Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 4 kwietnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Elblągu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Teresa Zawistowska

Sędziowie: SO Aleksandra Ratkowska (spr.)

SO Krzysztof Nowaczyński

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2013r. w Elblągu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. W.

przeciwko Polskiemu Związkowi Łowieckiemu w W.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Rejonowego w Ostródzie

z dnia 22 lutego 2013r., sygn. akt I C 102/13

p o s t a n a w i a:

uchylić zaskarżone postanowienie.

Sygn. akt I Cz 171/13

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 22 lutego 2013 roku Sąd Rejonowy w Ostródzie w sprawie z powództwa M. W. przeciwko Polskiemu Związkowi Łowieckiemu Ośrodkowi (...) P. o zapłatę zniósł postępowanie w zakresie dotkniętym nieważnością tj. począwszy od dnia 17 stycznia 2013r., odrzucił pozew i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 2.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazano, że zdolność sądową mają zgodnie z art.64§1 i 2 kpc osoby fizyczne, osoby prawne i organizacje społeczne dopuszczone do działania na podstawie obowiązujących przepisów, choćby nie posiadały osobowości prawnej. Do żadnej z tych kategorii nie należy Polski Związek Łowiecki Ośrodek (...) P. wskazany przez powoda jako pozwany w sprawie. Zgodnie z art.32 ust.2 i art.33 ust.2 ustawy z dnia 13 października 1995r. Prawo Łowieckie (Dz.U. z 2005r. Nr 127 poz.1066 ze zm.) jedynie Polski Związek Łowiecki oraz koła łowieckie posiadają osobowość prawną. Brak zdolności sądowej jest brakiem , który powoduje niemożność sanowania zdolności sądowej w trybie art.70 kpc, gdyż nie można uzyskać osobowości prawnej ani stać się organizacją społeczną, o której mowa w art.64§2 kpc. Sąd Najwyższy w uchwale z 19 kwietnia 2001r. III CZP 10/2001 (OSNC 2001/10/147) podkreślił, że brak zdolności sądowej, o której mowa w powołanym przepisie, odnosi się do podmiotu będącego stroną procesową. Konieczną zatem przesłanką uzupełnienia tego braku jest zachowanie tożsamości stron, a więc zachowanie takiego stanu rzeczy, w którym zarówno przed uzupełnieniem, jak i po uzupełnieniu braku zdolności sądowej stroną pozostaje ten sam podmiot. Tak nie mogło stać się w sprawie niniejszej z uwagi na nieusuwalny pierwotny brak zdolności sądowej, wobec czego pozew należało odrzucić na podstawie art.199§1 pkt 3 kpc). Niczego w tym przedmiocie nie zmieniało to, iż w zażaleniu na postanowienie z 11 lutego 2013r. pełnomocnik powoda „wprowadził” w miejsce pozwanego zupełnie inny podmiot, mający zdolność sądową; czynności tej nie można było potraktować jako uściślenie oznaczenia strony pozwanej.

Konsekwencją odrzucenia pozwu było zniesienie postępowania w zakresie, w jakim jest ono dotknięte brakami, tj. od dnia 17 stycznia 2012r. (art.71 kpc).

O kosztach orzeczono na podstawie art.98 i 99 kpc zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

W zażaleniu na powyższe postanowienie powód domagał się jego uchylenia w całości i zasądzenia na jego rzecz kosztów postępowania zażaleniowego.

Skarżący zarzucił nieuzasadnione zastosowanie normy art.71 kpc w zw. z art.199§1 pkt 3 i § 2 kpc oraz art.98 i 99 kpc.

Podniósł, iż stanowisko Sądu I instancji o oznaczeniu jako strony pozwanej Ośrodka (...) w P. jest błędne. Powód konsekwentnie jako stronę pozwaną wskazywał Polski Związek Łowiecki. Wprawdzie jako adres pozwanego określił Ośrodek (...) w P., ale jedynie jako placówkę znajdującą się w strukturze organizacyjnej z którą prowadzona była korespondencja. Podkreślono, iż powód, na którym ciąży obowiązek oznaczenia strony pozwanej, może uściślić jej oznaczenie, jeżeli nie prowadzi ono do naruszenia tożsamości stron, a mylne oznaczenie (adresu) w pozwie nie daje podstaw do odrzucenia pozwu, gdyż z przebiegu procesu widocznej jest, kogo powód miał właściwie zamiar pozwać (wyrok SN z 13 czerwca 1980r., IV CR 182/80, OSNC 1981, nr 2-2, poz.30; wyrok SN z 22 czerwca 2006r. V CSK 139/06, Lex nr 196953). Zdaniem skarżącego w piśmie z dnia 11 lutego 2013r. doszło do uściślenia oznaczenia pozwanego. Ponadto, o ile Sąd Rejonowy w dalszym ciągu miał wątpliwości co do oznaczenia strony pozwanej, powinien w oparciu o art.70§1 kpc w zw. z art.130§1 kpc wezwać do uzupełnienia braków pozwu (por.wyrok SN z 18 marca 2010r., V CNP 79/09, Lex nr 603895, postanowienie SN z 11 kwietnia 1968r. II CR 59/68, Lex nr 6312). Skarżący wskazał jednocześnie, iż o prawidłowym określeniu strony pozwanej świadczą pośrednio pełnomocnictwa udzielone pełnomocnikowi procesowemu pozwanego udzielone przez Polski Związek Łowiecki. Podkreślił również, iż Sąd Rejonowy niekonsekwentnie zasądził koszty procesu na rzecz Polskiego Związku Łowieckiego.

