Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSR del. Ewa Rudkowska-Ząbczyk

Protokolant : Piotr Wojnarowski

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 maja 2013 r. we W.

sprawy z K. S.

(...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda K. S. na rzecz strony pozwanej (...) S.A. w W. kwotę 3 617,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania;

III.  brakującymi kosztami sądowymi, od uiszczenia których powód był zwolniony, obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Powód K. S. w pozwie skierowanym przeciwko stronie pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od strony pozwanej na jego rzecz kwoty 80 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu powyższego żądania podniósł, że w dniu 30 marca 2011 r., przebywając w Wojewódzkim Szpitalu (...) we W. przy ul. (...), pośliznął się i upadł na mokrą posadzkę, wskutek czego doszło do złamania szyjki kości udowej lewej. Doznany uraz spowodował konieczność przeprowadzenia operacji biodra, okres rekonwalescencji trwał około 12 miesięcy. Powód podkreślał, że w dalszym ciągu odczuwa ból biodra oraz porusza się o kulach.

W piśmie procesowym z dnia 3 grudnia 2012 r. powód wyjaśnił, że dochodzona pozwem kwota stanowi zadośćuczynienie za doznany ból fizyczny oraz utratę zdrowia.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana (...) S.A. z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów procesu według norm przepisanych. Strona pozwana przyznała, że łączyła ją z Wojewódzkim Szpitalem (...) we W. umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakładu opieki zdrowotnej z okresem odpowiedzialności od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2011 r. Suma ubezpieczenia została ustalona na kwotę 300 000,00 zł na jedno i wszystkie zdarzenia do wyczerpania w okresie ubezpieczenia. Strona pozwana zarzucała jednak, że powód nie wykazał żadnej z przesłanek odpowiedzialności ubezpieczonego Szpitala, określonych w treści art. 415 k.c. Ponadto podnosiła, że nawet gdyby przyjąć, że do przedmiotowego zdarzenia doszło wskutek pośliźnięcia się powoda na mokrej posadzce, to ubezpieczony Szpital, a tym samym pozwany ubezpieczyciel, nie ponosi odpowiedzialności za to zdarzenie. Kompleksowe wykonywanie czynności związanych z utrzymaniem czystości na terenie Szpitala zostało bowiem powierzone spółce (...) sp. z o.o. z siedzibą w L. i to ten podmiot, na zasadzie art. 429 k.c. ponosi ewentualną odpowiedzialność za szkodę, jakiej doznał powód. Strona pozwana zakwestionowała nadto wysokość dochodzonej pozwem kwoty zadośćuczynienia wskazując, że jest ona znacząco wygórowana.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód K. S.w dniu 28 marca 2011 r. został przyjęty na Oddział (...) Wojewódzkiego Szpitala (...)we W., w związku z zasłabnięciem. W nocy z 30 na 31 marca 2011 r., powód idąc do toalety, pośliznął się na wilgotnej posadzce na korytarzu szpitalnym i upadł na lewy bok. W wyniku upadku powód doznał złamania szyjki kości udowej lewej. Po wykonanym badaniu RTG biodra lewego oraz przeprowadzonej konsultacji chirurgicznej powód został przeniesiony na Oddział (...) (...), gdzie przebywał do dnia 15 kwietnia 2011 r.

(dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 15 kwietnia 2011 r., k. 7-12; zaświadczenie z dnia 4 kwietnia 2011 r., k. 16)

W związku z rozpoznanym u powoda złamaniem kości udowej lewej, powód został zakwalifikowany do leczenia operacyjnego. W okresie od 16 maja 2011 r. do 27 maja 2011 r. powód ponownie przebywał na Oddziale (...) (...) Wojewódzkiego Szpitala (...)we W., gdzie wykonano u niego częściowy zabieg alloplastyki lewego stawu biodrowego. Po zabiegu powód został wypisany w stanie ogólnym dobrym z zaleceniami wykonywania ćwiczeń rehabilitacyjnych oraz kontroli ortopedycznej.

(dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 27 maja 2011 r., k. 13-15)

Z uwagi na doznany uraz lewego biodra oraz związany z tym zabieg operacyjny, powód w okresie od maja 2011 r. do końca grudnia 2011 r. był niezdolny do pracy.

(dowód: zaświadczenie lekarskie z dnia 25 maja 2011 r., k. 18; zaświadczenie lekarskie z dnia 5 lipca 2011 r., k. 20; zaświadczenie lekarskie z dnia 5 września 2011 r., k. 21; zaświadczenie lekarskie z dnia 30.11.2011 r., k. 23)

Wojewódzki Szpital (...) we W., na mocy umowy z dnia 16 lutego 2010 r., powierzył wykonywanie prac porządkowych, polegających na całodobowym, kompleksowym utrzymaniu czystości i dezynfekcji pomieszczeń szpitalnych (...) sp. z o.o. z siedzibą w L.. Umowa została zawarta na okres od dnia 1 kwietnia 2010 r. do dnia 31 maca 2014 r., w wyniku przeprowadzonej procedury przetargowej w trybie przetargu nieograniczonego.

(dowód: umowa z dnia 16 lutego 2010 r., k. 92-96)

Celem zapewnienia czystości w budynkach szpitalnych, pracownicy spółki (...) kilkakrotnie w ciągu dnia, w tym również w godzinach wieczornych, przemywali podłogi na poszczególnych oddziałach. Często zdarza się, że posadzki na korytarzach i toaletach były mokre i śliskie.

(dowód: oświadczenie M. S. z dnia 15 maja 2012 r., k. 24; oświadczenie E. K. z dnia 18 maja 2012 r., k. 15; oświadczenie T. S. (1) z dnia 16 maja 2012 r., k. 26; zeznania świadka T. S. (2) e-protokół rozprawy z dnia 18 stycznia 2013 r. od 00:11:45 do 00:26:17; zeznania świadka M. S. e-protokół rozprawy z dnia 18 stycznia 2013 r. od 00:21:35 do 00:26:17; zeznania świadka E. K. e-protokół rozprawy z dnia 18 stycznia 2013 r. od 00:28:05 do 00:36:01)

Wojewódzki Szpital (...) we W. w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2011 r. miał zawartą umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z (...) S.A. z siedzibą w W.. Suma gwarancyjna na wszystkie i jedno zdarzenie w okresie ubezpieczenia została ustalona na kwotę 300 000,00 zł – do wyczerpania w okresie ubezpieczenia.

(dowód: dokument ubezpieczeniowy nr (...) (...)– w aktach szkody nr (...), Ogólne warunki ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, lekarzy, przedstawicieli innych zawodów medycznych oraz zakładów opieki zdrowotnej, k. 77-84)

O doznanym urazie lewej nogi na terenie Wojewódzkiego Szpitala (...) we W. powód poinformował (...) S.A. z siedzibą w W., domagając się wypłaty stosownego odszkodowania. Strona pozwana, po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, pismem z dnia 1 lipca 2011 r. poinformowała powoda, że brak jest przesłanek warunkujących odpowiedzialność odszkodowawczą Szpitala, a tym samym odpowiedzialność ubezpieczyciela za szkodę, jakiej powód doznał w wyniku upadku w dniu 30 marca 2011 r. Strona pozwana wskazała, że podmiotem odpowiedzialnym za całodobowe utrzymanie czystości na terenie Szpitala jest (...) sp. z o.o. z siedzibą w L. i to w stosunku do niej powód winien kierować ewentualne żądania.

(dowód: sprawozdanie z dnia 1 lipca 2011 r., pismo strony pozwanej z dnia 1 lipca 2011 r. – w aktach szkody nr (...))

Pismem z dnia 16 sierpnia 2011 r. powód K. S. wezwał stronę pozwaną do zapłaty kwoty 90 000, 00 zł tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia za wypadek, któremu uległ w trakcie pobytu w Wojewódzkim Szpitalu (...) we W. w dniu 30 marca 2011 r. Powód wskazywał, że w związku z doznanym urazem lewej nogi przez okres około pięciu miesięcy był niezdolny do pracy, co naraziło go na utratę zarobków. W odpowiedzi na powyższe wezwanie, strona pozwana w piśmie z dnia 9 września 2011 r. podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie, odmawiając wypłaty na rzecz powoda wnioskowanej przez niego kwoty.

(dowód: pismo strony pozwanej z dnia 9 września 2011 r., k. 5)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Z poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych wynika, że świadczenie strony pozwanej, którego spełnienia powód dochodził w niniejszym postępowaniu, stanowi odszkodowanie za szkodę wyrządzoną mu przez Wojewódzki Szpital (...) we W., ubezpieczony u strony pozwanej. Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Uprawniony do odszkodowania, w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (art. 822 § 4 k.c.).

W niniejszej sprawie powód domagał się zasądzenia od strony pozwanej na jego rzecz kwoty 80 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za ból i cierpienie związane z wypadkiem, jakiemu uległ w dniu 30 marca 2011 r., na terenie Wojewódzkiego Szpitala (...) we W.. Strona pozwana przyznała fakt, że w dacie spornego zdarzenia miała zawartą ze Szpitalem, z którego działalnością powód wiąże swoje roszczenie, umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Zaprzeczała jednak, jakoby zaktualizowały się przesłanki jej odpowiedzialności względem powoda.

Przypisanie ubezpieczycielowi odpowiedzialności za szkodę wymaga ustalenia czy i ewentualnie w jakim zakresie odpowiedzialność za dane zdarzenie ponosi ubezpieczony. W świetle materiału dowodowego zebranego w niniejszym postępowaniu Sąd uznał, że brak jest podstaw do stwierdzenia, by zachodziły przesłanki uzasadniające odpowiedzialność Wojewódzkiego Szpitala (...) we W. za szkodę, jakiej powód doznał w dniu 30 marca 2011 r. Należy bowiem zauważyć, że wykonywanie prac porządkowych w budynkach szpitalnych zostało powierzone profesjonalnemu podmiotowi, tj. (...) sp. z o.o. z siedzibą w L., który miał zapewnić kompleksowe, całodobowe utrzymanie czystości i dezynfekcji poszczególnych pomieszczeń.

Zgodnie z art. 429 k.c. kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze, albo wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności. Powołany przepis przewiduje odpowiedzialność za cudzy czyn, wyrządzony przez osobę, której powierzono wykonanie określonej czynności. Odpowiedzialność na podstawie art. 429 k.c. będzie zachodziła zatem wówczas, gdy dojdzie do powierzenia czynności drugiemu, do wyrządzenia szkody przy wykonywaniu powierzonej czynności oraz zajdzie tzw. wina w wyborze, czyli wina powierzającego wykonanie czynności. Dowód co do tych okoliczności obciąża poszkodowanego, z wyjątkiem winy w wyborze, która objęta jest domniemaniem i poszkodowany nie musi jej dowodzić. Przesłanką odpowiedzialności nie jest natomiast wina osoby, której powierzono wykonywanie czynności.

Z art. 429 k.c. wynika, że powierzający może udowodnić brak winy w wyborze, wykazując dochowanie należytej staranności przy powierzaniu wykonania czynności drugiemu podmiotowi (sprawcy szkody). Ustawodawca umożliwił powierzającemu także inną, łatwiejszą drogę wzruszenia domniemania winy w wyborze. Odpowiedzialność powierzającego nie zachodzi, jeżeli powierzył on wykonanie czynności profesjonaliście, a więc „osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności". Powierzenie wykonania danej czynności podmiotowi, który zajmuje się tym profesjonalnie, w ramach swojej działalności, uznaje się bowiem za zachowanie staranne, które wyłącza odpowiedzialność powierzającego na zasadzie art. 429 k.c. (por. W. Czachórski (w:) System prawa cywilnego, t. III, cz. 1, s. 569 i n.; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 2003 r., II CKN 1466/00, LEX nr 78809)

Materiał dowodowy zebrany w sprawie, w tym w tym w szczególności zeznania świadków T. S. (2), M. S. oraz E. K., pozwalają na uznanie, że przyczyną powstania szkody, której naprawienia domaga się powód w niniejszej sprawie, była mokra, świeżo umyta posadzka na korytarzu szpitalnym, na której powód pośliznął się i upadł, wskutek czego doznał złamania kości udowej lewej. Wymienieni wyżej świadkowie zgodnie potwierdzili, że personel wykonujący prace porządkowe na terenie Szpitala bardzo często przemywał podłogi na korytarzu oraz w toalecie, przez co były one wilgotne i łatwo można było się na wówczas pośliznąć. Doznany przez powoda uraz ma zatem związek z działalnością podmiotu, który zajmował się utrzymaniem czystości na terenie Wojewódzkiego Szpitala (...) we W..

W ocenie Sądu strona pozwana wykazała jednak w niniejszym procesie okoliczność ekskuplacyjną, zwalniającą Wojewódzki Szpital (...) we W. z odpowiedzialności za wypadek, jakiemu powód uległ w dniu 30 marca 2011 r. Przedkładając umowę z dnia 16 lutego 2010 r., pozwana udowodniła bowiem, że Wojewódzki Szpital (...) we W. powierzył wykonywanie czynności porządkowych na terenie Szpitala podmiotowi, który profesjonalnie świadczy usługi w tym zakresie, tj. (...) sp. z o.o. z siedzibą w L.. Dodać w tym miejscu wypada, że powołana umowa została zawarta na okres od dnia 1 kwietnia 2010 r. do dnia 31 marca 2014 r., a więc obowiązywała również w dacie spornego wypadku. Skuteczne uwolnienie się przez Szpital z odpowiedzialności za wypadek, jakiemu uległ powód, oznacza zarazem niemożność przypisania tej odpowiedzialności stronie pozwanej, która jako ubezpieczyciel odpowiada tylko w takich granicach, jak ubezpieczony. Mając na względzie całokształt poczynionych rozważań należało uznać, że jedynym adresatem ewentualnych roszczeń powoda może być podmiot, któremu Wojewódzki Szpital (...) we W. powierzył wykonywanie prac porządkowych, a więc spółka (...) sp. z o.o. z siedzibą w L.. Z uwagi na to, że powód w toku procesu nie zgłosił wniosków, zmierzających do zmian podmiotowych po stronie pozwanej, powództwo w stosunku do strony pozwanej w całości podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w punkcie I sentencji wyroku.

Sąd oddalił wniosek o przesłuchanie powoda K. S. na okoliczność wypadku, jego przyczyn, doznanego uszczerbku na zdrowiu, cierpień i bólu spowodowanych załamaniem, pogorszeniem sytuacji życiowej powoda oraz niemożnością prawidłowego funkcjonowania powodowa, także w życiu zawodowym. Podkreślić należy, że dowód z przesłuchania stron ma charakter subsydiarny, a więc przeprowadzany jest wówczas, gdy po wyczerpaniu środków dowodowych lub w ich braku pozostały jeszcze niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. W ocenie Sądu, w świetle przeprowadzonych w sprawie dowodów oraz podniesionego przez stronę pozwaną zarzutu braku legitymacji biernej, nie zachodziła żadna z okoliczności wymienionych w art. 299 k.p.c., która uzasadniałaby przeprowadzenie dowodu z przesłuchania powoda.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Wysokość zasądzonych na rzecz strony pozwanej od powoda kosztów zastępstwa prawnego wynikała z treści § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349, z późn. zm.).

Z uwagi na to, że powód w niniejszej sprawie został częściowo zwolniony od opłaty sądowej od pozwu, ponad kwotę 1 500,00 zł, a nie było podstaw do obciążenia brakującą częścią opłaty strony przeciwnej, stosownie do art. 113 ust. 1 a contrario ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz.1398 ze zm.), kosztami tymi należało obciążyć Skarb Państwa.