Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

Powód P. C. złożył pozew, w którym domagał się zasądzenia na jego rzecz od pozwanego (...) S.A w W. kwoty 203 800 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 4 marca 2009 r. do dnia zapłaty i zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według zestawienia kosztów, o ile zostanie przedłożone lub według norm przepisanych

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał że w nocy z dnia 31 stycznia na 1 lutego 2009 został skradziony ciągnik siodłowy marki V. o numerze rejestracyjnym (...) oraz naczepa niskopodwoziowa marki L. o numerze rejestracyjnym (...), będące własnością (...) S.A. Powód na mocy umów cesji zawartych w dniu 1 kwietnia 2011 r. z właścicielem pojazdów nabył wierzytelności o wypłatę odszkodowania z tytułu wyżej wskazanych szkód, przysługuje mu więc prawo dochodzenia przedmiotowego roszczenia wobec pozwanego.

Po zgłoszeniu szkody pozwany uznając co do zasady swoją odpowiedzialność wypłacił tytułem odszkodowania za kradzież ciągnika siodłowego V. kwotę 81 100 zł oraz 85 100 zł tytułem odszkodowania za kradzież naczepy L.. Zdaniem powoda wypłacone odszkodowanie stanowi niewątpliwie jedynie cześć odszkodowania należnego powodowi. Powód wskazał bowiem, że odszkodowanie jakie powinien wypłacić pozwany zgodnie z zawartymi umowami ubezpieczenia AC powinno wynosić odpowiednio za ciągnik siodłowy (...)240 000 zł, a za naczepę L. 150.000zł. W związku z tym, że rzeczywista szkoda jaką powód poniósł w wyniku kradzieży pojazdów znacznie przewyższa wartość odszkodowania przyznanego przez pozwanego, pełnomocnik powoda wezwał pisemnie pozwanego do dobrowolnej zapłaty pozostałej części odszkodowania.

Do dnia wniesienia pozwu pozwany nie dokonał dopłaty odszkodowania.

Powód wyjaśnił, że żądana w pozwie kwota 203 800 zł stanowi różnicę rzeczywistej, szkody jaką powód poniósł w wyniku kradzieży w nocy z dnia 31 stycznia na 1 lutego 2009 r. oraz kwoty odszkodowania wypłaconej dotychczas przez pozwanego.

Powód dodał, że zgodnie z treścią art. 817 kc ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie 30 dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o szkodzie. W związku z powyższym odsetki od kwoty 203 800 zł należy naliczać w niniejszej sprawie zgodnie z art. 817 § 1 kc, od dnia następnego po upływie 30 dni od złożenia przez powoda zawiadomienia o szkodzie.

Powód wskazał też, że roszczenie nie uległo przedawnieniu, gdyż w grudniu 2011 r. przed Sądem Rejonowym dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie I Wydział Cywilny toczyło się postępowanie z wniosku powoda o zawezwanie do próby ugodowej sygn. akt. I Co 2968/11, a więc zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 k.c. bieg przedawnienia został przerwany. Wyżej wskazane postępowanie nie doprowadziło do zawarcia ugody.

Nakazem zapłaty z dn. 16.01.2013 r. sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości i wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Zdaniem pozwanego powództwo jest w całości bezzasadne, gdyż zgodnie z § 2 ust. 3 ogólnych warunków ubezpieczenia AC, ustalonych uchwałą Zarządu (...) SA z dnia 17 lipca 2007 roku (Nr (...)) przez pojęcie odszkodowanie rozumie się świadczenie pieniężne przysługujące od (...) SA ubezpieczonemu lub uprawnionemu w razie zajścia wypadku ubezpieczeniowego, ustalone zgodnie z zawartą umową. W myśl § 21 ust. 3 w razie kradzieży pojazdu (...) SA określa odszkodowanie w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu w dniu ustalenia odszkodowania, z uwzględnieniem warunków umowy ubezpieczenia.

Wartość pojazdu jest szacowana na podstawie notowań rynkowych cen pojazdu danej marki i typu z uwzględnieniem jego roku produkcji, okresu eksploatacji, wyposażenia, przebiegu i stanu technicznego w oparciu o katalog cen wskazany we wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia (§ 2 ust. 16 ww. OWU AC). W toku likwidacji określono wartość ciągnika siodłowego na kwotę 81 100 zł netto, natomiast naczepy na kwotę 85 100 zł.

Dlatego zdaniem pozwanego, w sytuacji, gdy (...) SA wypłaciło odszkodowanie zgodnie z warunkami umowy, żądania powoda są nieuzasadnione.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje.

(...) S.A w B. zawarł z pozwanym umowy ubezpieczenia AC dotyczące ciągnika siodłowego V. o nr rej. (...) oraz naczepy niskopodwoziowej L. o nr rej. (...). Na potwierdzenie zawartych umów pozwany wystawił polisę nr (...) dotyczącą ciągnika siodłowego V., obejmującą okres ubezpieczenia od 11.02.2008 r. do 10.02.2009 r, gdzie wpisano wartość rynkową tegoż ciągnika na kwotę 240.000 zł. oraz polisę nr (...) dotyczącą naczepy niskopodwoziowej L. obejmującą okres ubezpieczenia od 9.04.2008 r. do 8.04.2009 r, gdzie wpisano wartość rynkową naczepy na kwotę 150.000 zł.

W ogólnych warunkach ubezpieczenia Autocasco obowiązujących u pozwanego, w § 21 ust. 3 określono, iż w razie kradzieży pojazdu (...) S.A określa odszkodowanie w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu w dniu ustalenia odszkodowania, z uwzględnieniem warunków umowy ubezpieczenia.

(dowód: polisy k-16-17; ogólne warunki ubezpieczenia k-38-41)

Zarówno ciągnik siodłowy jak i naczepę użytkował powód w ramach umowy leasingu zawartej (...) S.A. W nocy z 31 stycznia 2009 r. na 1 lutego 2009 r. w/w ciągnik siodłowy i naczepa zostały skradzione. Po zgłoszeniu szkody, pozwany uznając co do zasady swoją odpowiedzialność wypłacił z tytułu odszkodowania za kradzież ciągnika marki V. kwotę 81.100 zł, a z tytułu kradzieży naczepy L. kwotę 85.100 zł.

(okoliczność bezsporna; decyzje pozwanego o przyznanych odszkodowaniach k-18-19; zeznania powoda k-320 )

Umowami cesji wierzytelności z dn. 1.04.2011 r. zawartymi pomiędzy powodem a (...) S.A, na powoda przeszła wierzytelność z tytułu odszkodowania wynikającego z umów ubezpieczenia i wystawionych do tych umów polis ubezpieczeniowych nr (...) z dn. 11.02.2008 r. oraz nr (...) z dn.9.04.2008 r.

(dowód: umowy cesji k-12-15)

Pismem z dn. 19.10.2012 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 203.800 zł., podnosząc iż kwota wypłaconego odszkodowania znacząco różni się od wartości ciągnika i naczepy wynikających z zawartych umów.

(dowód: pismo powoda k-20-22)

Wartość rynkowa ciągnika siodłowego m-ki V. (...) o nr rej. (...) na dzień 1.02.2009 r. wynosiła kwotę 137.300 zł., a wartość naczepy L. 3 (...) na ten dzień wynosiła kwotę 108.000 zł.

(dowód: opinie biegłego J. S. k-164, k-228)

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda gdyż nie było podstaw aby odmówić im wiarygodności.

Sąd dał też wiarę dowodom z dokumentów dołączonych przez strony do akt sprawy, gdyż w ocenie sądu nie budziły one zastrzeżeń co do ich prawdziwości i autentyczności.

Na wiarygodność zasługiwały też opinie biegłych S. H. i J.A. S., którzy należycie umotywowali podstawy ich sporządzenia, przy czym z uwagi na zastrzeżenia stron sąd dopuścił kolejne dowody z opinii biegłego, które ocenił w sposób wskazany poniżej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 805 § 1 k.c przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Na wstępie stwierdzić należy, że pozwany nie kwestionował ani faktu zajścia wypadku ubezpieczeniowego, ani przejścia na powoda praw do wypłaty odszkodowania na podstawie umów cesji zawartych z (...) S.A w P., ani obowiązku wypłaty powodowi odszkodowania, które zresztą w niekwestionowanej części wypłacił. Sporna była natomiast między stronami ostateczna wysokość odszkodowania należnego powodowi.

Powód domagał się odszkodowania w wysokości uwzględniającej wartość skradzionego ciągnika siodłowego i naczepy z chwili podpisania umów ubezpieczenia autocasco, w których wpisano wartość ciągnika siodłowego V. na kwotę 240.000 zł. netto (k-16), a wartość naczepy na 150.000 zł. netto(k-17). Pozwany natomiast wypłacił powodowi odszkodowanie w wysokości 85.100 zł. z tytułu kradzieży naczepy (k-18) oraz kwotę 81.100 zł. z tytułu kradzieży ciągnika siodłowego (k-19). Łącznie wysokość wypłaconego powodowi przez pozwanego odszkodowania wyniosła kwotę 166.200. Powód w uzasadnieniu pozwu wskazał, iż domaga się zasądzenia na jego rzecz różnicy rzeczywistej szkody jaką poniósł w wyniku kradzieży w/w pojazdów oraz kwoty odszkodowania wypłaconej przez pozwanego. Co prawda, różnica pomiędzy kwotą 390.000 zł. i kwotą 166.200 zł wynosi 223.800 zł., jednakże powód zarówno w wezwaniu do zapłaty z dn. 19.10.2012 r. (k-20), jak i w pozwie domagał się kwoty 203.800 zł.

Pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty powołał się na zapis § 2 ust. 3 ogólnych warunków ubezpieczenia AC, ustalonych uchwałą zarządu (...) S.A z dn. 17.07.2007 r., zgodnie z którym przez pojęcie odszkodowania rozumie się świadczenie pieniężne przysługujące od (...) S.A ubezpieczonemu lub uprawnionemu w razie zajścia wypadku ubezpieczeniowego, ustalone zgodnie z zawartą umową. W myśl § 21 ust. 3 o.w.u, w razie kradzieży pojazdu (...) S.A określa odszkodowanie w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu w dniu ustalenia odszkodowania z uwzględnieniem warunków umowy ubezpieczeniowej. Pozwany dodał, że wartość pojazdu jest szacowana na podstawie notowań rynkowych cen pojazdu danej marki i typu z uwzględnieniem jego roku produkcji, okresu eksploatacji, wyposażenia, przebiegu, stanu technicznego w oparciu o katalog cen wskazany we wniosku o zwarcie umowy ubezpieczeniowej.

Powód nie kwestionował, że w sprawie ma zastosowanie wskazany przez pozwanego§ 21 ust. 3 o.w.u, w zakresie sposobu ustalenia wysokości odszkodowania.

Pomiędzy stronami powstał natomiast spór co do wartości skradzionych powodowi pojazdów na dzień powstania wypadku ubezpieczeniowego (kradzież nastąpiła w nocy z 31 stycznia na 1 lutego 2009 r.). Powód złożył bowiem w pozwie wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i bezpieczeństwa ruchu drogowego na okoliczność ustalenia wartości rynkowej ciągnika siodłowego marki V. (...) oraz naczepy L. 3 (...) właśnie na dzień 31.01.2009 r.

Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego, przy czym z uwagi na zastrzeżenia pozwanego m.in. co do osoby biegłego S. H. (2), sąd powołał kolejnego biegłego celem sporządzenia opinii. Pozwany zarzucił też opinii biegłego S. H., że została sporządzona według systemu (...)Ekspert, podczas, gdy pozwany stosował system E.. Powód przychylił się do wniosku pozwanego o zlecenie wykonania opinii innemu biegłemu.

Biegły J. S. (2) w opinii z dn. 31.10.2013 r. wskazał, że wartość samochodu m-ki V. o numerach rej. (...) nadzień 1.02.2009 r. wynosi około 118.500 zł. a wartość naczepy ciężarowej m-ki L. o numerach rejestracyjnych (...) na dzień 1.02.2009 r. wynosi ok. 108.000 zł. (k-164).

Po uwzględnieniu wniosków stron o uzupełnienie opinii, a w szczególności wniosków powoda, w związku z wątpliwościami dotyczącymi ilości przebiegu kilometrów w samochodzie m-ki V. i wyboru właściwego systemu informatycznego służącego do dokonania wyceny- biegły w opinii uzupełniającej wskazał, że przy przebiegu 479676 km wartość w/w pojazdu na dzień 1.02.2009 r. wynosi ok. 137.300 zł. (k-228).

W tym miejscu stwierdzić należy, że powód obliczył wartość należnego mu odszkodowania biorąc pod uwagę wartości rynkowe ciągnika siodłowego i naczepy z chwili podpisywania umowy tj. z dn. 11.02.2008 r. (k-16) i z dn. 9.04.2008 r. (k-4 akt szkodowych), podnosząc, że skoro strony umówiły się na takie wartości pojazdów to umowa powinna obowiązywać strony.

Jednocześnie, powód nie zakwestionował okoliczności podniesionej przez pozwanego, że zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia, które pozwany dołączył do sprzeciwu, w myśl § 21 ust. 3 o.w.u, w razie kradzieży pojazdu (...) S.A określa odszkodowanie w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu w dniu ustalenia odszkodowania z uwzględnieniem warunków umowy ubezpieczenia. Pojęcie wartości pojazdu zostało zaś określone w § 2 pkt 16 o.w.u, zgodnie z którym jest to wartość pojazdu w okresie ubezpieczenia, ustalana przez (...) S.A na podstawie notowań rynkowych cen pojazdu danej marki i typu z uwzględnieniem jego roku produkcji, okresu eksploatacji, wyposażenia, przebiegu i stanu technicznego, w oparciu o katalog cen wskazany we wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia.

Dniem ustalenia odszkodowania przez pozwanego był dzień powstania szkody, a zatem 1.02.2009 r.

Jednocześnie też sam powód, składając wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, wniósł aby biegły ustalił wartości rynkowe ciągnika siodłowego i naczepy właśnie na moment powstania szkody (powód wskazał dzień 31.01.2009 r. gdyż kradzieży dokonano w nocy z 31.01.2009 na 1.02.2099 r.). Tak więc, w ocenie sądu niezasadne było odnoszenie się przez powoda do wartości pojazdów ustalonych na dzień podpisywania umowy dla ustalenia wysokości odszkodowania, jak również odwołanie powoda do prywatnej ekspertyzy dołączonej przez powoda do pisma procesowego z dn. 29.07.2013 r. , gdyż jak wynika z treści tej ekspertyzy oględziny pojazdów były dokonywane na potrzeby jej sporządzenia 26.01.2008 r. (k-125).

Uznając zatem opinię biegłego J. S. (2) za wiarygodną, poprawną merytorycznie, zawierającą umotywowanie przez biegłego swojego stanowiska, w ocenie sądu przyjąć należało, że wartość rynkowa ciągnika siodłowego m-ki V. (...) o nr rej. (...) na dzień 1.02.2009 r. wynosi kwotę 137.300 zł a wartość rynkowa naczepy L. 3 (...) na ten dzień wyniosła 108.000 zł., zgodnie z opiniami biegłego z dn. 31.10.2013 r. i z dn. 19.01.2014 r.

Biegły w pisemnej opinii wskazał przede wszystkim na fakt wystąpienia spadku wartości w/w pojazdów pomiędzy styczniem 2008 r. i styczniem 2009 r. i wyjaśnił jak ten spadek się kształtował. Biegły określił, że pomiędzy styczniem 2008 r. i styczniem 2009 r. spadek wartości bazowej (...) 460 wyniósł w systemie EurotaxGlass 34 %, natomiast w systemie (...)Ekspert o 26 %. Dodał, że twórcy obu programów w swoich materiałach informują, że baza notowań tworzona jest w oparciu o dane transakcyjne danych pojazdów na terenie Polski (k-227). Dodatkowo, w opinii z dn. 19.01.2014 r. biegły wyjaśnił przyczyny spadku cen naczepy L. wskazując , iż pojazdy te już z samych założeń konstrukcyjnych opracowanych przez producenta danego pojazdu konstruowane są do pracy w bardzo trudnych warunkach – pracują pod bardzo dużym obciążeniem często na niestabilnym podłożu. Kolejnym z czynników wpływających na większy lub mniejszy spadek wartości tego typu pojazdu to ilość i wartość kwotowa ofert sprzedaży pojazdów tego typu na rynku – im wyższa podaż pojazdów tego typu na rynku tym sprzedający obniża cenę aby upłynnić posiadane dobro. Skutkuje to tym, że ofertowe i sprzedażowe ceny maleją aby przyciągnąć potencjalnego nabywcę. Biegły dodał, że wszystkie te elementy rzutują na to, że tego typu pojazdy tracą tyle na wartości w ciągu roku (k-228). Biegły wyjaśnił zatem w ocenie sądu wątpliwości jakie wobec sporządzonej przez niego opinii stawiał powód. Do wszystkich zgłaszanych przez powoda zastrzeżeń biegły się ustosunkował i w ocenie sądu rzeczowo argumentował swoje stanowisko. W szczególności, biegły w opinii uzupełniającej z dn. 16.04.2013 r. (omyłkowo biegły wskazał datę 16.04.2013 r.) odniósł się do wątpliwości powoda dotyczących uwzględnienia w opinii przebiegu samochodu ma-ki V. w milach i kilometrach (k-283-284). Dodatkowo, na rozprawie w dn. 24.09.2014 r. biegły w ustnej opinii wyjaśnił, że wartość pojazdu m-ki V. określona na kwotę 240.000 zł. przy zawieraniu umowy z pozwanym, była to wartość wyceniona na potrzeby leasingu przez rzeczoznawcę i z gruntu była to wartość źle wyliczona, niezgodnie z instrukcją i dlatego że była to wartość zawyżona, powodowało to takie zachowania cen jak biegły wskazał w tabeli na str. 5 opinii z dn. 19.01.2014 r. (k-309-310).

Po wyjaśnieniach biegłego strony nie składały już zastrzeżeń do opinii biegłego.

Sąd Okręgowy uznał zatem, że łącznie wysokość szkody powoda z tytułu kradzieży w/w pojazdów w nocy z dn. 31.01.2009 r. na 1.02.2009 r. wyniosła kwotę 245.300 zł. (137.300 zł. +108.000 zł.), przyjmując za opinią biegłego wartość rynkową samochodu m-ki V. (...) o nr rej. (...) na kwotę 137.300 zł. netto (k-228), natomiast wartość naczepy ciężarowej m-ki L. o numerach rejestracyjnych (...) na kwotę 108.000 zł. (k-164). Przedmiotem opinii biegłego z dn. 19.01.2014 r. nie była już bowiem naczepa, a jedynie ciągnik siodłowy m-ki V. (...). Dlatego też niezasadne było podniesienie przez pełnomocnika powoda w mowie końcowej, iż wartość naczepy podana przez biegłego w tej opinii to kwota 114.100 zł. Biegły wyraźnie wskazał, że wartość podana przez niego w pkt-cie 3 opinii to wartość „samochodu marki V. o numerach rejestracyjnych (...)” . Ponieważ pozwany wypłacił powodowi odszkodowanie w kwocie 166.200 zł., sąd orzekł o zasądzeniu od pozwanego na rzecz powoda dalszej kwoty 79.100 zł. z ustawowymi odsetkami jak żądanie pozwu (245.300 zł. – 166.200 zł.). Pozwany nie kwestionował bowiem daty początkowej liczenia przez powoda odsetek.

Mając zatem na uwadze powyższe okoliczności i dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego w trybie art. 233 k.p.c , w ocenie sądu roszczenie powoda zasługiwało częściowo na uwzględnienie. Sąd zasądził więc na rzecz powoda od pozwanego łącznie kwotę 79.100 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 4.03.2009 r. do dnia zapłaty, a w pozostałej części powództwo oddalił

O kosztach procesu orzeczono zaś zgodnie z art. 100 k.p.c.

Na koszty powoda (w łącznej kwocie 8.917 zł.) złożyły się : kwoty : 1.000 zł., 500 zł., i 200 zł. wpłacone przez powoda tytułem zaliczek na poczet opinii biegłych, kwota 7.200 zł. tytułem wynagrodzenia pełnomocnika procesowego, określonego zgodnie z § 6 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dn. 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu -Dz. U nr 163, poz. 1349 i kwota 17 zł. opłaty od pełnomocnictwa. Na koszty pozwanego w łącznej kwocie 7.717zł. złożyło się zaś wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w kwocie 7.200 zł., opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. i kwota 500 zł. zaliczki na koszty opinii biegłego. Ponieważ powód wygrał sprawę w 40 %, należne mu koszty to kwota 3.566,80 zł. (8.917 zł. x 40 %). Pozwany wygrał zaś w 60 %, a zatem przysługują mu koszty w kwocie 4.630,20 zł. (7.717zł. x 60%). Dokonując wzajemnej kompensaty, ostatecznie sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.063,40 zł. (4.630,20 zł. – 3.566,80zł.) tytułem zwrotu kosztów procesu.