytułu wydania dwóch tytułów zostanie ustalony w aneksie, stanowiącym integralną część tej umowy oraz że będzie on proporcjonalny do kosztów poniesionych przez strony przy realizacji wspólnego wydania obu tytułów (§ 4 pkt 1 i 2). Z powyższego zatem wynika, że dla skuteczności postanowień w przedmiocie wzajemnych rozliczeń strony przewidziały formę pisemną w postaci aneksu. Nadto zauważyć należało, że dla wszelkich zmian i uzupełnień tej umowy strony zastrzegły formę pisemną pod rygorem nieważności (§ 5 pkt 1). Oznacza to, że w przypadku niezachowania przez strony formy pisemnej dla zmian czy też uzupełnień umowy, zmiany te lub uzupełnienia będą nieważne. Postanowienia dotyczące podziału zysków należało zaś niewątpliwie uznać za postanowienia, które będą miały na celu uzupełnienie umowy stron, a zatem powinny być one bezsprzecznie zawarte w formie aneksu pod rygorem nieważności. Tymczasem, jak wynikało z zebranego materiału dowodowego, strony nie zawarły ze sobą odrębnego od umowy aneksu, w którym wskazałyby jaki podział zysków ze sprzedaży książek je obowiązuje. Pewnych ustaleń w tym przedmiocie strony niniejszego sporu dokonały w ramach wzajemnych rozmów (co wynikało z prowadzonej korespondencji mailowej), jednakże wobec braku wymaganej dla nich formy prawnej pod rygorem nieważności, tj. aneksu w formie pisemnej, nie można uznać tych ustaleń za wiążące, nawet jeśli strony zgodnie je potwierdzają.

Warto podkreślić, że choć dla zawarcia umowy w formie pisemnej w myśl art. 78§1 zd. 2 k.c. wystarczy wymiana dokumentów obejmujących treść oświadczeń woli, podpisanych przez każdą ze stron lub dokumentów, z których każdy obejmuje oświadczenie woli jednej ze stron, to w niniejszej sprawie żaden z przedłożonych przez strony dokumentów nie spełniał tych wymogów. Stron prowadziły w tym przedmiocie korespondencję elektroniczną, jednak ich oświadczenia woli nie spełniały wymogów art. 78 §2 k.c., tzn. nie były opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu.

Stwierdzić tym samym należało, że strona powodowa nie udowodniła w niniejszej sprawie, że przysługuje jej wynagrodzenie z tytułu realizacji umowy w wymiarze, jaki podaje, tj. w kwocie 13.706,40 zł, stanowiącej 10 % udział w zysku ze sprzedaży wydanych wspólnie z pozwanym książek. Wszelkie ustalenia stron w tym zakresie dokonane bez wymaganej formy są nieważne.

Mając zaś to na względzie, na podstawie powołanych przepisów prawa oraz umowy stron niniejsze powództwo należało oddalić.

Warto dodać, że Sąd oddalił w niniejszej sprawie wniosek dowodowy pozwanego z przesłuchania świadka A. K. na okoliczność rozliczenia wpłaty 4.300 zł do kasy strony powodowej oraz na okoliczność zasad współpracy pomiędzy stronami z tego względu, że okoliczności podlegające udowodnieniu za jego pomocą były w części bezsporne między stronami. Strona pozwana nie negowała bowiem faktu wpłaty na jej kwoty 4.300 zł gotówką, bezpośrednio do jej kasy, o czym świadczy to, że w poczet materiału dowodowego sama dołączyła kasowy dowód przedmiotowej wpłaty (k. 17). W pozostałym zaś zakresie okoliczności, na które został powołany dowód z zeznań wskazanego świadka, nie miałyby istotnego wpływu na zapadłe w niniejszej sprawie rozstrzygnięcie. Co do oddalenia wniosku dowodowego pozwanego w postaci korespondencji mailowej z dnia 16 czerwca 2011 r. to również zaznaczyć należało, że dowód z tej korespondencji przeprowadzony na okoliczność rozliczeń stron także nie miałby znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

O kosztach procesu orzeczono natomiast na podstawie treści art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw. Mając na względzie wynik sprawy pozwanemu należał się od strony powodowej zwrot poniesionych kosztów procesu, na które złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 1.200,00 zł, ustalone zgodnie z § 2 i § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1348 ze zm.) oraz uiszczona opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł.

Sygn. akt X Ga 192/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 sierpnia 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu X Wydział Gospodarczy w następującym składzie:

PrzewodniczącySSO A. T.

ProtokolantDominika O.

po rozpoznaniu w dniu 13 sierpnia 2013 r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) w B.

przeciwko W. K. (1)

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu z dnia 1 marca 2013 r. sygn. akt XV GC 1064/12

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanego kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt X Ga 192/13

UZASADNIENIE

Na wstępie należy wskazać, że niniejsza sprawa była rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym, w związku z czym uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa (art. 505 13 § 2 k.p.c.).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja powoda była nieuzasadniona.

