Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 301/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Jerzy Zalasiński

Protokolant

st. sekr. sądowy Marzena Mazurek

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2014 r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania W. A.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 16 stycznia 2014 r. Nr (...)

w sprawie W. A.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 301/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 stycznia 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na podstawie art. 186 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. i emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) oraz § 1 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 15 maja 1989r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki odmówił W. A. prawa do wcześniejszej emerytury ze względu na opiekę nad dzieckiem wymagającym stałej opieki.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podał, że zatrudnienie wnioskodawcy trwało do 31 grudnia 1997r., ponownie podjął pracę 4 lutego 1999r. Przerwa w pracy nie była spowodowana koniecznością opieki nad córką. Opiekę nad córką sprawowała żona wnioskodawcy, która nie pracowała zawodowo (decyzja k. 18 akt emerytalnych).

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł W. A. domagając się jej zmiany poprzez przyznanie mu prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem wymagającym stałej opieki i pielęgnacji. Przyznał, że żona opiekowała się chorą córką, a on czynił to w czasie wolnym od pracy. Wnioskodawca wskazał, że podleganie ubezpieczeniu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej powinno być tak samo traktowane jak podleganie ubezpieczeniu z tytułu pozostawania w stosunku pracy (odwołanie k. 2-3).

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wnosił o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź k. 10-11).

Sąd Okręgowy w Siedlcach ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony W. A. ur. (...), wystąpił w dniu 16 grudnia 2013r. do Zakładu (...) Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem specjalnej troski.

Zaskarżoną decyzją z 16 stycznia 2014r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do żądanego świadczenia.

Według stanu na dzień 31 grudnia 1998r. tj. na ostatni dzień obowiązywania Rozporządzenia Radu Ministrów z dnia 15 maja 1989r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki (Dz. U. Nr 28 poz. 149) wnioskodawca udowodnił łączny okres zatrudnienia w wymiarze 27 lat, 3 miesiące i 20 dni.

W toku postępowania rozpoznawczego ubezpieczony wyjaśnił, że ma niepełnosprawną od urodzenia córkę, która chodzi o kulach. Córką zajmowała się żona, która nie pracowała. Wnioskodawca zajmował się córką w czasie wolnym od pracy. Przed 1 stycznia 1999r. pracował w (...), po zwolnieniu z (...) pracował prywatnie. W tym czasie chorym dzieckiem zajmowała się żona.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy jest nieuzasadnione.

Zgodnie z art. 186 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz.1227) do wniosków osób urodzonych przed dniem 1 stycznia 1949r. (zastrzeżenie daty urodzenia utraciło moc jako niezgodne z Konstytucją), które do dnia wejścia w życie ustawy (tj. do dnia 1 stycznia 1999r.) nie zgłosiły wniosku o emeryturę, mimo, że spełniały warunki do nabycia prawa do tego świadczenia - stosuje się przepisy ustaw i dekretu wymienionych w art. 195 dotyczące warunków nabycia prawa do emerytury, chyba, że przepisy ustawy są dla tych osób korzystniejsze.

Z powyższego przepisu wynika, że osoba, która przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2004 r., Nr 39, poz. 353) tj. przed dniem 1 stycznia 1999r. spełniała warunki do uzyskania prawa do emerytury na podstawie przepisów dotychczasowych, może skutecznie ubiegać się o to prawo po dniu wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. pomimo, że przepisy te formalnie utraciły moc. Przepisem, który utracił moc wskutek wejścia w życie ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. było wydane na podstawie art. 27 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 roku o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267) rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 roku w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki ( Dz.U. Nr 28, poz. 149 ze zm.).

Wymienione rozporządzenie z dnia 15 maja 1989r. w § 1 i 2 wymieniało konieczne przesłanki, które musiał spełnić wnioskodawca (matka, ojciec, bądź inna osoba, która przyjęła dziecko na wychowanie w ramach rodziny zastępczej albo została ustanowiona jego opiekunem prawnym i wychowywała dziecko) wnoszący o przyznanie mu prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem wymagającym stałej opieki.

Aby wnioskodawca mógł nabyć prawo do wcześniejszej emerytury na podstawie przepisów rozporządzenia musiałby przed dniem 1 stycznia 1999r. spełnić łącznie następujące przesłanki:

1) mieć okres ubezpieczenia w wymiarze 25 lat;

2) sprawować osobistą opiekę nad dzieckiem wymagającym stałej opieki;

3) dziecko to zostało uznane za całkowicie niezdolne do samodzielnej egzystencji;

4) ostatnim zatrudnieniem przed niemożnością wykonywania pracy z powodu konieczności sprawowania opieki był pracowniczy stosunek pracy.

Z treści § 2 w/w rozporządzenia wynika, że ojciec dziecka może skorzystać z prawa do wcześniejszej emerytury na zasadach określonych w § 1, w razie śmierci matki albo w innych przypadkach uniemożliwiających jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, jak również w razie pozbawienia matki władzy rodzicielskiej.

Obecnie obowiązujące przepisy nie dają możliwości przyznania ubezpieczonemu emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. Nie ma w tej chwili przepisów o emeryturze dla osób sprawujących bezpośrednią opiekę nad dzieckiem. Przepisy takie obowiązywały do 1 stycznia 1999r., dlatego w niektórych przypadkach możliwe jest ustalenie emerytury na podstawie starych przepisów dla osób, które przed 1 stycznia 1999r. musiały zrezygnować z pracy i opiekować się chorym dzieckiem. Taka sytuacja w niniejszej sprawie nie zachodzi. Stosunek pracy ubezpieczonego został rozwiązany z powodu redukcji etatów, ubezpieczony potem kontynuował zatrudnienie u innego pracodawcy. Dzieckiem opiekowała się żona. Sytuacja, że ubezpieczony w czasie wolnym od pracy opiekował się dzieckiem nie daje podstaw do przyznania wcześniejszej emerytury.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na mocy art. 477 14 § 1 kpc oddalił odwołanie wnioskodawcy nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia.