Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2012r.

Sąd Rejonowy w Opolu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2012r. w Opolu

sprawy z powództwa (...) Finanse Sp. z o.o. Sp. komandytowo - akcyjnej w P.

przeciwko B. Ś.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego B. Ś. na rzecz powoda (...) Finanse Sp. z o.o. Sp. komandytowo - akcyjnej w P. kwotę 1.335,01 zł (jeden tysiąc trzysta trzydzieści pięć i 01/100 złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15.10.2012r. do dnia zapłaty oraz kwotę 35 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania

II.  dalej idące powództwo oddala

III.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt I C 2813/12

UZASADNIENIE

Powód, (...) Finanse Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna w P., wniósł o zasądzenie od pozwanego B. Ś. kwoty 3.802,67 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W uzasadnieniu wskazał, iż zawarł z pozwanym umowę nr (...), przedmiotem której było udzielenie pożyczki oraz świadczenie usługi obsługi pożyczki w domu pozwanego. Z powodu opóźnień w spłatach powód naliczył pozwanemu odsetki za opóźnienie w kwocie 1.078,67 zł, zgodnie z postanowieniami umowy. Do dnia wniesienia pozwu pozwany spłacił 1.735 zł.

Pozwany nie wniósł odpowiedzi na pozew, ani żadnego pisma procesowego zawierającego jego stanowisko i nie brał udziału w rozprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

(...) Finanse Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w K. (przekształcona następnie w (...) Finanse Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. w P.) zawarła w dniu 27.08.2010r. z B. Ś. umowę pożyczki nr (...). Zgodnie z jej treścią pożyczkodawca udzielił pożyczki na następujących warunkach:

-

2.500,00 zł kwoty do wypłaty,

-

182,51 zł tytułem odsetek (oprocentowanie wedle stawki 18 % na rok),

-

137,50 zł tytułem opłaty przygotowawczej,

-

250,00 zł tytułem ubezpieczenia spłaty pożyczki,

-

1.388,99 zł tytułem opłaty dodatkowej, nazwanej przez powoda „opłatą za obsługę pożyczki w domu.

Łącznie jako kwotę pożyczki oznaczono kwotę 2.887,50 zł.

Zgodnie z treścią umowy łączne zobowiązanie pożyczkobiorca zobowiązany był do spłaty umówionej kwoty w 35 tygodniowych ratach, po 127,40 zł każda.

Dowód: umowa pożyczki, k. 5 akt, odpis z KRS, k. 7-10 akt

regulamin pożyczek gotówkowych, k. 11

Pozwany przestał spłacać w terminie zobowiązania wynikające z umowy pożyczki. Z tego powodu pismem z dnia 12.06.2012r. powód wypowiedział umowę pożyczki, z zachowaniem 30 – dniowego terminu wypowiedzenia.

Pozwany zapłacił łącznie na poczet należności wynikających z umowy kwotę 1.735zł.

Dowód : wypowiedzenie umowy, k. 6 akt,

okoliczności bezsporne

Sąd zważył co następuje :

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Bezsprzecznie istniał pomiędzy stronami niniejszego postępowania stosunek zobowiązaniowy, bowiem strony zawarły umowę pożyczki o określonej i ustalonej wyżej treści. Wykazana pozostała także kwota udzielonej pożyczki oraz ustalone w niej dodatkowe opłaty od zawartej umowy. Przyznana przez powoda była także okoliczność częściowego spłacenia przez pozwanego pożyczki.

Jednakże zdaniem sądu w niniejszej sprawie wyliczenie należności wynikającej z pożyczki pozostałej do zapłaty, w szczególności jej wysokość oraz składniki które wchodziłyby w jej zakres były niewłaściwe.

Po pierwsze wskazać należy, iż do umowy pożyczki gotówkowej oprócz przepisów kodeksu cywilnego, odpowiednie zastosowanie mają przepisy Ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 20.07.2001 r. (Dz. U. Nr 100 poz. 1081), zwanej dalej „ustawą”, a to z uwagi na datę zawarcia umowy. Zgodnie bowiem z dyspozycją art. 2 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę, na mocy której przedsiębiorca w zakresie swojej działalności, zwany dalej "kredytodawcą", udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi kredytu w jakiejkolwiek postaci. Zaś zgodnie z dyspozycją art. 2 ust. 2 za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki. W odniesieniu do powyższego do niniejszej sprawy zastosowanie mają więc przepisy ustawy o kredycie konsumenckim oraz przepisy kodeksu cywilnego. Natomiast zgodnie z art. 2 ust. 4 ww. ustawy konsumentem jest osoba fizyczna, która zawiera z przedsiębiorcą umowę w celu bezpośrednio niezwiązanym z działalnością gospodarcza. Bezsprzecznie więc do zawartych przez strony umów pożyczki zastosowanie miała wskazana wyżej ustawa.

