Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 3 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek (spr.)

Sędziowie: SO Danuta Morys - Woźniak

SR del. Anna Hajda

Protokolant Tomasz Bałys

po rozpoznaniu w dniu 3 kwietnia 2014 r. na rozprawie sprawy

z wniosku Skarbu Państwa - Prezydenta Miasta Z.

z udziałem W. H. i J. H.

o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości w drodze zasiedzenia

na skutek apelacji wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 23 lipca 2013 r., sygn. akt I Ns 1267/11

postanawia:

1. oddalić apelację;

2. przyznać kuratorowi dla nieznanych z miejsca pobytu uczestników postępowania, adwokatowi M. T. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Zabrzu wynagrodzenie w kwocie 738 zł (siedemset trzydzieści osiem złotych ), w tym kwotę 138 zł (sto trzydzieści osiem złotych) złotych podatku od towarów i usług, z tytułu reprezentowania uczestników postępowania w postępowaniu odwoławczym.

SSR del. Anna Hajda SSO Leszek Dąbek SSO Danuta Morys - Woźniak

Sygn. akt III Ca 85/14

UZASADNIENIE

Wnioskodawca Skarb Państwa - Prezydent Miasta Z. żądał stwierdzenia, że z dniem 2 01 1985r. nabył w drodze zasiedzenia własność nieruchomości położonej w Z. przy ulicy (...) dla której Sąd Rejonowy w Zabrzu prowadził dawną księgę wieczystą Z. TOM (...)Karta (...).

Uzasadniając wniosek twierdził, że co najmniej od 1963r. samoistnie włada nieruchomością. Aktualnie w jego imieniu władztwo wykonuje Zarząd (...) Sp. z o.o. w Z.. W okresie posiadania w jego imieniu przeprowadzano na nieruchomości: prace konserwatorskie i remonty bieżące oraz organizowano przeglądy techniczne instalacji gazowej, elektrycznej przewodów kominowych i stanu technicznego budynku. Posiadacz opłacał podatki od nieruchomości, zawierał umowy ubezpieczenia, umowy najmu lokali i pobierał z tego tytułu czynsz, przez co władał nieruchomością jak właściciel.

Zarządzeniem Przewodniczącego Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 3 01 2012r. ustanowiono dla nieznanych z miejsca pobytu uczestników postępowania W. H. i J. H. kuratora w osobie adwokat M. T., który wnosił o oddalenie wniosku i „zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania wg norm przepisanych”.

W toku postępowania w oparciu o regulacje art. 609 § 2 k.p.c. wezwano zainteresowanych do udziału w sprawie przez ogłoszenie w (...), w(...) oraz na tablicach ogłoszeń Sądu Rejonowego w Zabrzu

i Urzędu Miejskiego w Z..

Sąd Rejonowy w Zabrzu w postanowieniu z 23 07 2013r. oddalił wniosek oraz przyznał kuratorowi dla nieznanych z miejsca pobytu uczestników postępowania wynagrodzenie w kwocie 738zł.

W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia wskazał, iż nabycie własności w drodze zasiedzenia uzależnione jest od spełnienia dwóch przesłanek: samoistnego posiadania nieruchomości oraz upływu terminu zasiedzenia. Stwierdził, że z przedstawionych przez wnioskodawcę dokumentów: „Regulacji stanu prawnego nieruchomości”

i pisma Zarządu (...) Sp. z o.o. w Z. z dnia 23 11 2009r. wynika, iż nieruchomość została „objęta

w zarząd” i „była administrowana”, co „mogłoby sugerować, że mamy do czynienia

z posiadaniem zależnym”, które nie prowadzi do nabycia w drodze zasiedzenia własności nieruchomości. Ocenił, że wnioskodawca – wbrew regulacji art. 6 k.c. – nie wykazał, że w 1963r. „objął nieruchomość w samoistne posiadanie” i „od tej daty nieprzerwanie władał nieruchomością przez wymagany do zasiedzenia okres czasu” i uznał wniosek za bezzasadny.

Orzeczenie zaskarżył wnioskodawca Skarb Państwa-Prezydent Miasta Z. , który wnosił o jego zmianę przez uwzględnienie wniosku, bądź jego uchylenie przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Zarzucał, że przy konstruowaniu podstawy faktycznej orzeczenia naruszono regulację art. 245 k.p.c. przez jej błędne zastosowanie i przyjęciu, że dokument „(...)” jest dokumentem prywatnym

oraz że rozstrzygnięcie jest sprzeczne ze zebranym w sprawie materiałem dowodowym, gdyż wadliwie przyjęto, iż nie wykazał on upływu terminu do zasiedzenia nieruchomości. Ponadto zarzucał, że naruszono prawo materialne regulację art. 339 k.c. przez bezpodstawne przyjęcie, „że w świetle zarządzania nieruchomością przez inny podmiot samoistne posiadanie nieruchomością jest wątpliwe”.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Sąd pierwszej instancji trafnie zakwalifikował wniosek i za podstawę prawną rozstrzygnięcia przyjął regulację zawartą w art. 172 § 1 k.c.

Ustalenia faktyczne składające się na podstawę faktyczną orzeczenia w istocie nie były kwestionowane w apelacji, mają podstawę w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, którego ocena jest logiczna i mieści się w granicach swobodnej oceny dowodów.

Z tych też względów Sąd odwoławczy przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji.

Dokonana przez Sąd Rejonowy ocena prawna ustalonego stanu faktycznego

w swym zasadniczym zarysie jest prawidłowa.

Skarżący wywodzi roszczenie z faktu objęcia w 1963r. posiadania przedmiotowej nieruchomości.

Zarówno obowiązujący wówczas Dekret z dnia 11 października 1946r. - Prawo rzeczowe (Dz.U. Nr 57, poz. 319, z późniejszymi zmianami), jak obowiązujący później Kodeks cywilny, z faktem tym łączyły domniemanie samoistności posiadania ( art. 298 pr. rzecz. i art. 339 k.c.), którego definicję określają: art. 296 § 1 pr. rzecz. i art.336 k.c. oraz domniemanie ciągłości posiadania (art. 299 § 1 pr. rzecz. i art. 340 k.c).

Stosownie do regulacji art. 234 k.p.c. domniemania te wiążą sąd, chyba, że zostały one obalone wynikami przeprowadzonego postępowania dowodowego.

Ich zastosowanie w sprawie jest jednak uzależnione od wykazania przez skarżącego – stosownie do regulacji art. 6 k.c. - faktu sprawowania władztwa nad nieruchomością.

Na tę okoliczność skutecznie zaoferował on tylko dowód z pisma z dnia 23 11 2009r. skierowanego przez Zarząd (...) Sp. z o.o. w Z. do Urzędu Miejskiego w Z., w którym przekazywano informacje dotyczące „okoliczności objęcia w zarząd i przebieg zarządzania” wyszczególnionych w nim nieruchomości, w tym także przedmiotowej nieruchomości.

Nie zostało ono jednak prawidłowo podpisane (pod treścią pisma widnieje tylko parafa podpisu; z jego treści nie wynika także kto ją złożył), stąd też nie można go uznać za dokument prywatnym w rozumieniu art. 245 k.p.c.

W swej treści pismo odwołuje się do informacji zawartych w załączonej do niego „Regulacji stanu prawnego nieruchomości”, w której poszczególne segmenty informacji zostały podpisane przez wskazane w nim osoby.

Nadaje to tym segmentom informacji przymiot dokumentów prywatnych

w rozumieniu przywołanej powyżej regulacji prawnej i korzystają one z domniemania, że osoby które je podpisały złożyły zawarte w nich oświadczenia.

W przeciwieństwie do oświadczeń zawartych w dokumentach urzędowych oświadczenia te nie korzystają jednak z domniemania zgodności z stanem rzeczywistym (zgodności z prawdą) i zamieszczone w nich informacje podlegają ocenie na podstawie reguł określonych w art. 233 § 1 k.p.c.

Osoba która podpisała segment „Regulacji stanu prawnego nieruchomości” dotyczący stanu posiadania przedmiotowej nieruchomości odwoływała się do informacji zawartych w „(...)” (ponadto osoba ta odwoływała się „(...)”,

z którego dowód nie został Sądowi przez skarżącego zaoferowany).

Rejestr ten nie jest jednak opatrzony podpisem, a z jego treści nie wynika kto go sporządził i w jakim celu, wobec czego w materiale sprawy nie można go uznać ani za dokument prywatny (art. 245 k.p.c.) ani tym bardziej za dokument urzędowy (art. 244 k.p.c.), przez co jego moc zaświadczająca jest znikoma (w zasadzie żadna, jego treść nie została potwierdzona informacjami zawartymi w innych źródłach dowodowych).

Dlatego oparte na nim oświadczenie dotyczące stanu posiadania przedmiotowej nieruchomości - zawarte w „(...)” - jest niewiarygodne, przez co w materiale sprawy brak jest podstaw do poczynienia ustalenia, że skarżący w 1963r. posiadał przedmiotową nieruchomością (okoliczność tę należy uznać za niewykazaną) i na jego podstawie można jedynie ustalić,

że władał on tą nieruchomości w dacie sporządzenia pisma z dnia 23 11 2009r.

Z treści tego pisma oraz z ocenianego wcześniej oświadczenia wynika jednak – na co słusznie zwraca uwagę Sąd Rejonowy – że dotyczy ono „objęcia w zarząd

i przebiegu zarządzania” oraz „administrowania nieruchomości” przez Zarząd (...) Sp. z o.o. w Z. „ewentualnie przez jego poprzedników prawnych”.

Świadczy to o zależnym posiadaniu przez skarżącego przedmiotowej nieruchomości, co prowadzi to do obalenia przewidzianego w art. 245 k.c. domniemania samoistnego posiadania przez skarżącego nieruchomości, a to z kolei – w świetle regulacji art. 172 § 1 k.c. - czyni wniosek bezzasadnym (z uwagi na brak po stronie skarżącego przymiotu posiadacza samoistnego).

Niezależnie od tego, gdyby nawet przyjąć, iż skarżący w podanej powyżej dacie był posiadaczem samoistnym nieruchomości, to do chwili obecnej nie upłynął przewidziany w art. 172 § 1 k.c. trzydziestoletni termin biegu zasiedzenia, co również z tej przyczyny czyni wniosek bezzasadnym (z materiału sprawy wynika, że skarżący władając nieruchomością miał świadomość tego, że nie jest jej właścicielem, co prowadzi do obalenia przewidzianego w art. 7 k.c. domniemania dobrej wiary).

Z podanych względów do chwili obecnej nie doszło zatem do nabycia przez skarżącego własności przedmiotowej nieruchomości w drodze zasiedzenia, przez co jego wniosek jest bezzasadny.

Znalazło to prawidłowe odzwierciedlenie w zaskarżonym postanowieniu

i apelacja jest bezzasadna.

Reasumując zaskarżone postanowienie jest prawidłowe i dlatego apelację wnioskodawcy jako bezzasadną oddalono w oparciu o przepis art. 385 w związku

z art. 13 § 2 k.p.c.

SSR del. Anna Hajda SSO Leszek Dąbek SSO Danuta Morys - Woźniak