Sąd Rejonowy uznał prawidłowo, że wprowadzanie przez strony zmian i uzupełnień do umowy o wspólne wydanie książek z dnia 7 stycznia 2009 r. podlegało rygorowi formalnemu określonemu w art. 77 § 1 k.c., zgodnie z którym uzupełnienie lub zmiana umowy wymaga zachowania takiej formy, jaką ustawa lub strony przewidziały w celu jej zawarcia. Ustalenie podziału zysków z tytułu wydania książek, przewidziane w § 4 ust. 1 umowy, stanowiło niewątpliwie zmianę umowy, jako że powołane postanowienie stanowiło wyraźnie, że wskazana w nim czynność ma być dokonana w formie aneksu, stanowiącego integralną część umowy. Ponieważ zaś strony zastrzegły w umowie, że wszelkie jej zmiany i uzupełnienia wymagają dla swej ważności formy pisemnej, to również zmiana umowy winna być dokonana na piśmie, pod rygorem nieważności czynności zmieniającej (art. 77 § 1 k.c. w zw. z art. 76 k.c.; zob. też J. Strzebińczyk w: Kodeks cywilny, Komentarz, pod red. E. Gniewka, Warszawa 2006 , s. 206). W związku z tym Sąd Rejonowy nie naruszył przepisów art. 76 i 77 k.c., uznając, że niezachowanie formy pisemnej spowodowało nieważność zmiany umowy w zakresie ustalenia podziału zysków z tytułu wydania książek (zob. też wyrok SN z 15.5.1980 r., I CR 110/80, OSNC 1980, nr 11, poz. 222, a także wyrok SN z 17.5.2002 r., I CKN 827/00, OSP 2003, nr 12, poz. 157). Również w literaturze wyrażono pogląd, że art. 77 § 1 k.c. dotyczy także umowy o formie ( pactum de forma) ; zob. J. S., jw.

Odnotować należy, że w uzasadnieniu wyroku SN z 23.1.2003 r., II CKN 1335/00 (LEX nr 439181) wyrażono stanowisko, iż mimo wcześniejszego zastrzeżenia w umowie, że jej zmiany wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności, strony mogą odstąpić od przestrzegania tej formy, przyjmując określoną praktykę w postaci dokonywania zmian umowy także w inny, odpowiadający im sposób. Po pierwsze jednak, należy wskazać, że pogląd ten odnosił się konkretnego stosunku spornego rozpatrywanego przez SN, po drugie zaś - nie był on objęty głównym nurtem rozważań wskazanego judykatu, stąd nie został bliżej uzasadniony. W ocenie Sądu Okręgowego, zaakceptowanie tego stanowiska wymagałoby stwierdzenia, że strony złożyły oświadczenie woli o odstąpieniu od umownie zastrzeżonego pactum de forma. Tymczasem wykładnia przepisu art. 65 k.c. nie wskazuje, że strony złożyły takie oświadczenie w okolicznościach niniejszej sprawy. Nie wykazano w szczególności, aby zamiar taki był objęty zgodną wolą stron albo odpowiadał on celowi umowy (art. 65 § 2 k.c.). Faktem jest, że obie strony odwoływały się do ustnie złożonych oświadczeń w przedmiocie ustalenia wysokości podziału zysków, jednak zgromadzony materiał wskazuje, że odmiennie rozumiały one wynik tych uzgodnień. Powód powoływał się zatem na uzgodnienie należnego mu wynagrodzenia w wysokości 10 % przychodów osiągniętych z tytułu sprzedaży książek. Powyższe przyznawał również pozwany. Podawał on jednak, co uszło uwadze Sądu Rejonowego, że zgodnie z powyższymi uzgodnieniami z kwoty tej miały być pokryte koszty honorariów wypłaconych przez pozwanego z tytułu redakcji i przygotowania dzieła (oświadczenie pozwanego w sprzeciwie od nakazu zapłaty – k. 41). Tym samym, wbrew twierdzeniom pozwanego, niepodobna przyjąć, że w niniejszej sprawie istniały podstawy do ustalenia zgodnej i jednoznacznej woli stron w przedmiocie wysokości wynagrodzenia umownego powoda. Wskazywana przez pozwanego treść ustnego uzgodnienia, dokonanego przez strony, zmieniałaby bowiem diametralnie zasady wynagradzania powoda w stosunku do wersji uzgodnień przedstawionej przez powoda. Tym bardziej nie można było ocenić, że strony odstąpiły zgodnie od pactum de forma, zastrzeżonego w umowie z 7 stycznia 2009 r. Dodać należy, że dowody zgromadzone w niniejszym postępowaniu nie dały również podstaw do określenia pełnej wysokości kosztów poniesionych przez obie strony przy realizacji wydania książek, stąd nie można było określić zasad podziału zysku proporcjonalnego do tych kosztów, w związku z treścią § 4 ust. 2 umowy z dnia 7 stycznia 2009 r.

Konsekwencją powyższych rozważań jest stwierdzenie, iż wobec braku skutecznego ustalenia zasad wynagradzania powoda, roszczenie pozwu o wynagrodzenie winno ulec oddaleniu.

Ne można uwzględnić zarzutu apelacji, że zaskarżony wyrok narusza zasady współżycia społecznego (art. 5 k.c.). Po pierwsze, obie strony stosunku prawnego – nie wyłączając powoda – były profesjonalistami, w związku z czym powinny mieć one świadomość, z jakimi konsekwencjami wiąże się niedokonanie czynności prawnej zmieniającej umowę w formie pisemnej, zastrzeżonej w treści umowy pod rygorem nieważności. Po drugie zaś, jak wskazano wyżej, w stanie faktycznym niniejszej sprawy brakowało podstaw do uznania, ze strony zgodnie rozumieją uzgodnienia poczynione z pominięciem formy pisemnej. Wobec tego trudno jest określić, czy według tych uzgodnień, nieskutecznych z uwagi brak formy zastrzeżonej ad solemnitatem, powodowi przysługiwałaby część wynagrodzenia objęta niniejszym pozwem.

Orzeczono zatem jak w punkcie I. wyroku na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono w punkcie II. na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., zasądzając na rzecz powoda wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w postępowaniu apelacyjnym, należne według minimalnej stawki 600 zł.