Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2013 roku

Sąd Okręgowy w Legnicy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2013 roku w Legnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa D. K. i E. K.

przeciwko stronie pozwanej (...) S.A.

w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Jaworze

z dnia 29 listopada 2012 roku

sygn. akt I C160/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  w punkcie III zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powódki D. K. dalszą kwotę 6.000 zł (sześć tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od 11 sierpnia 2011 roku, oddalając dalej idące powództwa,

2.  w punkcie V zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki D. K. kwotę 1.245, 53 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

3.  w punktach VII i IX nakazane powódce i stronie pozwanej do uiszczenia koszty sądowe tytułem zwrotu wydatków określa na kwoty: powódka – 83,16 zł, strona pozwana – 342,02 zł,

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 900 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 128/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 29 listopada 2012r. Sąd Rejonowy Jaworze zasądził od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powódki D. K. kwotę 14.000 zł z ustawowymi odsetkami, oddalając dalej idące powództwo (powódka domagała się zsądzenia kwoty 35.000,00 zł). Zasądził od strony pozwanej na rzecz E. K. kwotę 20.000 zł z ustawowymi odsetkami, oddalając dalej idące powództwo (powód domagał się zapłaty kwoty 35.000,00 zł). W punkcie V wyroku zasądził od powódki D. K. na rzecz strony pozwanej kwotę 346,40 zł tytułem zwrotu kosztów procesu a w punkcie VI zasądził z tego tytułu od strony pozwanej na rzecz powoda E. K. kwotę 546,69 zł. W punktach VII, VIII i IX Sąd nakazał stronom uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa tytułem zwrotu wydatków tymczasowo uiszczonych ze środków budżetowych Sądu kwot: powódce D. K. - 162,48 zł, powodowi E. K. – 116,44 zł a stronie pozwanej – 262,70 zł. Ponadto Sąd Rejonowy nakazał stronie pozwanej uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa kwoty 540 zł tytułem brakujących opłat sądowych, od uiszczenia których powodowie byli zwolnieni, zaliczając pozostałe nie uiszczone w sprawie koszty sądowe na rachunek Skarbu Państwa.

W uzasadnieniu swojego stanowiska Sąd pierwszej instancji wskazał, że z zebranego materiału dowodowego wynikało, że śmierć syna M. K. wpłynęła na emocjonalny stan powódki D. K. powodując poczucie izolacji, nie mogła pogodzić się ze śmiercią syna i brała silne leki uspokajające. Przeżyła żałobę po stracie syna, która w pierwszej fazie obejmowała szok po stracie dziecka, niedowierzanie, zamęt wewnętrzne wzburzenie. Następnie pojawiło się uświadomienie straty i związany z tym gniew. Po zakończeniu tej fazy przeżywania żałoby pojawiła się tendencja do akceptacji rzeczywistości. Powód E. K. w pierwszym okresie po stracie syna doznał szoku obejmującego niedowierzanie i poczucia bezradności. Następnie pojawiła się u niego depresja i stres wywołany stratą. Powód chciał zapomnieć o tym tragicznym wydarzeniu upijając się prawie na miesiąc co doprowadziło do potrzeby jego detoksykacji i leczenia odwykowego. Doznał on ujemnych następstw w postaci pogorszenia psychiki (depresja, izolacja, zamkniecie się w sobie), których zakres w początkowej fazie żałoby można określić jako znaczny a następnie umiarkowany, trwający w dużym nasileniu do około roku po śmierci syna. Obecnie powodowie poradzili sobie z tą trudną sytuacją i powrócili do funkcjonowania społecznego lecz strata syna w sytuacjach związanych z przeżywaniem (...) rodzinnych, dniem jego urodzin czy rocznicą śmierci nadal przywołuje doznany ból. W tych okolicznościach na podstawie art. 448 kc Sąd Rejonowy uznał, że każdemu z powodów należy się zadośćuczynienie w kwocie 20.000 zł przy uwzględnieniu, że M. K. przyczynił się do zdarzenia w 30%. Jednocześnie Sąd pierwszej instancji uznał, że cel kompensaty krzywdy doznanej przez powódkę został już częściowo osiągnięty w postępowaniu karnym toczącym się przeciwko sprawcy wypadku albowiem w wyroku Sąd zasądził na rzecz powódki nawiązkę w wysokości 6.000 zł. Dlatego też Sąd Rejonowy uwzględnił tę okoliczność przy określaniu wysokości zadośćuczynienia w niniejszej sprawie obniżając je o kwotę 6.000 zł. Dalej idące powództwa Sąd Rejonowy oddalił jako nadmiernie wygórowane. Orzeczenie o kosztach procesu wydane zostało na podstawie art. 100 kpc przy zastosowaniu zasady stosunkowego ich rozdzielnia a o nie uiszczonych kosztach sądowych orzeczono na podstawie 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Z rozstrzygnięciem zawartym w punktach III, V i VII nie zgodziła się powódka D. K. wnosząc apelację, w kotnej zarzuciła naruszenie:

- prawa materialnego - art. 448 kc w zw. z art. 23 i 24 kc poprzez nieuzasadnione matematyczne odjęcie kwoty 6.000 zł zasądzonej na podstawie art. 46 par. 2 kk od kwoty zadośćuczynienia, pomimo tego, że kwota ta nie została zapłacona rzecz sprawcę wypadku;

- prawa procesowego, tj. art. 233 par. 1 kpc polegające na braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego a w konsekwencji niewłaściwe przyjęcie, iż powódka otrzymała od skazanego kwotę 6.000 zł tymczasem powódka zeznała, że kwoty tej nie otrzymała a ponadto kwota nawiązki jak wynika z uzasadnienia wyroku w sprawie II K846/03 miała pomóc powódce pokryć koszty pogrzebu i pomnika dla syna oraz przyczynić się do pokrycia jej kosztów utrzymania a nie złagodzić skutki krzywdy, jak błędnie przyjął Sąd Rejonowy,

- naruszenie prawa procesowego - art. 233 par. 1 kpc polegające na braku wszechstronnego rozważania materiału dowodowego a w konsekwencji pominiecie, że kwota 6.000 zł zasądzona tytułem nawiązki została już uwzględniona przy rozstrzyganiu przez Sąd Rejonowy w Jaworze sprawy I C 258/06 i co w konsekwencji doprowadziło do powtórnego kompensowania tejże kwoty w zaskarżonym wyroku.

Wskazując na powyższe zarzuty powódka domagała się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie na jej rzecz kwoty 20.000 zł w miejsce kwoty 14.000 zł z ustawowymi odsetkami, zasądzanie od strony pozwanej na jej rzecz kosztów procesu oraz kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest uzasadniona.

Ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd pierwszej instancji są prawidłowe, nie obarczone żadnym błędem a to powoduje, że Sąd Okręgowy przyjmuje je za własne. Jednakże z prawidłowo dokonanych ustaleń faktycznych Sąd Rejonowy wyprowadził niewłaściwe wnioski, co sprawia że zarzutom apelacyjnym nie można odmówić słuszności.

Jak trafnie zarzuca skarżący zaskarżony wyrok wydany został z naruszeniem przywołanych w apelacji przepisów prawa materialnego a także procesowego, w szczególności art. 233 par. 1 kpc poprzez dowolną, a przez to błędną ocenę materiału dowodowego. Sąd Okręgowy podziela stanowisko powódki, że w okolicznościach niniejszej sprawy brak było podstaw do pomniejszenia kwoty należnego jej zadośćuczynienia o sumę 6.000 zł zasądzona na jej rzecz w wyroku karnym od sprawcy wypadku, tytułem nawiązki. Wprawdzie z treści art. 46 par. 2 kk wynika, że nawiązka może być przyznana tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę to jednak w pisemnych motywach wyroku z dnia 15 września 2004r. Sąd Rejonowy w Jaworze Wydział II Karny wskazał, że kwota ta ma pomóc D. K. pokryć koszty pochówku i pomnika zmarłego syna oraz chociaż w niewielkiej części przyczyni się do pokrycia jej kosztów utrzymania, w których zmarły partycypował. Tym samym nie budzi wątpliwości Sądu Okręgowego kwota ta miała cel odszkodowawczy czyli naprawienie szkody majątkowej nie zaś niemajątkowej jaką jest krzywda i ból po stracie syna.

O tym, że właśnie taki był cel zasądzonej nawiązki świadczy również fakt, że w uzasadnieniu wyroku z dnia 09 września 2008r., w sprawie o sygn. akt I C 258/06, z powództwa D. K. przeciwko (...) S.A. w W. o odszkodowanie i rentę Sąd Rejonowy w Jaworze zasądzając od pozwanej na rzecz powódki jedynie kwotę 1.640,80 zł uznał, że kwota ta wraz z już wypłaconym odszkodowaniem w kwocie 10.500 zł i zasądzoną na ten cel nawiązką w postępowaniu karnym naprawi szkodę w postaci pogorszenia się jej sytuacji życiowej.

W tych okolicznościach słusznie zarzuca skarżący, że brak było podstaw do dwukrotnego zaliczenia tej samej kwoty raz na rzecz odszkodowania a drugi raz na poczet zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Skoro kwota 6.000 zł miała pokryć szkodę majątkową to nie mogła pomniejszyć kwoty zadośćuczynienia przyznanego w niniejszej sprawie.

Z tych względów Sąd Okręgowy uznając apelację za uzasadnioną na podstawie art. 386 par. 1 kpc zmienił zaskarżony wyrok zasądzając od strony pozwanej na rzecz powódki dalszą kwotę 6.000 zł tytułem zadośćuczynienia na podstawie art. 448 kc w zw. z art. 23 i 24 kc z ustawowymi odsetkami.

Konsekwencją zmiany wyroku co do roszczenia głównego była konieczność zmiany wyroku w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu i nie uiszczonych kosztach sądowych. O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 100 kpc przy zastosowaniu zasady stosunkowego ich rozdzielenia. Brakujące koszty sądowe związane z wydatkami na opinię biegłego sądowego Sąd odwoławczy również rozliczył mając na uwadze stopień w jakim powódka i strona pozwana przegrały sprawę, na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego wydane zostało na podstawie art. 98 kpc w zw. z art. 12 ust. 1 pkt. 1 w z w. z par. 6 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…). Skoro powódka wygrała apelację w całości należy się jej zwrot całości poniesionych z tego tytułu kosztów, tj. kwota 900 zł, w tym 300 zł tytułem opłaty sądowej od apelacji i 600 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego.