Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2014 roku.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

przy udziale Barbary Chodorowskiej Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu dnia 16 grudnia 2014 roku

sprawy:

1. M. B.

syna J. i A. z domu G.

urodzonego (...) w N.

oskarżonego z art. 290 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

2. M. B. (1)

syna J. i A. z domu G.

urodzonego (...) w N.

oskarżonego z art. 290 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Kłodzku

z dnia 29 września 2014 roku, sygnatura akt II K 143/14

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelacje za oczywiście bezzasadne;

II.  zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe związane z postępowaniem odwoławczym po ½ części, w tym wymierza im po 120 złotych opłaty za to postępowanie.

Sygnatura akt IV Ka 845/14

Do Sądu Rejonowego w Kłodzku skierowany został akt oskarżenia przeciwko M. B. (1) i M. B., w którym oskarżeni zostali oni o to, że w dniu 04.12.2013 roku z lasu leśnictwa K. z oddziału (...)w J. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu dokonali nielegalnego wyrębu drzewa gatunku świerk, o cechach drewna (...) o masie 1,63 m ^{( 3)}, wartości 904,20 zł na szkodę Nadleśnictwa J. przy czym M. B. dopuścił się tego czynu w warunkach powrotu do przestępstwa z art. 64 § 1 kk będąc uprzednio karany sądownie za przestępstwo podobne z art. 280 § 1 kk wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 12.12.2008 r. w sprawie II K 191/08 na karę 3 lat pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 20.02.2008 r. do 12.12.2008 r. od 21.03.2009 r. do 24.08.2009 r. i od 24.08.2010 r. do 03.11.2011 r., przy czym M. B. (1) dopuścił się tego czynu w warunkach powrotu do przestępstwa z art. 64 § 1 kk będąc uprzednio karany sądownie za przestępstwo podobne z art. 279 § 1 kk wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 16.02.2009 r. w sprawie VIII K 647/08 na karę jednego roku pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 06.05.2011 r. do 30.04.2012 r.,

to jest o przestępstwo z art. 290 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk –

wobec M. B. oraz M. B. (1)

Wyrokiem z dnia 29 września 2014 roku (sygnatura akt II K 143/14) Sąd Rejonowy w Kłodzku oskarżonego M. B. i M. B. (1) uznał za winnych tego, że w dniu 4 grudnia 2013 roku z lasu leśnictwa K. z oddziału (...)w J., działając wspólnie i w porozumieniu usiłowali dokonać kradzieży powalonego drzewa gatunku świerk, o cenach drewna (...) o masie 1, 63 m ^{( 3, )} wartości 904, 20 zł na szkodę nadleśnictwa J., przy czym zamierzonego celu nie osiągnęli z uwagi na interwencję pracowników Nadleśnictwa, przy czym M. B. dopuścił się tego czynu w warunkach powrotu do przestępstwa z art. 64 § 1 kk będąc uprzednio karany sądownie za przestępstwo podobne z art. 280 § 1 kk wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 12.12.2008 r. w sprawie II K 191/08 na karę 3 lat pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 20.02.2008 r. do 12.12.2008 r. od 21.03.2009 r. do 24.08.2009 r. i od 24.08.2010 r. do 03.11.2011 r., przy czym M. B. (1) dopuścił się tego czynu w warunkach powrotu do przestępstwa z art. 64 § 1 kk będąc uprzednio karany sądownie za przestępstwo podobne z art. 279 § 1 kk wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 16.02.2009 r. w sprawie VIII K 647/08 na karę jednego roku pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 06.05.2011 r. do 30.04.2012 r.,, to jest przestępstwa z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk wobec M. B. (1) i M. B. i za to na podstawie art. 14 § 1 kk w zw. z art. 278 § 1 kk wymierzył każdemu z oskarżonych karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności; na podstawie art. 290 § 2 kk orzekł wobec oskarżonych M. B. (1) i M. B. na rzecz nadleśnictwa J. nawiązki w kwocie po 1808, 40 (jedne tysiąc osiemset osiem złotych czterdzieści groszy) złotych od każdego z nich; na podstawie art. 627 kpk zasądził od oskarżonych M. B. (1) i M. B. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w części, to jest w kwocie po 50 złotych oraz na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) wymierzył każdemu z oskarżonych opłatę w wysokości po 120 złotych.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł oskarżony M. B., zaskarżając wyrok w całości zarzucając:

1.  obrazę przepisów postępowania, mająca wpływ na treść wyroku, a to przepisu art. 5 § 2 kpk poprzez nie dążenie do usunięcia zaistniałych w sprawie wątpliwości wynikających z odmiennych wersji zdarzenia przedstawionych przez świadków K. R., P. M. i samych oskarżonych;

2.  obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść wyroku, a to przepisu art. 5 i 7 kpk poprzez jednostronną i nieobiektywną ocenę dowodów zgromadzonych w sprawie wyrażającą się w pominięciu dowodów przemawiających na korzyść oskarżonego oraz dowolną ocenę wartości drewna mimo braku powołania biegłego;

3.  obrazę przepisów postępowania, a to przepisu art. 290 § 2 kk poprzez jego zastosowanie pomimo braku spełnienia ustawowych przesłanek, tj. skazania za usiłowanie, a nie za kradzież;

4.  błąd w ustaleniach faktycznych przejętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, a polegający na uznaniu, że oskarżeni dopuścili się przypisanego im czynu, podczas, gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie stanowi wystarczającej podstawy do takiego przyjęcia,

a podnosząc wskazane zarzuty wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie od zarzucanego czynu, ewentualnie:

- uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Kłodzku do ponownego rozpoznania.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł oskarżony M. B. (1), zaskarżając wyrok w całości zarzucając:

1.  obrazę przepisów postępowania, mająca wpływ na treść wyroku, a to przepisu art. 5 § 2 kpk poprzez nie dążenie do usunięcia zaistniałych w sprawie wątpliwości wynikających z odmiennych wersji zdarzenia przedstawionych przez świadków K. R., P. M. i samych oskarżonych;

2.  obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść wyroku, a to przepisu art. 5 i 7 kpk poprzez jednostronną i nieobiektywną ocenę dowodów zgromadzonych w sprawie wyrażającą się w pominięciu dowodów przemawiających na korzyść oskarżonego oraz dowolną ocenę wartości drewna mimo braku powołania biegłego;

3.  obrazę przepisów postępowania, a to przepisu art. 290 § 2 kk poprzez jego zastosowanie pomimo braku spełnienia ustawowych przesłanek, tj. skazania za usiłowanie, a nie za kradzież;

4.  błąd w ustaleniach faktycznych przejętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, polegający na uznaniu, że oskarżeni dopuścili się przypisanego im czynu, podczas, gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie stanowi wystarczającej podstawy do takiego przyjęcia,

a podnosząc wskazane zarzuty wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie od zarzucanego czynu, ewentualnie:

- uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Kłodzku do ponownego rozpoznania.

Sąd okręgowy zważył:

apelacje wniesione przez M. B. i M. B. (1) okazały się bezzasadne i to w stopniu oczywistym i jako takie nie zasługiwały na uwzględnienie. Z uwagi na zbieżność sformułowanych we wskazanych środkach odwoławczych zarzutów jak i przedstawionej na ich poparcie argumentacji celowym jest łączne odniesienie się do obu apelacji.

Przeprowadzona kontrola instancyjna zaskarżonego wyroku nie potwierdziła zaistnienia żadnego z zarzucanych przez skarżących uchybień. Analiza całokształtu materiału dowodowego jak również lektura pisemnych motywów zaskarżonego wyroku pozwala na stwierdzenie, iż sąd I instancji w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie w niniejszej sprawie, a następnie wszystkie zgromadzone dowody jak i ujawnione na rozprawie okoliczności, świadczące zarówno na korzyść jak i niekorzyść oskarżonych, poddał rzeczowej analizie i na ich podstawie dokonał trafnych ustaleń faktycznych. Ocena materiału dowodowego dokonana z uwzględnieniem reguł określonych w art. 4 i 7 kpk przez sąd orzekający, jest obiektywna, zgodna z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego i nie wykazuje żadnych błędów natury faktycznej lub logicznej. W pisemnym uzasadnieniu spełniającym wymogi art. 424 kpk sąd wskazał jakie fakty uznał za udowodnione i na jakich dowodach się oparł oraz dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych.

