Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wrocław, dnia 9 kwietnia 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Monika Kuźniar

Protokolant:Irmina Szawica

po rozpoznaniu w dniu 9 kwietnia 2013 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa W. S. (1)

przeciwko Kołu Łowieckiemu (...)weW.

o uchylenie uchwały

I.  powództwo oddala;

II.  zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 197 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powód W. S. (1)wniósł o uchylenie uchwały Walnego Zgromadzenia członków Koła Łowieckiego (...)weW.nr (...) r. z dnia 15.05.2010 r. w przedmiocie wykluczenia go z członkostwa.

W uzasadnieniu wskazał, że Walne Zgromadzenie członków Koła Łowickiego(...)w dniu 15.05.2010 r. podjęło uchwalę o pozbawieniu członkostwa w kole 3 osób, w tym powoda W. S. (1), z uwagi na naruszenie zasad współżycia koleżeńskiego. Naruszenie tych zasad polegało na założeniu nowego koła łowieckiego po powzięciu informacji o możliwości pozyskania nowego obwodu łowieckiego, który to obwód zamierzała wydzierżawić (...), przy czym W. S. (1)informacje te uzyskał będąc członkiem zarządu koła. Od powyższej uchwały powód złożył odwołanie do Zarządu Okręgowego (...)we W.wskazując na szereg nieprawidłowości mających miejsce przy podjęciu uchwały. Odwołanie złożyli tez inni wykluczeni członkowie. Uchwałą z dnia 9.11.2010 r. Zarząd Okręgowy (...)we W.utrzymał w mocy zaskarżoną uchwałę. Jednocześnie Zarząd Okręgowy (...)uchylił uchwały Walnego Zgromadzenia członków Koła(...)dotyczącej wykluczenia innych członków - C. G.i K. K. (1)wskazując, iż brak jest podstaw do przyjęcia, by ich działania naruszały w jakikolwiek sposób zasady koleżeństwa. Już na tym etapie droga wewnątrzorganizacyjna została wyczerpana i uprawniała powoda do wystąpienia na drogę sądową, jednakże powód podjął dalsze kroki zmierzające do zakończenia powyższej sytuacji i wystąpił do (...) we W.o uchylenie uchwały (...), a następnie z podobnym wnioskiem do (...)w W.. Oba organy de facto nie zajęły merytorycznego stanowiska, stwierdzając, że nie są właściwe z punktu widzenia procedury do uchylenia decyzji (...)we W..

Powód wskazał, że nie sposób przyjąć, by inicjatywa zmierzająca do założenia nowego koła łowieckiego mogła być w jakichkolwiek sytuacji uznana za naruszenie zasad koleżeńskości, nawet jeśli dotyczy to członka zarządu. Takie przyjęcie jest sprzeczne z konstytucyjnymi zasadami swobody obywatelskiej i stanowi podstawę uchylenia decyzji Walnego Zgromadzenia. Nie ma przy tym znaczenia rozróżnienie, czy decyzja dotyczy członka władz koła, czy tez innych osób nie piastujących jakichkolwiek innych funkcji. Tworzenie nowych kół łowieckich przyczynia się do statutowych obowiązków każdego z członków (...) do podejmowania działań zmierzających do racjonalizacji gospodarki łowieckiej.

Niezależnie od powyższego, w ocenie powoda przy podjęciu zaskarżonej uchwały Walne Zgromadzenie członków Koła(...)dopuściło się uchybień formalnych a to:

1. nie umożliwiono powodowi złożenia wyjaśnień przed podjęciem uchwały o postawienie wniosku o jego wykluczenia z Koła(§ 40 ust. 4 statutu (...));

2. rozszerzono kwalifikację prawną stawianego powodowi zarzutu powodując, iż w komunikacie o zwołaniu Walnego Zgromadzenia Członków Kołajest ona węższa aniżeli w przyjętej uchwale;

3. sporządzenie kart do głosowania zawierających jedynie pozycję „TAK”i „NIE”z pominięciem pozycji „WSTRZYMUJĘ SIĘ”, co uniemożliwiono członkom Kołazajęcie pozycji neutralnej, co i miało niewątpliwy wpływ na wynik głosowania.

W odpowiedzi na pozew, strona pozwana - Koło (...)we W.wniosła o oddalenie powództwa w całości. Wskazała, że powód, będąc członkiem zarządu Kołai mając dostęp do wszystkich informacji, w tym informacji finansowych oraz danych dotyczących możliwość pozyskania nowego obwodu łowieckiego, co było dla koła sprawa najwyższej wagi – podejmował nieuczciwe działania konkurencyjne zakładając własne koło łowieckie i ubiegając się o ten sam (konkurencyjny) obwód łowiecki, o które występowało pozwane Koło. Statut (...)działania takie traktuje jako oczywisty przejaw niekoleżeńskości i naruszenie dobrych obyczajów uzasadniających wykluczenie z koła. Pozwane Kołozarzuciło, że ocena takiego zachowania pozostawiona została członkom Kołajako ich subiektywna i suwerenna decyzja i tym zakresie nie podlega kontroli Sądu. Strona pozwana wskazała, że od momentu, gdy pojawiła się informacja o możliwości pozyskania nowego obwodu, powód zaczął się dziwnie zachowywać, co znalazło odzwierciedlenie w protokołach posiedzeń zarządu. W dniu 30 października 2009 r. powód nie był obecny na posiedzeniu zarządu zwołanego właśnie w celu omówienia możliwości pozyskania nowego obwodu, mimo, że został zobligowany do przygotowania zestawienia sytuacji finansowej Koła. W trakcie tego posiedzenia powód został poinformowany o możliwości pozyskania nowego obwodu. W dniu 5 listopada 2009 r. powód założył nowe Koło (...), które złożyło wniosek o zawarcie umowy dzierżawy nowo utworzonego obwodu łowieckiego nr (...). Powód nie uczestniczył w kolejnych zebraniach zarządu w dniu 5.01.2010 r, 2.02.2010 r. jak i w dniu 23.03.2010 r. W dniu 24.03.2010 r. prezes zarządu pozwanego Kołapowziął informację o nowo utworzonym Kole Łowieckim”(...)”, i o tym, że łowczym w tym kole został W. S. (1). Na posiedzeniu zarządu w dniu 30.03.2010 r. prezes poinformował członków o założeniu KolaŁowieckiego (...)przez powoda. Informacja ta zbulwersowała członków zarządu pozwanego Kołado tego stopnia, że w protokole posiedzenia odnotowano, że działanie powoda to sabotaż oraz, że powód uniemożliwia prawidłowe działania zarządu Koła. W związku z tą informacją, rozszerzono porządek obrad najbliższego Walnego Zgromadzenia o punkt porządku dotyczący wykluczenia z koła powoda i dwóch jego kolegów z powodu rażącego naruszenia zasad kolneńskości. Walne Zgromadzenie członków Koła, po uprzednim wysłuchaniu powoda, podjęło większością kwalifikowaną uchwałę o wykluczeniu powoda. Za wykluczeniem głosowało 26 członków przeciwko było 9. Na skutek odwołania od tej decyzji, Zarząd Okręgowy (...)podjął uchwałę w sprawie nieuwzględnienia odwołania powoda, tym samym dwuinstancyjny tok podejmowania decyzji został wyczerpany.

Pozwane Kołow szczególności podkreśliło, że w kołach łowieckich reguły koleżeńskości i zasady współżycia koleżeńskiego wyniesione są do najwyższych, niespotykanych w innych środowiskach standardów. Pomiędzy myśliwymi panować muszą szczególne i nadzwyczajne reguły wzajemnego zaufania, bowiem uczestniczą oni w polowaniach na których posiadają broń. Działanie powoda, który wykorzystując poufne informacje założył nowe koło i ubiegał się o ten sam obwód jest nieuczciwe na gruncie nawet powszechnych reguł (zakaz konkurencji, obowiązek dbania o mienie i interesy pracodawcy, obowiązek zachowania informacji poufnych).

Strona pozwana dodała też, że nie zachodzi w sprawie nierówne traktowania powoda i dwóch innych wykluczonych członków. Istotną różnicą jest to, że choć działanie innych członków również było nieuczciwe, to jednak stopień ich zawinienia z uwagi na to, że byli tylko szeregowymi członkami i nie mieli dostępu do poufnych informacji, jest oczywiście niższy.

Bezzasadny jest w ocenie pozwanego też zarzut naruszenia procedury wykluczania poprzez uniemożliwienie powodowi złożenia wyjaśnień przed zarządem Koła. Powód taką możliwość miał i ją wykorzystał, co zostało potwierdzone protokołami z posiedzeń. Powód był obecny na trzech posiedzeniach, na których była omawiana kwestia jego nielojalnego zachowania, uczestniczył w walnym zgromadzeniu i miał możliwość wypowiedzenia się na forum.

