Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Edyta Gajgał

Protokolant Anna Potaczek

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Zbigniewa Jaworskiego

po rozpoznaniu w dniu 17 lutego 2015 r.

sprawy T. K.

oskarżonego z art. 226 § 1 kk i inne

z powodu apelacji, wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze

z dnia 12 listopada 2014 r. sygn. akt II K 1199/14

I.  zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonego T. K. w pkt III części dyspozytywnej w ten sposób, że w zakresie orzeczonego obowiązku wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne jego wymiar określa na 20 (dwadzieścia) godzin w stosunku miesięcznym,

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III.  zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ka 20/15

UZASADNIENIE

T. K. został oskarżony o to, że:

1.  w dniu 3 sierpnia 2014r. w J. woj. (...) będąc osobą zatrzymaną w pomieszczeniu dla osób zatrzymanych w Komisariacie I Policji znieważył funkcjonariuszy Policji sierż. szt. S. Z. oraz st. post. A. W. z Wydziału Prewencji K. w J., podczas i w związku z wykonywanymi przez nich czynnościami służbowymi, to jest prawidłowo podjętymi czynnościami polegającymi na poddaniu go badaniu na stan trzeźwości w ten sposób, że wyzywał ich słowami wulgarnymi, powszechnie uznanymi za obelżywe oraz nie podporządkował się wydawanym poleceniom,

to jest o czyn z art. 226 § 1 k.k.

2.  w dniu 3 sierpnia 2014r. w J. woj. (...) będąc osobą zatrzymaną w pomieszczeniu dla osób zatrzymanych w Komisariacie I Policji w pomieszczeniu nr 6 dokonał zniszczenia mienia w postaci kamery wizyjnej, blatu stołu a także drzwi wejściowych powodując straty w kwocie 496,92 zł na szkodę Komendy Miejskiej Policji w J. przy przyjęciu, iż czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi,

to jest o czyn z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 288 § 2 k.k.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze wyrokiem z dnia 12 listopada 2014 r. w sprawie II K 1199/14:

I.  uznał oskarżonego T. K. winnym popełnienia zarzucanego mu czynu z pkt 1, to jest występku z art. 226 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 226 § 1 k.k. wymierzył mu karę 6 miesięcy ograniczenia wolności wraz z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

II.  uznał oskarżonego winnym popełnienia zarzucanego mu czynu z pkt 2, to jest występku z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 288 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 288 § 2 k.k. wymierzył mu karę 5 miesięcy ograniczenia wolności wraz z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

III.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył orzeczone wobec oskarżonego kary ograniczenia wolności i wymierzył mu karę łączną 8 miesięcy ograniczenia wolności wraz z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym,

IV.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w całości przez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego Komendy Miejskiej Policji w J. kwoty 496,92 zł,

V.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary ograniczenia wolności zaliczył oskarżonemu okres zatrzymania od dnia 3 sierpnia 2014 r. do dnia 4 sierpnia 2014 r., przyjmując dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jako równoważny dwóm dniom kary ograniczenia wolności,

VI.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Wyrok ten zaskarżył w części dotyczącej orzeczenia o karze łącznej, na korzyść oskarżonego, Prokurator Rejonowy w Jeleniej Górze zarzucając:

­

obrazę przepisów prawa materialnego, to jest art. 86 § 1 i 3 kk, polegającą na błędnym jego zastosowaniu i orzeczeniu wobec oskarżonego kary łącznej ograniczenia wolności w wymiarze wyższym od sumy kar jednostkowych orzeczonych za poszczególne czyny.

Stawiając ten zarzut prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w jego pkt III przez orzeczenie wobec oskarżonego kary łącznej ośmiu miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja nie jest pozbawiona słuszności.

Sąd Rejonowy orzekł w pkt III zaskarżonego wyroku karę łączną ograniczenia wolności na podstawie przepisów art. 85 kk i art. 86 § 1 kk, łącząc dwie jednostkowe kary ograniczenia wolności wymierzone oskarżonemu w jednym postępowaniu za pozostające w zbiegu realnym przestępstwa. Wymierzając kary jednostkowe Sąd ten w identyczny sposób określił wymiar nałożonego na oskarżonego obowiązku wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne oznaczając go na 20 godzin w stosunku miesięcznym. Orzekając zaś o karze łącznej określił go w wyższym wymiarze, a mianowicie 30 godzin. W uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia Sąd pierwszej instancji odwołał się do treści przepisu art. 86 § 3 kk, który stanowi, że wymierzając karę łączną ograniczenia wolności, sąd na nowo określa wymiar czasu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne, stosując art. 35 kk. Wsparł się przy tym zapatrywaniem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 stycznia 2006 r. w sprawie WK 26/05 (OSNKW z 2006 r., z. 2, poz. 21) nie dostrzegając, że zostało ono sformułowane w sprawie o wyrok łączny. Nie ulega wątpliwości, że przepis art. 86 § 3 kk ma zastosowanie przy wymiarze kary łącznej orzekanej w wyroku łącznym. Jego zastosowanie przy łączeniu kar orzeczonych za przestępstwa pozostające w zbiegu realnym w jednym wyroku nie jest jednak już takie oczywiste. Zwrócić należy uwagę, na użyte w omawianym przepisie sformułowanie o powinności „określenia na nowo wymiaru czasu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne”, co zdaje się wskazywać na jego odniesienie do wyroku łącznego. Tylko przy łączeniu kar orzeczonych w różnym czasie, w odmiennej sytuacji sprawcy aktualizuje się bowiem potrzeba dokonania na nowo oceny, w jakim wymiarze praca ta powinna być wykonywana, szczególnie gdy łączeniu podlegają kary jednostkowe, z których każda zawiera inne określenie wymiaru czasu pracy. Przesłanki decydujące o określeniu wymiaru pracy na cele społeczne, do wykonywania której skazany jest zobowiązany w czasie odbywania kary ograniczenia wolności (art. 34 § pkt 2 kk) pozostają przecież tożsame przy orzekaniu w jednym postępowaniu za kilka pozostających w zbiegu realnym przestępstw – nie mogą one kształtować się różnie w odniesieniu do każdego z nich.

Wymiar kary ograniczenia wolności określany jest czasem jej trwania w granicach od najniższego ustawowego zagrożenia wynoszącego miesiąc do najwyższego wynoszącego dwanaście miesięcy (art. 34 § 1 kk). Nie może ona przekroczyć wymiaru dwóch lat w razie orzeczenia kary łącznej (art. 86 § 1 kk) oraz w razie orzeczenia jej jako nadzwyczajnie obostrzonej (art.38 § 2 kk). Dla określenia jej wymiaru znaczenie mają dyrektywy i zasady wskazane w art. 53 kk. Indywidualizacja tej kary realizowana jest nie tylko przez określenie czasu jej trwania, ale także przez wybór jednej z jej odmian oraz stopniowanie jej dolegliwości w postaci ustalenia odpowiedniego pensum obowiązku pracy przy wyborze tego jej rodzaju, który określa przepis art. 35 § 1 kk (zob. J. Wojciechowska w: Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz pod redakcją prof. G. Rejman, Warszawa 1999, str.859-860) . Kryteria decydujące o wielkości owego pensum nie zostały w kodeksie bliżej sprecyzowane. Zauważyć trzeba, że w toku postępowania wykonawczego możliwe jest zmniejszenie orzeczonej liczby godzin wykonywanej pracy w stosunku miesięcznym, jeżeli przemawiają za tym względy wychowawcze (art. 61 § 2 kkw). Pozwala to przyjąć, że dla określenia wymiaru nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne znaczenie powinny mieć okoliczności związane z sytuacją sprawcy. Te zaś w ramach jednego prowadzonego postępowania karnego o różne czyny są przecież takie same. Odmiennie mogą się przedstawiać w postępowaniu o wydanie wyroku łącznego, kiedy łączeniu podlegają kary orzekane w różnym czasie. Stanowi to, zdaniem Sądu Okręgowego, argument uzasadniający przyjęcie, że przepis art. 86 § 3 kk ma zastosowanie przy wymierzaniu kary łącznej w wyroku łącznym (zob. S. Żółtek w: Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz pod red. M. Królikowskiego i R. Zawłockiego, Warszawa 2010, str.634).

Takie zapatrywanie w odniesieniu do analogicznego przepisu art. 86 § 2 kk wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 lutego 2006 r. w sprawie II KK 346/05 (OSNKW z 2006r., z. 3, poz. 30; tak też wyrok SN z dnia 9 października 2012 r. w sprawie WA 22/12, LEX nr 1226807).

Mając na uwadze te okoliczności Sąd Okręgowy uznał, że zaskarżony wyrok wydany został z obrazą przepisów art. 86 § 1 i 3 kk, podzielając tym samym podniesiony przez skarżącego zarzut. Konsekwencją tej oceny była konieczność dokonania jego zmiany, jak w części rozstrzygającej.

Kierując się względami słuszności Sąd zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego (art. 624 § 1 kpk).