Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 44/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Tomasz Skowron (spr.)

Sędziowie SO Klara Łukaszewska SO Andrzej Wieja

Protokolant Konrad Woźniak

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Jeleniej Górze Zbigniewa Jaworskiego

po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2015r

sprawy W. P.

oskarżonego z art. 242 § 3 k.k.

z powodu apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Lubaniu

z dnia 8 grudnia 2014 r. sygn. akt II K 413/14

I.  zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonego W. P. w ten sposób, że obniża orzeczoną karę pozbawienia wolności do 1 (jednego) miesiąca,

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III.  zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ka 44/15

UZASADNIENIE

W. P. został oskarżony o to, że w dniu 17 maja 2014r. w L., woj. (...) odbywając kary pozbawienia wolności orzeczone przez: Sąd Rejonowy Wrocław – Śródmieście w dniu 04.09.2007r. w sprawie sygn. IIK 35/07 w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności, Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze w dniu 21.11.2012r. w sprawie sygn akt. IIK 1576/12 w wymiarze 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz Sąd Rejonowy w Bolesławcu w dniu 20.03.2013r. w sprawie sygn. akt IIK 111/13 w wymiarze 5 miesięcy pozbawienia wolności i korzystając z zezwolenia na czasowe opuszczenie Aresztu Śledczego od 7 listopada 2013r. do 7 maja 2014r., bez usprawiedliwionej przyczyny nie powrócił najpóźniej w ciągu 3 dni po upływie wyznaczonego terminu,

tj. o czyn z art. 242 § 3kk

Sąd Rejonowy w Lubaniu wyrokiem z dnia 08.12.2014r w sprawie o sygnaturze akt IIK 413/14:

I.  uznał oskarżonego W. P. winnym popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku z tą zmianą, iż przyjmuje, iż oskarżony korzystał ze zwolnienia na czas opuszczenia Aresztu Śledczego w okresie od 13.11.2013r. do 13.05.2014r., tj. występku z art. 242 § 3kk i za to na podstawie art. 242 § 3kk wymierzył mu karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  na podstawie art. 624§1 kpk i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych, zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów w niniejszej sprawie i nie wymierzył mu opłaty karnej.

Powyższy wyrok zaskarżył oskarżony w części dotyczącej orzeczenia o karze. W osobiście złożonej apelacji zarzucił, że jego niepowrót z przerwy wynikał z konieczności pomocy żonie w połogu i chęci niepozostawienia rodziny beż środków do życia. Wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez znaczne złagodzenie kary pozbawienia wolności i orzeczenie jej z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Złożona apelacja okazała się zasadna w zakresie zarzutu rażącej surowości wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności.

Mając na uwadze kierunek i granice zaskarżenia Sąd Okręgowy na wstępie stwierdza, że Sąd I instancji prawidłowo przeprowadził postępowanie, dokonując właściwych ustaleń co do sprawstwa i winy oskarżonego W. P.. Nie budzi również żadnych wątpliwości trafność przyjętej w zaskarżonym wyroku kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu.

Przechodząc do zarzutów apelacji, należy wskazać, że dotyczą one wyłącznie rozstrzygnięcia o karze i stąd przedmiotem rozważań Sądu Odwoławczego jest ta kwestia (art. 447 § 2 k.p.k.).

Nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek skarżącego o zastosowanie wobec oskarżonego dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary. Sąd Okręgowy uznał jednak, że kara pozbawienia wolności wymierzona oskarżonemu jest rażąco surowa.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. może uzasadniać tylko taka różnica w ocenie wymiaru kary, która jest natury zasadniczej, tzn. jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować. W ocenie Sądu Okręgowego, orzeczona w stosunku do oskarżonego W. P. kara czterech miesięcy pozbawienia wolności, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to nie uwzględnia we właściwy sposób wszystkich okoliczności dotyczących osoby sprawcy i okoliczności popełnienia przestępstwa, bowiem oskarżony wykazał krytyczny stosunek do popełnionego przestępstwa, jak również wyjaśnił motywy, którymi się kierował przy niepowrocie z przerwy w odbywaniu kary pozbawienia wolności. Sąd Rejonowy pominął w szczególności fakt, że w 2014 r. oskarżonemu urodziło się ósme dziecko, zaś W. P. poczuł się zobowiązany do opieki nad nim i pomocy żonie w połogu, jak również do wykonywania pracy zarobkowej w celu zapewnienia utrzymania żonie i ośmioro dzieciom. Nie negując zatem ustaleń Sądu co do zachodzących w sprawie okoliczności obciążających oskarżonego w postaci lekceważenia porządku prawnego przejawiającego się niemal trzymiesięcznym okresem niepowrotu z przerwy w odbywaniu kary pozbawienia wolności, które to okoliczności Sąd I instancji, zgodnie z dyrektywami wymiaru kary wskazanymi w art. 53 k.k., musiał wziąć pod uwagę wymierzając karę, stwierdzić należy, iż Sąd Rejonowy pominął wskazane wyżej okoliczności przemawiające na korzyść oskarżonego, które także powinny mieć wpływ na wymiar zastosowanej wobec niego kary.

Wymierzona kara, będąca reakcją na naruszenie obowiązujących norm prawnych, powinna być kara sprawiedliwą, a zatem, zgodnie z treścią art. 53 k.k., adekwatną do stopnia zawinienia sprawcy, społecznej szkodliwości czynu, przy uwzględnieniu celów zapobiegawczych i wychowawczych, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także uwzględniać potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Z tego też względu z negatywnym odbiorem społeczeństwa spotkać się może nie tylko kara, której rodzaj i wymiar nie uwzględnia w należyty sposób okoliczności obciążających sprawcę, lecz także nieodzwierciedlająca zachodzących w stosunku do sprawcy okoliczności łagodzących. Dopiero bowiem przy należytym wyważeniu i uwzględnieniu wszystkich okoliczności konkretnej sprawy, mających wpływ na wymiar i rodzaj kary, orzeczona kara może być uznana za sprawiedliwą, zyskując tym samym akceptację społeczeństwa. Mając na uwadze przedstawione okoliczności, Sąd Okręgowy ocenił, że jedynie wymierzenie oskarżonemu jednego miesiąca pozbawienia wolności może być uznane za sprawiedliwą reakcję na przypisane mu przestępstwo, nie nosząca znamion nadmiernej surowości ani też pobłażliwości.

Mając zatem powyższe na uwadze, Sąd Odwoławczy na podstawie art. 437 § 2 k.p.k. zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że orzeczoną karę pozbawienia wolności obniżył do 1 (jednego) miesiąca.

Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do dalszej ingerencji w treść zaskarżonego wyroku.

Zasadnie przyjął Sąd Rejonowy, że należało wobec oskarżonego orzec karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. Fakt uprzedniej wielokrotnej karalności oskarżonego, w tym na kary pobawienia wolności bez warunkowego zawieszenia ich wykonania, to wystarczająca podstawa do przyjęcia, że w realiach niniejszej sprawy brak jest pozytywnej prognozy kryminologicznej i swoje cele może spełnić wyłącznie kara, która zostanie w realny sposób wykonana. Okoliczności podnoszone przez oskarżonego w złożonej apelacji oceny tej nie podważają. Orzeczone wcześniej względem oskarżonego kary pozbawienia wolności nie osiągnęły wobec niego pożądanych celów, a w szczególności nie zapobiegły jego powrotowi do przestępstwa. Zasadnie zatem Sąd Rejonowy przyjął, iż W. P. nie zasługuje na dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności.

Sąd Okręgowy nie stwierdził ponadto, aby wyrok Sądu Rejonowego w pozostałej części dotknięty był uchybieniami procesowymi wskazanymi w art. 439 k.p.k., które Sąd Odwoławczy winien brać pod uwagę z urzędu niezależnie od granic zaskarżenia oraz podniesionych zarzutów, ani nie był rażąco niesprawiedliwy, zatem na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. podlegał utrzymaniu w mocy.

Rozstrzygniecie o kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze Sąd Okręgowy wydał w oparciu o przepis art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k., albowiem ich uiszczenie przez oskarżonego W. P. byłoby zbyt uciążliwie – oskarżony posiada pięcioro dzieci, a aktualnie przebywa w zakładzie karnym.