Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. VIII Ga 263/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący : SSO Wojciech Wołoszyk

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2015 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa:

M. P.

przeciwko:

(...) sp. z o.o. w B.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwaną

od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 24 września 2014 r. sygn. akt VIII GC 649/14upr

oddala apelację

Sygn. akt VIII Ga 263/14

UZASADNIENIE

Powód - M. P., domagał się zasądzenia od pozwanego - (...) sp. z o. o. z siedzibą w B. kwoty 5.830,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 14 lutego 2012 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwu powód podał, iż w dniu 30.01.2014r. sprzedał pozwanemu czynnik chłodniczy i wykonał usługę serwisową. Koszt tych czynności wniósł 5.830,20 zł .

W sprzeciwie od nakazu zapłaty, pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany przyznał, że zawarł z powodem umowę dotyczącą wykonania instalacji w obiekcie (...) we W., ale obejmowała ona jedynie dostarczenie i montaż klimatyzatorów. Umowa nie przewidywała osobnego zlecenia na dostawę płynu chłodzącego.

Sąd Rejonowy ustalił, iż w 2011 r. strony zawarły ustną umowę, dotyczącą wykonania instalacji w obiekcie (...) Park sp. z o. o. we W.. Powód miał do tego obiektu dostarczyć urządzenia klimatyzacyjne, dokonać ich montażu i uruchomienia. Powód wykonał zlecone mu prace na terenie obiektu (...) we W.. W dniu 25.11.2011r. powód obciążył pozwanego fakturą VAT nr (...), opiewającą na 80.892,55 zł. Faktura dotyczyła jedynie prac wykonywanych na terenie obiektu (...) we W.. W dniu 7.10.2011r. pracownica pozwanej spółki - D. G.skierowała do powoda e-maila, którym zwróciła się do powoda o przygotowanie i napełnienie czynnikiem chłodniczym urządzenia marki T., zamontowanego w budynku (...) we W.. W treści e-maila poprosiła o wystawienie za te prace odrębnej faktury. W dniu 9.12.2011r. D. G. ponownie zleciła pozwanemu napełnienie instalacji czynnikiem chłodniczym. W tym samym e-mailu wzywała powoda do dostarczenia dokumentacji powykonawczej dotyczącej obiektu (...) we W.. W dniu 25 stycznia 2012r. pracownicy powoda -wykonali na terenie obiektu (...) we W. usługę serwisową, polegającą na uzupełnieniu urządzenia (...) czynnikiem chłodniczym w ilości 90 kg. W dniu 30.01.2012r. powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 5.830 zł , określając w niej termin płatności na 13.02.2012r. W treści faktury powód obciążył pozwanego za czynnik chłodniczy w ilości 90 kg kwotą łączną 5.092,20 zł oraz kosztami prac serwisu i dojazdu w wysokości 738 zł. W dniu 8.06.2012r. powód na żądanie pozwanego przedstawił mu kosztorys powykonawczy dotyczących prac wykonanych w obiekcie (...) we W.. Powód ujął w nim wszystkie zrealizowane tam prace, objęte fakturami nr (...). Kosztorys określał wartość robót na 96.156,95 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o wyżej wymienione dowody z dokumentów prywatnych znajdujących się w aktach sprawy, których prawdziwość, autentyczność i moc dowodowa nie budziły jego wątpliwości, a także na podstawie zeznań świadków. W ocenie Sądu zeznania świadków i stron były rzeczowe, logiczne oraz korespondowały ze sobą wzajemnie oraz z pozostałym materiałem dowodowym ujawnionym w sprawie. Sąd nie znalazł żadnych podstaw, aby kwestionować ich wiarygodność. Sąd nie podzielił jednak stanowiska pozwanego, iż roboty, za które wynagrodzenia domagał się powód zostały objęte fakturą nr (...). W fakturze tej znajduje się wprawdzie pozycja dotycząca montażu i uruchomienia agregatu i klimatyzatora marki T., ale zarówno z treści zeznań powoda jak i z treści protokołów odbioru znajdujących się na k. 121-129 a także z treści korespondencji e-mail wynika, że w dniu wystawienia tej faktury powód wykonał jedynie montaż urządzeń, napełnił je azotem i wykonał próby szczelności. Pozostałe czynności związane z napełnieniem czynnikiem chłodniczym oraz ostatecznym uruchomieniem miały być wykonane z udziałem serwisu firmy (...) i objęto je fakturą, będącą przedmiotem niniejszego postępowania.

Sąd zważył, iż w niniejszej sprawie bezspornym było, że powód wykonał prace polegające na napełnieniu czynnikiem chłodniczym klimatyzatora marki T.. Pozwany nie kwestionował prawidłowości wykonanych robót. Przeciwko żądaniu powoda pozwany podnosił jedynie dwa zarzuty. Wskazywał mianowicie, że należność, której dochodzi powód była już objęta fakturą nr (...) oraz, że kwota na którą opiewa faktura nr (...) jest zawyżona.

Strony łączyła umowa o dzieło. Z treści zeznań wszystkich przesłuchanych w tej sprawie świadków oraz z zeznań stron wynika, że zawierając umowę strony nie ustaliły wysokości wynagrodzenia. Wcześniej jednak współpracowały ze sobą i przyjmowały, że będzie to zwykłe wynagrodzenie odpowiadające temu, jakiego zazwyczaj powód domagał się od pozwanego. Z treści zeznań powoda i jego pracowników wynikało, że powód obciążył pozwanego jedynie kwotą odpowiadającą kosztom nabycia czynnika chłodniczego, doliczając swą zwykłą marżę. Ponadto powód obciążył pozwanego kosztami przejazdu pracowników do W.. Tak ustalonej kwoty wynagrodzenia pozwany nie zakwestionował po otrzymaniu faktury. W tej sytuacji brak było podstaw do podważania kwoty na jaką powód określił wysokość należnego sobie wynagrodzenia.

Odnosząc się do drugiego zarzutu podnoszonego przez pozwanego należy podkreślić, że powód realizował prace na terenie obiektu (...) we W. w dwóch etapach. Pierwszy dotyczył montażu wszystkich urządzeń klimatyzacyjnych oraz ich uruchomienia, przy czym w przypadku urządzenia marki T. powód dokonał jedynie montażu i napełnienia azotem oraz przeprowadził próby szczelności. Ten etap zakończył się w dniu 24.10.2011r. , co wynika z treści protokołów odbioru znajdujących się na k. 124-130. Po jego wykonaniu powód wystawił fakturę nr (...). Drugi etap został zrealizowany w dniu 25.01.2012r., kiedy to powód przy udziale serwisantów spółki T. dokonał napełnienia urządzenia R. czynnikiem chłodniczym i ostatecznie uruchomił agregat. Po wykonaniu tego etapu powód wystawił pozwanemu dalszą fakturę nr (...). Faktura za pierwszy etap została wystawiona w listopadzie 2011 r., siłą rzeczy nie mogła więc obejmować prac, które wykonano w styczniu 2012r. Strony miały tego świadomość, skoro D. G. zlecając napełnienia agregatu czynnikiem chłodniczym prosiła o wystawienie odrębnej faktury. Nadto po otrzymaniu faktury nr (...) pozwany nie zakwestionował jej. W tej sytuacji oczywistym jest, że faktura nr (...) nie obejmowała prac wykonanych przez powoda w styczniu 2012r. Podkreślić przy tym należy, że całkowicie chybiony jest argument pozwanego, że skoro roboty dotyczące napełnienia wspomnianego urządzenia czynnikiem chłodniczym zostały wymienione w kosztorysie (k. 157-161), to oznacza to, że objęte były fakturą nr (...). Wymieniony kosztorys został bowiem sporządzony przez powoda dopiero w dniu 08.06.2012r. i powód objął nim (jak wskazuje jego tytuł) wszystkie roboty wykonane na terenie obiektu (...) we W.. Oczywistym jest zatem, że znalazły się tam zarówno prace odebrane w październiku 2011 r. i objęte fakturą nr (...) jak i roboty polegające na uzupełnieniu czynnika chłodniczego wykonane w styczniu 2012 r., których dotyczy faktura nr (...). Z tego względu kosztorys opiewa na sumę znacznie wyższą niż faktura nr (...). W tej sytuacji brak było podstaw do uznania, że wynagrodzenie, które dotyczyła niniejsza sprawa mieściło się w ramach kwoty określonej w fakturze nr (...).

Kierując się tą argumentacją Sąd Rejonowy ustalił , iż powód wykonał prace zlecone przez pozwanego i w treści faktury w sposób zgodny z umową określił wysokość należnego sobie wynagrodzenia. W związku z powyższym sąd w oparciu o art. 627 k.c. zasądził na jego rzecz kwotę dochodzoną pozwem , zaś o odsetkach orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 99 k.p.c. stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu.

Powyższy wyrok zaskarżył pozwany wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu w tym zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa za obydwie instancje według norm przepisanych. Zaskarżonemu orzeczeniu pozwany zarzucił naruszenie przepisu art. 233 § 1 kpc polegające na przekroczeniu zasady swobodnej oceny dowodów poprzez uznanie, iż w fakturze nr (...) nie zostały uwzględnione wszystkie prace wykonane przez powoda na obiekcie (...) we W. a także poprzez uznanie, iż strona pozwana nie kwestionowała faktury (...).

Zdaniem pozwanego , zamówienie na dostawę środka chłodzącego zostało złożone w formie wiadomości mailowej z dnia 7.10.2011 r. podczas gdy faktura nr (...) wystawiona została w dniu 25.11.2011 r. a zatem ponad półtora miesiąca później. Ponieważ w momencie otrzymania przedmiotowej faktury pozwana nie miała dostępu do kosztorysu powykonawczego, nie miała możliwości zweryfikowania, czy kwota w niej wskazana odpowiada wartości prac rzeczywiście wykonanych na obiekcie (...) W.. Z tego względu pozwana poprzestała na zapłacie części kwoty wskazanej w fakturze jako bezspornej oraz poprosiła powoda o przesłanie kosztorysu powykonawczego. Jako, że kosztorys ten doręczony został dopiero w połowie roku 2012 r., pozwana dopiero wtedy uzyskała możliwość ustosunkowania się do niego. Co prawda D. G. w swojej wiadomości z dnia 7.10.2011 r. prosiła, by z tytułu dostawy środka chłodzącego wystawiona została osobna faktura. Prośba ta uwarunkowana była jednak tą okolicznością, iż strona pozwana spodziewała się, iż napełnienie urządzeń nastąpi po wystawieniu faktury (...). Tymczasem, w wiadomości z dnia 9.12.2011 r. D. G. prosi o przesłanie dokumentacji dotyczącej m. in. napełnienia urządzeń. Należy z tego wnioskować, iż napełnienie urządzeń środkiem chłodniczym nastąpiło jeszcze przed dniem 9.12.2011 r. a więc tym bardziej przed wystawieniem faktury (...). Z tego względu pozwana uznała, iż faktura (...) obejmuje również powyższą czynność.

Pozwana nigdy nie uznała ona faktury (...) i pismem z dnia 7.12.2012 r. odmówiła jej zapłaty, co Sąd I instancji wskazał również na stronie 4 uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Nie można zatem mówić o tym, by pozwany uznał w/w fakturę, w związku z czym to na powodzie spoczywa obowiązek wykazania, iż faktura ta była zasadna. Jako, że powód tego nie uczynił, powództwo zasługuje na oddalenie. Sąd I instancji tymczasem w sposób bezkrytyczny dał wiarę jedynie stanowisku twierdzeniom strony powodowej, nie podejmując nawet próby ich weryfikacji. Takie działanie Sądu Rejonowego naruszało więc zasadę swobodnej oceny dowodów. Zdaniem pozwanego ocena dowodów dokonana przez Sąd Rejonowy była oceną dowolną a nie swobodną.

Powód nie wniósł odpowiedzi na apelację i nie złożył wniosku o zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja okazała się bezzasadna.

Należy przyznać rację pozwanemu , iż Sąd I instancji błędnie ustalił , że pozwana uznała sporną fakturę nr (...) co wynika chociażby z faktu odmowy jej zapłaty w piśmie z 7 grudnia 2012 r. Nie zmienia to jednak faktu , iż powyższa okoliczność nie ma wpływu na prawidłowość rozstrzygnięcia w pozostałym zakresie. Sąd odwoławczy w pełni aprobuje pozostałe ustalenia sądu I instancji i czyni je własnymi.

Wbrew twierdzeniom apelującego, nie ma podstaw, by podzielić zarzut dotyczący naruszenia przepisów postępowania poprzez przekroczenie ram zasady swobodnej oceny dowodów. Zasada swobodnej oceny dowodów określona przepisem art. 233 § 1 k.p.c. wyraża się w jej ocenie według własnego przekonania Sądu, opartego na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego. Jej istotną cechą jest bezstronność, brak arbitralności i dowolności, przestrzeganie zasad logicznego rozumowania i zasad doświadczenia życiowego w wyciąganiu wniosków. Stosownie do wyrażonej w art. 233 § 1 k.p.c. zasady swobodnej oceny dowodów, sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego uznania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego w postępowaniu oraz wszystkich okoliczności towarzyszących przeprowadzeniu poszczególnych środków dowodowych, a mających znaczenie dla ich mocy i wiarygodności.

Sąd Najwyższy wielokrotnie wskazywał, że stawiając zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. skarżący może tylko wykazywać, posługując się wyłącznie argumentami jurydycznymi, że Sąd rażąco naruszył ustanowione w wymienionym przepisie zasady oceny wiarygodności i mocy dowodów, i że naruszenie to miało wpływ na wynik sprawy (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2000 r., V CKN 17/2000, OSNC 2000/10 poz. 189). W niniejszej sprawie, w ocenie Sądu Okręgowego, zasady z art. 233 § 1 k.p.c. nie zostały naruszone, gdyż ocena zgromadzonego materiału dowodowego i poczynione na jej podstawie ustalenia faktyczne zostały dokonane przez Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy i brak jest podstaw do podzielenia stanowiska apelującego co do ich nieprawidłowości. Sąd Rejonowy przeanalizował dowody i ocenił ich wiarygodność według własnego przekonania opartego o wszechstronną analizę zebranego materiału, zasady logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, odniósł je wzajemnie do siebie i przedstawił logiczną i poprawną ocenę ich wiarygodności, zaś motywy swego rozstrzygnięcia przedstawił w uzasadnieniu sporządzonym zgodnie z art. 328 § 2 k.p.c.

Przede wszystkim niewiarygodne są twierdzenia pozwanego , iż prośba D. G. z dnia 7.10.2011 r. o wystawienie osobnej faktury z tytułu dostawy środka chłodzącego miała być uwarunkowana okolicznością, iż strona pozwana spodziewała się, że napełnienie urządzeń nastąpi dopiero po wystawieniu faktury nr (...). Pozwany dalej bowiem wywodzi , iż skoro dnia 9.12.2011 r. D. G. prosiła o przesłanie dokumentacji dotyczącej m. in. napełnienia urządzeń to należy z tego wnioskować , iż napełnienie urządzeń środkiem chłodniczym nastąpiło jeszcze przed dniem 9.12.2011 r. a więc tym bardziej przed wystawieniem faktury (...). Jest to nielogiczne , gdyż z ustalonego stanu faktycznego wynika niezbicie , czego pozwany nie zakwestionował , iż napełnienie to miało miejsce dopiero w styczniu 2012 r. Pozwana nie mogła zatem uznać , iż faktura (...) obejmuje również powyższą czynność. Z zeznań samej D. G. wynika , iż nie wie dlaczego wystawiono osobną fakturę z tytułu dostawy środka chłodzącego i nie pamięta tej faktury. W takiej sytuacji twierdzenia pozwanego nie znajdują oparcia w materiale dowodowym.

Słusznie stwierdził Sąd Rejonowy , iż skoro faktura za pierwszy etap została wystawiona w listopadzie 2011 r., to nie mogła więc obejmować prac, które wykonano w styczniu 2012 r. Strony musiały mieć tego świadomość, skoro D. G. zlecając napełnienia agregatu czynnikiem chłodniczym prosiła o wystawienie odrębnej faktury. Nie można tego logicznie wytłumaczyć inaczej , niż poprzez przyjęcie , że pozwana wiedziała o konieczności dokonania odrębnej zapłaty za napełnienie agregatu.

W takiej sytuacji nie było podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku a apelacja pozwanego podlegała oddaleniu w myśl art. 385 kpc.

Powód , reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika , nie złożył przed wydaniem wyroku w II instancji wniosku o zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego. Jego roszczenie o zwrot kosztów wygasło zatem , w myśl art. 109 § 1 kpc w zw. z art. 391 § 1 kpc. Należy wskazać , iż okoliczność, że w pozwie zawarty jest wniosek o zasądzenie kosztów procesu, nie czyni zadość wymaganiu przedłożenia spisu kosztów względnie zgłoszeniu wniosku o przyznanie kosztów według norm przepisanych w postępowaniu apelacyjnym (zob. postanowienie SN z dnia 28 grudnia 1972 r., II PO 36/72, OSPiKA 1973, z. 7, poz. 160) Pomimo więc oddalenia apelacji pozwanego nie było podstaw do zasądzenia na rzecz powoda kosztów za II instancję.