Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 września 2014 r.

Sąd Rejonowy w Prudniku III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Aleksandra Ciąglewicz-Miśta

Ławnicy : ---

Protokolant: Żaneta Pinkowska

po rozpoznaniu w dniu 8 września 2014 r. w Prudniku

na rozprawie

sprawy z powództwa mał. G. B. zast. przez E. S.

przeciwko M. B.

o podwyższenie alimentów

I.  Zasądza od pozwanego M. B. na rzecz mał. powoda G. B. alimenty w kwocie po 500 zł /pięćset złotych/ miesięcznie, płatne do rąk matki dziecka E. S., poczynając od dnia 03 lipca 2014 roku, do dnia 15-go każdego następującego po sobie miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, w miejsce alimentów ustalonych ugodą zawartą przed(...)w dniu 27 listopada 2003 r. w sprawie IIIRC 440/03 w kwocie po 200 zł miesięcznie;

II.  Odstępuje od obciążania pozwanego kosztami postępowania obciążając nimi Skarb Państwa;

III.  Wyrokowi w pkt. I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 177/14

UZASADNIENIE

E. S., działając jako przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda G. B., w pozwie z dnia 3 lipca 2014 r. skierowanym przeciwko ojcu małoletniego M. B., wniosła o podwyższenie alimentów na rzecz małoletniego z kwoty po 200 zł miesięcznie ustalonych na rzecz małoletniego ugodą z dnia 27 listopada 2003 r., do kwoty po 500 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu podniosła, iż od czasu ustalenia alimentów na rzecz syna w 2003 r., otrzymuje alimenty z funduszu alimentacyjnego. Ojciec dziecka nie interesuje się synem, rzadko się z nim spotyka, sporadycznie telefonuje. Podniosła, że pozwany obiecuje synowi różne rzeczy, a następnie nie dotrzymuje słowa, co niekorzystnie wpływa na samopoczucie dziecka. Dodała, że orientuje się, iż pozwany pracuje oraz, że ma problemy z alkoholem. E. S. wskazała, że małoletni G. B. od września rozpocznie naukę w szkole średniej, książki do I klasy szkoły średniej kosztowały około 600 zł. Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda dodała, że syn choruje na silne napięciowe bóle migrenowe głowy. Z tego powodu ma trudności z nauką, w ostatnim roku uczył się w trybie nauczania indywidualnego. Małoletni jest pod stałą kontrolą neurologa. E. S. dodała, że pracuje na 2/3 etatu jako pomoc nauczyciela i zarabia 820 zł netto. W utrzymaniu jej i syna pomaga jej konkubent, z którym mieszka i który ponosi koszty utrzymania mieszkania i wyżywienia rodziny.

Pozwany M. B. na rozprawie w dniu 8 września 2014 r. wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym(...)w dniu 27 listopada 2003 r., sygn. akt III RC 440/03, pozwany M. B. zobowiązał się do płacenia na rzecz mał. G. B. alimentów w kwocie po 200 zł miesięcznie, płatnych z góry do 15-go każdego bieżącego miesiąca do rąk jego matki E. S. z ustawowymi odsetkami w wypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat.

( dowód: protokół rozprawy w treścią ugody – k. 13 akt III RC 440/03)

W chwili zawierania ugody małoletni miał 5 lat. W tamtym czasie E. S. była osobą bezrobotną, pozostawała na utrzymaniu swojego ojca. Mieszkała wraz z synem u rodziców, wraz z trójką rodzeństwa.

( dowód: akta SR (...) III RC 440/03:

- zaświadczenie z PUP – k. 4,

- zaświadczenie z Urzędu Miejskiego w G. – k. 6)

W chwili obecnej małoletni powód ma 16 lat. Jest uczniem I klasy technikum informatycznego. Chciałby uczęszczać na zajęcia sportowe, wyjeżdżać na kolonie, ale nie korzysta z nich z powodu braku środków finansowych.

Małoletni pozostaje pod stałą kontrolą lekarza neurologa z powodu silnych napięciowych bólów migrenowych głowy. Z tego powodu był hospitalizowany w celach diagnostycznych w dniach 2-7 lutego 2013 r. W związku z dolegliwościami małoletni ma problemy z nauką – ma niższy od przeciętnego poziom możliwości umysłowych, gorszą pamięć wzrokową, koordynację wzrokowo-słuchową i koncentrację uwagi. W poradni psychologiczno-pedagogicznej zalecono mu terapię i wsparcie psychologiczne, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze w szkole.

Obecnie E. S. zatrudniona jest jako pomoc nauczyciela na ¾ etatu, zarabia 823 zł netto. Mieszka wraz z synem i partnerem w mieszkaniu partnera. Wszelkie opłaty za utrzymanie mieszkania ponosi partner przedstawicielki ustawowej małoletniego.

( dowód: przesłuchanie E. S. – k. 23,

karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 6-7)

informacja o wynikach badań psychologicznych – k. 8,

decyzja Dyrektora PG nr 1 – k. 12-13,

zaświadczenie o stanie zdrowia – 14,

opinia PG nr 1 – k. 15)

G. B. w dniach 8-10 lipca 2013 r. przebywał w szpitalu z powodu urazu głowy. Ojciec nie był zainteresowany stanem zdrowia dziecka, nie odwiedził go w szpitalu.

( dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 9,

Przesłuchanie E. S. – k. 23)

M. B. pracuje dorywczo na umowę zlecenia, miesięcznie zarabia około 400 zł miesięcznie. Pozwany zawodu zbrojarz – betoniarz, mieszka w domu w G. wraz ze swoją partnerką, wspólnym ich siedmioletnim dzieckiem oraz rodziną partnerki – matką, babcia i bratem. Matka partnerki jest na emeryturze oraz zajmuje się swoją matką i z tego tytułu pobiera świadczenie pielęgnacyjne. Partnerka pozwanego nie pracuje, zajmuje się domem. Brat partnerki pracuje dorywczo.

M. B. w latach 2010 – 2012 pracował w Holandii przy sortowaniu ryb.

Pozwany nie angażuje się w życie syna, nie interesuje się jego sprawami szkolnymi, zdrowotnymi. Nie wręcza mu upominków w święta czy inne uroczystości dziecka. Kiedy małoletni był dwukrotnie w szpitalu z 2013 r., pozwany nie odwiedził go. Partnerka M. B. jest przeciwna kontaktom pozwanego z synem. Pozwany zajmuje się swoim drugim dzieckiem – mieszka z nim, wychowuje, zaprowadza i przyprowadza ze szkoły.

Zdarza się, że M. B. nadużywa alkoholu. Zdarzyło się, że E. S. proponowała pozwanemu, by zgłosił się do jej kuzyna w sprawie pracy. Pozwany nie skorzystał z tej propozycji.

( dowód: umowy zlecenia – k. 19-22,

przesłuchanie E. S. – k. 23,

przesłuchanie M. B. – k. 23)

Ustaleń stanu faktycznego co do usprawiedliwionych potrzeb i sytuacji osobistej powoda a także co do możliwości zarobkowych pozwanego Sąd dokonał przede wszystkim na podstawie dowodu z przesłuchania stron, z przedłożonych przez strony dokumentów, dokumentacji zebranej w aktach sprawy III RC 440/03, a także na podstawie wniosków wynikających z doświadczenia życiowego. Sąd nie znalazł powodów, dla których miałby podważyć wiarygodność tych dowodów.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Przepis art. 96 kro nakłada na rodziców obowiązek troski o fizyczny
i duchowy rozwój dziecka. Zaś wedle art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Stosownie do dyspozycji art. 135 § 1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć z kolei należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych [ Z. Krzemiński, Alimenty i ojcostwo. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III].

Wysuwane przez przedstawicielkę ustawową małoletniego powoda żądanie zmiany wysokości należnych alimentów swoją podstawę znajduje w treści art. 138 kro, zgodnie z którym, w razie zmiany stosunków, można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. Warunkiem stosowania regulacji prawnej przewidzianej w art. 138 kro jest zaistnienie zmiany stosunków, czyli zmiany polegającej na istotnym zwiększeniu się albo zmniejszeniu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, albo też na zmianie sytuacji faktycznej mającej znaczenie dla istniejącego obowiązku alimentacyjnego.

Celem rozważenia, czy przedmiotowa przesłanka miała miejsce w niniejszej sprawie, Sąd na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, przeanalizował sytuacje: materialną i osobistą małoletniego powoda, jak również jego ustawowej przedstawicielki oraz pozwanego, a także procesy zmian w nich zachodzących od momentu ustalenia alimentów w ugodzie zawartej przed Sądem rejonowym w Prudniku w dniu 27 listopada 2003 r. do chwili obecnej.

Analizując zgromadzony w sprawie materiał dowodowy należało uznać, że sytuacja powoda od daty poprzedniego ustalenia alimentów na jego rzecz w 2003 r., do dnia orzekania w niniejszym postępowaniu, uległa istotnej zmianie. W 2003 r. małoletni G. miał 5 lat, był dzieckiem zdrowym. Podkreślić należy, że od ostatniego orzeczenia alimentacyjnego minęło niemal 10 lat, zatem już tylko z powodu upływu czasu oczywistym jest wzrost kosztów utrzymania powoda, podyktowany chociażby rosnącą inflacją. Ponadto małoletni powód osiągnął kolejny etap edukacji – obecnie jest uczniem pierwszej klasy technikum informatycznego. Wzrost potrzeb powoda uzasadnia więc również jego wiek i etap życia, w jakim się znajduje. Koszty książek i przyborów szkolnych, wyżywienia, odzieży i środków higieny adekwatnych do wieku powoda, są wyższe niż koszty zapotrzebowania dziecka w wieku przedszkolnym. Dodatkowo małoletni G. B., znajduje się w wieku, w którym budzą się dodatkowe zainteresowania – chciałby uczęszczać na zajęcia sportowe. Wiadomym jest, że zajęcia te generują dodatkowe koszty w postaci opłat za lekcje, czy zakupów sportowej odzieży, obuwia i sprzętu. Małoletni dotychczas nie mógł z nich skorzystać z uwagi na brak środków finansowych. Zwrócić należy uwagę, że G. B. ma kłopoty zdrowotne związane z silnymi napięciowymi bólami migrenowymi głowy. Z tego powodu pozostaje pod kontrolą lekarzy, poddawany diagnozom, co również generuje koszty. Ponadto stan zdrowia małoletniego wpływa na jego problemy z nauką, których pokonywanie także wymaga ponoszenia wydatków (dodatkowe pomoce naukowe, zajęcia wyrównawcze).

Analizując zaś status życiowy inicjującej w imieniu małoletniego powoda niniejsze postępowanie, uznać należy, iż jej sytuacja życiowa w porównaniu z rokiem 2003 uległa zmianie. W 2007 r. E. S. mieszkała z synem i rodzicami oraz rodzeństwem, pozostawała na utrzymaniu ojca. Obecnie przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda pracuje jako pomoc nauczyciela w przedszkolu na 3/4 etatu, jej dochód to 823 zł netto miesięcznie. Mieszka z synem i partnerem w mieszkaniu partnera. Koszty utrzymania mieszkania pokrywa w całości partner E. S. ze swego wynagrodzenia.

Biorąc pod uwagę sytuację majątkową i finansową pozwanego, przyjąć należy, że także uległa ona zmianie. M. B. mieszka w domu rodziny partnerki, z partnerką jej babcią, matką i bratem. Ponadto ma utrzymaniu drugie dziecko – siedmioletniego syna, w którego życiu aktywnie i na co dzień uczestniczy – wychowuje go i opiekuje się nim. Pracuje na umowę zlecenia, zarabia około 400 zł miesięcznie. Biorąc jednak pod uwagę możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego M. B., ocenić je należało jako korzystniejsze, niż uzyskiwane dochody. Pozwany jest osobą młodą zdrową, przez kilka lat pracował za granicą podejmując się pracy przy sortowaniu ryb. Sąd nie dał wiary M. B. w zakresie jego złego stanu zdrowia ograniczającego możliwości zarobkowe pozwanego. M. B. nie przedstawił żadnego dokumentu – ani zaświadczenia lekarskiego, ani orzeczenia o niepełnosprawności, który miałby poświadczyć jego ograniczoną zdolność do pracy. Pozwany sam wskazał, że nie posiada orzeczenia o niepełnosprawności, bo „nie ma czasu”, by pozałatwiać związanych z tym formalności. Zwrócić należy uwagę, że pozwany powołuje się na zły stan zdrowia z powodu wypadku, który miał miejsce w 1996 lub 1997 roku. Tymczasem w latach 2010-2012 pracował w Holandii, przy – jak sam to określił – „ciężkiej pracy” w sortowni ryb. Stan zdrowia nie stanowił wtedy przeszkody do ciężkiej pracy, a był to krótszy od wypadku odstęp czasu, niż stan obecny. W tym miejscu należy ponownie podkreślić, iż możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego do alimentacji ocenia się nie według faktycznie uzyskiwanego dochodu, ale według tego, jakie dochody może on osiągnąć przy założeniu, że dokłada wszelkich starań i swoje możliwości zarobkowe w pełni wykorzystuje. Zaakcentować należy, że pozwany, poza tym, że jest mężczyzną młodym, zdrowym, posiada wykształcenie w zawodzie zbrojarza - betoniarza. Stawianie mu wymogu posiadania pracy i przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, w tym własnego dziecka, jest kwestią oczywistą. Dodać należy, iż pozwany z własnej woli nie podejmuje szansy zatrudnienia, skoro nie był zainteresowany propozycją stałej pracy, jaką proponował mu kuzyn E. S..

Co prawda, pozwany ma na utrzymaniu drugie dziecko, ale zwrócić należy uwagę, że małoletnim pozwanym pozwany niemal wcale się nie interesuje, nie uczestniczy na co dzień w jego życiu, ulega żądaniom swojej partnerki co do unikania kontaktów z synem. Tymczasem w życiu drugiego z synów aktywnie uczestniczy na co dzień – wychowuje go i opiekuje się nim. Finansowy wymiar obowiązku alimentacyjnego pozwanego powinien się zatem rozłożyć między jego dzieci w nierównomierny sposób.

Podkreślenia wymaga, iż cały ciężar sprawowania pieczy nad synem G. oraz troski o jego rozwój spoczywa na E. S.. Podkreślić należy, że zgodnie z art. 135 § 2 kro, wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. Skoro zatem to na E. S. spoczywa w całości ciężar bieżącej pieczy nad synem, uzasadnione jest przerzucenie w przeważającej części ciężaru finansowego utrzymania G. B. na pozwanego. Jednocześnie wskazać należy, że finansowy obowiązek alimentacyjny M. B. na drugie z dzieci z uwagi na osobiste zaangażowanie w jego wychowanie i rozwój, powinien być dzielony z matką drugiego dziecka.

Mając na uwadze zdarzenia i ustalenia opisane wyżej, jak również zważając na fakt, iż potrzeby małoletniego powoda wzrosły, pogorszył się stan zdrowia, Sąd uznał roszczenie powoda w całości i podniósł wysokość alimentów do kwoty po 500 zł miesięcznie.

Na podstawie art. 481 § 1 i 2 kc Sąd zasądził od pozwanego na rzecz małoletniego powoda ustawowe odsetki na wypadek zwłoki w płatności którejkolwiek z rat świadczenia.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc.

Nadanie wyrokowi w pkt III rygoru natychmiastowej wykonalności znajduje uzasadnienie w treści art. 333 § 1 kpc.

Mając powyższe na uwadze i powołane wyżej przepisy orzeczono jak w sentencji.