Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 marca 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący SSO Adam Maciński

Protokolant Robert Purchalak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 marca 2013 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa A. M.

przeciwko (...) S.A. w L.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  przyznaje ze środków Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego we Wrocławiu na rzecz adwokat S. P. kwotę 7.200 zł wraz z należnym podatkiem VAT w kwocie 1.656 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu;

III.  nie obciąża powódki kosztami procesu;

IV.  brakującymi kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa – Sąd Okręgowy we Wrocławiu

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 31 grudnia 2010 r., sprecyzowanym w piśmie z 22 marca 2011 r. (k. 54 i n.) skierowanym przeciwko (...) S.A. w L., powódka A. M. domagała się zasądzenia na jej rzecz: 1) kwoty 294.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku z zakażeniem gronkowcem złocistym w pozwanym szpitalu i utratą prawego oka w wyniku zakażenia gronkowcem złocistym, 2) kwoty 6.000 zł tytułem odszkodowania za wszelkie poniesione w związku z tym koszty leczenia, a także 3) ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej na przyszłość za dalsze skutki będące następstwem zakażenia gronkowcem złocistym w trakcie jej pobytu w szpitalu. Uzasadniając swoje stanowisko powódka A. M. wskazała, iż w okresie od 23 października 2006 r. do 6 listopada 2006 r. była pacjentką Oddziału (...) S.A. w L. i wówczas została zakażona gronkowcem złocistym. Powódka argumentowała, że po zakończeniu pobytu w pozwanym szpitalu wykonała badania mikrobiologiczne, które wykazały, że została zarażona gronkowcem złocistym. Powódka podała, że zakażenie to z kolei skutkowało trzyletnim leczeniem, związanym z licznymi konsultacjami specjalistycznymi, badaniami, operacjami, zakończonym usunięciem gałki ocznej oraz poddaniem się operacji na drugie oko. Powódka A. M. podniosła, że proces jej leczenia nie uległ jeszcze zakończeniu i znajduje się wciąż pod stałą kontrolą i obserwacją okulistyczną obejmującą lewe oko. Uzasadniając kwotę żądanego zadośćuczynienia powódka powołała się na rozmiar doznanej krzywdy, a zwłaszcza trwały uszczerbek na zdrowiu w związku z utratą oka, stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, ilość pobytów i okres spędzonych w różnych szpitalach, bolesność i długotrwałość zabiegów, dokonane operacje, koniczne dodatkowe leczenie i stale utrzymujący się ból. Powódka podkreśliła, że z powyższym w ścisłym związku pozostaje także towarzyszące jej ciągłe poczucie nieprzydatności, bezradności życiowej, skrępowania, żalu z powodu zmniejszonych widoków powodzenia na przyszłość, a także ograniczone możliwości opieki nad niepełnosprawnym synem, uczucie lęku, depresji i bezradności.

W odpowiedzi na pozew (k. 97 i n.) strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa. Ustosunkowując się do żądania pozwu strona pozwana podała, że z uwagi na ciężki stan oka powódki przy przyjęciu do szpitala w 2006 r., powódka najprawdopodobniej była już wówczas zarażona gronkowcem przed przyjęciem na oddział pozwanego szpitala. Zarzucono przy tym, że gronkowiec złocisty metycyclino – wrażliwy nie jest szczepem szpitalnym i często pacjenci są nosicielami tej bakterii. Ponadto strona pozwana zarzuciła, że powódka już po pierwszej hospitalizacji u pozwanego, a przed zdiagnozowaniem zakażenia gronkowcem leczyła się również w innych ośrodkach zdrowia. Strona pozwana zapewniła nadto, że w placówkach pozwanego stosuje się rygory przestrzegania higieny i sterylizacji zapewniające jałowość procedur higienicznych związanych z wykonywanymi zabiegami medycznymi.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W okresie od sierpnia do października 2006 r. powódka A. M. była leczona ambulatoryjnie z powodu początkowo erozji, a następnie owrzodzenia rogówki oka prawego. W leczeniu zastosowano miejscowo antybiotyki i leki przyśpieszające regeneracje rogówki oka prawego. Mimo braku efektu terapeutycznego nie wykonano badań bakteriologicznych ani mykologicznych.

