Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lutego 2015 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Waldemar Pałka

Sędziowie: SO Lech Dłuski (spr.)

SO Ewa Błesińska

Protokolant: sekretarz sądowy Joanna Niedzielska

po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2015 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. W.

przeciwko I. W.

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Mrągowie

z dnia 30 czerwca 2014 roku

sygn. akt III RC 64/14

I.  Zmienia zaskarżony wyrok, w ten sposób, że z dniem 16 grudnia 2013 roku ustanawia rozdzielność majątkową pomiędzy powodem M. W. a pozwaną I. W., którzy w dniu 27 września 1986 roku w G. zawarli związek małżeński zapisany w księdze zawartych małżeństw Urzędu Stanu Cywilnego w G. za numerem (...).

II.  W pozostałej części apelację oddala.

III.  Koszty procesu za obie instancje wzajemnie znosi.

Sygn. akt VI RCa 261/14

UZASADNIENIE

M. W. w pozwie z dnia 16 grudnia 2013r. wniósł o ustanowienie rozdzielności majątkowej z I. W. z dniem 8 października 2010r.

Uzasadnił swoje stanowisko podając, że od 7 października 2010r. strony nie mieszkają wspólnie, nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego.

Pozwana w odpowiedzi wniosła o oddalenie powództwa. Uzasadniła swoje stanowisko przyznając odrębne zamieszkiwanie, negując jednak brak możliwości zarządzania wspólnym majątkiem. Podała, że nie zawsze zgadzała się z decyzjami majątkowymi powoda, niemniej nigdy się im nie sprzeciwiła. Wskazała, że nadal troszczy się o wspólne nieruchomości stron.

Sąd Rejonowy w Mrągowie wyrokiem z 30 czerwca 2014r. w sprawie III RC 64/14 oddalił powództwo.

Sąd uzasadnił decyzję rozwiązaniem małżeństwa stron, co skutkować będzie ustaniem ich wspólności majątkowej i brakiem podstaw do orzeczenia rozdzielności majątkowej z datą wsteczną. Sąd za istotne uznał dostrzeżenie troski pozwanej o wspólny majątek, prowadzeniem skromnego standardu życia i aprobowaniem decyzji majątkowych powoda. Przyjął, że nie zostały wykazane podstawy do orzeczenia rozdzielności majątkowej wskazane w art. 52 k.r.o.

Wyrok ten zaskarżony został przez powoda, który zarzucił sprzeczność ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego polegającą na przyjęciu, że separacja stron nie uzasadnia orzeczenia rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, mimo, że strony od 8 października 2010r. funkcjonują odrębnie i nie podejmują żadnych wspólnych decyzji majątkowych, co stanowi samoistną przesłankę do orzeczenia rozdzielności majątkowej.

Wniósł w konsekwencji o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie rozdzielności majątkowej zgodnie z żądaniem pozwu, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu wskazał, że toczy się postępowanie o rozwód, jest na etapie postępowania odwoławczego. Uznał, że rozwiązywanie małżeństwa trwa długo ze względu na sprzeczne z zasadami współżycia społecznego zachowanie pozwanej. Dlatego też uznał, że zaistniały przesłanki do orzeczenia rozdzielności majątkowej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Argumenty apelacji uznane zostały za przekonujące w części, w jakiej wskazały na zaistnienie podstaw do orzeczenia rozdzielności majątkowej, jednak nie w zakresie wskazywanej daty.

Sąd uznał, że przeprowadzone postępowanie wykazało odrębne pod względem finansowym i majątkowym funkcjonowanie stron. Strony nie podejmują wspólnie decyzji majątkowych, nie konsultują ich, ani nawet się o nich nie informują. Pozwana utrzymuje się ze środków wydzielonych jej przez powoda zgodnie z orzeczeniem Sądu. Strony całkowicie rozdzieliły swoje gospodarstwa domowe. Separacja faktyczna natomiast uzasadnia orzeczenie rozdzielności majątkowej. Utrwalony jest pogląd klasyfikujący faktyczną separację małżonków jako powód ważny w rozumieniu art. 52 k.r.o. (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 13 maja 1997r. III CKN 51/97). Sąd odwoławczy nie podzielił więc stanowiska Sądu I instancji wskazującego na rozwiązanie małżeństwa stron skutkującego ustaniem wspólności majątkowej, jako przeciwwskazanie do uwzględnienia powództwa. Niewątpliwie rozwiązanie małżeństwa skutkuje ustaniem wspólności majątkowej małżeńskiej, niemniej nie może to eliminować uprawnienia powoda do żądania orzeczenia rozdzielności majątkowej w postępowaniu o ustanowienie rozdzielności majątkowej. W ocenie Sądu odwoławczego zaistniały przesłanki wskazane w art. 52§1 k.r.o., jako podstawa do orzeczenia rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami.

Nie sposób jednak przyjąć, by zaistniały podstawy do orzeczenia rozdzielności majątkowej z datą wcześniejszą niż dzień złożenia pozwu. Z przeprowadzonych dowodów wynika, że zerwanie relacji małżeńskich spowodowane było zachowaniem powoda, co klasyfikuje sytuację jako uniemożliwiającą orzeczenie rozdzielności majątkowej z datą wcześniejszą niż dzień wytoczenia powództwa. Byłoby to sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (por. wyrok Sądu Najwyższego z 12 września 2000r. w sprawie III SKN 373/99). Pozwana sprzeciwiała się zarówno orzeczeniu rozdzielności majątkowej, jak i rozwiązaniu małżeństwa. Przeprowadzone dowody nie wykazały jej winy w spowodowaniu destrukcji związku, dlatego niedopuszczalne z punktu widzenia zasad współżycia społecznego byłoby ustalenie rozdzielności majątkowej z datą wcześniejszą niż dzień wytoczenia powództwa. Nie bez znaczenia jest również dostrzeżenie specyficznych relacji stron w czasie wspólnego funkcjonowania i brak jednoznacznych dowodów wskazujących, że przed wytoczeniem powództwa strony nie miały możliwości wspólnego podejmowania decyzji majątkowych, a ten element jest niezbędny do orzeczenia rozdzielności majątkowej z datą wcześniejszą niż moment wytoczenia powództwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2008r. II CSK 371/08).

W ocenie Sądu odwoławczego więc nie zaistniały szczególne okoliczności mogące uzasadnić żądanie pozwu w części wskazującej na ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy stronami z dniem 8 października 2010r.

W konsekwencji przyjąć należało, że powództwo jest uzasadnione, niemniej nie w zakresie proponowanej daty orzeczenia rozdzielności majątkowej. Sąd odwoławczy więc na podstawie art. 386§1 k.p.c. w zw. z art. 52§1 k.r.o. zmienił zaskarżony wyrok ustanawiając rozdzielność majątkową pomiędzy stronami z dniem 16 grudnia 2013r., czyli z dniem wytoczenia powództwa. W pozostałym zakresie na podstawie art. 385 k.p.c. apelacja została oddalona.

Na podstawie art. 100 k.p.c. Sąd orzekł o zniesieniu kosztów procesu pomiędzy stronami.