Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKo 33/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 kwietnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w II Wydziale Karnym w składzie

Przewodniczący

SSA Alina Kamińska (spr.)

Sędziowie

SSA Andrzej Ulitko

SSA Dariusz Czajkowski

Protokolant

Anna Tkaczyk

bez udziału stron

po rozpoznaniu sprawy R. S.

z wniosku pełnomocnika wnioskodawcy

w przedmiocie wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 07.04.2009r., sygn. akt II Ko 11/09

na podstawie art. 540§ 2 kpk w zw. z art. 547§2kpk

I.  wznawia w stosunku do R. S. postępowanie w sprawie
II Ko 11/09 zakończone wyrokiem Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 07.04.2009r.

II.  uchyla wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 07.04.2009r., sygn. akt II Ko 11/09 i przekazuje sprawę temu sądowi do ponownego rozpoznania.

III.  Kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 07.04.2009r. Sąd Okręgowy w Suwałkach w sprawie II Ko 11/09 na mocy art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 34, poz. 149 z późn. zm.) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy R. S. kwotę 6000 zł tytułem odszkodowania oraz kwotę 19000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, tj. łącznie kwotę 25000 zł wynikłą z wykonania wyroku Sądu Warszawskiego Okręgu Wojskowego w Rzeszowie z dnia 17.05.1982r., sygn. akt SOW 341/02, wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty. Kosztami postępowania obciążył Skarb Państwa.

Wyrok ten nie został zaskarżony i uprawomocnił się w dniu 14.04.2009r.

W dniu 26.02.2013r. wpłynął wniosek pełnomocnika wnioskodawcy, który wskazując na przepis art. 540§2 kpk żądał wznowienia postępowania wobec R. S., uchylenia wskazanego wyżej wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Suwałkach. W uzasadnieniu wniosku jego autor powołał się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 01.03.2011r. w sprawie P 21/09, stwierdzający niekonstytucyjność art. 8 ust. 1a ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, który to przepis był podstawą rozstrzygnięcia w przedmiocie dochodzonego przez wnioskodawcę odszkodowania i zadośćuczynienia za niesłuszne skazanie i wykonanie wobec niego kary pozbawienia wolności. Pełnomocnik wnioskodawcy wskazał także, że szkoda i krzywda, jakich doznał R. S. były wyższe, niż kwota 25000zł, jednak wnioskodawca ograniczył swoje pierwotne żądanie, dostosowując jego wysokość do obowiązującego ówcześnie prawa. Obecnie, w związku z utratą mocy obowiązującej przez wskazany przepis, ustawa lutowa nie zawiera ograniczenia kwotowego, co pozwala na przyznanie świadczenia adekwatnego do rzeczywiście poniesionej szkody i krzywdy.

W pisemnej odpowiedzi na powyższy wniosek o wznowienie Prokurator wniósł o jego uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Wniosek zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 540 § 2 kpk postępowanie wznawia się na korzyść strony, jeżeli Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą przepisu prawnego, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie. Sytuacja taka ma miejsce w przedmiotowej sprawie.

Wskazanym przez wnioskodawcę wyrokiem Trybunał Konstytucyjny stwierdził niekonstytucyjność art. 8 ust. 1a ustawy lutowej, który to przepis - co wynika z wyroku zapadłego w postępowaniu objętym wnioskiem o wznowienie postępowania - był podstawą rozstrzygnięcia w przedmiocie dochodzonego przez R. S. roszczenia o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne skazanie i wykonanie wobec niego kary pozbawienia wolności.

Jednocześnie z akt sprawy wynika, że wnioskodawca domagał się pierwotnie świadczenia w łącznej kwocie 300 tys. zł, ale ograniczył swoje żądanie świadom limitu kwotowego, jaki zawierał art. 8 ust. 1a ustawy lutowej.

Zważywszy zaś, że wyrok Sądu Okręgowego nie zawiera uzasadnienia, nie da się ustalić, czy w przypadku braku limitu z art. 8 ust.1a ustawy lutowej Sąd ten mógłby przyznać R. S. kwotę wyższą aniżeli przyjęta w wyroku, czy też zasądzona kwota rekompensuje w całości szkodę i krzywdę, jaką poniósł wnioskodawca.

Konkludując stwierdzić należy, że wskazane wyżej orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego przekłada się wprost na ocenę sytuacji procesowej R. S., a zatem zaistniała określona w art. 540§2 kpk podstawa do wznowienia postępowania, a w konsekwencji uchylenia wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Określenie należnego wnioskodawcy odszkodowania i zadośćuczynienia wymaga bowiem ponownego postępowania przed sądem meriti.

Z tych względów orzeczono jak na wstępie.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 639 kpk.

(...) (...)