Pozwany wniósł o oddalenie zażalenia i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania zażaleniowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie zasługiwało na uwzględnienie, ponieważ stanowiące jego podstawę zarzuty wymagały podzielenia.

Nie budziło wątpliwości i sporu to, iż zgodnie z art.32 ust.2 i art.33 ust.2 ustawy z dnia 13 października 1995r. Prawo łowieckie (Dz.U. z 2005r. Nr 127, poz.1066 ze zm.) osobowość prawną mają jedynie Polski Związek Łowiecki oraz koła łowieckie, jednakże w okolicznościach sprawy nie sposób uznać, iż powód pozwał inny podmiot niż Polski Związek Łowiecki, mimo określenia w pozwie strony pozwanej jako „Polski Związek Łowiecki Ośrodek (...) >G.< P.. Na pierwszym planie wskazano bowiem jako pozwanego właśnie Polski Związek Łowiecki (który też podjął obronę w sprawie), dookreślając jedynie jednostkę organizacyjną pozwanego, na adres której prowadzono korespondencję przedsądową. Bezpodstawnie przy tym Sąd Rejonowy odmówił powodowi uprawnienia do uściślenia określenia pozwanego zgodnie z treścią pisma procesowego z 11 lutego 2013r. W judykaturze i piśmiennictwie uznaje się, iż powód, na którym ciąży obowiązek oznaczenia strony pozwanej, może uściślić jej oznaczenie, jeżeli nie prowadzi ono do naruszenia tożsamości stron (por.postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2004r., I CK 342/03 i z dnia 24 września 2004r., I CK 131/04), a nawet mylne oznaczenie w pozwie strony pozwanej nie daje samo przez się podstawy do odrzucenia pozwu, gdy z przebiegu procesu widoczne jest kogo powód miał właściwie pozwać (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 27 września 1947r., CI 883/46, PN 1948/9-10/s.313). W okolicznościach sprawy nie można podzielić stanowiska Sądu Rejonowego co do tego, iż powód usiłował dokonać podmiotowego przekształcenia powództwa (por. teza wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 1980r., IV CR 182/80, OSNC 1981/2-3/30: „Podmiotowe przekształcenie powództwa staje się aktualne dopiero wówczas, gdy wady w wyznaczeniu przez powoda podmiotowych granic procesu nie można naprawić w drodze sprostowania oznaczenia stron”). Ponadto skarżący nie bez racji powołał się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2010r. V CNP 79/09 (lex nr 603895), w którym stwierdzono: „Zgodnie z art.126§1 pkt 1 i §2 kpc prawidłowe oznaczenie stron procesu jest obowiązkiem powoda, który w pozwie powinien wskazać ich imiona i nazwiska lub nazwy oraz oznaczyć miejsce zamieszkania bądź siedziby. Nie ulega jednak wątpliwości, iż w sytuacji, kiedy istnieją jakiekolwiek wątpliwości w tym względzie, sąd powinien sprawdzić wskazane przez powoda dane, aby ustalić prawdziwą tożsamość stron”. Warunek utrzymania tożsamości uznać należało za spełniony w sytuacji, gdy z przebiegu postępowania i podejmowanych w nim czynności jego uczestników jasno wynika, iż chodziło cały czas o tego samego pozwanego – Polski Związek Łowiecki z dodatkowym wskazaniem wchodzącej w jego struktury placówki. Reasumując, nie można było uznać za Sądem Rejonowym, iż w sprawie zaistniał wypadek wystąpienia braku zdolności sądowej pozwanego i to tego rodzaju, iż nie ma możności jego sanowania w trybie art.70 kpc. Tym samym brak było podstaw do odrzucenia pozwu na podstawie art.199§1 pkt 3 i § 2 kpc , zniesienia postępowania na podstawie art.71 kpc oraz wydania będącego konsekwencją tych rozstrzygnięć orzeczenia o kosztach procesu.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 386§1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 kpc Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.