Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 165/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:SSR del. Jacek Liszka

Protokolant: st. sekr. sądowy Małgorzata Houda

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2014 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania J. Ż.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 30 grudnia 2013 roku nr (...)

w sprawie J. Ż.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o emeryturę

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu się J. Ż. emeryturę począwszy od dnia (...) roku.

Sygn. akt IV U 165/14

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

dnia 12 czerwca 2014 roku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 30 grudnia 2013 roku odmówił J. Ż. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, iż odwołujący nie spełnia warunków, od których zależy prawo do emerytury, gdyż nie wykazał wymaganych co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych, co nie daje podstaw do przyznania świadczenia emerytalnego na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł J. Ż. domagając się jej zmiany poprzez przyznanie prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. Na uzasadnienie podniósł, iż spełnia wszystkie ustawowe przesłanki do przyznania przedmiotowego świadczenia, gdyż posiada ponad 15 lat pracy w szczególnych warunkach, biorąc pod uwagę jego okresy pracy: od 6.10.1975 r. do 30.09.1990 r. oraz od 1.10.1990 r. do 31.12.1998 r., kiedy to stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace dekarskie.

W odpowiedzi na odwołanie organ emerytalny domagał się jego oddalenia, powołując argumentację z zaskarżonej decyzji i podnosząc, że ZUS nie uwzględnił jako pracy w szczególnych warunkach powyższych okresów zatrudnienia, gdyż brak za nie wymaganych świadectw wykonywania pracy w takich warunkach, a na podstawie przedłożonej dokumentacji osobowej nie można ustalić rodzaju i charakteru wykonywanej wówczas przez wnioskodawcę pracy, gdyż wynika z niej, że wnioskodawca wykonywał także prace blacharskie.

Bezsporne między stronami było:

J. Ż. urodzony dnia (...) roku ukończył 60 lat. Posiada na dzień 1.01.1999 r. łączny staż zatrudnienia wynoszący ponad 26 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Sąd Okręgowy ustalił nadto następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony w okresie od 6.10.1975 r. do 30.09.1990 r. pracował w Przedsiębiorstwie (...) w T. jako dekarz. Przedsiębiorstwo to zajmowało się budową elektrowni i dużych obiektów przemysłowych. Ubezpieczony wówczas stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace dekarskie, kryjąc dachy papą i lepikiem. Były to duże dachy o powierzchni nawet kilku tysięcy m ( 2). Odwołujący nie pracował jako blacharz, gdyż w Zakładzie byli zatrudnienie osobno blacharze, którzy wykonywali na różnych maszynach rynny i inne elementy z blachy, nie wykonywał także żadnych innych prac poza dekarskimi. Podczas tego zatrudnienia pracował także na budowach eksportowych m. in. w Czechosłowacji, Libii i ZSRR wykonując identyczną pracę.

Dowód:

- akta ZUS,

- akta osobowe odwołującego się,

- zeznania odwołującego się – k. 18,

- zeznania świadków J. K. i J. Ł. – k. 17-18.

Następnie w okresie od 1.10.1990 r. do 30.06.2001 r. ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...)Spółka z o.o. w likwidacji w T. pracując również jako dekarz. Spółka ta powstała w wyniku prywatyzacji (...) i zajmowała się podobnie budową dużych obiektów przemysłowych jak mleczarnie, szkoły, hale sportowe, budowy na terenie Zakładów (...)w T.. Odwołujący tożsamo wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace dekarskie kryjąc dachy lepikiem i papą, innych prac nie wykonywał.

Dowód:

- akta ZUS,

- akta osobowe odwołującego się,

- zeznania odwołującego się – k. 18,

- zeznania świadków J. K. i J. Ł. – k. 17-18.

Przedmiotowy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zalegające w aktach organu emerytalnego i aktach osobowych odwołującego, jak również w oparciu o zeznania odwołującego się oraz świadków J. K. i J. Ł..

Dokumenty dające podstawę dla poczynienia ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd uznał za autentyczne i wiarygodne. Poza tym treść i forma tych dokumentów nie budziły zastrzeżeń i wątpliwości uczestników postępowania, nie ujawniły się też takie okoliczności, które należałoby brać pod uwagę z urzędu, a które podważałyby wiarygodność tej kategorii dowodów i godziły w ich moc dowodową od strony materialnej czy formalnej. Dokumenty urzędowe stanowiły zatem dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone (art. 244 k.p.c.), a dokumenty prywatne, że osoba która je podpisała złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie (art. 245 kpc).

Wiarygodne w ocenie Sądu były także zeznania odwołującego się oraz powyższych świadków. Potwierdziły one jednoznacznie, iż pomimo, że w aktach osobowych ubezpieczonego różnie ujmowano jego stanowisko pracy cały czas w badanych okresach wykonywał on tylko prace dekarskie. Depozycje te nie zawierały żadnych wewnętrznych sprzeczności, były logiczne i spójne. Razem wzięte dały pełny i jasny obraz badanej rzeczywistości.

Sąd Okręgowy rozważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem postępowania było ustalenie czy J. Ż. przysługuje prawo do emerytury w niższym wieku z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Z analizy stanowiska procesowego organu emerytalnego wynika, że zastrzeżenie ZUS budzi fakt, iż okoliczność ta nie została wykazana stosownymi dokumentami, które byłyby dla organu emerytalnego wiążące.

Z powyższych względów zwrócić uwagę należy na regulację zawartą w art. 184 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS (tekst jedn. Dz.U. z 2013 roku poz. 1440 ze zm.) zgodnie, z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, tj. 60 lat życia dla mężczyzny, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (czyli w dniu 1.01.1999 r.) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27, tj. 25 lat dla mężczyzny.

Zgodnie z ust. 2 tego przepisu emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Z kolei według art. 32 wyżej powołanej ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami (o których mowa w ust 2-3 tegoż artykułu), zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 – tj. 65 lat w przypadku mężczyzn. Dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa powyżej, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Przepis art. 32 ust. 4 powołanej ustawy stanowi natomiast, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Za owe przepisy dotychczasowe wymienione zarówno w art. 32 ust. 2 jak i w art. 184 ust. 1 pkt 1 ustawy należy uważać przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 ze zm.) wydanego na podstawie upoważnienia zawartego w art. 55 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. 1982 r. Nr 40 poz. 267 ze zm.).

Zgodnie z uchwałą składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 13 lutego 2002 roku (sygn. akt III CZP 30/2001, opubl. OSNAPiUS 2002/10 poz. 243) zawarte w art. 32 ust. 4 ustawy odesłanie do przepisów dotychczasowych, sankcjonujących obowiązywanie rozporządzenia, można odnosić tylko do tych przepisów rozporządzenia, które regulują materię określoną w przepisie ustawy, a więc wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk, oraz warunki, na jakich osobom wykonującym te prace przysługuje prawo do emerytury. Zachowały zatem moc przepisy § 4-8a określające wiek emerytalny i okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach pracowników wykonujących prace wyszczególnione w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia, przepisy § 9-15 określające wiek emerytalny i warunki przechodzenia na emeryturę osób zatrudnionych w szczególnym charakterze, a ponadto przepis § 3 określający ogólny wymagany okres zatrudnienia oraz przepis § 2 ust. 1 stanowiący, że okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Jak wynika zatem z § 4 rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn i ma wymagany okres zatrudnienia wynoszący co najmniej 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż odwołujący spełnia wszystkie przesłanki nabycia prawa do emerytury. Otóż ukończył 60 lat, posiada wymagany okres ogólnego stażu pracy, bo wynoszący ponad 26 lat, jak również legitymuje się okresem pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na stanowiskach objętych wykazem A cytowanego rozporządzenia wynoszącym co najmniej 15 lat pracy.

Należy w tym miejscu zauważyć, iż zgodnie z art. 473 k.p.c. w postępowaniu przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się żadnych ograniczeń dowodowych. To sprawia, że fakt zatrudnienia, bądź jego brak w warunkach szczególnych może być dowodzony za pomocą każdego środka dowodowego, w tym z zeznań strony.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie dowody między innymi z zeznań świadków i odwołującego w sposób jednoznaczny potwierdziły, że ubezpieczony w okresie zatrudnienia od 6.10.1975 r. do 30.09.1990 r. w Przedsiębiorstwie (...) w T. oraz od 1.10.1990r. do 30.06.2001 r. w Przedsiębiorstwie (...) Spółka z o.o. w likwidacji w T. pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako dekarz. Jest to praca wymieniona w Dziale V pkt 9 Wykazu A rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Tym samym, biorąc pod uwagę wymienione okresy pracy wraz z okresem uwzględnionym przez ZUS odwołujący spełnia wymagany warunek co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Mając powyższe na uwadze, działając na mocy wskazanych przepisów oraz art. 477 14 § 2 k.p.c. Sąd zmienił zaskarżoną decyzję przyznając odwołującemu emeryturę od dnia (...)r., tj. od dnia ukończenia przez wnioskodawcę 60 lat życia.