W dniu 23 października 2006 r. w trakcie wizyty u lekarza okulisty w przychodni rejonowej u powódki A. M. stwierdzono wysokie ciśnienie śródgałkowe i w związku z tym skierowano ją do szpitala – (...) S.A. w L..

Przy przyjęciu na Oddział (...) w/w szpitala u powódki stwierdzono wysokie ciśnienie śródgałkowe oka prawego – 60 mmg, ciężkie zapalenie rogówki z zajęciem błony naczyniowej przedniego odcinka i znacznie obniżoną ostrością wzroku. W okresie od 23 października 2006 r. do 6 listopada 2006 r. w trakcie pobytu w pozwanym szpitalu u powódki zastosowano intensywne leczenie przeciwwirusowe antybiotykami miejscowo. W dniu 6 listopada 2006 r. uzyskując mierną poprawę stanu miejscowego, względną normalizację ciśnienia śródgałkowego i poprawę stanu rogówki wypisano powódkę A. M. do domu z zaleceniem stosowania leków i kontroli okulistycznej.

( Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu okulistyki E. G. (1), k. 187, 197; karta informacyjna leczenia szpitalnego (...) S.A. w L. z 7 listopada 2006 r., k. 15-16; zeznania świadka J. G., k. 139-141; przesłuchanie powódki A. M., k. 180-182 (e-protokół)

Po wypisaniu z pozwanego szpitala powódka przez cały czas odczuwała dolegliwości bólowe oka, pomimo stosowanego leczenia. W związku z tym w grudniu 2006 r. powódka zgłosiła się do (...) Centrum (...) we W. gdzie również podjęto terapię zachowawczą. Powódkę skierowano wówczas do Kliniki (...) we W., w której po raz pierwszy po 6 miesiącach leczenia pobrano u niej wymaz z oka prawego. Nie poszerzono wówczas panelu badania mikrobiologicznego o wymaz z oka lewego, z gardła i nosa. W badaniu wykonanym w dniu 19 stycznia 2007 r. wyhodowano gronkowca złocistego metycylino wrażliwego na wszystkie antybiotyki stosowane w leczeniu pacjentki.

W okresie od 26 maja 2008 r. do 30 maja 2008 r. powódka ponownie była hospitalizowana w pozwanym szpitalu z powodu zapalenia rogówki oka prawego. W wyniku zastosowanego leczenia uzyskano mierną poprawę stanu miejscowego i subiektywne przejaśnienie widzenia. Powódka została wypisana do domu z zaleceniem stosowania leków, kontroli okulistycznej i konsultacji w ośrodku okulistycznym w aspekcie możliwości przeszczepu rogówki.

W okresie od 25 czerwca 2008 r. do 28 czerwca 2008 r. powódka była hospitalizowana w (...) Szpitalu (...) w K., natomiast w okresach od 10 stycznia 2009 r. do 20 stycznia 2009 r., 11 lutego 2009 r. do 17 marca 2009 r. i od 28 kwietnia 2009 r. do 30 kwietnia 2009 r. powódka A. M. była hospitalizowana w SPZOZ (...) Centrum Medycznym w P. z rozpoznaniem perforacji wrzodu rogówki oka prawego, bielma unaczynionego rogówki oka i stanu po zapaleniu rogówki oka prawego, a także zaćmy oka lewego, nadwzroczności oka lewego i oczopląsu. Z powodu braku poprawy u powódki kilkakrotnie naszywano na rogówkę błonę owodniową i spojówkę na rogówkę oka prawego. Nie uzyskano poprawy i mimo intensywnego leczenia nastąpiła perforacja wrzodu rogówki, na skutek czego w dniu 29 kwietnia 2009 r. dokonano zabiegu ewisceracji gałki ocznej polegającego na usunięcia wnętrza gałki ocznej prawej i wszczepieniu protezy gałki ocznej.

( Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu okulistyki E. G. (1), k. 187, 197; karta informacyjna leczenia szpitalnego (...) S.A. w L. z 4 czerwca 2008 r., k. 13-14, 62; wyniki badan mikrobiologicznych, k. 17, 61; karty informacyjne leczenia szpitalnego (...) Centrum Medycznego w P. z 20 stycznia 2009 r., 12 lutego 2009 r., 17 marca 2009 r., 30 kwietnia 2009 r., k. 9-12, 76—79; karta wypisowa, k. 63; skierowanie do szpitala, k. 64; historia choroby, k. 65-67; dokumentacja medyczna, k. 68-75, 80-84; faktury VAT, k. 85-88; zestawienie pacjentów, k. 149-150; przesłuchanie powódki A. M., k. 180-182 (e-protokół)

Aktualnie u powódki rozpoznano stan po ewisceracji gałki ocznej prawej z powodu pęknięcia wrzodu rogówki. W związku z doznanym na skutek tego uszczerbkiem na zdrowiu powódka została zaliczona do osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym.

U powódki rozpoznano ponadto rzekomosoczewkowość oka lewego. W 2009 r. u powódki wykonano usunięcia zaćmy oka lewego z implantacją sztucznej soczewki, bez powikłań. Powódka okiem lewym widzi dobrze. Wykonano diagnostykę jaskry oka lewego, nie potwierdzono choroby. Powódka nie stosuje żadnych kropli do oka lewego. Pozostaje pod stałą opieką okulistyczną.

( Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu okulistyki E. G. (1), k. 187, 197; orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z 22 września 2009 r., k. 8; przesłuchanie powódki A. M., k. 180-182 (e-protokół)

Do zakażenia powódki gronkowcem złocistym nie doszło na Oddziale (...) Centrum (...) w L. podczas jej pobytu w dniach od 23 października 2006 r. do 6 listopada 2006 r.

Powódka zanim trafiła do Oddziału (...) w (...) Centrum (...) była leczona ambulatoryjnie przez 3 miesiące antybiotykami.

Gronkowiec złocisty stanowi saprofityczną (niechorobotwórczą) florę bakteryjną dużej populacji. Powódka prawdopodobnie jest jego nosicielem. Bakteria ta jest na skórze w nosie i gardle oraz nie stanowi zagrożenia chorobowego w stanie zdrowia w warunkach normalnej odporności. Bakterie te są wrażliwe na antybiotyki co zostało potwierdzone w badaniu bakteriologicznym wymazu oka prawego z dniu 17 stycznia 2007 r. w przeciwieństwie do szczepów szpitalnych odpornych na antybiotyki. Nie wykonano u powódki wymazów z nosa i gardła. Brak efektu leczniczego na początku choroby podczas leczenia ambulatoryjnego przez 2 miesiące, również mógł świadczyć o możliwości zakażenia grzybiczego.

( Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu okulistyki E. G. (1), k. 187, 197 )

Reżim higieniczno-sanitarny na oddziałach (...) (operacyjnych) jest rygorystycznie przestrzegany. Inspekcje sanitarne w Oddziale (...) Centrum (...) nie wykazały obecności gronkowca złocistego. Nie zaobserwowano także innych zachorowań w okresie hospitalizacji powódki.

( Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu okulistyki E. G. (1), k. 187, 197; protokół kontroli sanitarnej wraz z załącznikiem, k. 120-135 )

W dniu 24 marca 2010 r. powódka A. M. zgłosiła stronie pozwanej (...) S.A. w L. oraz Towarzystwu (...) w L. roszczenie zapłaty zadośćuczynienia i odszkodowania w łącznej kwocie 300.000 zł w związku z zakażeniem gronkowcem złocistym w okresie od 23 października 2006 r. do 6 listopada 2006 r. i niepełnosprawnością związaną z utratą jednego oka. Strona pozwana oraz jej ubezpieczyciel odmówili powódce w całości wypłaty świadczenia kwestionując co do zasady swoją odpowiedzialność za szkodę.

( Dowód: pisma z dnia 16 grudnia 2010 r., k. 6-7; oświadczenie z 25 października 2010 r., k. 17a; pisma powódki z 24 marca 2010 r. i 25 października 2010 r., k. 18-19 )

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Okolicznościami niespornymi w sprawie były: pobyt powódki A. M. w pozwanym szpitalu – (...) S.A. w L. w okresie od 23 października 2006 r. do 6 listopada 2006 r., zdiagnozowanie u powódki w dniu 19 stycznia 2007 r. w wymazie pobranym z prawego oka bakterii gronkowca złocistego oraz problemy zdrowotne powódki związane ze wzrokiem w okresie od 2006 r. do 2009 r., skutkujące licznymi konsultacjami specjalistycznymi, pobytami w szpitalach, operacjami, zakończone ostatecznie usunięciem gałki ocznej oka prawego oraz wyleczeniem oka lewego. Aktualnie u powódki rozpoznano stan po ewisceracji gałki ocznej prawej z powodu pęknięcia wrzodu rogówki. W związku z doznanym na skutek tego uszczerbkiem na zdrowiu powódka została zaliczona do osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym. W rozpoznawanej sprawie okolicznością sporną była odpowiedzialność strony pozwanej za doznany przez powódkę uszczerbek na zdrowiu związany z usunięciem prawego oka, a w szczególności czy do zakażenia bakterią gronkowca złocistego doszło w pozwanym szpitalu, a także czy do powikłań i ewisceracji gałki ocznej prawej u powódki doszło na skutek zarażenia gronkowcem złocistym.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało w ocenie Sądu, że między doznanym przez powódkę uszczerbkiem na zdrowiu związanym z utratą prawego oka, a pobytem powódki w pozwanym szpitalu w 2006 r. nie istnieje adekwatny związek przyczynowy, o jakim stanowi art. 361 § 1 k.c. Zgodnie z tym przepisem zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Artykuł 361 § 1 k.c., ogranicza odpowiedzialność cywilną tylko do niektórych następstw zdarzeń stanowiących jej podstawę. Rozwiązanie to, dające wyraz teorii określanej w literaturze jako adekwatny związek przyczynowy, opiera się na podziale następstw mieszczących się w ramach przyczynowości ogólnej według kryterium, które stanowi ocena, czy następstwo to odpowiada zdarzeniu, jakie je wywołało, czy też stanowi względem niego coś niezwykłego, nadzwyczajnego. Stosownie do art. 361 § 1 k.c. adekwatnymi są normalne następstwa działania lub zaniechania, z których szkoda wynikła. Normalnymi następstwami zdarzenia, z którego wynikła szkoda, są następstwa, jakie tego rodzaju zdarzenie jest w ogóle w stanie wywołać i w zwyczajnym biegu rzeczy, a nie tylko na skutek szczególnego zbiegu okoliczności, natomiast anormalne jest następstwo, gdy doszło do niego z powodu zdarzenia niezwykłego, nienormalnego, niemieszczącego się w granicach doświadczenia życiowego, na skutek nadzwyczajnego zbiegu okoliczności, którego przeciętnie nie bierze się w rachubę (orzeczenia SN z dnia: 21 stycznia 1946 r., OSN 1945-46, poz. 27, OSN 1954, poz. 2; 30 kwietnia 1956 r., OSN 1957, poz. 48; 21 czerwca 1960 r., OSN 1962, poz. 84; 12 grudnia 1961 r., OSNCP 1963, poz. 201; orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 11.12.2007 r., I ACa 901/07, LEX 466429).

Dokonane ustalenia faktyczne, Sąd poczynił przede wszystkim na podstawie opinii biegłego sądowego z zakresu okulistyki E. G. (1) sporządzonej w dniu 4 października 2012 r. Opinia ta została sporządzona przez osobę kompetentną, mającą szeroką wiedzę i doświadczenie zawodowe z dziedziny okulistyki. Podkreślić należy, że powódka nie wnosiła żadnych zarzutów do powyższej opinii. Biegła w opinii jednoznacznie stwierdziła, że do zakażenia powódki gronkowcem złocistym nie doszło na Oddziale (...) Centrum (...) w L. podczas jej pobytu w dniach od 23 października 2006 r. do 6 listopada 2006 r. Biegła wskazała przy tym, że powódka A. M. zanim trafiła do Oddziału (...) Centrum (...) w L. była leczona ambulatoryjnie przez 3 miesiące antybiotykami, co świadczy o tym, że już wówczas mogła u niej występować w/w bateria powodując proces chorobowy.