Kwestionując wydane w sprawie rozstrzygnięcie skarżący w zaprezentowanej argumentacji nie przedstawiają merytorycznych argumentów mogących podważyć dokonane w sprawie ustalenia co do sprawstwa oskarżonych odnośnie przypisanych im przestępstw, ograniczając się do polemiki z dokonanymi w sprawie ustaleniami oraz przeprowadzoną oceną zgromadzonych dowodów.

Za chybione uznać należy przedstawione we wniesionych środkach odwoławczych tezy jakoby w niniejszej sprawie doszło do naruszenia przepisów prawa procesowego tj. art. 5 § 2 kpk i art. 7 kpk. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, iż przepis art. 5 § 2 kpk, w którym określony została reguła in dubio pro reo dotyczy jedynie nie dających się usunąć wątpliwości, powstałych u organu procesowego, a nie strony procesu czy też ich przedstawicieli. Rozpoznając apelacje zaakcentować ponadto w tym miejscu także należy, iż jak zasadnie wskazuje się w praktyce orzeczniczej wynikające z materiału dowodowego sprawy różne wersje wydarzeń nie są równoznaczne z istnieniem niedających się usunąć wątpliwości w rozumieniu art. 5 § 2 k.p.k., bo w takim wypadku sąd orzekający zobowiązany jest do dokonania ustaleń na podstawie swobodnej oceny dowodów i dopiero wówczas, gdy wątpliwości nie zostaną usunięte, należy tłumaczyć je na korzyść oskarżonego (tak w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2007 roku II KK 20/07). Wyrokując w przedmiotowej sprawie sąd rejonowy nie powziął żadnych wątpliwości dokonując stanowczych ustaleń tak co do sprawstwa i winy oskarżonych, a brak jest także podstaw do uznania, iż wątpliwości takie powinien był powziąć.

Przedstawione przez oskarżonych w złożonych na rozprawie głównej wyjaśnieniach twierdzenia jakoby jedynie w dniu zdarzenia przechodzili w pobliżu jego miejsca i to nie oni cieli drzewo w lesie trafnie zostały uznane za pozbawione wiarygodności i ocenione jako nieudolna linia obrony. Odmienna wersja zaistniałego w dniu 4 grudnia 2013 roku zdarzenia wynikająca ze spójnych, logicznych i stanowczych zeznań przesłuchanych w sprawie świadków P. M. i K. R. a także harmonizujących z nimi zeznaniami M. B. (2) słusznie została uznana za wiarygodną. Złożone w sprawie przez wymienionych świadków zeznania sąd I instancji ocenił tak jak wszystkie zgromadzone w sprawie dowody z uwzględnieniem wymogów określonych w art. 7 kpk. Zaznaczyć należy, iż P. M. i K. R. w swoich zeznaniach konsekwentnie wskazywali na fakt zaistnienia zdarzenia i zachowania się uczestniczących w nim osób w tym okoliczność, iż osoby te przecinały leżący w lesie wywrót świerkowy na odcinki a także, iż na widok leśniczych osoby te zaczęły uciekać z miejsca zdarzenia.

Oskarżeni swoim zachowaniem niewątpliwie zmierzali do zaboru powalonego drzewa na terenie nadleśnictwa a ich działanie zostało przerwane przez interwencje pracowników nadleśnictwa. W niniejszej sprawie nie budzą zastrzeżeń dokonane ustalenia w tym również te odnośnie przyjętej przez sąd wartości pociętego przez oskarżonych drzewa. Skarżący wyrażając w uzasadnieniu apelacji pogląd, iż „wartość drzewa powalonego według oskarżonych jest z pewnością dużo niższa niż niż ta ustalona przez Sąd” i poddając w wątpliwość dokonane w powyższym zakresie ustalenia w zaprezentowanych wywodach nie przedstawiają żadnych merytorycznych argumentów na poparcie wyrażonego w tej kwestii stanowiska. Skarżący w uzasadnieniu wniesionych apelacji wyraził nadto opinie, iż „przyjmując nawet wartość 904,20 zł nie sposób nie zauważyć, że czyn oskarżonych należałoby zakwalifikować jako wypadek mniejszej wagi”. Z powyższym stanowiskiem nie można się zgodzić. Odnosząc się do powyższych wywodów zważyć należy, iż o uznaniu konkretnego czynu za wypadek mniejszej wagi decyduje w istocie ocena jego społecznej szkodliwości, czyn popełniony przez oskarżonych niewątpliwie zaś cechuje się dużym stopniem społecznej szkodliwości. Naruszonym dobrem było mienie zaś oskarżeni działali z zamiarem bezpośrednim, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w poczuciu bezkarności.

Zauważyć ponadto należy, iż konstrukcja zarzutów obydwu apelacji jest wadliwa, wyrażając bowiem stanowisko, iż sąd rejonowy dopuścił się naruszenia art. 290 § 2 kk poprzez jego zastosowanie skarżący podnoszą jednocześnie zarzut błędu w ustaleniach faktycznych mający polegać w ocenie skarżących na uznaniu, iż oskarżeni dopuścili się popełnienia zarzuconego im czynu podczas gdy zarzut obrazy prawa materialnego może zostać w uzasadniony sposób sformułowany tylko wówczas, gdy skarżący nie kwestionuje prawidłowości poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych.

Odnosząc się jednakże do sformułowane zarzutu wskazać należy, iż nawiązkę opisaną w art.290§2 kk orzeka się wobec każdego ze współsprawców w pełnej wysokości. W przypadku kilku współsprawców przestępstwa określonego w art. 290 § 2 k.k., nawiązkę w wysokości odpowiadającej podwójnej, ustalonej przez sąd wartości drzewa, które było przedmiotem zaboru przez poszczególnych sprawców, orzeka się wobec każdego ze współsprawców, przy czym każdy ze skazanych płaci ją tak jak grzywnę samodzielnie i w całości, a zapłacenie nawiązki przez jednego z oskarżonych nie zwalnia pozostałych od jej zapłacenia. Nie można zatem mówić o solidarnym obowiązku zwrotu podwójnej równowartości obciążającym współsprawców przestępstwa ( tak Sąd Najwyższy w wyroku z 15 listopada 2013 roku, III KK 333/13).

Nie ma znaczenia również w aspekcie orzeczenia nawiązki w jakiej formie stadialnej czy zjawiskowej popełnione zostało przestępstwo, skoro odpowiedzialność w tym zakresie kształtuje się indywidualnie w granicach zagrożenia przewidzianego za sprawstwo, a to zgodnie z regulacją art.13§1 kk, art.19§1 kk i art.20 kk (podobnie wypowiedział się Sąd Najwyższy w nadal aktualnej uchwale z 20 listopada 1996 roku (I KZP 30/96, OSNKW 1997/1-2/4)

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż sąd I instancji, dysponując materiałem dowodowym, który został prawidłowo oceniony, uznając, iż oskarżeni M. B. i M. B. (1) popełnili przypisane im w wyroku czyny nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych.

Za niezasadne uznać ponadto należy przedstawione w uzasadnieniu apelacji zarzuty niewspółmierności orzeczonych kar. Odnosząc się do przedstawionych w powyższym zakresie wywodów zaakcentować należy, iż nie każda różnica w ocenie wymiaru kary może uzasadniać podniesienie zarzutu jej rażącej niewspółmierności albowiem na gruncie art. 438 pkt 4 kpk nie chodzi o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - "rażąco" niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować ( tak Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 28 stycznia 2014 roku II Aka 264/13). Orzeczonych wobec oskarżonych za przypisany im czyn kar nie można uznać zaś za surowe zwłaszcza gdy zważy się, iż oskarżeni M. B. i M. B. (1) byli już karani sądownie, a przypisanego im w niniejszej sprawie czynu dopuścili się w warunkach powrotu do przestępstwa określonego w art. 64 § 1kk, a co celowo jak się wydaje ignorują skarżący w przedstawionej argumentacji. Kara w wymiarze orzeczonym przez sąd rejonowy uwzględnia stopień społecznej szkodliwości popełnionych czynów jak również nie przekracza stopnia winy, a także spełni zamierzone ustawą cele zapobiegawcze i wychowawcze.

Z tych też względów orzeczono jak w wyroku (art.437§1 kpk).

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono po myśli art. 636§1 kpk zasądzając od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty związane z tym postępowaniem po ½ części, a na podstawie art.8 i art.2 ust.1 pkt 2 i §16 ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. nr 49, poz. 223 ze zm.) wymierzono im opłaty w kwocie po120 złotych.