Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ca 66/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Dorota Twardowska

Sędziowie: SO Teresa Zawistowska

SO Arkadiusz Kuta /spr./

Protokolant: st. sekr. sąd. Danuta Gołębiewska

po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2013 r. w Elblągu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

przeciwko A. Z.

o wydanie

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w O.

z dnia 14 listopada 2012 r., sygn. akt I C 1004/12

1.  zmienia zaskarżony wyrok i oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz pozwanego A. Z. kwotę 48 zł (czterdzieści osiem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję.

Sygn. akt I Ca 66/13

UZASADNIENIE

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. zażądała nakazania A. Z. aby wydał gazomierz zainstalowany w budynku przy ulicy (...) w M. . W uzasadnieniu wskazano , że pozwany zawarł umowę na dostarczanie paliwa gazowego . Z uwagi na zadłużenie umowa ta została rozwiązana . Pozwanego bezskutecznie wzywano do zwrotu gazomierza .

A. Z. wniósł o oddalenie powództwa . Przyznał , że gazomierz jest własnością powoda i jest zamontowany w jego mieszkaniu . Podkreślał , że przyczyną nieuregulowania należności za dostarczany gaz były problemy finansowe powstałe bez jego winy .

Sąd Rejonowy w O. , wyrokiem z dnia 14 listopada 2012 roku nakazał pozwanemu wydanie powodowi gazomierza zainstalowanego w budynku przy ulicy (...) w M. oraz odstąpił od obciążania pozwanego kosztami procesu .

Ustalił Sąd pierwszej instancji , że w dniu 30 grudnia 2009 roku została zawarta umowa kompleksowa dostarczania paliwa gazowego numer (...) pomiędzy (...) S.A. z siedzibą w W. , a A. Z. . Spółka zobowiązała się dostarczać gaz ziemny do instalacji znajdującej się w lokalu położonym w M. przy ulicy (...) . W § 3 umowy ustalono , iż usługę dystrybucji paliwa gazowego wykonywać będzie Operator Systemu Dystrybucyjnego odpowiedzialny za ruch sieciowy w gazowym systemie dystrybucyjnym , bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu , eksploatację , konserwację , remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci dystrybucyjnej . Dla potrzeb przedmiotowej umowy operatorem systemu dystrybucyjnego miała być (...) Spółka z o.o. z siedzibą w G. . Obowiązkiem odbiorcy było terminowe regulowanie należności związanych z realizacją umowy kompleksowej oraz zapewnienie upoważnionym przedstawicielom operatora dostępu do gazomierza , instalacji gazowej i odbiorników gazowych , umożliwienie zdemontowania i wydania zainstalowanego u niego gazomierza w przypadku wstrzymania dostarczania paliwa gazowego oraz wygaśnięcia lub rozwiązania umowy z jakichkolwiek przyczyn .

Rozwiązanie umowy mogło nastąpić mogło za wypowiedzeniem z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia . W przypadku gdyby odbiorca zwlekał z zapłatą co najmniej miesiąc po upływie terminu płatności , pomimo uprzedniego powiadomienia go na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy i wyznaczeniu dodatkowego dwutygodniowego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności , sprzedawca mógł rozwiązać umowę z zachowaniem 7 dniowego okresu wypowiedzenia .

W marcu 2012 roku (...) S.A. wystawiło A. Z. fakturę za dostarczany gaz na kwotę 1931,10 zł. Pozwany nie zapłacił i wezwaniem z dnia 17 kwietnia 2012 roku sprzedawca wyznaczył mu dodatkowy dwutygodniowy termin płatności i poinformował o zamiarze wypowiedzenia umowy . A. Z. nie zapłacił tej kwoty i pismem z 8 czerwca 2012 roku (...) S.A. wypowiedziało umowę kompleksową dostarczania paliwa gazowego z zachowaniem siedmiodniowego terminu wypowiedzenia , licząc od dnia następnego po dniu , w którym doręczono oświadczenie . A. Z. pismo odebrał 11 czerwca 2012 roku .

Właścicielem gazomierza zamontowanego w mieszkaniu zajmowanym przez pozwanego w M. przy ul. (...) jest (...) Spółka (...) . Pismem z dnia 20 lipca 2012 roku powódka skierowała do pozwanego ostateczne wezwanie do wydania gazomierza nr (...) . A. Z. nie wydał gazomierza .

Sąd pierwszej instancji podkreślał , że istotne dla rozstrzygnięcia było to kto jest właścicielem rzeczy oraz czy osoba nią władająca ma do tego jakiekolwiek prawo . Brak zapłaty za dostarczony gaz był podstawą rozwiązania umowy na dostarczanie paliwa gazowego . Trudna sytuacja finansowa pozwanego i jego rodziny nie uzasadniała braku płatności . Ponadto powód nie był stroną umowy , gdyż pozwany zawarł ją ze sprzedawcą (...) S.A. , z którym to powoda łączyła umowa na usługę dystrybucji paliwa gazowego do lokalu pozwanego . Umowa dostarczania paliwa gazowego została rozwiązana , albowiem pozwany , pomimo wyznaczenia dodatkowego dwutygodniowego terminu nie uregulował zaległości . Jednocześnie zobowiązał się , że umożliwi zdemontowanie i wyda zainstalowany u niego gazomierz upoważnionym przedstawicielom operatora , czyli powoda , w przypadku wygaśnięcia lub rozwiązania z jakiejkolwiek przyczyny umowy kompleksowej .

Podstawowym uprawnieniem wynikającym z prawa własności jest prawo do korzystania z rzeczy z wyłączeniem innych osób . Ochronie tego prawa służy powództwo windykacyjne oparte na art. 222 k.c. , zgodnie z którym właściciel może żądać od osoby , która włada faktycznie jego rzeczą , ażeby rzecz została mu wydana , chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą . Pozwany wnosząc o oddalenie powództwa winien wykazać , że dysponuje tytułem prawnym do władania gazomierzem , ale tego nie uczynił i uczynić nie mógł .

Apelację od opisanego wyroku złożył A. Z. domagając się jego uchylenia w części rozstrzygającej o uwzględnieniu powództwa ( w rzeczywistości raczej zmiany i oddalenia powództwa – przyp. wł. ) . Argumentował skarżący , że wypowiedzenie umowy było bezskuteczne . Sąd pierwszej instancji oparł się na piśmie z dnia 8 czerwca 2012 roku , w którym złożono oświadczenie o wypowiedzeniu umowy numer (...) z dnia 31 grudnia 2010 roku . Umowa będąca przedmiotem postępowania zawarta została w dniu 30 grudnia 2009 roku i nosiła numer (...) .

Powodowa Spółka wniosła o oddalenie apelacji .

Sąd Okręgowy ustalił i zważył , co następuje :

Apelacja A. Z. okazała się trafna , zasadniczo z powodu okoliczności ujawnionych przez pozwanego w toku postępowania apelacyjnego , które czyniły chybionymi ustalenia odnośnie rozwiązania umowy numer (...) z dnia 30 grudnia 2009 roku o dostarczanie paliwa gazowego . Tym samym nie powstał po stronie pozwanego obowiązek z punktu III.1.3 ogólnych warunków umowy kompleksowej dostarczania paliwa gazowego , to jest powinność umożliwienia zdemontowania i wydania gazomierza upoważnionym przedstawicielom operatora , a przeciwnie – mógł on przeciwstawić żądaniu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. zarzut działania wbrew obowiązkom operatora systemu dystrybucyjnego .

Sąd odwoławczy ustala , że A. Z. związany był z (...) Spółką Akcyjną w W. ( dalej Spółka ) umową kompleksową dostarczania paliwa gazowego numer (...) zawartą w dniu 30 grudnia 2009 roku . Upoważniała ona pozwanego do poboru gazu w mieszkaniu numer (...) przy ulicy (...) w M. . Tam też znajduje się sporny gazomierz . Tymczasem w piśmie datowanym na 8 czerwca 2012 roku zawarto oświadczenie o wypowiedzeniu umowy numer (...) z dnia 31 grudnia 2010 roku ( dowód : umowa i oświadczenie o wypowiedzeniu karty 13 i 14 ) . Spółka uznała to wypowiedzenie za bezskuteczne i stanowisko swoje przedstawiła w piśmie z dnia 21 grudnia 2012 roku . Jednocześnie złożono pozwanemu „ poprawne ” oświadczenie o wypowiedzeniu umowy numer (...) , także datowane na 21 grudnia 2012 roku . Korzystając z zawartego tam oświadczenia o odwołaniu wypowiedzenia umowy pod warunkiem zawieszającym - zapłaty zaległych należności w wysokości 1.310,26 zł w terminie siedmiu dni , A. Z. dokonał w dniu 3 stycznia 2013 roku przelewu na rachunek Spółki kwoty 1.341,04 zł . W marcu 2013 roku Spółka doręczyła pozwanemu faktury „ za rok umowny od 1 kwietnia 2012 roku do 31 marca 2013 roku ” oraz prognozę na „ rok umowny od 1 kwietnia 2013 roku do 31 marca 2014 roku ” ( dowody – pisma Spółki z 21 grudnia 2012 roku , potwierdzenie przelewu i faktury dołączone do akt w toku rozprawy apelacyjnej ) .

W świetle poczynionych wyżej ustaleń za wykazane uznać można , że Spółkę i (...) nadal łączy umowa numer (...) z dnia 30 grudnia 2009 roku o dostarczanie paliwa gazowego , a podstawą rozliczania jest pobór paliwa na podstawie wskazań gazomierza , którego wydania domaga się (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. . Żądanie to byłoby zasadne w przypadku rozwiązania umowy na skutek jej skutecznego wypowiedzenia . Tymczasem oświadczenie tej treści zawarte w piśmie z 8 czerwca 2012 roku nie identyfikowało należycie umowy , która podlegać miała rozwiązaniu . Można było prowadzić postępowanie w kierunku ustalenia rzeczywistego rozumienia przez strony treści tego oświadczenia , w sposób właściwy dla dyrektywy z art. 65 § 2 k.c. ( oświadczenie woli mające adresata wykłada się tak jak umowę ) . Rzecz jednak w tym , że w mniemaniu strony , od której oświadczenie pochodziło , było ono bezskuteczne . Oświadczenie o wypowiedzeniu zawarte w piśmie z 21 grudnia 2012 roku zniweczył pozwany dokonując zapłaty . Spółka także stoi na gruncie związania umową skoro prowadzi rozliczenia dokumentowane fakturami o treści adekwatnej do przedmiotu kontraktu .

W konsekwencji powództwo o wydanie było bezzasadne . Żądanie skonstruowano zresztą wadliwie , w sposób uniemożliwiający w zasadzie jego skuteczne egzekwowanie . Nie określono cech indywidualnych windykowanej rzeczy ani miejsca gdzie nastąpić ma wydanie .

W tym stanie rzeczy , na mocy art. 386 § 1 k.p.c. , orzeczono jak w sentencji .

Na podstawie art. 98 §§ 1 i 2 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. zasądzono pozwanemu , który wygrał w drugiej instancji w całości , poniesione koszty postępowania apelacyjnego .