Po drugie, jak już zostało wskazane wyżej, udzielona pozwanej kwota pożyczki wynikająca z umowy dołączonej do pozwu wynosiła 2.887,50 zł i była sumą kwoty do wypłaty określonej na 2.500 zł, składki ubezpieczeniowej wynoszącej 250 zł oraz kwoty 137,50 zł będącej opłatą przygotowawczą. Na wyliczoną na podstawie zawartej umowy pożyczki łączną sumę zobowiązania składała się także kwota 182,51 zł tytułem oprocentowania wedle stawki 18 % rocznie oraz opłata za pożyczkę w domu w wysokości 1.388,99 zł.

Zgodnie z treścią umowy pożyczki pożyczkodawca przekazał pożyczkobiorcy kwotę pożyczki pomniejszoną o opłatę przygotowawczą oraz składkę ubezpieczeniową, jednorazowo. Na podstawie pkt. 32 umowy pożyczki spłata rat pożyczki została zabezpieczona ubezpieczeniem grupowym na życie. Zgodnie z treścią umowy podpisanie umowy pożyczki przez pożyczkobiorcę jest wnioskiem o objęcie pożyczkobiorcy ubezpieczeniem na podstawie umowy zawartej pomiędzy Pożyczkodawcą a S. I. (...) Towarzystwo ubezpieczeń S.A, a także iż pożyczkobiorca wyznacza pożyczkodawcę jako uposażonego uprawnionego do odbioru świadczeń z tytułu ww. umowy ubezpieczenia, jako spłaty pozostałego do uregulowania łącznego zobowiązania wynikającego z zawartej umowy pożyczki, w wypadku zajścia zdarzenia objętego ubezpieczeniem.

Do zawartej pomiędzy stronami niniejszego postępowania umowy pożyczki gotówkowej zastosowanie miały przepisy ustawy o kredycie konsumenckim – odpowiednio art. 7 i 7 a ustawy. Zgodnie z dyspozycją art. 7 ustawy całkowity koszt kredytu oznacza wszystkie koszty wraz z odsetkami i innymi opłatami i prowizjami, które konsument jest zobowiązany zapłacić za kredyt, z wyjątkiem kosztów m.in. ustanowienia, zmiany oraz związanych z wygaśnięciem zabezpieczeń i ubezpieczenia, z wyjątkiem kosztów ubezpieczenia spłaty kredytu – wraz z oprocentowaniem i pozostałymi kosztami – na wypadek śmierci, inwalidztwa, choroby lub bezrobocia konsumenta. Zgodnie natomiast z dyspozycją art. 7a ustawy łączna kwota wszystkich opłat, prowizji oraz innych kosztów związanych z zawarciem umowy o kredyt konsumencki, z wyłączeniem udokumentowanych lub wynikających z innych przepisów prawa kosztów, związanych z ustanowieniem, zmianą lub wygaśnięciem zabezpieczeń i ubezpieczeń, nie może przekroczyć 5 % kwoty udzielonego kredytu konsumenckiego.

W niniejszej sprawie powód domagał się zasądzenia kwoty 3.802,67 zł tytułem niespłaconej pożyczki. Ocenie Sądu podlegała więc zasadność przedstawionego przez powoda wyliczenia dochodzonej kwoty.

Jednoznacznie z treści umowy pożyczki wynika, iż pomimo że faktycznie pozwanemu została wypłacona kwota 2.500 zł, to kwota pożyczki wyniosła 2.887,50 zł. Kwota pożyczki obejmowała bowiem koszty ubezpieczenia i opłaty przygotowawczej, które zostały potrącone. Sąd stoi na stanowisku, iż kwotą, od której należy obliczać 5 %, jest w niniejsze sprawie kwota kredytu brutto, obejmująca ubezpieczenie. Przeciwny pogląd powodowałby sztuczne zwiększanie kwoty brutto stanowiącej podstawę do wyliczenia 5 %.

Zgodnie z powyższym 5 % z kwoty 2.887,50 zł wynosi kwotę 144,75 zł, zatem opłata przygotowawcza ustalona w wysokości 137,50 zł nie przekracza ustawowej kwoty maksymalnej. W ramach tych kwot nie uwzględnia się odsetek, w zakresie których zgodzić się należało z poglądem wyrażonym w doktrynie, iż „zasadniczy koszt kredytu stanowią co do zasady odsetki z tytułu korzystania z udzielonego kapitału”. Literalna wykładnia komentowanej regulacji mogłaby prowadzić do wniosku, że one również objęte zostały jej dyspozycją. Niemniej jednak należy wskazać, iż regulacja dotycząca odsetek znajduje się w art. 359 § 2 ¹ - 2 ³ k.c., który odnosi się również do kredytów konsumenckich i który dopuszcza zastrzeganie odsetek do czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP. Z analizy przebiegu prac nad komentowaną ustawą wynika, że ustawodawca miał na celu ograniczenie dodatkowych kosztów występujących obok kosztu zasadniczego, jaki stanowią odsetki [zob. m.in. protokoły z posiedzeń Komisji sejmowej, dostępne na stronie www.sejm.gov.pl]. Podobny wniosek płynie z analizy projektów ustaw, przedłożonych do rozpatrzenia Komisji. Należy więc przyjąć, iż pojęcie kosztów, użyte w art. 7a u.k.k., nie obejmuje odsetek” (vide: R. D., R. M., W. K., komentarz, LEX/el 2006, Komentarz do art.7(a) ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U.01.100.1081), [w:] D. R., M. R., K. W., Komentarz do ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.05.157.1316), w zakresie zmian do ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U.01.100.108, Stan prawny: 2005.11.01, opublikowany w LEX).

W konkluzji więc, co do zasady, powód był uprawniony do dochodzenia tytułem niespłaconego zobowiązania kwoty przekazanej tytułem pożyczki, umówionych odsetek oraz należności z tytułu opłat za ubezpieczenie oraz przygotowawczej, tj. łącznie 2.887,50zł powiększonej o 182,50 zł. Pozostała część należności z tytułu obsługi pożyczki w domu przekraczała łączny limit przewidziany przepisami ustawy (vide ww. art. 7 a ustawy). Podkreślić należy, iż wskazana wyżej kwota, jako koszt poniesiony przez pożyczkobiorcę tytułem opłat, prowizji i innych kosztów, podlegają obniżeniu do limitu z art. 7a ustawy z mocy art. 58 § 3 k.c., regulującego skutki nieważnej czynności prawnej, która jest sprzeczna z prawem w części. Art. 58 § 3 k.c. stanowi bowiem, iż jeżeli nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części.

Łącznie zatem wysokość należnego powodowi zobowiązania z tytułu umowy pożyczki wyniosła 3.070,01 zł- wraz z odsetkami.

Sąd nie uwzględnił natomiast roszczenia o odsetki za opóźnienie z uwagi na treść art. 6 k.c. Powód w niniejszej sprawie nie wykazał (oprócz odwołania się na pkt 12 umowy) w jaki sposób wyliczył odsetki za opóźnienie. Na powodzie ciążył ciężar dowodowy w tym zakresie i rolą Sądu nie jest prowadzenie postępowania za powoda celem wykazania tej wysokości i sposobu wyliczenia należnych odsetek. Skoro nie dokonano ustaleń w jaki sposób pozwany spłacał pożyczkę i w jaki sposób należy liczyć prawidłowo odsetki za opóźnienie, powództwo w zakresie odsetek skapitalizowanych, czyli obliczonych przez powoda na kwotę 1.78,76 zł należało oddalić tym bardziej, iż skoro powód utrzymywał, że należność mu przysługująca obejmuje niezasadnie naliczoną dodatkową opłatę za obsługę pożyczki w domu, to z pewnością liczył odsetki od zawyżonej tym sposobem należności.

W konkluzji więc w ocenie sądu na uwzględnienie jako kwota zobowiązania zasługiwała z tytułu udzielonej pozwanemu pożyczki kwota wskazana w pkt I wyroku, przy uwzględnieniu dokonanych przez pozwanego wpłat. Skoro zatem pozwany zapłacił z tytułu pożyczki sumę 1.735 zł, sąd zasądził od niego na rzecz powoda kwotę 1.335,01 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa tj. od 5.03.2012 r. roku do dnia zapłaty. Rygor natychmiastowej wykonalności uzasadnia art. 339 kpc.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu, mimo biernej postawy pozwanego.

Rozstrzygnięcie o kosztach uzasadnia treść art. 100 k.p.c. przy uwzględnieniu stosunku w jakim powództwo zostało uwzględnione.