Podobnie zarzut dotyczący rozszerzenia kwalifikacji prawnej w uchwale względem wniosku doręczonego członkom nie znajduje podstaw prawnych. Podkreślenia wymaga, że główną i wyłączną podstawą wykluczenia powoda jest zarzut niekoleżeńskiego zachowania z § 44 pkt 1 ust 2. Powołany w uzasadnieniu uchwały § 39 pkt 3 statutu był dodatkowym zobrazowaniem sposobu postępowania pozwanego, który będąc członkiem Kołapełnił jednocześnie funkcję w zarządzie nowo utworzonego Koła.

W ocenie pozwanego, nie może być także uwzględniony zarzut braku głosów wstrzymujących się. Oczywistym jest, że każdy kto chciałby wstrzymać się od głosu, mógł oddać głos nieważny. Nikt jednak nie wstrzymał się, ani przez nieoddanie karty, bądź przez oddanie głosu nieważnego, a rozkład głosów wskazuje, że zasadnicza większość członków potępiła zachowanie powoda. Zarzut ten był badany przez Zarząd Okręgowy (...) rozpatrujący odwołanie powoda i tren sposób głosowania został uznany za dopuszczalny i powszechnie praktykowany w Zrzeszeniu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Koło Łowieckie (...)weW.powstało w 1954 r.

Od początku swojej działalności dzierżawiło trzy obwody łowieckie: obwód L., obwód P.i obwód S.. W roku 1955 Kołootrzymało w dzierżawę dodatkowo obwód w W..

W kolejnych latach powierzchnia dzierżawionych przez Kołoobwodów była pomniejszana na skutek decyzji Administracji Lasów Państwowych. W latach 1990 -1993 Kołoutraciło dwa obwody łowieckie: P.i S..

W chwili obecnej pozwane Kołodzierżawi jedynie dwa obwody łowieckie: obwód L.i W.. Na skutek urbanizacji terenów w miejscowości L.koło W.możliwe jest dalsze pomniejszanie obwodów, co może wpłynąć na zagrożenie istnienia Koła(koło łowieckie nie może istnieć bez obwodu łowieckiego).

Od wielu lat działalność Koła Łowickiego(...)była ukierunkowana na pozyskanie nowego obwodu łowieckiego i zarządy były wielokrotnie obligowane w tym celu przez kolejne walne zgromadzenia.

Powód W. S. (1)był członkiem Kołaod 1997 roku, a od 2006 r. - 2010 r. wchodził w skład zarządu Koła, pełniąc funkcję skarbnika. Jak członek zarządu miał dostęp do poufnych informacji, w tym informacji finansowych.

bezsporne , ponadto zeznania świadka Z. S., e-protokół z dn. 26.03.2013 r., zeznania świadka M. G., k. 209, P..W., k. 209, H. B., k. 209.

Koło Łowieckie (...), podobnie jak wszystkie koła zrzeszone w (...), działa w oparciu o statut (...)uchwalony uchwałą (...) Krajowego Zjazdu Delegatów (...)z dnia 2 lipca 2005 r.

§ 11 tego statutu przewiduje, że członkowie zrzeszenia powinni przestrzegać prawa łowieckiego, statutu, uchwał organów zrzeszenia oraz zasad etyki i tradycji łowieckiej, a także kierować się zasadami koleżeństwa.

§ 44 ust 1 statutu przewiduje natomiast, że wykluczenie członka może nastąpić, gdy członek koła rażąco narusza zasady współżycia koleżeńskiego, dobre obyczaje bądź zasady etyki i tradycji łowieckiej.

Dowód : statut (...) k. 137-152.

We wrześniu 2009 r. zarząd pozwanego koła otrzymał oficjalną informację o możliwości ubiegania się o dzierżawę nowego obwodu łowieckiego oznaczonego numerem (...), utworzonego przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych we W., po likwidacji Ośrodka (...)w O..

Dowód: przesłuchanie powoda W. S., e- protokół z dn. 09.04.2013 r. ; zeznania świadka Z S., e-protokół z dn. 26.03.2013r.; zeznania świadków: M. G., P. W. , H B. e- protokół z dn. 04.01.2013r.

Powód nieoficjalne informacje na temat istniejącej możliwości pozyskania tego obwodu łowieckiego miał już wcześniej tj. wiosną 2009 r. Miał też pomysł, jako grupa inicjatywna, na zagospodarowanie tego terenu. Informacjio nowym obwodzie nie przekazał członkom Koła(...), gdyż miał zamiar utworzenia nowego koła. Pozostawał w konflikcie z jedną z osób we władzach Koła(...).

Dowód: przesłuchanie powoda W. S., e- protokół z dn. 09.04.2013 r.

Po uzyskaniu informacji o możliwości pozyskania nowego obwodu, prezes Koła(...)w trybie pilnym zwołał posiedzenie zarządu Koła na dzień 30 października 2009 r. w celu omówienia możliwości ubiegania się o nowy obwód. Na posiedzenie to powód nie stawił się, pomimo prawidłowego zawiadomienia i pomimo tego, że został zobligowany do przygotowania przedstawienia sytuacji finansowej koła. W tym czasie przebywał w sprawach służbowych w W.i nie zdążył dojechać na zebranie. Jego nieobecność utrudniała zarządowi podjęcie szybkich i bardziej efektywnych działań w kierunku pozyskania nowego obwodu.

W trakcie tego posiedzenia, w rozmowie telefonicznej, powód został poinformowany o możliwości pozyskania nowego obwodu łowieckiego i konieczności natychmiastowego przedstawienia aktualnego raportu o sytuacji finansowej koła.

Dowód przesłuchanie powoda W. S., e- protokół z dn. 09.04.2013 r.; zeznania świadka Z. S., e-protokół z dn. 26.03.2013r., protokół z posiedzenia zarządu z dnia 30.10.2009 r. k.58-59;

W dniu 5 listopada 2009 r. powód założył nowe koło (...) w organizacji z siedzibą w mieszkaniu powoda. Skład założycielski ustanowili: powód, który został członkiem zarządu tego koła – łowczym, C. G. i K. K. (1) (również członkowie koła (...)), którzy weszli w skład komisji rewizyjnej.

Tak powstałe koło (...)złożyło w listopadzie 2009 r. u dzierżawcy – Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych we W.wniosek o zawarcie umowy dzierżawy nowo utworzonego obwodu łowieckiego nr (...). Powód nie poinformował o tym fakcie członów koła (...).

Dowód : pismo ZO z dnia 30.03.2010 r., k.70 przesłuchanie powoda W. S., e- protokół z dn. 09.04.2013 r., zeznanie świadka K. K., e- protokół z dn. 04.01.2013r.

Wobec nie uzyskania obwodu nr (...), koło (...)nie zostało zarejestrowane.

bezsporne.

Powód nie był obecny na zabraniu zarządu koła w dniu 8.12.2009 r. oraz w dniu 5.01.2010 r, a także w dniu 2.02.2010 r Powód nie uczestniczył też w zebraniu zarządu Koła w dniu 23.03.2010 r. Kolejna nieusprawiedliwiona nieobecność powoda na posiedzeniach, na których miały być omawiane sprawy pozyskania nowego obwodu wywołała wśród członków Kołaoburzenie, oraz zgłoszenie wniosku o ukaranie powoda karą nagany. Nieobecność skarbnika na zebraniu zarządu powodowała szereg utrudnień związanych z funkcjonowaniem Kołajak i samego zarządu.

Dowód : protokół posiedzeń zarządu Koła z dn.10.11.2009 k.60, protokół posiedzeń zarządu Koła z dn. z dn.8.12.2009 r. k.61, protokół posiedzeń zarządu Koła z dn. z dn.5.01.2010 r. k. 62; protokół posiedzeń zarządu Koła z dn. z dn.2.02.2010 r. k.63, protokół posiedzeń zarządu Koła z dn. dn.23.03.2010 r,. k.64-65, zeznania świadka Z S., e-protokół z dn. 26.03.2013r.

W dniu 24.03.2010 r, podczas rozmów z Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych we W.prezes zarządu pozwanego Kołapowziął informację, że oprócz pozwanego Kołai dwóch innych kół łowieckich, o nowy obwód stara się również nowotworzone Koło (...), w którego skład wchodzą członkowie Koła(...), w tym powód.

Chcąc sprawdzić tę informację, w dniu 25.03.2010 r. wystosował do Zarządu Okręgowego (...) zapytanie. W odpowiedzi, pismem z 30.03.2010 r. (...)potwierdziło tą informację.

