Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 22 sierpnia 2012 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Hanna Nowicka de Poraj

SSA Jerzy Bess

SSA Teresa Rak

po rozpoznaniu w dniu 22 sierpnia 2012 roku w Krakowie na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi J. J.

o stwierdzenie przewlekłości postępowania toczącego się pod sygnaturą I C 3304/11 przed Sądem Okręgowym w Kielcach

postanawia:

1.  umorzyć postępowanie w przedmiocie zwolnienia skarżącego od kosztów sądowych

2.  odrzucić wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu

3.  oddalić skargę.

Sygn. akt I S 67/12

UZASADNIENIE

Powód J. J. dnia 2 lipca 2012 r. złożył skargę na przewlekłość postępowania toczącego się pod sygnaturą I C 3304/11 przed Sądem Okręgowym w Kielcach. Wniósł o zasądzenie od Skarbu Państwa kwoty 20 000 zł, a ponadto zwolnienie go od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu. W uzasadnieniu wskazał, że w grudniu 2011 r. złożył pozew. Sąd I instancji wezwał go do formalnego jego uzupełnienia, powód udzielił odpowiedzi, a następnie Sąd Okręgowy zwolnił go od kosztów sądowych w całości i nie przyznał pełnomocnika z urzędu. W dniu 23 maja 2012 r. Sąd Okręgowy wydał postanowienie, na które powód złożył zażalenie. Jego zdaniem zaszła nieuzasadniona zwłoka w okresie 15.01.2012 r. – 27.06.2012 r. przez opieszałe rozpoznanie pozwu, wezwanie do jego uzupełnienia i wydanie w/w decyzji oraz możliwość ich zaskarżenia. Oznacza to, że Sąd I instancji dopuścił się obstrukcji procesowej, naraził ekonomię sądu na straty i prawo powoda do rozsądnego w czasie rozpoznania sprawy, a także poniesienie przez powoda strat finansowych i zdrowotnych.

.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Skarga jest bezzasadna i podlega oddaleniu.

W pierwszej kolejności trzeba się odnieść do wniosków skarżącego o zwolnienie go od kosztów sądowych i o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. jeżeli skarga na przewlekłość postępowania dotyczy sprawy, w której skarżący został na mocy postanowienia Sądu zwolniony od kosztów sądowych w całości to skarga ta jest wolna od opłaty stałej, o której mowa w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 z późn. zm.). Należy bowiem uznać, iż postępowanie ze skargi na przewlekłość uregulowane zostało powyższą ustawą jako postępowanie incydentalne w ramach postępowania co do istoty sprawy (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 sierpnia 2005 r., sygn. akt II FPP 10/05, Lex nr 849694). Skarżący został już zwolniony od kosztów sądowych postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2012 r., a zatem dalsze postępowanie w tym przedmiocie jest bezprzedmiotowe, wobec czego należało je umorzyć na zasadzie art. 355 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. Z kolei wniosek o ustanowienie pełnomocnika został tymże postanowieniem oddalony, a skarżący nie wykazał w żaden sposób, by zaszły od tamtego czasu jakiekolwiek nowe okoliczności. Wobec tego wniosek zgodnie z art. 117 ² § 2 k.p.c. podlegał odrzuceniu.

Stosownie do treści art. 2 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki postępowanie jest przewlekłe jeśli trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy (ust. 1). Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd, w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty albo czynności podjętych przez prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze w celu zakończenia postępowania przygotowawczego lub czynności podjętych przez sąd lub komornika sądowego w celu przeprowadzenia i zakończenia sprawy egzekucyjnej albo innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania (ust. 2).

W przedmiotowej sprawie pozew wpłynął do Sądu Okręgowego dnia 20 grudnia 2011 r. (k. 1). Następnego dnia przewodniczący wydziału zarządził przedstawienie sprawy sędziemu referentowi, co sekretariat wykonał kolejnego dnia (22 grudnia 2012 r.). Sędzia referent dnia 4 stycznia 2012 r. zarządził przekazanie sprawy referendarzowi, celem rozpoznania przez niego wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych; zarządzenie wykonano kolejnego dnia (k. wstępna). Dnia 25 stycznia 2012 r. referendarz zarządził dochodzenie i zażądał od powoda stosownych dokumentów (k. 4), które wpłynęły do Sądu Okręgowego dnia 13 lutego 2012 r. (k. 17). Dnia 22 marca 2012 r. referendarz wydał postanowienie (k. 22), następnie zaskarżone przez powoda, którego skarga wpłynęła do Sądu Okręgowego dnia 2 kwietnia 2011 r. (k. 28). Dnia 11 kwietnia 2012 r. Sąd Okręgowy wydał postanowienie, w którym częściowo uwzględnił skargę (k. 32). Sąd wyznaczył ponadto termin rozprawy na dzień 23 maja 2011 r. i zawiadomił o sprawie stronę pozwaną (k. 33). Wobec wniosku strony pozwanej o stwierdzenie niewłaściwości i przekazanie sprawy do rozpoznania sądowi właściwemu, na rozprawie w dniu 23 maja 2012 r. Sąd Okręgowy w Kielcach stwierdził swoją niewłaściwość miejscową i sprawę przekazał do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Gdańsku (k. 61). Powód złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia tego orzeczenia. Wniosek wpłynął do Sądu Okręgowego dnia 5 czerwca 2012 r., a sędziemu referentowi wraz z aktami przedłożono go dnia 13 czerwca 2012 r. (k. 68). Uzasadnienie zostało sporządzone dnia 15 czerwca 2012 r. (k. 68), a dnia 19 czerwca 2012 r. ekspediowano odpis orzeczenia wraz z uzasadnieniem dla powoda (k. 73 v.). Dnia 27 czerwca 2012 r. powód złożył na postanowienie zażalenie, jednocześnie składając skargę na przewlekłość postępowania (k. 76).

Jak wynika z powyższego zestawienia, wszelkie czynności podejmowane były bez zbędnej zwłoki. Sprawę przydzielono do referatu sędziego w jeden dzień od jej złożenia na dzienniku podawczym. Odnośnie dalszych czynności, także były one podejmowane niezwłocznie. Jedyne dłuższe przerwa w podjęciu czynności nastąpiły: między dniem 4 stycznia a dniem 25 stycznia, a następnie między dniem 13 lutego a 22 marca i w obu przypadkach dotyczyły wydania postanowienia przez referendarza. Jednakże okres od otrzymania akt do podjęcia stosownej czynności nie może być uznany za nadmiernie długi. Jak podkreśla się w orzecznictwie Sądu Najwyższego, nie dochodzi do przewlekłości postępowania międzyinstancyjnego, jeżeli orzeczenia wydawane w tym postępowaniu w załatwieniu wniosków i pism procesowych strony, zapadają w okresie nie dłuższym niż miesiąc lub nieznacznie przekraczają ten termin (postanowienie z dnia 12 maja 2005 r., sygn. akt III SPP 98/05, OSNP 2005/24/402; postanowienie z dnia 18 października 2007 r., sygn. akt III SPP 40/07, Lex nr 861707). Jakkolwiek można rozważyć, czy postanowienia te nie powinny być wydane w krótszym terminie, to jednak wydanie ich w takim terminie jak w przedmiotowej sprawie nie jest takiego rodzaju, by mogło stanowić o przewlekłości postępowania w sprawie. Kolejna ponad miesięczna przerwa nastąpiła pomiędzy zwolnieniem skarżącego od kosztów (dnia 11 kwietnia 2012 r.), a rozprawą (dnia 23 maja 2012 r.). Jednakże nie można czynić Sądowi Okręgowemu zarzutów, że nie podejmował w tym czasie czynności. Rozprawę wyznaczono na możliwie bliski termin, a okres między wyznaczeniem rozprawy, a jej przeprowadzeniem służy m. in. przedstawieniu stanowisk przez strony i ma umożliwić im przygotowanie się do rozprawy. W takiej sytuacji poczekanie z wydaniem orzeczenia o stwierdzeniu niewłaściwości do rozprawy, zamiast wydania go wcześniej na posiedzeniu niejawnym, należy ocenić pozytywnie. To właśnie wydanie orzeczenia na posiedzeniu niejawnym, z uwagi na konieczność odwołania rozprawy przysporzyłoby dodatkowej pracy sekretariatowi, co mogłoby wpłynąć negatywnie na szybkość postępowania.

W przedmiotowej sprawie nie sposób zatem przyjąć, by doszło do przewlekłości postępowania w rozumieniu art. 2 ustawy. Wobec tego skarga podlegała oddaleniu na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy.