Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 4 września 2012 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie- Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Elżbieta Uznańska

Sędziowie: SSA Piotr Rusin

SSA Grzegorz Krężołek

po rozpoznaniu w dniu 4 września 2012 roku

na posiedzeniu niejawnym w Krakowie

sprawy ze skargi J. J.

przy uczestnictwie Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w K.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie prowadzonej przed Sądem Okręgowym w Kielcach z powództwa J. J. przeciwko Skarbowi Państwa - Sądowi Rejonowemu w G., Sądowi Okręgowemu w G., Sądowi Rejonowemu w S. Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w W., Sądowi Rejonowemu dla W. Ś.w W., Sądowi Okręgowemu w W.o zapłatę sygn. akt I C 3371/11

postanawia:

oddalić skargę.

Sygn. akt I S 71/12

UZASADNIENIE

J. J. wniósł skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2004 r., Nr 179, poz. 1843 ze zm.).

Skarżący domagał się: 1) stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie o zapłatę prowadzonej przed Sądem Okręgowym w Kielcach pod sygn. akt I C 3371/11 w okresie od dnia 15 grudnia 2011 r. do dnia 6 lipca 2012 r., 2) przyznania od Skarbu Państwa na swoją rzecz kwoty 20.000 zł z tytułu stwierdzonej przewlekłości postępowania.

W uzasadnieniu wskazał, że we wrześniu 2011 r. złożył w Sądzie Okręgowym w Kielcach pozew. Sąd wezwał go do uzupełnienia braków formalnych pozwu. Pomimo udzielenia odpowiedzi na to wezwanie, przewodniczący zarządzeniem z 127 czerwca 2012 r. zarządził zwrot pozwu. Zdaniem skarżącego przewlekłość w postępowaniu od dnia 15 grudnia 2011 r. do dnia 6 lipca 2012 r. wynika z opieszałego rozpoznania sprawy, wezwaniem do uzupełnienia braków formalnych pozwu i wydania zarządzenia o zwrocie pozwu. Zarzucił, że Sąd Okręgowy dopuścił się obstrukcji procesowej i narażenia na straty Sądu. a jego samego na straty finansowe i zdrowotne.

Rozpoznając skargę Sąd Apelacyjny ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 grudnia 2011 r. powód J. J. wniósł do Sadu Okręgowego pozew wraz z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu (k. 1-3 akt sprawy o sygn. I C 3371/11).

Zarządzeniem przewodniczącego z dnia 30 grudnia 2011 r. wezwano powoda do uzupełnienia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych poprzez złożenie oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania – w terminie 7 dni pod rygorem zwrotu wniosku (k. 0, 4 akt sprawy o sygn. I C 3371/11)

Powyższe wezwanie zostało doręczone powodowi w dniu 10 stycznia 2012 r. ( k. 10 akt sprawy o sygn. I C 3371/11).

W odpowiedzi na powyższe wezwanie, powód w dniu 12 stycznia 2012 r. przedłożył uzupełnione oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania (k. 8-12 akt sprawy o sygn. I C 3371/11).

Postanowieniem z dnia 7 lutego 2012 r., doręczonym 15 lutego 2012 r., referendarz sądowy w Sądzie Okręgowym w Kielcach Sąd postanowił wszcząć dochodzenie w celu wyjaśnienia wątpliwości co do rzeczywistego stanu majątkowego powoda. W tym też dniu referendarz sądowy w Sądzie okręgowym w Kielcach zwrócił się do Dyrektora Aresztu Śledczego w W. o udzielenie informacji, osadzony powód miał możliwość świadczenia pracy i osiągania z tego tytułu dochodów, czy powód ubiegał się o podjęcie takiej pracy, czy uzyskiwał od daty osądzenia jakiekolwiek inne dochody oraz o wskazanie na jaką datę przewidziane jest zakończenie odbywania kary pozbawienia wolności przez powoda. (k. 13, 18 akt sprawy o sygn. I C 3371/11).

W odpowiedzi na powyższą odezwę, Dyrektor Aresztu Śledczego w W. w piśmie z dnia 15 lutego 2012 r. zwrócił pismo zawierające odezwę, prosząc o przesłanie wniosku zawierającego dane zgodnie z obowiązującym wzorem (k. 19 akt sprawy o sygn. I C 3371/11).

W dniu 8 lutego 2012 r. Sąd Okręgowy zwrócił się do Dyrektora Aresztu Śledczego w W. z prośbą o udzielenie informacji o powodzie jak w odezwie referendarza z dnia 7 lutego 2012 r. Do pisma załączył wypełniony według wzoru wniosek o udzielenie informacji lub udostępnienie danych osobowych o osobie obecnie lub uprzednio pozbawionej wolności w areszcie śledczym lub w zakładzie karnym (k. 20-21 akt sprawy o sygn. I C 3371/11). Pismo to wraz z wnioskiem zostało doręczone Dyrektorowi Aresztu Śledczego w W. w dniu 29 lutego 2012 r. (k. 24 akt sprawy o sygn. I C 3371/11).

W odpowiedzi na powyższą odezwę Dyrektor Aresztu Śledczego w W. w piśmie z dnia 5 marca 2012 r., które wpłynęło na biuro podawcze Sądu w dniu 12 marca 2012 r. poinformował Sąd o okresie odbywania przez powoda kary pozbawienia wolności, o możliwości podjęcia przez niego pracy i o odmowie podjęcia pracy przez powoda. (k. 25 akt sprawy o sygn. I C 3371/11).

Postanowieniem z dnia 7 maja 2012 r.. referendarz sądowy w Sądzie Okręgowym w Kielcach zwolnił powoda od opłaty sądowej od pozwu ponad kwotę 200 zł, w pozostałej części wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych oddalił (punkt 1), oddalił wniosek powoda o ustanowienie pełnomocnika z urzędu (punkt 2). Równocześnie wezwano powoda do uiszczenia kwoty 200 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu - w terminie 7 dni od daty doręczenia wezwania pod rygorem zwrotu pozwu (k. 27 akt sprawy o sygn. I C 3371/11).

Odpis postanowienia z dnia 7 maja 2012 r. wraz z wezwaniem do uiszczenia opłaty sądowej od pozwu w kwocie 200 zł został doręczony powodowi za pośrednictwem Dyrektora Aresztu Śledczego w W. w dniu 6 czerwca 2012 r. (k. 44 akt sprawy o sygn. I C 3371/11).

W odpowiedzi na powyższe wezwanie powód w piśmie z dnia 8 czerwca 2012 r. oświadczył, że nie posiada środków materialnych na uiszczenie opłaty od pozwu w kwocie 200 zł i ponownie wniósł o zwolnienie od obowiązku poniesienia z opłaty sądowej od pozwu, załączając zaświadczenie Dyrektora Aresztu Śledczego w W. z dnia 4 czerwca 2012 r. o swoim stanie zatrudnienia, stanie konta, kwocie zadłużenia i dokonanych zajęciach komorniczych (k. 39,40 akt sprawy o sygn. I C 3371/11).

Zarządzeniem z dnia 27 czerwca 2012 r. przewodniczący zarządził zwrócić pozew, wobec nie uzupełnienia w terminie 7 dni braków pozwu w postacie uiszczenia opłaty sądowej od pozwu w kwocie 200 zł (k. 46 akt sprawy o sygn. I C 3371/11).

W dniu 6 lipca 2012 r. powód wniósł zażalenie na powyższe zarządzenie o zwrocie pozwu, wskazując , że wezwanie do uzupełnienia braku formalnego było nieprawidłowe (k. 51 akt sprawy o sygn. I C 3371/11).

Zarządzeniem z dnia 11 lipca 2011 r. przewodniczący wezwał powoda do uiszczenia kwoty 800 zł tytułem opłaty od zażalenia – w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia zażalenia (k. 53 akt sprawy o sygn. I C 3371/11).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Skarga powoda jest nieuzasadniona.

Analiza akt sprawy I C 3371/11 nie prowadzi do wniosku, by doszło do przewlekłości postępowania w przedmiotowej sprawie.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 ze zm.) strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia.

Przepis art. 2 ust. 2 cyt. ustawy nakazuje by dla stwierdzenia czy doszło do przewlekłości postępowania w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Z przepisu tego wynika, iż badanie prawidłowości podjętych decyzji dokonywane jest jedynie w odniesieniu do tego, czy spowodowało to przewlekłość postępowania.

W orzecznictwie podkreśla się, że badaniu w trybie skargi na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki niedopuszczalna jest merytoryczna ocena rozstrzygnięć Sądu, czy były wadliwe z punktu widzenia prawa procesowego (por. postanowienie SN z dnia 22 listopada 2010 r., III SPP 22/10).

Sąd Najwyższy w postanowieniu dnia 22 kwietnia 2010 r. (III SPP 6/10) wyraził godne aprobaty stanowisko, że przewlekłość zachodzi wtedy, gdy okres ten przekracza rozsądne granice, przy uwzględnieniu terminowości i prawidłowości czynności podjętych przez sąd, charakteru sprawy, stopnia faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenia dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowania się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Wynik analizy postępowania Sądu Okręgowego z uwzględnieniem kryteriów wymienionych w art. 2 ust. 2 cyt. ustawy nie wykazuje, by w toku postępowania toczącego się pod sygn. akt I C 3371/11 doszło do uchybień, prowadzących do naruszenia prawa powoda do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w rozumieniu art. 2 ust. 1 cyt. ustawy.

Przedstawione czynności Sądu Okręgowego jednoznacznie wskazują, że były one podejmowane bez zwłoki. Ocenić je również trzeba jako celowe i prawidłowo podjęte.

Uznać należy, że rozpoznawanej sprawie przewodniczący niezwłocznie wydawał stosowne zarządzenia w przedmiocie uzupełnienia braków wnoszonych przez powoda pism procesowych, a w razie nie uzupełnienia tych braków wydał zarządzenie o zwrocie pozwu. Bez zbędnej zwłoki były rozpoznawane wnoszone przez powoda wnioski w przedmiocie zwolnienia od kosztów sadowych i ustanowienia pełnomocnika z urzędu. Sąd Okręgowy bez zbędnej zwłoki odniósł się procesowo do zażalenia powoda. Nie ma zatem mowy o opieszałości sądu.

Oznacza to, że nie zachodzą okoliczności o których mowa w art. 2 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym lub nadzorowanym przez prokuratora i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. z 2004 r. nr 179, poz. 1843).

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny uznał skargę powoda za nieuzasadnioną i oddalił ją na podstawie art. 12 ust. 1 cyt. ustawy.