Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2015 roku

Sąd Rejonowy w Wałbrzychu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Maciej R. Socha

Protokolant: Agnieszka Mrówka

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Wałbrzychu Marcina Jawnego

po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2015 roku

sprawy A. B.

urodz. (...) w W.

syna L. i A. z domu D.

oskarżonego o to, że:

w dniu 6 lipca 2011 r. w J., woj. (...), poprzez uderzenie ręką w kark J. N. (1) spowodował u niego obrażenia w postaci urazu kręgosłupa szyjnego, co naruszyło u w/w-nego czynności ciała na czas powyżej dni siedmiu,

tj. o czyn z art. 157§1 kk ;

I oskarżonego A. B. uznaje za winnego popełnienia czynu polegającego na tym, że w dniu 6 lipca 2011 r. w J., woj. (...), poprzez uderzenie ręką w kark J. N. (1) naruszył nietykalność cielesną pokrzywdzonego, tj. popełnienia występku z art. 217§1 kk, i za czyn ten na podstawie art. 217§1 kk wymierza mu karę 1 (jednego) miesiąca pozbawienia wolności ;

II na podstawie art. 69§1 i 2 kk oraz art. 70§1 pkt 1 kk wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego A. B. warunkowo zawiesza tytułem próby na okres lat 2 (dwóch) ;

III zwalnia oskarżonego A. B. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa wydatków poniesionych przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania, zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa, oraz nie wymierza mu opłaty.

Sygnatura akt II K 915/2014

UZASADNIENIE

Na podstawie przeprowadzonego przewodu sądowego ustalono następujący stan faktyczny:

W dniu 6 lipca 2011 roku pokrzywdzony J. N. (1) przyjechał samochodem na targ w J.. Kiedy pokrzywdzony J. N. (1) przejeżdżał przez położony wzdłuż ulicy targ, poczuł uderzenie w swój samochód. Pokrzywdzony J. N. (1) zatrzymał pojazd i zapytał oskarżonego A. B., którego podejrzewał o to, iż to on uderzył w jego samochód, „co go boli, że kopie w samochód”. Oskarżony A. B. zaczął wówczas ubliżać pokrzywdzonemu J. N. (1), wyzywać go słowami obelżywymi. Pokrzywdzony J. N. (1) powiedział wówczas do znajdującej się obok żony, żeby zadzwoniła na Policję. Wówczas oskarżony A. B. stojąc z tyłu pokrzywdzonego, uderzył J. N. (1) pięścią w kark, po czym ponownie zaczął wypowiadać w stosunku do J. N. (1) słowa wulgarne i szarpał pokrzywdzonego ; jako, że J. N. (1) próbował odepchnąć oskarżonego A. B., to pomiędzy oboma mężczyznami doszło do szamotaniny. Pokrzywdzony J. N. (1) w czasie szamotaniny mówił do oskarżonego A. B., czy nie wstyd mu bić inwalidy ( pokrzywdzony miał bowiem poważne problemy zdrowotne ). Żona pokrzywdzonego telefonicznie zawiadomiła o zdarzeniu Policję. Słysząc to oskarżony A. B. oddalił się z miejsca zdarzenia. Przybyły na miejsce funkcjonariusz Policji B. L. wylegitymował uczestników szarpaniny oraz pouczył o możliwości złożenia zawiadomienia w Komisariacie Policji w G..

