Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Maria Ołtarzewska

Protokolant: st. sekr. sądowy Alicja Jarzyna

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2014 r. w Gdańsku

sprawy M. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o ustalenie istnienia bądź nieistnienia obowiązku ubezpieczeń społecznych

na skutek odwołania M. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 8 listopada 2013 r. nr (...) (...)- (...)

1. zmienia zaskarżoną decyzję i orzeka, że ubezpieczony M. R. nie podlega z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia 01 sierpnia 2003r. do dnia 14 września 2005r.,

2. w pozostałym zakresie postępowanie odwoławcze umarza,

3. koszty postępowania między stronami wzajemnie znosi.

UZASADNIENIE

Ubezpieczony M. R. w odwołaniu wniósł o: zmianę zaskarżonej decyzji poprzez ustalenie, iż nie podlegał on obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu w okresie od 25.03.2002r. do 19.12.2011r. oraz o zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na uzasadnienie swojego żądania wskazał, iż w chwili wydania decyzji pozwany nie zebrał wszelkiego niezbędnego materiału dowodowego. Podniósł też, że pomimo dokonania zarejestrowania działalności gospodarczej faktycznie jej nie prowadził, nie składał zeznań podatkowych ani nie wykazywał przychodu w urzędzie skarbowym.

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie i o zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie pozwany podał, że zaskarżoną decyzją z dnia 08 listopada 2013r. pozwany zmienił decyzję z dnia 07 lutego 2012r. ustalającą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne w ten sposób, iż wyłączył z decyzji okres, w którym ustalono podstawę wymiaru składek od 15 września 2005r. do 18 grudnia 2011r. i zmienił podstawę wymiaru składek za miesiąc wrzesień 2005r. Pozwany podał, że ubezpieczony w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą zgłosił się do ubezpieczeń społecznych od dnia 25 marca 2002r., a następnie dokonał kolejnego zgłoszenia od 16 kwietnia 2003r. Działalność została wykreślona z ewidencji działalności gospodarczej dnia 19 grudnia 2011r. Płatnik zgłosił również w Urzędzie Skarbowym prowadzenie działalności gospodarczej. Wobec powyższego pozwany w dniu 07 lutego 2012r. wydał dwie decyzje. Jedną o objęciu ubezpieczonego jako osoby prowadzącej działalność gospodarczą obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym od dnia 25 marca 2002r. do 18 grudnia 2011r., a drugą ustalił podstawy wymiaru składek za powyższy okres. Po złożeniu przez pełnomocnika ubezpieczonego dodatkowych dokumentów, które według pozwanego potwierdzały prowadzenie przez ubezpieczonego działalności gospodarczej na terenie W. od dnia 15 września 2005r., pozwany zaskarżoną decyzją wyłączył okres, w którym ustalono podstawę wymiaru składek od 15 września 2005r. do 18 grudnia 2011r.

Na rozprawie w dniu 25 września 2014r. pełnomocnik ubezpieczonego sprostował omyłkę pisarską w odwołaniu co do daty końcowej spornego okresu, gdzie w miejsce daty 19 grudnia 2011r. winna być data 14 września 2005r. Nadto zmienił zakres odwołania wnosząc o ustalenie, że ubezpieczony nie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom od dnia 01 sierpnia 2003r., bowiem w lipcu 2003r. wyjechał do W..

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Ubezpieczony prowadził działalność gospodarczą pod nazwą (...) z datą rozpoczęcia działalności z dniem 25 marca 2002r. Jako adres działalności i dla doręczeń podał T. ul. (...). Dnia 08 kwietnia 2002r. ubezpieczony zgłosił się do ubezpieczeń społecznych poczynając od dnia 25 marca 2002r. podając w deklaracji zgłoszeniowej, iż uprawnienia wydano mu dnia 04 kwietnia 2002r. o numerze (...). W dniu 17 maja 2002r. na miejsce podane jako adres prowadzenia działalności gospodarczej udał się Inspektor Kontroli ZUS, który nie zastał ubezpieczonego, a nadto stwierdził, że na budynku jak i w okolicy budynku brak informacji o prowadzonej działalności. Działalność tę w zakresie napraw komputerów ubezpieczony prowadził z kolegą. Z uwagi na problemy finansowe i z Policją Gospodarczą ubezpieczony od stycznia 2003r. sam podejmował próby dalszego prowadzenia działalności. Działalność w tym zakresie ubezpieczony wyrejestrował 19 grudnia 2011r.

