Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Cz 356/13

POSTANOWIENIE

Dnia 25 kwietnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anatol Gul

Sędziowie: SO Piotr Rajczakowski

SO Aleksandra Żurawska

po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2013 r. w Świdnicy

na posiedzeniu niejawnym

zażalenia wierzyciela (...) Bank (...) S.A. we W.

na postanowienie Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 28 lutego 2013 r., sygn. akt I Co 127/13,

w sprawie przy udziale dłużniczki J. Ł.

o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu

p o s t a n a w i a:

I.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że nadać klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 6 marca 2012 r., wystawionemu przez (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W., na podstawie którego dłużniczka J. Ł. powinna zapłacić wierzycielowi kwotę 416,72 zł z tytułu umowy pożyczki nr (...) z dnia 10 czerwca 2009 r. wraz z kosztami i odsetkami liczonymi od kwot i terminów określonych w tytule oraz kwotę 67 zł tytułem kosztów postępowania,

II.  zasądzić od dłużniczki na rzecz wierzyciela 30 zł kosztów postępowania zażaleniowego.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 28 lutego 2013 r. Sąd Rejonowy oddalił wniosek wierzyciela (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wystawionemu przeciwko J. Ł.. W uzasadnieniu podniósł, że dłużniczka w § 3 umowy złożyła oświadczenie o poddaniu się egzekucji, wskazując, iż bank może wystąpić o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności najpóźniej do dnia 10 grudnia 2013 r. od dnia niewywiązania się z warunków umowy lub niewykonania obowiązku w przypadku odstąpienia od umowy. Na te okoliczności wnioskodawca nie przedstawił żadnego dowodu, poprzestając wyłącznie na oświadczeniu złożonym we wniosku, iż wierzytelność jest wymagalna, nie wskazując jednak nawet daty skutecznego odstąpienia od umowy. Wobec tego, z uwagi na brak wykazania przez wierzyciela daty odstąpienia lub daty niewywiązania się z warunków umowy, Sąd oddalił przedmiotowy wniosek.

W zażaleniu na powyższe postanowienie, wnosząc o jego zmianę i uwzględnienie wniosku, ewentualnie o uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania, wierzyciel podniósł, że w związku z faktem niewywiązania się przez pożyczkobiorcę z warunków umowy przez brak wpłat rozliczających, wystawił bankowy tytuł egzekucyjny, a następnie skierował do Sądu wniosek o nadanie temu tytułowi klauzuli wykonalności. Czynności tych dokonał po zakończeniu umowy oraz dacie zapadalności ostatniej raty, tj. po dniu 10 grudnia 2010 r., zatem ostateczny termin do wniesienia przedmiotowego wniosku został oznaczony datą niewymagającą skomplikowanych obliczeń i określony zgodnie z treścią umowy pożyczki jako 10 grudnia 2013 r. Skoro więc wniosek został złożony w 2012 r., to wierzyciel zachował termin wskazany w oświadczeniu dłużniczki o poddaniu się egzekucji. Wnioskodawca wskazał przy tym, że umowa pożyczki uległa rozwiązaniu na skutek upływu terminu, na jaki została zawarta. Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności został sporządzony i skierowany do Sądu po dniu zapadalności ostatniej raty, która jest jednocześnie datą zakończenia umowy, zatem roszczenia w żaden sposób nie można uznać za przedwczesne.

Sąd Okręgowy zważył:

Zażalenie podlegało uwzględnieniu. Warunkiem koniecznym do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego i sporządzenia wniosku o nadanie mu klauzuli wykonalności jest złożenie przez dłużnika pisemnego oświadczenia o poddaniu się egzekucji, które, zgodnie z art. 97 ust. 2 ustawy z dnia 29 października 1997 r. – Prawo Bankowe (Dz. U. z 2002 r., nr 72, poz. 665 ze zm.) powinno wskazywać kwotę zadłużenia, do której bank może wystawić bankowy tytuł egzekucyjny oraz termin, do którego bank może wystąpić o nadanie przedmiotowej klauzuli. W rozpoznawanej sprawie przesłanki te zostały spełnione, gdyż treść oświadczenia dłużnika odpowiada w/w ustawowym wymogom. W § 3 ust. 5 umowy pożyczki zawartej między stronami zawarto sformułowanie, iż bank będzie mógł wystąpić o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności w terminie do dnia 10 grudnia 2013 r. m. in. w przypadku niewywiązania się z warunków umowy (pkt a). Warunki spłaty zaciągniętej pożyczki zostały precyzyjnie ustalone przez strony w umowie. Zgodnie z § 1 umowy pożyczka została udzielona na okres od dnia 10 czerwca 2009 r. do dnia 10 grudnia 2010 r. włącznie (ust. 1), zaś jej spłata miała nastąpić w 18 miesięcznych ratach (ust. 5). Trzeba przy tym zauważyć, że roszczeniem wynikającym z umowy pożyczki jest zwrot pożyczki przez pożyczkobiorcę, a ostatecznym terminem wykonania tego zobowiązania jest termin płatności ostatniej raty. Termin ten wyznacza granicę czasową, do której najpóźniej świadczenie dłużnika powinno być spełnione. Po upływie tego terminu bank uzyskuje możliwość żądania od dłużnika wykonania zobowiązania, a dłużnik obowiązany jest to żądanie spełnić. Takie sformułowanie warunków umowy zapewnia sądowi możliwość kontroli rzeczywistego nastąpienia zdarzenia w postaci wymagalności roszczenia, od którego będzie liczyć się wspomniany termin, co wyłącza dowolność interpretacji tego faktu przez wierzyciela. Nie ulega przy tym wątpliwości, że bank może domagać się nadania klauzuli wystawionemu przez siebie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu również przed datą ustania wiążącego strony stosunku obligacyjnego. Formułując wymogi określone w powołanych wyżej przepisach ustawodawca nie nałożył bowiem na strony czynności bankowej obowiązku określenia terminu, od którego bank – wierzyciel będzie uprawniony do złożenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności. Istotne jest jedynie to, żeby należności objęte konkretnym bankowym tytułem egzekucyjnym były wymagalne w dacie jego wystawienia (art. 96 ust. 2 prawa bankowego). W ocenie Sądu, postanowienia umowy oraz analiza konkretnych okoliczności sprawy, dają podstawy do jednoznacznego ustalenia momentu, w którym roszczenie Banku stało się wymagalne. Skoro dłużniczka nie dotrzymała warunków zawartej umowy poprzez brak wpłat rozliczających, zaś termin ostatniej wpłaty raty przypadał na 10 grudnia 2010 r. i w tej dacie należność z tytułu udzielonej i nierozliczonej pożyczki stała się wymagalna, wierzyciel był uprawniony do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego i wystąpienia do Sądu z wnioskiem o nadanie temu tytułowi klauzuli wykonalności, co też uczynił przed upływem terminu wskazanego w oświadczeniu dłużniczki o poddaniu się egzekucji. Należy też podnieść, że obowiązujące przepisy regulujące wymagania, jakie musi spełniać bankowy tytuł egzekucyjny, przewidują jedynie umieszczenie na tym tytule wzmianki o wymagalności roszczenia, nie przewidują natomiast obowiązku podawania daty tej wymagalności, a tym bardziej dokumentów potwierdzających stan tej wymagalności. Wystawiony przez wierzyciela bankowy tytuł egzekucyjny wymogi te spełnia. Uwzględniając powyższe okoliczności należało więc przyjąć, że Sąd Rejonowy nietrafnie oddalił przedmiotowy wniosek, co musiało skutkować zmianą zaskarżonego postanowienia i nadaniem klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wystawionemu przez wnioskodawcę.

Natomiast, co należy zauważyć już tylko na marginesie, w razie zakwestionowania przez dłużniczkę z jakichkolwiek przyczyn obowiązków wynikających z tytułu, może ona poszukiwać ochrony swoich praw w drodze wytoczenia powództwa przeciwegzekucyjnego (art. 840 § 1 pkt 1 kpc).

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 1 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc i art. 13 § 2 kpc, orzekł jak w pkt. I postanowienia. Orzeczenie o kosztach postępowania zażaleniowego zostało oparte na przepisach art. 98 § 1 kpc w zw. z art. 391 § 1 kpc, art. 397 § 2 kpc i art. 13 § 2 kpc.