Dowód: Zeznania świadka J. N. (1) - k. 9-11, 94-96, 326-327

Zeznania świadka J. N. (2) - k. 36, 158

Zeznania świadka K. N. - k. 52-53, 158-159

Zeznania świadka A. S. - k. 37, 202-203, 225-226

Zeznania świadka R. K. - k. 56-57, 156-157,

201-202

Zeznania świadka M. K. - k. 54-55, 156, 192

Zeznania świadka B. L. – k. 50, 157-158

Zeznania świadka R. B. - k. 192

Zeznania świadka S. S. (1) – k. 190-191

Kserokopia notatnika służbowego B. L. - k. 51, 158

Pokrzywdzony J. N. (1) przed zdarzeniem od wielu lat leczył się na schorzenia kręgosłupa. W sierpniu 2003 roku stwierdzono u J. N. (1) w badaniu rezonansem magnetycznym w kręgosłupie szyjnym odprostowanie fizjologicznej lordozy, ustawienia kręgów szyjnych V, VI, i VII w nieznacznej kyfozie. Na poziomie C6/C7 widoczną dokanałową centralną przepuklinę krążka międzykręgowego uciskającą przednią powierzchnię worka oponowego z obecnością zaawansowanych zmian zwyrodnieniowych w trzonach sąsiadujących kręgów i osteofitów na ich krawędziach. Mniejsze zmiany zwyrodnieniowe w trzonach kręgów III, IV i V. O. wpuklały się do kanału kręgowego i dodatkowo uciskały na worek oponowy. Na poziomie C5/C6 widoczne wypuklenie ku tyłowi krążka międzykręgowego typu „bulging” z cechami niewielkiego ucisku worka oponowego.

Na dzień 21 kwietnia 2004 roku u pokrzywdzonego J. N. (1) w Poradni Neurochirurgicznej Wojewódzkiego Szpitala (...) w L. rozpoznano: zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego, dyskopatię C6/C7 , zespół kręgowo-podstawny, ischialgię szyjną prawostronną.

W dniu 13 lutego 2008 roku lekarz rodzinny rozpoznał u pokrzywdzonego J. N. (1) dyskopatię szyjną i zespół bólowy kręgosłupa. W zaświadczeniu lekarskim odnotował także, że występują nadal u J. N. (1) dolegliwości bólowe kręgosłupa zwłaszcza w odcinku szyjnym i lędźwiowym.

Specjalista chirurg neurolog wydający opinię dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w dniu 15 lipca 2008 roku stwierdził w wywiadzie, że bóle karku promieniują do kończyny górnej prawej i ograniczają ruchy głowy. Stwierdził ponadto tkliwość uciskową przestrzeni międzykręgowych dolnych kręgów szyjnych oraz bolesne i ograniczone ruchy głowy.

W dniu 12 listopada 2008 roku lekarz neurochirurg badający pokrzywdzonego J. N. (1) stwierdził bólowe ograniczenie ruchomości kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego ze wzmożonym napięciem mięśni przykręgosłupowych, a także bolesność uciskową wzdłuż wyrostków kolczystych kręgosłupa, zaburzenia czucia w obu dłoniach.

W dniu 21 października 2010 roku na podstawie przeprowadzonych badań lekarskich stwierdzono u J. N. (1) bóle od kręgosłupa szyjnego do prawej ręki, ograniczoną ruchomość barku, drętwienie kończyny górnej prawej, ograniczoną ruchomość kręgosłupa, wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych.

W dniu 6 lipca 2011 roku odnotowano w dokumentacji medycznej J. N. (1) uraz kręgosłupa szyjnego nadal powtarzając stosowane dotychczas leki.

W dniu 22 sierpnia 2011 roku nadal stwierdzono u pokrzywdzonego J. N. (1) bóle kręgosłupa szyjnego, drętwienie dłoni, zwłaszcza prawej.

Stwierdzone u J. N. (1) w dniu 6 lipca 2011 roku zmiany w kręgosłupie szyjnym miały miejsce przed zdarzeniem z udziałem oskarżonego i były one wynikiem wcześniejszego procesu chorobowego. Nie można wykluczyć, że ewentualny uraz kręgosłupa z dnia 6 lipca 2011 roku mógł nasilić istniejące już wczesnej dolegliwości ze strony kręgosłupa szyjnego, ale równie dobrze dolegliwości te mogły nasilić się na skutek postępujących zmian chorobowych – niezależnie od jakiegokolwiek urazu.

Dowód: Zeznania świadka J. N. (1) - k. 9-11, 94-96, 326-327

Dokumentacja medyczna i orzeczniczo-lekarska J. N. (1) - k. 101 ;

teczka dołączona do akt bez numeru karty.

Opinie biegłej z zakresu medycyny sądowej - k. 19, 119, 205.

Oskarżony A. B. był uprzednio kilkakrotnie karany sądownie.

Dowód: Dane o karalności oskarżonego A. B. – k. 271-274.

Oskarżony A. B. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu.

Ponadto Sąd Rejonowy w Wałbrzychu zważył co następuje:

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy uznać należy, że sprawstwo i wina oskarżonego A. B. w przedmiocie przypisanego mu czynu nie budzą jakichkolwiek wątpliwości.

Rozważenia w zakresie ustaleń stanu faktycznego i kwalifikacji prawnej, Sąd musiał poczynić w dwóch płaszczyznach. Po pierwsze – ustalenia wymagało, czy oskarżony A. B. w dniu 6 lipca 2011 roku naruszył nietykalność cielesną pokrzywdzonego J. N. (1) poprzez uderzenie go ręką w kark. Po drugie – ustalenia wymagało, czy uderzenie przez oskarżonego A. B. ręką w kark pokrzywdzonego J. N. (1) spowodowało u pokrzywdzonego naruszenie czynności ciała na czas powyżej dni siedmiu.

Jedynie odpowiedź na pierwsze z tak postawionych pytań jest pozytywne. Niewątpliwie bowiem, oskarżony A. B. p opełnił czyn polegający na tym, że w dniu 6 lipca 2011 roku w J., woj. (...), poprzez uderzenie ręką w kark J. N. (1) naruszył nietykalność cielesną pokrzywdzonego, tj. popełnił występek z art. 217§1 kk.

Ustalenia stanu faktycznego w tym zakresie Sąd poczynił w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy, a w szczególności w pełni wiarygodne zeznania świadka J. N. (1), które znalazły częściowe potwierdzenie i uzupełnienie w zeznaniach świadków J. N. (2), K. N., A. S., R. K., M. K., B. L., R. B. oraz S. S. (1).

Przyznając walor wiarygodności zeznaniom pokrzywdzonego J. N. (1), Sąd stwierdził, że świadek ten nie ograniczył się do stwierdzenia, iż oskarżony go uderzył, lecz opisał nader dokładnie przebieg krytycznego zdarzenia w sposób spójny, logiczny i konsekwentny co do zasady i istotnych szczegółów. Pokrzywdzony przedstawił bardzo dokładnie sposób działania oskarżonego: „Jechałem bardzo wolno, bo tam było dużo ludzi. Coś nagle huknęło mi w samochodzie. Ten gościu kopnął mi w lusterko. On stał i miał ruchy niepewne. Zapytałem, co go boli, że mi kopie w samochód. On zaczął mi ubliżać. Powiedziałem żonie, żeby zadzwoniła na Policję. Obróciłem się do żony. Ja poczułem ból. Uderzył mnie z piąchy w kręgi górne, w kark. Jak się odwróciłem do niego, to zaczął mnie bić i ubliżać mi….. On mnie uderzył, jak się obróciłem, to ten gościu chciał mi poprawić i jakoś tak się zdarzyło, że upadłem na niego. On mnie chciał drugi raz uderzyć. Nie wiem, ile trwało to szarpanie, jak się wywróciłem na oskarżonego” ( zeznania świadka J. N. (1) złożone na rozprawie głównej w dniu 27 stycznia 2015 roku – k. 326-327 akt ). Pokrzywdzony wiernie odtworzył przebieg zdarzenia, niczego nie dodając i nie ubarwiając ; pokrzywdzony wskazał, iż samego uderzenia w kark nie widział, ale wykluczył, ażeby uderzenie to zadała inna osoba niż oskarżony ( i wskazał dlaczego nikt poza oskarżonym nie mógł tego zrobić ). Świadek J. N. (1) przed zdarzeniem w ogóle nie znał oskarżonego A. B., stąd też jakiekolwiek dywagacje o stronniczym czy omyłkowym wskazaniu oskarżonego jako sprawcy są nieuprawnione. Mając to wszystko na uwadze Sąd przyznał zeznaniom świadka J. N. (1) walor wiarygodności.

Oceniając zeznania świadka – pokrzywdzonego J. N. (1) za wiarygodne, Sąd miał na względzie również to, iż zeznania te znajdują potwierdzenie w relacjach innych świadków. Nie sposób bowiem dezawuować dowodowo zeznań świadków J. N. (2), K. N. oraz R. B., którzy opisali w jaki sposób oskarżony A. B. naruszył nietykalność cielesną pokrzywdzonego J. N. (1) ( zeznania świadka J. N. (2): „Mąż wysiadł, nie wiedział co się dzieje, odwrócił się i powiedział, czy cos potrzebuje, czy cos się stało. Odwrócił się od niego …. i w tym momencie został uderzony oskarżonego ręką w kark” – k. 158 akt ; zeznania świadka K. N.: „Pan oskarżony był agresywny wobec taty, tata powiedział, że zadzwoni po policje, bo jest inwalida i nie zamierza się z nim szarpać. Ten pan wymachiwał rękami i krzyczał. Dalej tata się odwrócił, bo chciał przestawić samochód, ale pan oskarżony uderzył go z tyłu ręką w kark. Dalej zachowywał się agresywnie, tata próbował go odsunąć, poszarpali się. Na początku szarpali się na stojąco, a potem oskarżony się wywrócił” – k. 158 akt ; zeznania świadka R. B.: „Wychodząc z małżonką ze sklepu zauważyłem dwóch panów w odległości od sklepu z 8-10 metrów, może z 5, wymieniających ze sobą ostro zdania. Jeden z panów, oskarżony ubliżał panu N.. Jakie były słowa, nie powiem, bo były to słowa wulgarne. Po pewnym momencie oddalając się żoną usłyszałem krzyki i szamotaniny. Ja się obróciłem. Ja się przyglądałem cały czas sytuacji. Zauważyłem jak pan oskarżony przełożył panu N. w głowę ręką. Trudno mi powiedzieć czy otwartą dłonią czy pięścią” – k. 192 akt ). Zeznania tych świadków pozwalając na plastyczną rekonstrukcję tego co się stało, są szczere, jasne, spójne, a tym samym wiarygodne. Za wiarygodne Sąd uznał również zeznania świadka B. L., który opisał przebieg zdarzenia z perspektywy funkcjonariusza Policji, który przeprowadzał interwencję po przyjeździe na miejsce zdarzenia. Natomiast za częściowo wiarygodne Sąd uznał zeznania świadków A. S., R. K., M. K. oraz S. S. (1). Świadkowie A. S., R. K. i M. K. potwierdzili w sposób ogólny przebieg zdarzenia, natomiast nie potrafili ( bądź nie chcieli, na zasadzie, iż „nie chcieli mieszać się do sprawy” ) odtworzyć szczegółów zdarzenia ; świadek S. S. (1) natomiast zdarzenia nie widział, ograniczył się do zrelacjonowania tego co wiedział od pokrzywdzonego oraz własnej, dowolnej interpretacji zachowania pokrzywdzonego po zdarzeniu ( w zakresie prób ugodowego załatwienia sporu ).

Odnosząc się do wyjaśnień oskarżonego A. B., należy je natomiast uznać za niewiarygodne, przy czym z uwagi na to, że oskarżony nie potrafił opisać przebiegu zdarzenia i zasłaniał się niepamięcią, jego wyjaśnienia w konfrontacji z wyżej omówionym materiałem dowodowym nie przedstawiły odmiennej realnej wersji zdarzenia.

Mając na uwadze wyżej dokonaną analizę materiału dowodowego, Sąd uznał, że oskarżony A. B. p opełnił czyn polegający na tym, że w dniu 6 lipca 2011 roku w J., woj. (...), poprzez uderzenie ręką w kark J. N. (1) naruszył nietykalność cielesną pokrzywdzonego, tj. popełnił występek z art. 217§1 kk. Czyn oskarżonego polegał na naruszeniu nietykalności cielesnej pokrzywdzonego, bez spowodowania skutków zdrowotnych.

Równocześnie bowiem, Sąd uznał, iż materiał dowodowy nie pozwala na przyjęcie, iż uderzenie przez oskarżonego A. B. ręką w kark pokrzywdzonego J. N. (1) spowodowało u pokrzywdzonego naruszenie czynności ciała na czas powyżej dni siedmiu. Oskarżyciel publiczny przyjął na podstawie opinii sądowo-lekarskiej biegłej z zakresu medycyny sądowej dr H. S. z dnia 24 września 2011 roku, że oskarżonemu A. B. należy przypisać skutek z art. 157 §1 kk. Problem jednak tkwi w tym, że biegła na dzień wydania opinii dysponowała jedynie szczątkowym materiałem dowodowym w postaci: orzeczenia o stopniu niepełnosprawności z dnia 18 kwietnia 2011 roku – bez podania przyczyny orzeczenia, wywiadu z pokrzywdzonym oraz karty informacyjnej oddziału ratunkowego Szpitala im. (...) w W., gdzie zgłosił się J. N. (1) po zdarzeniu. Na podstawie takiego materiału dowodowego biegła wskazała, że J. N. (1) doznał w dniu 6 lipca 2011 roku urazu kręgosłupa szyjnego, którego następstwem był ból, ograniczenie ruchomości, drętwienie prawej ręki i odprostowanie fizjologicznej lordozy, które to obrażenia naruszyły czynności narządu ciała J. N. (1) na czas dłuższy niż siedem dni. W toku rozprawy pokrzywdzony przyznał jednak ( co świadczy dobitnie o jego prawdomówności ), że od 12 lat ma orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności ze względu na chory kręgosłup, a także stale leczy się na kręgosłup prywatnie, jak również na oddziale neurochirurgii szpitala im D. S. w W.. Pokrzywdzony J. N. (1) zeznał, że już 6 lat temu wykonano mu badanie rezonansu magnetycznego górnego odcinka kręgosłupa: doktor W. pytała się, co mnie bardziej boli, góra czy dół, ale z górą dawałem sobie radę, więc zoperowali mi dół kręgosłupa. Sąd sprowadził kompletną dokumentację medyczną J. N. (1) z leczenia szpitalnego i poszpitalnego J. N. (1) w Szpitalu im. (...) w W. oraz dokumentację orzeczniczo-lekarską J. N. (1) z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dopiero tak skompletowaną dokumentację medyczną przedstawiono ponownie biegłej z zakresu medycyny sądowej, która wydała opinię uzupełniającą z dnia 6 sierpnia 2013 roku. Zgodnie z treścią tej opinii stwierdzone w szpitalu w dniu 6 lipca 2011 roku u J. N. (1) zmiany w kręgosłupie szyjnym miały miejsce przed zdarzeniem z dnia 6 lipca 2011 roku ; były one wynikiem wcześniejszego procesu chorobowego. Zdaniem biegłej nie można wykluczyć, że uraz kręgosłupa szyjnego, jeżeli miał miejsce, mógł nasilić dolegliwości ze strony kręgosłupa szyjnego. Z epikryzy w karcie informacyjnej z leczenia na oddziale neurologicznym we wrześniu 2011 roku wynika, że dolegliwości nasiliły się od dwóch miesięcy. Mogły one nasilić się na skutek przebytego urazu albo na skutek postępujących zmian chorobowych – niezależnie od jakiegokolwiek urazu (k.205 odwrót). Sąd uznał powołaną wyżej opinię biegłej dr H. S. za wiarygodny materiał dowodowy, stanowiący podstawę ustaleń faktycznych. Opinia finalna jest pełna, spójna i nie została zakwestionowana przez strony.

W tym stanie dowodowym, Sąd przyjął, że oskarżony A. B. naruszając nietykalność cielesną J. N. (1), nie spowodował u pokrzywdzonego skutków zdrowotnych. Dokonując ustaleń stanu faktycznego oraz oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, Sąd baczył na elementarne zasady postępowania karnego zawarte w art. 5 k.p.k., tj. zasadę domniemania niewinności i pozostającą z nią w najściślejszym związku zasadę in dubio pro reo. W świetle zgromadzonego materiału dowodowego, nie zgromadzono danych dostatecznie uzasadniających związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy zachowaniem oskarżonego ( naruszenie nietykalności cielesnej pokrzywdzonego ), a stanem zdrowia pokrzywdzonego, co skutkować musiało radykalną zmianą opisu czynu przypisanego oskarżonemu ( w porównaniu z zarzutem ).

Uznając oskarżonego A. B. za winnego wyłącznie występku z art. 217§1 kk, Sąd wymierzył oskarżonemu za przypisany mu czyn łagodną karę, a mianowicie miesiąc pozbawienia wolności. Sąd miał na uwadze ładunek społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu przestępstwa, właściwości i warunki osobiste oskarżonego, w tym jego uprzednią karalność. Wskazane okoliczności spowodowały, iż Sąd mając możliwość orzeczenia kar odmiennych rodzajowo, orzekł karę pozbawienia wolności, aczkolwiek w minimalnym wymiarze. Sąd uwzględnił przy tym cele zapobiegawcze i wychowawcze, które wymierzona kara ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, w szczególności w środowisku lokalnym oskarżonego.

Jednocześnie, mając na uwadze wskazane wyżej okoliczności, Sąd zawiesił warunkowo wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego A. B. kary pozbawienia wolności tytułem próby na okres dwóch lat, uznając, iż jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec oskarżonego celów kary, a w szczególności zapobieżenia jego powrotowi do przestępstwa ( pomimo wcześniejszej karalności oskarżonego ).

Końcowo Sąd wskazuje na dwa zagadnienia z zakresu prawa procesowego i materialnego. Po pierwsze – przy pierwszym rozpoznaniu sprawy oskarżony nie kwestionował ustaleń stanu oskarżonego ( Sąd ustalił, że oskarżony naruszył nietykalność cielesną pokrzywdzonego, lecz umorzył postępowanie dopatrując się negatywnej przesłanki procesowej ) ; dowody z zeznań świadków, opinii biegłej oraz dokumentacji medycznej dotyczącej pokrzywdzonego nie miały wpływu na uchylenie poprzedniego wyroku. Tym samym nie tylko uprawnieniem Sądu, ale wręcz mając na uwadze względy ekonomiki procesowej i prawa stron do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie – obowiązkiem Sądu było skorzystanie z prawa jakie daje przepis art. 442§2 kpk, czemu strony się nie sprzeciwiły ( k. 328 akt ). Po drugie – z uwagi na treść przepisu art. 102 kk – w sprawie do doszło do przedawnienia karalności czynu z art. 217§1 kk.

Na podstawie art. 624§1 k.p.k. oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych, Sąd zwolnił oskarżonego A. B. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa wydatków poniesionych przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania, zaliczając je na rachunek tegoż Skarbu Państwa, oraz nie wymierzył mu opłaty, mając na względzie aktualną sytuację majątkową oskarżonego, który jest pozbawiony wolności.