Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym 28 lutego 2014 roku M. K. wniósł o pozbawienie wykonalności szczegółowo określonego tytułu wykonawczego oraz o zasądzenie kosztów procesu od pozwanego.

W uzasadnieniu powód wskazał, że wierzytelność objęta tytułem egzekucyjnym została zasadzona wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Łodzi z dnia 11 września 1997 r. sygn. akt. X GC 231/97. Postanowieniem z dnia 21 lipca Sąd Okręgowy w Łodzi, sygn. akt 195/09 nadał w.w. wyrokowi klauzule wykonalności na rzecz (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny w W., jako następcy prawnemu na którego przeszło uprawnienie wierzyciela. Przeciwko w.w. wyrokowi i w.w. postanowieniu nadającemu klauzule wykonalności powód podniósł zarzut przedawnienia roszczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu (pozew k. 2-5, pismo k.33).

Wobec braku odpowiedzi na pozew w przepisanym terminie oraz nieobecności reprezentanta strony pozwanej na wyznaczonej rozprawie dnia 16 lipca 2014 r. w sprawie został wydany wyrok zaoczny uwzględniający powództwo, wydany na tej samej rozprawie. (zarządzenie k. 56, rozprawa k. 59, wyrok zaoczny k.60)

Od wyroku zaocznego strona pozwana wniosła w dniu 8 sierpnia 2014 r. skutecznie sprzeciw.

W uzasadnieniu sprzeciwu podniesiono, że powództwo należy oddalić a wyrok zaoczny uchylić, ponieważ zarzut przedawnienia roszczenia stwierdzonego prawomocnym wyrokiem sadu jest nietrafny. Pozwany podniósł bowiem że bieg terminu przedawnienia został w 2003 r. przerwany i jednocześnie ulegał zawieszeniu aż do 2012 r, w związku z prowadzonym w latach 2003-2012 postępowaniem egzekucyjnym o sygn. akt. Km 1119/03, a w związku z powyższym roszczenie nie może zostać uznane za przedawnione. (sprzeciw k. 69 i nast.)

W piśmie z dnia 29 września 2014 r. strona powodowa zarzuciła prowadzonemu postępowaniu egzekucyjnemu o sygn. akt. Km 1119/03 nieważność z powodu braku doręczenia zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, jako przesłanki z art. 379 p. 5 KPC. (pismo k. 97 i nast.)

W odpowiedzi strona przeciwna wskazała że na obecny adres powoda komornik wysyłał korespondencję co najmniej od 2007 i (tj. przed upływem terminu przedawniania) w 2012 r. złożył skargę na czynności komornika co wyklucza możliwość stosowania przesłanki z art. 379 p. 5 KPC. Ponadto wskazano że brak skutecznego zawiadomienia o wszczęciu egzekucji jedynie wpływa na termin do złożenia środka zaskarżenia na czynności komornika, ale nie wpływa na ważność postępowania egzekucyjnego. (pismo k. 121 i nast.)

Na rozprawie w dniu 23 lutego 2015 r. pełnomocnika powoda podniósł zarzuty dotyczące kwestionowania ważności umowy cesji, na podstawie której sporna wierzytelności przeszłą na stronę pozwana, zgłosił w tym zakresie nowe wnioski dowodowe i złożył wniosek o dopozwanie do toczącego się postępowania, na podstawie art. 195 § 1 k.p.c. banku (...) SA (e-protokół rozprawy k. 132 00:00:56-00:16:50).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny

Wyrokiem z dnia z dnia 11 września 1997 r. sygn. akt. X GC 231/97 Sąd Wojewódzki w Łodzi zasądził od określone świadczenia od dłużników A. Z. i M. K. solidarnie na rzecz (...) Banku (...) S.A. w Ł.. (akta sprawy X GC 137/14 k. 7)

W 1998 r. Bank (...) S.A. w Ł. poprzez połączenie spółek przejęła cały majątek (...) Banku (...) S.A. w Ł.. Tym samym w stosunku do w.w. dłużników na rzecz Banku (...) S.A. w drodze sukcesji uniwersalnej przeszły uprawnienia wierzyciela. (akta sprawy X GCo 195/09 k. 42)

15 września 2003 r. Bank (...) S.A. w Ł. złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego wobec w.w. dłużników. Sąd ustalił że M. K. o prowadzonej przeciwko niemu egzekucji dowiedział się najpóźniej 4 maja 2007 r. czego dowodzi protokół czynności komorniczych z tego dnia ( Akta sprawy Km 1119/03 k. 154).

Na mocy umowy cesji z dnia 1 czerwca 2009 (...) S.A. wierzytelność nabył (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny w W. (akta sprawy X GCo 195/09 k.7)

Na pozwanego przeszły uprawnienia dotychczasowych wierzycieli ,a postanowieniem z dnia 21 lipca 2009 r. Sąd Okręgowy w Łodzi, sygn. akt 195/09 nadano klauzulę wykonalności na rzecz (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny w W. (akta sprawy X GCo 195/09 k. 49, akta sprawy X GC 137/14 k. 8)

Dnia 15 marca 2012 r. postanowieniem komornika sadowego przy sądzie rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi J. D. umorzono egzekucję (akta sprawy Km 1119/03 k.261)

Dnia 28 maja 2012 r. umorzona postępowanie wywołane wniesioną przez M. K. 6 lutego 2012 r. skargę na czynności komornika (akta sprawy Km 1119/03 k.267).

Dnia 23 grudnia 2013 r. Wobec dłużników wszczęto nowe postępowanie egzekucyjne o sygn. akt Km 1138/13 (akta sprawy Km 1138/13).

Dnia 28 Lutego 2014 r. dłużnik M. K. wytoczył rzeczone powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego. (pozew k.2)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów, a w szczególności dokumentów urzędowych zawartych w aktach spraw wskazanych powyżej.

Sąd pominął dowód z przesłuchania strony powodowej, gdyż okoliczność w jakiej dacie powód zmienił miejsce zamieszkania (czyli jedyna okoliczność na którą wniosek ten był zgłoszony) ani nie była kwestionowana przez pozwanego ani też nie jest okolicznością istotną dla rozpoznania sprawy (art. 227 i 230 k.p.c.).

Sąd pominął nadto, na podstawie art. 217 § 2 k.p.c. wnioski dowodowe strony powodowej zgłoszone na rozprawie w dniu 23 lutego 2015 r. Szerzej na ten temat poniżej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Powództwo, jako bezzasadne, podlega oddaleniu.

Podstawą roszczenia przeciwgezekucyjnego [Powództwo opozycyjne] jest przepis art. 840 k.p.c., który stanowi co następuje:

§ 1. Dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:

1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;

2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie;

3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.

W niniejszej sprawie powództwo oparte zostało na drugiej ze wskazanych podstaw (po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło).

Jednakże, powód-dłużnik nietrafnie podniósł zarzut przedawnienia roszczenia zasadzonego wyrokiem z dnia 11 września 1997 r. a któremu nadano klauzule wykonalności na rzecz obecnego wierzyciela postanowieniem z dnia 21 lipca 2009 r. W prawdzie taka rozpiętość czasowa pomiędzy obydwoma orzeczeniem jest wystarczającą do zaistnienia przesłanki przedawnienia roszczenia, o jakiej mowa w art. 125 KC, lecz zarazem koniecznym jest by tej rozpiętości nie powstały zdarzenia przerywające bieg tego terminu, wyznaczonego przez art. 125 KC na okres 10 lat. Przerwanie biegu terminu przedawnienia ma bowiem skutek niweczący w stosunku do biegu tego terminu; oznacza to, że czas terminu przedawnienia, który upłynął do czasu zaistnienia przerwy, uważa się za niebyły (inaczej niż przy zawieszeniu biegu terminu przedawnienia, w przypadku którego po ustaniu przyczyny zawieszenia, termin przedawnienia biegnie w dalszym ciągu, jako dalsza część czasu, który upłynął do momentu zawieszenia). Dłużnik po przerwaniu biegu terminu przedawnienia znajduje się bowiem w takim położeniu prawnym, jaki istniał, gdy jego roszczenie stało się wymagalne; bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się zatem od początku, od następnego dnia po zakończeniu przerwy (art. 124 KC).

W rzeczonej sprawie takie czynności niweczące skutek biegu terminu miały miejsce. Za taką czynność, na podstawie art. 123 KC. należy uznać toczące się w latach 2003-2012 postępowanie egzekucyjne o sygnaturze Km 1119/03 ; należy je uznać za czynność dokonaną przed właściwymi organami powołanymi do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (art. 123 § 1 pkt 1 KC); Co więcej przepis ten wskazuje że taki skutek zachodzi „przez każdą czynność” o takim charakterze. Mając na uwadze że postępowanie egzekucyjne stanowi konglomerat czynności w celu egzekwowania roszczeń, należy przyjąć że termin ten został przerwany w dniu wszczęcia egzekucji w 2003 r. ,a zaczął biec na nowo dopiero następnego dnia po umorzeniu postępowania egzekucyjnego, co nastąpiło w 2012 r. .

Wobec powyższego zarzut przedawnienia roszczenia należy uznać za nietrafny. Nie ulega bowiem wątpliwości, że dziesięcioletni termin przedawniania nie mógł upłynąć a roszczenie pozostaje wymagalne.

Wprawdzie pozwany zarzucił powyższemu postępowaniu egzekucyjnemu nieważność postępowania, opierając go na przesłance pozbawiania dłużnika możliwości obrony, acz był on całkowicie niezasadny. Dłużnik bowiem możliwość obrony nie tylko posiadał, skoro o egzekucji wiedział co najmniej od 2007 r., ale i z niej skorzystał wnosząc w 2012 r. skargę na czynności komornika.

Oprócz zarzutów sformułowanych już w pozwie, strona powodowa na rozprawie w dniu 23 lutego 2015 r., sformułowała nowe zarzuty dotyczące ważności umowy na podstawie której sporna wierzytelność została przeniesiona na pozwanego i w tym zakresie zgłosiła na rozprawie szereg wniosków dowodowych oraz wniosek o dopozwanie.

Przepis art. 217 k.p.c. w § 1. przewiduje, że strona może aż do zamknięcia rozprawy przytaczać okoliczności faktyczne i dowody na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej. Jednakże zgodnie z jego § 2. sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich we właściwym czasie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

W niniejszej sprawie strona powodowa w żaden sposób nie była w stanie wskazać na rozprawie dlaczego zarzuty dotyczące ważności umowy cesji i wnioski dowodowe w tym zakresie zgłosiła dopiero na tym etapie sporu. Ogólnikowe stwierdzenie pełnomocnika powoda, że „przecież celem postępowania sądowego powinno być wydanie sprawiedliwego wyroku” nie może stanowić usprawiedliwienia czy zasłony dla spóźnionego przytaczania okoliczności i wniosków, które w oczywisty sposób do przedłużenia postępowania doprowadzą. Skoro zaś zarzuty te dotycząc okoliczności istotnych dla sprawy według przepisów prawa obowiązujących w okresie znaczenie poprzedzającym wytoczenie powództwa, to nic nie usprawiedliwia ich podniesienia dopiero na tym etapie postępowania. Strona powodowa, jeżeli miała wątpliwości co do ważności umowy cesji (zwartej wszak kilka lat przez złożeniem pozwu w tej sprawie) mogła te okoliczności i zarzuty podnieść i przytoczyć już w pozwie. Nawet jeżeli potrzeba ich przytoczenia w ocenia pełnomocnika powoda powstała dopiero na etapie po wdaniu się w spór przez stronę pozwaną to strona powodowa była wzywana do ustosunkowania się do sprzeciwu co uczyniła we wrześniu 2014 r. (k.121). Już na tym etapie znała stanowisko pozwanego w sprawie i mogła podnieść wszelkie zarzuty.

W ocenie Sądu, nie występują w sprawie także żadne wyjątkowe okoliczności uzasadniające zgłoszenie tych zarzutów dopiero na rozprawie, blisko rok po tym jak zostało wytoczone powództwo w sprawie. Okolicznością taką nie jest także fakt zniszczenia akt sądowych postępowania, w którym wydany został pierwotny tytuł egzekucyjny. Fakt jego wydania i jego treść nie jest bowiem przedmiotem sporu, a zarzuty powoda – tak pierwotne, jak i zgłoszone na rozprawie 23.02.2015 r. – w żaden sposób do przebiegu tego pierwotnego postępowania się nie odnoszą.

Uznając za spóźnione powyższe okoliczności, twierdzenia i wnioski dowodowe, i w konsekwencji pomijając je na podstawie art. 217 § 2 k.p.c., Sąd musiał także oddalić wniosek o dopozwanie do udziału w sprawie banku (...) S.A. (następcy prawnego pierwotnego wierzyciela). Sąd miał przy tym na uwadze, że strona powodowa wskazał jako podstawę tego wniosku przepis art. 195 § 1 k.p.c. (Jeżeli okaże się, że nie występują w charakterze powodów lub pozwanych wszystkie osoby, których łączny udział w sprawie jest konieczny, sąd wezwie stronę powodową, aby oznaczyła w wyznaczonym terminie osoby niebiorące udziału w taki sposób, by ich wezwanie lub zawiadomienie było możliwe, a w razie potrzeby, aby wystąpiła z wnioskiem o ustanowienie kuratora. Sąd wezwie osoby niezapozwane do wzięcia udziału w sprawie w charakterze pozwanych (§ 2)). Przepis ten – z racji jego treści – w oczywisty sposób i wprost odnosi się do sytuacji współuczestnictwa koniecznego (art. 72 § 2 k.p.c.: Jeżeli przeciwko kilku osobom sprawa może toczyć się tylko łącznie (współuczestnictwo konieczne)), które w niniejszej sprawie nie zachodzi. Na etapie postępowania w którym powód skutecznie podniósł jedynie zarzuty uzasadniające pozbawienie wykonalności tytuły wykonawczego odnoszące się do strony pierwotnie pozwanej w sprawie (przedawnienie roszczenia), a zarzuty dotyczące ważności umowy cesji nie są przedmiotem rozpoznania, stwierdzić należało, że współuczestnictwo konieczne nie zachodzi w sprawie, stąd też ani na wniosek ani z urzędu Sąd nie miał obowiązku wzywać banku (...) SA do udziału w sprawie w charakterze pozwanego.

Mając na uwadze, że w sprawie został wcześniej wydany, wobec zwrotu odpowiedzi na pozew złożonej przez pozwanego, na podstawie art. 339 KPC wyrok zaoczny, który w oparciu o twierdzenia powoda, które pomijały kluczowe zdarzenie w postaci postępowania egzekucyjnego i związanego z tym przerwania biegu przedawnienia, powództwo uwzględniał, wobec wszystkich powyższych okoliczności przesądzających o bezzasadności twierdzeń i roszczeń powoda (nie zajściu przesłanek pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego przewidzianych w k.p.c.), należało wyrok ten na podstawie art. 347 k.p.c. uchylić i, na podstawie przywołanych przepisów, orzec jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku oddalając powództwo.

W przedmiocie kosztów procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., z zastosowaniem zasady odpowiedzialności za wynik procesu.

Powyższe znajduje uzasadnienie w fakcie, iż sąd oddalił powództwo w całości i powód, która uległ w sprawie, obowiązany jest ponieść w całości koszty procesu, w tym zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty procesu.

Na koszty procesu pozwanego (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny w W. składały się kwoty: kwota 2839 zł tytułem opłaty od sprzeciwu od wyroku zaocznego, kwota 3.600 złotych tytułem wynagrodzenia pełnomocnika oraz 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od złożenia dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa w postępowaniu sądowym.

Mając na uwadze powyższe – na podstawie przywołanych przepisów – należało zasądzić w punkcie drugim sentencji wyroku od powoda na rzecz pozwanego kwotę 6456 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn stron 2015-03-29