Kolejną działalność gospodarczą pod nazwą (...) USŁUGI (...) ubezpieczony rozpoczął 16 kwietnia 2003r.o numerze uprawnień (...). Jako główne miejsce wykonywania działalności podał S. ul. (...), a dodatkowe miejsce wykonywania działalności w S. ul. (...). Z tytułu tej działalności ubezpieczony zgłosił się do ubezpieczeń społecznych od 16 kwietnia 2003r. w kwietniu 2003r.

Ubezpieczony złożył pozwanemu dwa oświadczenia z dat: 17 września 2009r. i 19 listopada 2011r. o wyrejestrowaniu płatnika składek z datą wyrejestrowania 16 kwietnia 2003r.

Pod adresem S. ul. (...), który był adresem dla drugiej z działalności gospodarczych ubezpieczonego, był on zameldowany od dnia 31 marca 2003r. do dnia 15 czerwca 2004r. Wymeldowanie ubezpieczonego nastąpiło na podstawie decyzji administracyjnej nr: (...).

Działalność gospodarczą ubezpieczony prowadził do lipca 2003r., kiedy to zdecydował się na wyjazd do W..

Od dnia 12 maja 2003r. ubezpieczony zgłosił adres zamieszkania na terenie Urzędu Skarbowego w S.. Od tego dnia aż do roku 2005 nie składał on żadnych zeznań podatkowych, żadnych deklaracji, ani też na jego nazwisko nie zostały wystawione informacje o dochodach.

Decyzjami z dnia 07 lutego 2012r. o numerach (...) i (...) pozwany stwierdził, że ubezpieczony jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od 25 marca 2002r. do 18 grudnia 2011r. i ustalił podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia za powyższy okres.

Wnioskiem z dnia 31 sierpnia 2013r. ubezpieczony wystąpił do pozwanego o ponowne ustalenie zobowiązania dotyczącego rozliczenia składek na ubezpieczenia społeczne.

Decyzjami z dnia 08 listopada 2013r. pozwany zmienił decyzje z dnia 07 lutego 2012r. w ten sposób, że ustalił okres podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym od 25 marca 2002r. do 14 września 2005r. i za ten okres ustalił postawę wymiaru składek.

Od tejże decyzji w zakresie podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej ubezpieczony odwołał się w niniejszej sprawie.

Powyższych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o: akta składkowe złożone przez pozwanego, zeznanie ubezpieczonego k.39 i 41 akt sprawy, informację z Urzędu Skarbowego w S. k.27 akt sprawy. Dowody z dokumentów i informacji nie były kwestionowane przez strony, zaś zeznania ubezpieczonego Sąd ocenił jako wiarygodne ni tylko z uwagi na ich spójność ale również potwierdzenie w dokumentach. Według informacji z Urzędu Skarbowego ubezpieczony jedynie zgłosił się do tego Urzędu w maju 2003r. w związku z rozpoczętą od kwietnia 2003r. działalnością gospodarczą w S.. Nie składał jednak żadnych zeznań ani deklaracji. Ponadto ubezpieczony w trybie administracyjnym został wymeldowany z adresu, pod którym prowadzić miał drugą działalność gospodarczą. Numer decyzji administracyjnej wskazuje, że postępowanie w sprawie wymeldowania ubezpieczonego wszczęto w 2003r. Czyni to wiarygodnymi zeznania ubezpieczonego, że w lipcu 2003r. wyjechał z kraju i zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 6 ust.1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( tj. Dz.U. z 2009r., Nr 205,poz.1585 ze zm.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są: osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi. Z mocy art. 12 ust.1 w/w ustawy osoby te podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu.

Z kolei art.13 pkt 4 tejże ustawy stanowi, że obowiązkowo ubezpieczeniom ( wyżej wymienionym) podlegają osoby fizyczne w następujących okresach:

- osoby prowadzące działalność pozarolniczą- od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Ubezpieczony przyznał, że prowadził działalność gospodarczą od dnia 25 marca 2002r. do lipca 2003r. ale nie odprowadzał z tego tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.

Od sierpnia 2003r. ubezpieczony nie przebywał w Polsce i nie prowadził działalności gospodarczej.

W tym miejscu wskazać należy na stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w wyrokach z dnia 22 lutego 2010r. ( I UK 240/09) , z dnia 08 grudnia 2008r. ( I UK 179/09) i z dnia 20 marca 2009r. ( II UK 308/08), w których to wskazał on, że „ ocena czy działalność gospodarcza rzeczywiście jest wykonywana, a więc także czy zaistniała przerwa w jej prowadzeniu, należy do sfery ustaleń faktycznych. Istnienie wpisu do ewidencji nie przesadza o faktycznym prowadzeniu działalności gospodarczej, jednakże wpis ten prowadzi do domniemania prawnego, według którego osoba wpisana do ewidencji, która nie zgłosiła zawiadomienia o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej, jest traktowana jako prowadząca taką działalność. W konsekwencji domniemywa się, że skoro nie nastąpiło wykreślenie działalności gospodarczej z ewidencji, to działalność ta była faktycznie prowadzona i w związku z tym istniał obowiązek zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne.” Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 stycznia 2014r. ( I UK 252/14).

Przytoczyć również należy stanowisko Sądu Apelacyjnego w Gdańsku prezentowane w wyroku z dnia 6 czerwca 2013r. (III AUa 1928/12), że „ obowiązek ubezpieczenia osoby prowadzącej działalność gospodarczą – wynika z faktycznego prowadzenia tej działalności. Tym samym do powstania obowiązku ubezpieczenia wymagane jest faktyczne prowadzenie tej działalności. Wykonywanie pozarolniczej działalności gospodarczej w świetle powyższego to rzeczywista działalność zarobkowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Rozpoczęcie działalności gospodarczej polega na podjęciu w celu zarobkowym działań określonych we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej. Zgłoszenie i wpis do ewidencji działalności gospodarczej stanowi tylko podstawę rozpoczęcia działalności gospodarczej w rozumieniu jej legalizacji i nie jest zdarzeniem ani czynnością utożsamianą z podjęciem takiej działalności.”

Sąd w pełni zgadza się z przetoczonymi wyżej stanowiskami.

Faktyczne zaprzestanie wykonywania działalności gospodarczej, z jakim mamy do czynienia w niniejszej sprawie, mimo nie wykreślenia jej z ewidencji i nie zgłoszenia przerwy w jej prowadzeniu, powoduje ustanie obowiązku ubezpieczeń społecznych od dnia, w którym prowadzenia działalności zaprzestano.

Mając na względzie przedstawione wyżej okoliczności Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc orzekł jak w Puncie 1 sentencji.

Wobec faktu, że ubezpieczony w toku procesu ograniczył żądanie do okresu od dnia 01 sierpnia 2003r. do dnia 14 września 2005r., Sąd uznał, iż w pozostałym zakresie tj. co do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej od dnia 25 marca 2002r. do dnia 31 lipca 2003r. ubezpieczony cofnął odwołanie.

W tym stanie rzeczy co do tego okresu Sąd na podstawie art. 355 § 1 kpc umorzył postępowanie odwoławcze orzekając jak w punkcie 2 sentencji.

Rozstrzygnięcia o kosztach postępowania Sąd dokonał w oparciu o art. 100 kpc znosząc je wzajemnie, bowiem zaskarżona decyzja została zmieniona w części, a więc w części ubezpieczony wygrał sprawę, natomiast w pozostałym zakresie dopiero w toku procesu tj. na rozprawie cofnął odwołanie uznając tym samym za słuszne stanowisko pozwanego w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym od dnia 25 marca 2002r. do dnia 31 lipca 2003r.