Dowód : zeznania świadka Z. S., e-protokół z dn. 26.03.2013 r, pismo (...) z dnia 30.03.2010 r, k. 70.

O powyższym fakcie prezes zarządu Kołapoinformował powoda i pozostałych członków na posiedzeniu zarządu w dniu 30.03.2010 r, na które powód się stawił i przedstawił dokumenty finansowe. Informacja ta zbulwersowała członków zarządu pozwanego Koła.

W związku z tą informacją, zarząd koła postanowił rozszerzyć porządek obrad najbliższego Walnego Zgromadzenia członków Kołao punkt porządku obrad dotyczący wykluczenia z Koła (...)powoda i dwóch jego kolegów z powodu na rażącego naruszenia zasad współżycia koleżeńskiego. Na zebraniu tym powód został poinformowany o naruszeniu statutu (...). Powód nie ustosunkował się do stawianych zarzutów.

Dowód: protokół posiedzenia z dnia 30.03.2010 r. k. 66-67.

W dniu 13.04.2010 r. powód był obecny na kolejnym posiedzeniu zarządu pozwanego Koła. Na posiedzeniu obecni byli też członkowie komisji rewizyjnej. Powód miał kolejną możliwość ustosunkowania się do stawianych zarzutów, mógł też zapoznać się z wnioskiem o jego wykluczenie i treścią proponowanej uchwały WZ w sprawie jego wykluczenia. Na zebraniu przyjęto porządek obrad WZ wyznaczonego na dzień 15.05.2010r.

Dowód : protokół posiedzenia zarządu z dnia 13.04.2010 r.k.68.

W dniu 26 kwietnia 2010 wysłano do powoda listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru zawiadomienie o zwołaniu Walnego Zgromadzenia wraz z porządkiem obrad. Do porządku obrad doręczono uzasadnienie projektu uchwały o wykluczeniu powoda.

Dowód zawiadomienie o zwołaniu walnego zgromadzenia k.6.

Powód został też wezwany telefonicznie na posiedzenie zarządu w dniu 14 maja 2010 r. i podczas tej rozmowy również ponownie formalnie przedstawiono mu zarzut nieuczciwego i niekoleżeńskiego zachowania. Równocześnie umożliwiono powodowi przedstawienie faktów i dowodów na swoją obronę. Powód miał możliwość dobrowolnego przyznania się do winy i rezygnacji z funkcji członka zarządu Koła.

Dowód: protokół posiedzenia zarządu z dnia 14.05.2010 r.

W dniu 15 maja 2010 r. Walne Zgromadzenie członków Koła (...) po uprzednim wysłuchaniu powoda i przeprowadzeniu dyskusji podjęło uchwałę o wykluczeniu powoda z Koła (...). Uchwała została podjęta bezwzględną większością, w głosowaniu tajnym, przy wymaganym quorum. Za wykluczeniem powoda głosowało 26 członków, przeciwko było 9 członków. Wszyscy obecni oddali swój głos, nie oddano żadnego głosu nieważnego, nikt nie wstrzymał się od głosowania.

Sposób głosowania wg głosów TAK i NIE, bez głosów wstrzymujących się, był zatwierdzony regulaminem obrad WZ z dnia 15.05.2010 r. który stanowił załącznik nr 1 do uchwały WZ. Regulamin nie przewidywał możliwości oddania głosu wstrzymującego (§ 17 ust. 3 regulaminu). Regulamin ten został przyjęty jednogłośnie, jako pkt 3 porządku obrad, przed przystąpieniem do głosowania nad sporną uchwałą.

Dowód: protokół Walnego Zgromadzenia z dnia 15.05.2010 r. k.72-91, uchwała nr (...) z dn. 15.05.2010 r. k.71, regulamin obrad WZ z dnia 15.05.2010 r, k. 161.

W dniu 21 maja 2010 r. została wysłana do powoda formalna decyzja o wykluczeniu z Koła. W uzasadnieniu uchwały z dnia 15.05.2010 r. wskazano, że podstawą wykluczenia było rażące naruszenie zasad współżycia koleżeńskiego i dobrych obyczajów z przepisu § 44 ust 1 pkt 2 statutu (...). W uzasadnieniu powołano też § 39 pkt 3 Statutu wskazując ,że powód będąc członkiem koła macierzystego pełnił jednocześnie funkcję w zarządzie nowo tworzonego koła.

Dowód: pismo z dnia 16.05.2010 r. k.7

W dniu 7.06.2010 r. do zarządu Koła (...) wpłynęło odwołanie powoda od decyzji WZ datowane na dzień 26 maja 2010 r.

Dowód odwołanie powoda z 26.05.2010 r. k.8-9

W dniu 9.11.2010 r. Zarząd Okręgowy (...)we W.podjął uchwałę nr 38 w sprawie nieuwzględnienia odwołania powoda. Uchwała ta ostatecznie rozstrzygała o wykluczeniu powoda z grona członków Koła(...).

Dowód : uchwała Zarządu Okręgowego (...) k.12-14

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Przedmiotem sporu była zasadność podjętej przez Walne Zgromadzenia pozwanego koła uchwały z dnia 15.05.2010 r, wykluczającej powoda W. S. (1) z Koła (...).

Ogólną regułę dopuszczalności dochodzenia praw związanych z utratą członkostwa w kole łowieckim stanowi przepis art. 33 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1995 r. prawo łowieckie (Dz.U.05.127.1066 j.t.). Zgodnie z treścią tego przepisu, w sprawach nabycia lub utraty członkostwa w (...) oraz utraty członkostwa w kole łowieckim zainteresowany może - po wyczerpaniu postępowania wewnątrzorganizacyjnego - dochodzić swoich praw na drodze sądowej.

Przepis ten nie formułuje konkretnego roszczenia, które może być realizowane w związku z utratą członkostwa, a w szczególności roszczenia o uchylenie uchwały pozbawiającej członkostwa poprzez wykluczenie, nie reguluje także trybu, w jakim miałoby nastąpić owo dochodzenie praw na drodze sądowej, a więc przede wszystkim terminu, w którym członek może dochodzić swoich praw.

Jednakże, jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z 20.06.2007, II CSK 100/07, LEX nr 347287, nie ma znaczenia sam sposób sformułowania roszczenia zmierzającego do takiej ochrony w konkretnym przypadku. Skoro ustawodawca nie określił w jakim terminie członek powinien dochodzić swoich praw (podobnie jak przy powództwie o ustalenie nieważności uchwały), należy przyjąć, że może to uczynić w każdym czasie.

Strona pozwana nie kwestionowała prawa powoda do dochodzenia roszczenia na drodze sądowej.

Jak wskazano w skarżonej uchwale, podstawą wykluczenia powoda był przepis § 44 ust. 2 Statutu (...) rażące naruszenie zasad współżycia koleżeńskiego.

Powód w niniejszym powództwie kwestionował zasadność ww. uchwały co do meritum, twierdząc, że swoim zachowaniem nie naruszył zasad współżycia koleżeńskiego. Ponadto twierdził, że przy podejmowaniu zaskarżonej uchwały zaistniały uchybienia formalne, które miały wpływ na treść uchwały, w taki sposób, że bez ich zaistnienia uchwała nie zapadłaby.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się zatem do rozstrzygnięcia dwóch zagadnień: istnienia merytorycznych przesłanek wykluczenia i zachowania formalnej procedury wykluczenia oraz jej wpływu na treść zaskarżonej uchwały.

Odnosząc się do pierwszego z nich - merytorycznego, wskazać należy, że obowiązujący w Kole (...) statut, traktuje zasady współżycia koleżeńskiego jako jedną z czterech podstawowych zasad, jakim podlegać ma członek. Statut (...) jest najwyższym, po ustawie, aktem prawnym, na podstawie którego funkcjonuje związek łowiecki. Zgodnie ze statutem, obowiązkiem członka uregulowanym w § 11 ust. 2 statutu, jest przestrzeganie prawa łowieckiego, statutu i kierowanie się zasadami koleżeństwa.

Zasady koleżeństwa mają na tyle wysoką rangę, że ich rażące naruszenie powoduje wykluczenie z koła, o czym stanowi § 44 pkt 2 statutu (...).

Do kognicji Sądu w niniejszym sporze należało przesądzenie, czy zostały spełnione łącznie obie przesłanki wykluczenia powoda, wynikające z § 44 pkt 2 statutu (...) a więc, czy nastąpiło naruszenie zasad współżycia koleżeńskiego i czy naruszenie to nosi znamiona „rażącego”.

W ocenie Sądu, obie przesłanki zaistniały.

Pojęcie: „zasady współżycia koleżeńskiego”, nie jest ustawowo zdefiniowane. Nie precyzuje tego znaczenia też statut (...). Jest to zatem pojęcie niedookreślone. Funkcjonuje podobnie tak jak zasady współżycia społecznego, których kodeks cywilny także nie definiuje, mimo, że wielokrotnie w kodeksie to pojęcie się pojawia. Oznacza to, że definicję tych zasad doprecyzowują organy stosujące prawo, myśliwi tworzący kolektyw koła łowieckiego i reguły doświadczenia życiowego.

W tym miejscu wskazać tylko należy, że stanowisko pełnomocnika strony pozwanej, iż nie należy do kognicji sądu powszechnego ocena decyzji członków koła co do tego, czy uważają oni zachowanie powoda za naruszające zasady koleżeńskości, jest błędne. Jak wskazał Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 14 listopada 2008 r. (I ACa 906/08, LEX nr 612295), to rzeczą Sądu jest sprawdzenie, czy postawiony członkowi zarzut, będący podstawą wykluczenia, jest zgodny z rzeczywistym stanem rzeczy i czy stanowi statutową przyczynę wykluczenia.

Nie ulega wątpliwości, że zasady współżycia koleżeńskiego to postępowanie zgodne z normami społecznymi, w zgodzie z interesem koła wszystkich członków. Trzeba mieć na uwadze szczególne, nadzwyczajne reguły wzajemnego zaufania, jakim obdarzają się myśliwi koła. Myśliwi muszą mieć do siebie nawzajem nieograniczone zaufanie, niejednokrotnie bowiem zdarzają się na polowaniach sytuacje, gdy strzelają do zwierzyny znajdując się blisko swoich kolegów. Dlatego tak zwana kultura łowiecka, wspólnota obyczajów, poczucie więzi i odpowiedzialności jest tak ważne. To powoduje, że reguły koleżeńskości i zasad współżycia koleżeńskiego są wyniesione do wysokich granic, co potwierdzają zeznania przesłuchanych świadków, członków pozwanego koła łowieckiego.

Pomiędzy stronami nie było sporu co do tego, że powód założył Koło (...) w organizacji, gdzie pełnił funkcję łowczego, nie informując o tym swego koła macierzystego.

Powód kwestionował, jakoby nowo powstałe koło łowieckie konkurowało z pozwanym kołem o ten sam obwód. Twierdził, że po analizie sytuacji finansowej koła dokonanej w 2009 r. członkowie zarządu podjęli decyzję, aby nie kontynuować działań w kierunku uzyskania obwodu nr (...), gdyż nie stać Kołana objęcie obwodu.

Twierdzenia takie są sprzeczne z dokumentami zgromadzonymi w aktach sprawy a w szczególności z protokołami kolejnych zebrań członków zarządu, poczynając od zebrania 30.10.2009 r. a kończąc na protokole Walnego Zgromadzenia z 15.05.2010 r, na którym zapadła zaskarżona uchwała, a także z zeznaniami świadków Z. S. (2), M. G. (2), P. W. (2), H. B. (2). Z dowodów tych wynika, że pozwane koło od wielu lat starało się o pozyskanie dodatkowych obszarów łowieckich i do tego obligowane były kolejne zarządy. Dla pozwanego koła, które na przestrzeni lat utraciło przestrzenie łowieckie, była to sprawa priorytetowa. Gdy pojawiła się taka możliwość w 2009 r. by objąć nowy obwód, pozwane koło podjęło działania zmierzające do oceny jego możliwości finansowych (szkody łowieckie). Niewątpliwie, w tym stanie rzeczy pomoc powoda, jako skarbnika była w tamtym czasie nieoceniona. Powód, mimo tego, (mając już pomysł na założenie nowego koła, spłatę szkód łowieckich w obwodzie nr (...)), utrudniał takie działania pozwanemu kołu, co w sposób czytelny wynika z protokołów posiedzeń zarządu, na które się nie stawiał.

Wbrew temu, co twierdzi powód, nie sam fakt, że założył koło łowieckie, był przyczyną jego wykluczenia. Samego działania jako takiego nie można uznać za naruszenie zasad współżycia koleżeńskiego, bowiem statut zezwala na takie działania. Przyczyną wykluczenia było to, że powód nie poinformował o tym fakcie członków macierzystego Koła(...), co sam przyznał przesłuchiwany przed Sądem. