Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 stycznia 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 stycznia 2015r. w S.

odwołania E. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 14 lutego 2014 r. Nr (...)

w sprawie E. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 381/14

UZASADNIENIE

Decyzją z 14 lutego 2014r. znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił E. B. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy uznał ubezpieczonemu 14 lat i 23 dni stażu pracy w warunkach szczególnych.

Odwołanie od w/w decyzji złożył E. B. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, że w okresie od 1973r. do 1995r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) – Zakładzie (...) w W. – Oddział nr 3 w G. na stanowisku mechanika napraw pojazdów samochodowych. W okresie od 19 stycznia 1981r. do 30 czerwca 1983r. podczas urlopu bezpłatnego był skierowany przez zakład pracy do pracy w B., gdzie pracował w charakterze torowego. Wnosił o zaliczenie do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od 1 lipca 1991r. do 31 maja 1995r. Podnosił, że przez cały okres zatrudnienia w wymienionym Przedsiębiorstwie wykonywał pracę mechanika napraw pojazdów samochodowych (odwołanie k.1-2).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.3-4).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony E. B. w dniu (...). ukończył 60-ty rok życia. W dniu 15 stycznia 2014r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. Decyzją z 14 lutego 2014r. organ rentowy odmówił przyznania ubezpieczonemu prawa do emerytury. Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 26 lat i 24 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 25 lat, 9 miesięcy i 4 dni, a okresy nieskładkowe 3 miesiące i 20 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił 14 lat i 23 dni stażu pracy w warunkach szczególnych. Do stażu pracy w warunkach szczególnych organ rentowy zaliczył okresy: od 26 października 1974r. do 6 października 1976r., od 1 lipca 1977r. do 18 października 1981r. i od 8 września 1983r. do 30 czerwca 1991r. zgodnie ze świadectwem pracy wystawionym przez (...) Państwowe Zakłady (...) w W. Oddział nr 3 w G.. Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w warunkach szczególnych decyzją z 14 lutego 2014r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 14.02.2014r. k.55 akt emerytalnych ubezpieczonego).

E. B. w okresie od 13 listopada 1973r. do 31 maja 1995r. pracował w Przedsiębiorstwie (...) Oddział w G. na stanowisku mechanika napraw pojazdów samochodowych (świadectwo pracy k.103 akt osobowych). Wymieniony został przyjęty do pracy na stanowisko montera samochodowego (k.11 akt osobowych). Następnie ubezpieczony w okresie od 26 października 1974r. do 6 października 1976r. odbył zasadniczą służbę wojskową i po jej zakończeniu dnia 2 listopada 1976r. ubezpieczony złożył podanie o przyjęcie go ponownie do pracy na stanowisko zajmowane przed powołaniem do odbycia zasadniczej służby wojskowej (k.19 akt osobowych), na co pracodawca wyraził zgodę. Ze świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z 1 lipca 1991r. wynika, że okresy zatrudnienia E. B. od 1 lipca 1977r. do 18 października 1981r. i od 8 września 1983r. do 30 czerwca 1991r. są okresami zatrudnienia na kolei w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i zalicza się je do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach (k. 90 akt osobowych). W okresie od 19 października 1981r. do 7 września 1983r. korzystał z urlopu bezpłatnego (k. 33 i 38 akt osobowych). W okresie urlopu bezpłatnego ubezpieczony był skierowany przez Przedsiębiorstwo (...) w P. do (...) B. na terenie NRD do pracy w charakterze torowego (k. 13 akt emerytalnych, k. 35 akt osobowych). Oddział (...) Budownictwa (...) w B. poinformował Zakład Budownictwa (...) w P., że ubezpieczony zakończył pracę na terenie NRD z dniem 07.07.1983 r. na własną prośbę (k.35 akt osobowych). Dnia 7 września 1983 r. ubezpieczony złożył podanie do Przedsiębiorstwa (...) Oddział w G. o przyjęcie go do pracy na poprzednio zajmowane stanowisko po wykorzystaniu urlopu bezpłatnego (k. 39 akt osobowych). Z angaży znajdujących się w aktach osobowych E. B. wynika, że w czasie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) Oddział w G. pracował on na stanowisku monter mechanik napraw pojazdów. Również po 30 czerwca 1991r. ubezpieczony pracował na stanowisku mechanika napraw pojazdów samochodowych (k. 91, 94, 95, 98, 99 akt osobowych). Okresowe badania lekarskie dotyczyły zdolności do pracy ubezpieczonego na stanowisku mechanika samochodowego (k.22, 40, 57, 68, 76, 87 akt osobowych). Przedsiębiorstwo (...) zostało wyłączone z (...) w 1991 r. (k.94 akt osobowych). Powyższe przedsiębiorstwo zajmowało się wykonywaniem nasypów pod tory kolejowe. (...) były na terenie całej Polski. Do wykonywania tych robót wykorzystywane były samochody ciężarowe, koparki i spychacze. W ramach przedsiębiorstwa był też warsztat naprawczy na bazie w G.. Praca ubezpieczonego wykonywana na bazie w G. polegała na pracy na dziale zespołownia i głównie jego praca polegała na naprawie wymontowanych podzespołów, z pojazdów do naprawy, które były na bazie, jak również wymontowanych z pojazdów, które pracowały w terenie i zostały przywiezione na bazę tylko do naprawy (zeznania ubezpieczonego k. 13v-14). Praca ubezpieczonego w kanale naprawczym wykonywana była tylko wtedy, gdy nie był on w delegacjach i polegała na wymontowaniu i zamontowaniu uszkodzonego podzespołu. Ubezpieczony wyjeżdżał też często w delegacje, które trwały trzy miesiące, pół roku, w związku z tym że prace przy wykonywaniu nasypów pod tory kolejowe były wykonywane na terenie całej Polski. W delegacjach ubezpieczony wykonywał również prace mechanika i wykonywał naprawy sprzętu ciężkiego pracującego przy budowie nasypów. Na placach budowy w terenie były prymitywne przenośne kanały naprawcze z podkładów kolejowych albo płyt drogowych. Na placu budowy trzeba było wjechać na prowizoryczny kanał, zabezpieczyć samochód i naprawiało się samochody, leżąc pod nimi. Naprawy na placach budowy odbywały się w warunkach polowych. Często również nie było nawet prowizorycznych najazdów z podkładów kolejowych i mechanicy kładli się pod pojazd chcąc wymontować uszkodzony podzespół. W delegacjach mechanicy pracowali pod tzw. „gołym niebem”. Wymontowywało się zepsute podzespoły, naprawiało, a potem wmontowywało. Ubezpieczony naprawiał uszkodzone skrzynie biegów, zawieszenia, reduktory, tylne mosty, układy wspomagania (częściowo zeznania świadków: J. S. k. 11v, S. P. k. 11v-12, zeznania ubezpieczonego k. 13v-14). Ubezpieczony na bazie w G. pracował ok. 6 miesięcy w ciągu roku, a kolejne 6 miesięcy w delegacjach. Pracując na bazie 50% czasu pracy poświęcał na prace w kanale remontowych, kolejne 45% poświęcał na remont wymontowanych podzespołów, a 5% czasu pracy przeznaczał na sprawdzenie samochodu po naprawie. Raz w tygodniu do warsztatu były przywożone podzespoły wymontowane ze sprzętu ciężkiego pracującego w terenie i wtedy naprawa podzespołów trwała nawet 2-3 dni na zespołowni, gdzie nie było kanałów naprawczych. W warsztacie było zatrudnionych 6 mechaników, pracowali na 2 zmiany (zeznania ubezpieczonego k. 13v-14). Dodatkowo od 01 września 1991 r. ubezpieczonemu pracodawca powierzył dodatkowe obowiązki tj. naprawę podzespołów samochodowych (powierzenie dodatkowych czynności k. 92, 96 akt osobowych).

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, nie pozostaje w stosunku pracy (okoliczności niesporne, oświadczenie zawarte we wniosku o emeryturę k.2 akt emerytalnych ubezpieczonego).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie E. B. okazało się nieuzasadnione.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z § 4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek z dniem 15.10.2012 r. oraz spełnił przesłankę „ogólnego” stażu pracy i nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych, bowiem stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę mechanika przy naprawie pojazdów mechanicznych i prace te wykonywał w kanałach remontowych będąc zatrudnionym w okresie od dnia 13 listopada 1973r. do 31 maja 1995r. w Przedsiębiorstwie (...) Oddział w G..

Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe nie dało podstawy do ustalenia, że faktycznie ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w wymienionych okresach zatrudnienia wykonywał prace w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych (wykaz A dziale XIV poz.16 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze). Jak wynika z zeznań świadków: J. S. i S. P. praca ubezpieczonego w Oddziale (...) Samochodowego Przedsiębiorstwa (...) w G. polegała w głównej mierze na wyjazdach w delegacje do napraw sprzętu ciężkiego bezpośrednio na budowach, gdzie te naprawy były wykonywane na powietrzu, gdzie nie było warsztatów wyposażonych w kanały remontowe. Niewątpliwie praca ubezpieczonego, który bez względu na warunki panujące na budowach musiał sobie poradzić, kładąc się pod sprzęt w celu jego naprawy nie była łatwa, ale nie była to praca w warunkach szczególnych w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. Sam ubezpieczony będąc przesłuchany w charakterze strony przyznał, że około 6 miesięcy w ciągu każdego roku zatrudnienia spędzał w delegacjach, gdzie wykonywał naprawy pod tzw. „gołym niebem”. Pozostały czas pracy, to była praca w Oddziale w G., jednak nawet wtedy ubezpieczony nie spędzał całego czasu pracy wykonując prace w kanale remontowym. Sam ubezpieczony przyznał, że pracując na bazie praca w kanale remontowym zajmowała mu ok. 50 % wymiaru czasu pracy, a były również dni, kiedy w ogóle nie wykonywał pracy w kanale, bowiem był zajęty naprawą podzespołów, które przywożone były z terenu (k. 13v-14). Sposób pracy i warunki pracy mechaników pracujących w delegacjach ustalone przez Sąd znajdują również odzwierciedlenie w zeznaniach Z. P., który razem z ubezpieczonym pracował, które były również przedmiotem badania przez Sąd w sprawi o sygn. akt IV U (...). Zatem w ocenie Sądu brak jest podstaw do uznania ubezpieczonemu jako pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od 01.07.1991 r. do 31.05.1995 r. jako pracy w warunkach szczególnych, bowiem praca ubezpieczonego w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych, nie była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Odnosząc się zaś do okresu od 19.01.1981 r. do 07.09.1983r. kiedy to ubezpieczony przebywał na urlopie bezpłatnym w macierzystym zakładzie pracy i został skierowany do pracy w NRD na stanowisko torowego to zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie I UK 127/11 urlopu bezpłatnego, udzielonego w związku ze skierowaniem do pracy za granicą, nie wlicza się do okresu pracy w warunkach szczególnych wykonywanej u macierzystego pracodawcy, uprawniającego do emerytury w obniżonym wieku na podstawie art. 184 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.)”.

Powyższe stanowisko Sądu Najwyższego zaaprobowane zostało przez Sąd, jak również przez Sąd Apelacyjny w L., co znalazło wyraz w uzasadnieniu wyroku tegoż Sądu z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie III (...). Należy również wskazać, że Sąd przeprowadził wszystkie dowody zawnioskowane przez ubezpieczonego z materiału dowodowego nie wynika, aby ubezpieczony w spornych okresach wykonywał pracę w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Podsumowując ubezpieczony nie udowodnił stażu pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 15 lat na datę 01.01.1999r., wobec czego nie spełnia przesłanek do przyznania mu emerytury w warunkach szczególnych.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477 ¹⁴ § 1 kpc oddalił odwołanie.