Dokonując rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie Sąd miał ponadto na uwadze, że wyhodowane u powódki bakterie gronkowca złocistego były wrażliwe na wszystkie antybiotyki stosowane w leczeniu powódki, co zostało potwierdzone w badaniu bakteriologicznym wymazu oka prawego z dniu 17 stycznia 2007 r. Bakterie te nie stanowiły zatem przyczyny stanu chorobowego, a także nie były to szczepy szpitalne w/w bakterii odporne na antybiotyki, a tylko wówczas można by uznać ze znacznym prawdopodobieństwem, że do zakażenia powódki doszło w trakcie pobytu w pozwanym szpitalu. Biegła sądowa wyjaśniła, że gronkowiec złocisty stanowi saprofityczną (niechorobotwórczą) florę bakteryjną dużej populacji. Powódka prawdopodobnie była jego nosicielem jeszcze przed przyjęciem do pozwanego szpitala. Wyhodowana u powódki bakteria gronkowca złocistego metycylino-wrażliwego obecna na skórze w nosie i gardle u części populacji nie stanowi zagrożenia chorobowego w stanie zdrowia w warunkach normalnej odporności.

Oddalając żądanie pozwu Sąd, na podstawie dowodu w postaci protokołu kontroli sanitarnej wraz z załącznikiem (k. 120-135) i opinii biegłej sądowej, która w tym zakresie dokonała konsultacji z bakteriologami stwierdził nadto, że reżim higieniczno-sanitarny na oddziałach (...) (operacyjnych) jest rygorystycznie przestrzegany. Inspekcje sanitarne w Oddziale (...) Centrum (...) nie wykazały zaś obecności w analizowanym okresie gronkowca złocistego, jak również nie zaobserwowano także innych zachorowań w okresie hospitalizacji powódki. Powyższe okoliczności także przemawiały za oddaleniem powództwa.

Z opinii biegłej sądowej oraz znajdującej się w aktach sprawy dokumentacji medycznej wynika przy tym, że w trakcie leczenia powódki nie wykonano u niej wymazów z nosa i gardła. Brak efektu leczniczego na początku choroby podczas leczenia ambulatoryjnego przez 2 miesiące, również mógł świadczyć o możliwości zakażenia grzybiczego. Biorąc pod uwagę powyższe należało zatem stwierdzić, że wbrew twierdzeniom powódki przyczyną powikłań w prawym oku, które ostatecznie skutkowały usunięciem gałki ocznej nie były stwierdzone u niej bakterie gronkowca złocistego. Sąd miał przy tym na uwadze, że pomiędzy zdiagnozowaniem gronkowca złocistego a operacją usunięcia gałki ocznej minął znaczny okres czasu a powódka w tym okresie leczyła się w innych ośrodkach zdrowia, gdzie jako etiologię choroby nie podawano zakażenia bakterią gronkowca złocistego lecz inne przyczyny i objawy, w tym zapalenie rogówki oka prawego, bielmo unaczynione rogówki oka, zaćma oka lewego, nadwzroczności oka lewego, oczopląs i rzekomosoczewkowość. Przyczyny i objawy choroby były zatem zdecydowanie bardziej złożone i wystąpiły wcześniej niż wskazywała na to powódka powołując się w trakcie postępowania sądowego wyłącznie na zakażenie bakteriami gronkowca złocistego jako przyczynę jej problemów zdrowotnych i obecną niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym.

W związku z powyższym Sąd uznał, że powódka nie wykazała, a na niej spoczywał ciężar dowodu stosownie do art. 6 k.c., że w (...) Centrum (...) w L. została zarażona gronkowcem złocistym i na skutek tego doszło do powikłań skutkujących utratą przez nią wzroku w prawym oku. W związku z tym Sąd oddalił w całości powództwo, jak w pkt I wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w punkcie III wyroku znalazło oparcie w brzmieniu art. 102 k.p.c. Sąd mając na uwadze trudną sytuację życiową i majątkową powódki, a także jej obecną sytuację zdrowotną postanowił nie obciążać jej kosztami procesu na rzecz strony pozwanej.

O kosztach sądowych w punkcie IV wyroku orzeczono w oparciu o art. art. 113 ust. 1 a contrario ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. W sytuacji gdy powódka została zwolniona od kosztów a następnie sprawę przegrała, brakującymi kosztami w tym zakresie obciąża się Skarb Państwa. Brak jest bowiem podstaw do obciążenia owymi kosztami przeciwnika. Z tych samych względów Sąd przyznał ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego we Wrocławiu na rzecz pełnomocnika powódki kwotę 7.200 zł powiększoną o należny podatek VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu, o czym orzeczono jak w punkcie II wyroku.