Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 29 maja 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Bogdan Wysocki (spr.)

sędziowie: SA Jacek Nowicki ,SA Mikołaj Tomaszewski

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2013 r.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa(...) S.A. z siedzibą w K.

przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą w P.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego

na pkt 2 postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 4 kwietnia 2013 r., sygn. akt: IX GNc 1557/12

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że kosztami postępowania obciążyć powoda i zasądzić od powoda na rzecz pozwanego kwotę 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

2.  zasądzić od powoda na rzecz pozwanego kwotę 349 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego w tym kwotę 300 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym.

Jacek Nowicki Bogdan Wysocki Mikołaj Tomaszewski

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy uchylił nakaz zapłaty Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 6 lutego 2013 r. w sprawie IX GNc 1557/12 i umorzył postępowanie (pkt 1), kosztami postępowania obciążył pozwanego i z tego tytułu zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.806 zł (pkt 2).

W uzasadnieniu orzeczenia wskazał, że powód pozwem z dnia 29 listopada 2012 r. wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 116.598 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwot i dat wskazanych w pozwie.

Postanowieniem z dnia 6 lutego 2013 r. Sąd wobec częściowego cofnięcia powództwa umorzył postępowanie, co do kwoty 92.822,53 zł, a co do pozostałej części roszczenia wydał nakaz zapłaty uwzględniający powództwo.

W dniu 26 lutego 2013 r. powód złożył pismo procesowe, w którym cofnął pozew oraz zrzekł się roszczenia, wnosząc jednocześnie o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego albowiem pozostała część roszczenia została zaspokojona przez pozwanego. Oba te zdarzenia miały miejsce już po wytoczeniu powództwa, co wskazuje na celowość złożenia pozwu w niniejszej sprawie. Skutkuje to uznaniem pozwanego za przegrywającego proces w całości i koniecznością obciążenia go kosztami postępowania. Na koszty postępowania poniesione przez powoda składały się: opłata od pozwu po cofnięciu częściowym powództwa – 1.189 zł, koszty zastępstwa procesowego i koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa - 3.617 zł.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył pozwany zaskarżając je w części tj. co do pkt 2. Pozwany wniósł o zmianę postanowienia w zaskarżonej części poprzez zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów postępowania zgodnie z wnioskiem oraz o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych. Pozwany zarzucał orzeczeniu naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy a mianowicie: art. 233 § 1 k.p.c. i art. 230 k.p.c. polegające na błędnej ocenie zgromadzonego materiału dowodowego skutkujące przyjęciem, że roszczenie powoda było wymagalne, a tym samym strona powodowa dała powód do wytoczenie sprawy, art. 203 § 3 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie oraz naruszenie art. 98 § 1 i art. 101 k.p.c. polegające na uznaniu, że pozwany jest stroną przegrywającą sprawę, a tym samym obowiązany jest zwrócić powodowi koszty postępowania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie załgiwało na uwzględnienie.

Zasadą wynikającą z art. 203 § 2 i 3 k.p.c. jest, że w przypadku cofnięcia pozwu (również połączonego ze zrzeczeniem się roszczenia) obowiązek zwrotu kosztów procesu obciąża powoda bez względu na przyczynę cofnięcia. Odstępstwo od tej zasady może dotyczyć powołanej przez Sąd I instancji sytuacji zaspokojenia przez pozwanego wymagalnego w chwili wytoczenia powództwa roszczenia powoda, co skutkowało cofnięciem pozwu. W rozumieniu przepisów o kosztach procesu pozwanego należy wówczas uznać za stronę przegrywająca sprawę (por. postanowienie SN z dnia 12 kwietnia 2012 r., II Cz 208/11, LEX nr 1214570). W takim jednak przypadku, to na powodzie spoczywa ciężar wykazania, że wystąpienie z pozwem było niezbędne do celowego dochodzenia praw lub celowej obrony i faktycznie doszło do jego zaspokojenia w trakcie procesu.

Pozwany w piśmie procesowym z dnia 20 marca 2013 r., wniesionym już po dokonaniu przez powoda cofnięcia pozwu wraz z zrzeczeniem się roszczenia, zaprzeczył, aby pozwana spółka dała podstawę do wytoczenia powództwa. Żalący wskazał, że dochodzona pozwem należność nie jest jeszcze wymagalna. Wobec tego złożył wniosek o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu. Na poparcie swoich twierdzeń załączył umowę o współpracy nr 636/2012 r. z dnia 18 czerwca 2012 r. (§ 3 ust 4 pkt a) wraz z załącznikami, notatkę ze spotkania przedstawicieli stron z dnia 13 lutego 2013 r.

W ocenie Sądu odwoławczego, mając na uwadze załączone przez pozwanego w/w dokumenty, należy uznać, że pozwany w sposób wystarczający wykazał, że, z uwagi na uchybienia powoda w zakresie obowiązku prawidłowego wystawienia faktur i doręczenia dokumentów dostawy, termin płatności należności powoda dochodzonych w niniejszym postępowaniu nie rozpoczął swojego biegu w momencie składania pozwu. Zatem pozwany nie dał powodu do wytoczenia powództwa, a tym samym nie można go uznać jako stronę przegrywającą spór. Żalący natomiast uregulował wierzytelności powoda, które nie były wymagalne w chwili wytoczenia powództwa.

Mając to na uwadze, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 203 § 3 k.p.c. orzekł jak w pkt 1 sentencji postanowienia. Na zasądzoną od powoda na rzecz pozwanego kwotę składają się: 3.600 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego ustaloną na podstawie § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.), 17 zł z tytułu poniesionej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

O kosztach postępowania zażaleniowego, Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 108 § 1 k.p.c., art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasądzając od powoda jako strony, która przegrała proces, na rzecz pozwanego 349 zł w tym: 49 zł opłata od zażalenia i 300 zł koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym, które ustalono zgodnie z § 13 ust. 2 pkt 2 w zw. z § 6 pkt 3 ww. rozporządzenia.

Jacek Nowicki Bogdan Wysocki Mikołaj Tomaszewski