Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XV GC 2221/13

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 26 marca 2013 roku powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 897,35 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 września 2012 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powódka wskazała, iż dochodzona kwota stanowi odszkodowanie należne jej na podstawie umowy cesji wierzytelności od pozwanego jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody. Odszkodowanie obejmuje pozostałą część kosztów najmu przez poszkodowanego auta zastępczego w okresie naprawy pojazdu uszkodzonego w wyniku kolizji drogowej, której sprawca ubezpieczony był w pozwanym towarzystwie (pozew – k. 2-14).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 9 kwietnia 2013 roku Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W. nakazał aby pozwana (...) S.A. z siedzibą w S. zapłaciła powódce (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. kwotę dochodzoną pozwem wraz z kosztami procesu w terminie 14 dni od doręczenia nakazu zapłaty albo w tymże terminie wniosła sprzeciw (nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym – k. 73).

Sprzeciwem od nakazu zapłaty z dnia 9 maja 2013 roku pozwana (...) S.A. z siedzibą w S. zaskarżyła nakaz w całości i wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Uzasadniając swoje stanowisko pozwana zakwestionowała ważność umowy cesji, istnienie szkody, czas naprawy uszkodzonego pojazdu, czas najmu pojazdu zastępczego jako przekraczający uzasadniony czas naprawy uszkodzonego pojazdu i dobową stawkę czynszu najmu jako zawyżoną wobec stawek rynkowych. (sprzeciw od nakazu zapłaty – k. 80-86).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 lipca 2012 roku doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzony został pojazd marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...), stanowiący własność (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W., z którego na podstawie umowy leasingu korzystał D. K. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...). Sprawcą kolizji był kierujący pojazdem marki S. (...) o nr rej. (...), ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A. z siedzibą w S..

(dowód: okoliczność niesporna)

Szkodę zgłoszono w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. W dniu 16 lipca 2012 roku przyjęto uszkodzony pojazd marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) do serwisu naprawczego celem dokonania oględzin i w tym samym dniu serwis wysłał do zakładu ubezpieczeń sporządzoną przez siebie kalkulację naprawy oraz doszło do oględzin pojazdu przez przedstawiciela ubezpieczyciela. W dniu 19 lipca 2012 roku dostarczono do serwisu zatwierdzoną kalkulację naprawy. Tego samego dnia złożono zamówienie na części, które zostały dostarczone w dniu 21 lipca 2012 roku. Naprawę rozpoczęto w dniu 23 lipca 2012 roku, a zakończono w dniu 31 lipca 2012 roku i w tym samym dniu poszkodowany odebrał pojazd.

(dowód: arkusz naprawy pojazdu najemcy – k. 45)

W okresie od 16 lipca 2012 roku do 31 lipca 2012 roku D. K. użytkował pojazd zastępczy marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wynajęty od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na podstawie Umowy Najmu (...) nr (...) z dnia 16 lipca 2012 roku.

(dowód: Umowa najmu (...) k.38-41; pełnomocnictwo – k. 42; cennik (...) k. 43; oświadczenie dla towarzystwa ubezpieczeń – k.44)

Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 17 lipca 2012 roku D. K. przelał na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wierzytelność – prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. pojazdu zastępczego, przysługujące mu w związku z wyżej opisaną szkodą komunikacyjną.

(dowód: umowa cesji wierzytelności – k. 66; pełnomocnictwo – k. 42)

W dniu 31 lipca 2012 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wystawiła fakturę VAT nr (...) tytułem wynajmu pojazdu zastępczego marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w okresie od 16 lipca 2012 roku do dnia 31 lipca 2012 roku (15 dni) opiewającą na kwotę 2.692,05 złotych netto (3.311,22 złotych brutto).

(dowód: faktura VAT – k.46)

Pismem z dnia 12 sierpnia 2012 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wezwała (...) S.A. z siedzibą w S. do zapłaty kwoty 2.692,05 złotych. Wezwanie do zapłaty zostało doręczone w dniu 17 sierpnia 2012 roku.

(dowód: wezwanie do zapłaty – k. 53-56, potwierdzenie odbioru k-58)

(...) S.A. z siedzibą w S. zapłaciło (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. kwotę 897,35 złotych brutto uznając, iż uzasadniony czas korzystania z pojazdu zastępczego wynosił 5 dni.

(dowód: okoliczność niesporna; pismo z dnia 3 września 2012 roku – k. 52)

Technologiczny czas naprawy pojazdu marki R. (...) o nr rej. (...) w celu doprowadzenia go do stanu sprzed szkody z dnia 10 lipca 2012 roku w realiach niniejszej sprawy nie powinien przekraczać 4 dni. Czas faktycznie niezbędny i ekonomicznie uzasadniony do dokonania naprawy tego pojazdu nie powinien przekraczać 10 dni.

Zakres czynszów najmu za dobę najmu pojazdu klasy porównywalnej do auta uszkodzonego na terenie W. w lipcu 2012 roku przy założeniu 10 dni korzystania z pojazdu zawierał się w przedziale 117,89 – 200,00 zł netto w lokalnych firmach oraz 156,35 – 159,82 netto za dobę w firmach globalnych. Istniały wypożyczalnie globalne o wyższych stawkach czynszu najmu niż wyżej opisane, w tym takie, które wynajmują samochody zastępcze za stawkę porównywalną do stawki zastosowanej przez powódkę. To były firmy porównywalne do powódki, które mają podobny zakres działania, podobny park samochodów, podobne warunki najmu, a jedynie nie stosują najmu bezgotówkowego.

(dowód: pisemna opinia biegłego K. W. - k.171-187, wyjaśnienia biegłego K. W. na rozprawie w dniu 1 sierpnia 2014 roku)

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na okolicznościach przyznanych przez drugą stronę (okolicznościach niespornych), dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy, oraz opinii biegłego sądowego K. W..

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako zasadne podlegało uwzględnieniu w całości.

Zgodnie z ogólnymi regułami postępowania dowodowego obowiązek przedstawienia dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne – art. 6 k.c. w zw. z art.3 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c.

Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zgodnie z art. 659 § 1 k.c. przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Z kolei, zgodnie z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Zatem w sytuacji zaistnienia szkody ubezpieczycie odpowiadający z tytułu ubezpieczenia OC z sprawcę szkody obowiązany jest do jej naprawienia w całości. Ta zasada odnosi się również do kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, oczywiście w zakresie, w jakim pozostają one w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę, w tym wypadku z kolizją drogową.

W przedmiotowym procesie pozwana nie kwestionowała okoliczności zdarzenia, swojej odpowiedzialności (co do zasady) za szkodę. Pozwana wnosząc o oddalenie powództwa zakwestionowała ważność umowy cesji z uwagi na brak szkody, czas naprawy uszkodzonego pojazdu oraz wysokość zastosowanej stawki czynszu.

W przedmiotowym procesie pozwana nie kwestionowała okoliczności zdarzenia i swojej odpowiedzialności (co do zasady) za szkodę, a także faktu zawarcia i ważności umowy najmu pojazdu zastępczego. Pozwana wnosząc o oddalenie powództwa podniosła zarzut nieważności umowy cesji wierzytelności z uwagi na brak wierzytelności będącej przedmiotem przelewu oraz zbyt długiego czasu naprawy i zawyżonych stawek czynszu najmu.

Odnosząc się do pierwszego zarzutu pozwanej wskazać należy, iż kwestię przysługiwania stronom legitymacji procesowej Sąd zobowiązany jest badać z urzędu. Fakt zawarcia umowy przelewu i jej treść winna udowodnić strona powodowa, zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, wynikającym z przepisu art. 6 k.c. oraz stanowiącego jego odpowiednik procesowy art. 232 k.p.c., skoro z okoliczności tej wywodzi skutki prawne. Powyższe okoliczności powódka wykazała przedstawiając dowód z dokumentów prywatnych w postaci umowy cesji wierzytelności (k. 66) oraz pełnomocnictwa udzielonego G. M. (k. 42). W niniejszej sprawie w umowie cesji wierzytelności z dnia 16 lipca 2012 roku strony dostatecznie określiły wierzytelność będącą przedmiotem cesji, tj. prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu auta zastępczego przysługującą cedentowi w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 10 lipca 2012 roku likwidowaną przez (...). W ocenie Sądu nie budzi więc wątpliwości, iż strony umowy cesji sprecyzowały jej przedmiot.

W ocenie Sądu brak jest podstaw do przyjęcia, że poszkodowany nie poniósł szkody w związku z zawarciem umowy najmu pojazdu zastępczego. Należy bowiem wskazać, że zgodnie z § IV ust. 1 umowy najmu (...), najemca zobowiązał się zapłacić wynajmującemu czynsz najmu w wysokości wynikającej z Cennik (...), stanowiącego załącznik do umowy. Zgodnie z § IV ust. 2 umowy zaspokojenie tego roszczenia mogło nastąpić poprzez zapłatę kwoty pieniężnej lub przelew wierzytelności. Poszkodowany spełnił więc swoje świadczenie wynikające z umowy najmu (zapłata czynszu najmu) poprzez przelew wierzytelności przysługującej mu w stosunku do pozwanej.

W konsekwencji, powódka na podstawie załączonej do pozwu umowy cesji wierzytelności, wstąpiła w prawa poszkodowanego.

Pozwana wskazując, że stawka czynszu najmu była wyższa od stawek występujących na rynku, a czas naprawy uszkodzonego pojazdu był zbyt długi - winna była te okoliczności zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu wynikającą z art. 6 k.c. wykazać. W celu wykazania zasadności swojego zarzutu pozwana wniosła o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego na okoliczność ustalenia, czy stawka czynszu zastosowana przez powódkę w niniejszej sprawie mieści się w granicach standardów rynkowych oraz ustalenia uzasadnionego czasu naprawy.

Jak wynika z pisemnej opinii biegłego sądowego K. W. uzasadniony czas naprawy pojazdu w okolicznościach niniejszej sprawy nie powinien przekraczać 10 dni kalendarzowych. Z kolei, zakres czynszów najmu za dobę najmu pojazdu klasy porównywalnej do auta uszkodzonego na terenie W. w lipcu 2012 roku przy 10-dniowym okresie korzystania z pojazdu zawierał się w przedziale 117,89-200,00 zł netto w lokalnych firmach oraz 156,35 – 159,82 netto za dobę w firmach globalnych. Biegły w trakcie składania ustnych wyjaśnień podniósł, że w trakcie badania rynku odrzucił skrajne wartości. Ponadto wskazał, że istnieją wypożyczalnie globalne o wyższych stawkach czynszu najmu niż te, które zostały zamieszczone w opinii, w tym wypożyczalnie, które wynajmują samochody zastępcze za stawkę porównywalną do stawki zastosowanej przez powódkę. To są firmy porównywalne do powódki, które mają one podobny zakres działania, podobny park samochodów, podobne warunki najmu, a jedynie nie stosują najmu bezgotówkowego.

Opinia biegłego jest jasna, logiczna i przekonująca. Ponadto, po złożeniu przez biegłego ustnych wyjaśnień żadna ze stron opinii nie kwestionowała, nie wnosiła o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej lub opinii innego biegłego.

W konsekwencji jako uzasadniony czas naprawy pojazdu, a tym samym uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego Sąd uznał 10 dni, który to okres był wystarczający z punktu widzenia technologicznego oraz faktycznego czasu naprawy do dokonania naprawy pojazdu R. (...) o nr rej. (...). Pozostały okres przebywania pojazdu w warsztacie nie pozostawał w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą (wynikał ze zwłoki warsztatu, za który pozwana nie ponosi odpowiedzialności).

Mając na uwadze treść ustnych wyjaśnień biegłego należało przyjąć, że pozwana nie udowodniła, iż w przedmiotowej sprawie przyjęta przez strony umowy najmu stawka czynszu wykracza poza stawki występujące na lokalnym rynku. Biegły wskazał bowiem jednoznacznie, że na rynku funkcjonują podobne do powódki podmioty oferujące najem samochodu zastępczego po porównywalnych stawkach. W związku z tym przyjęta stawka pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą.

Zgodnie z zaakceptowanym przez najemcę cennikiem czynsz najmu za 10 dni wynosił 1852,00 złotych. Przed procesem pozwana zapłaciła kwotę 897,35 złotych, do zasądzenia pozostała kwota 897,35 złotych, tj. cała kwota dochodzona pozwem (powódka ograniczyła żądanie do 10 dni najmu).

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z kolei zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Mając na uwadze, że wezwanie do zapłaty zostało doręczone pozwanej w dniu 21 sierpnia 2012 roku (potwierdzenie odbioru – k. 58), uzasadnione było żądanie zasądzenia odsetek od dnia 21 września 2012 roku.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej powołanych przepisów, orzeczono jak w punkcie I wyroku.

Na podstawie wyrażonej w art. 98 § 1 k.p.c. zasady odpowiedzialności za wynik procesu strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na koszty poniesione przez powódkę składały się: kwota 45,00 zł tytułem uiszczonej opłaty sądowej od pozwu; kwota 180,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w wysokości wynagrodzenia radcy prawnego w stawce minimalnej za prowadzenie niniejszej sprawy, określonej na podstawie § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. 2002. Nr 163 poz. 1349 z późn. zm.); kwota 17,00 zł tytułem uiszczonej przez powoda opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, tj. łącznie 242,00 zł.