Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Cz 668/13

POSTANOWIENIE

Dnia 30 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym :

Przewodniczący: SSO Piotr Starosta

Sędziowie: SO Bogumił Goraj spr.

SO Wojciech Borodziuk

po rozpoznaniu w dniu 30 października 2013 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą we W.

przeciwko E. B.

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

na skutek zażalenia powoda

od postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 24 lipca 2013 r. sygn. akt I C 4823/12

postanawia: oddalić zażalenie.

II Cz 668/13

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 24 lipca 2013 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy umorzył postępowanie w sprawie z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą we W. przeciwko E. B. o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną i zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 2.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Sąd Rejonowy wskazał, że powódka przed wniesieniem pozwu nie wzywała pozwanej do zezwolenia na prowadzenie egzekucji z darowanego jej przez dłużnika udziału w prawie własności lokalu, bądź do spełnienia świadczenia zastępczego poprzez zapłatę długu. Sąd zważył, że po doręczeniu odpisu pozwu pozwana zapłaciła dług obciążający darczyńcę, a powódka cofnęła pozew, lecz domagała się zasądzenia od pozwanej zwrotu kosztów procesu. Z kolei pozwana wyraziła zgodę na cofniecie pozwu, lecz także domagała się zasądzenia od powódki kosztów procesu, twierdząc, że nie dala podstaw do jego wytoczenia. Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd I instancji na podstawie przepisu art. 355 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie. Rozstrzygając o żądaniach stron co do zwrotu kosztów procesu Sąd Rejonowy powołując się na poglądy judykatury oraz doktryny zważył, że osoba trzecia może skorzystać z uprawnienia przemiennego określonego w przepisie art. 533 k.p.c. zarówno przed wytoczeniem powództwa, w jego toku oraz w toku postępowania egzekucyjnego oraz że skorzystanie z tego uprawnienia w toku procesu skutkuje oddaleniem powództwa. Dlatego uznał, że skorzystanie z uprawnienia przemiennego stanowi formę zaspokojenia powoda, a skoro nastąpiło niezwłocznie po doręczeniu pozwanej odpisu pozwu, to w sprawie znajduje zastosowanie przepis art. 101 k.p.c.

Zażalenie na to postanowienie wniosła powódka, która zaskarżyła je w części zasądzającej zwrot kosztów procesu. Zarzuciła Sądowi I instancji, iż błędnie uznał, że osoba trzecia może zwolnić się od zadośćuczynienia roszczenia wierzyciela o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną poprzez spełnienie świadczenia przemiennego przed wytoczeniem powództwa. Dlatego twierdziła, że jedynym sposobem i ochrony jej praw było wytoczenie powództwa. Wobec tego domagała się zmiany rozstrzygnięcia o kosztach postępowania poprzez zasądzenie tych kosztów na jej rzecz od pozwanej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie jest zasadne. Sąd Rejonowy prawidłowo przyjął, iż w sprawie ma zastosowanie przepis art. 101 k.p.c. Wprawdzie wyrok uwzględniający powództwo oparte na skardze pauliańskiej ma charakter kształtujący ( tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 czerwca 1982 r. wydanym w sprawie III CRN 105/82), a do takich orzeczeń nie ma zastosowania przepis art. 101 k.p.c., lecz należy wskazać, że dłużnikowi przysługuje uprawnienie przemienne określone w przepisie art. 533 k.c. Może się on zwolnić od zadośćuczynienia roszczeniu wierzyciela żądającego uznania czynności za bezskuteczną, jeżeli zaspokoi tego wierzyciela, bądź wskażę majątek dłużnika wystarczający do zaspokojenia wierzyciela. W przedmiotowej sprawie pozwana po doręczeniu odpisu pozwu niezwłocznie zapłaciła dług darczyńcy. Skoro wcześniej powódka nie żądała od niej spełnienia świadczenia przemiennego, to można uznać, że pozwana nie dała podstaw do wytoczenia powództwa. Należy podkreślić, że w doktrynie dominuje pogląd, że osoba trzecia może skorzystać z uprawnienia przemiennego jeszcze przed wytoczeniem powództwa (tak Agniszka Rzeteecka – Gil w Komentarzu do przepisu art. 533 k.c. teza 11 – opublikowanym w systemie LEX). Sąd Okręgowy ten pogląd podziela. Zatem powódka przed wytoczeniem powództwa powinna wezwać pozwaną do spełnienia świadczenia przemiennego.

Dlatego Sąd Okręgowy uznał zażalenie za bezzasadne i na podstawie przepisu art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. je oddalił.

II Cz 668/13

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE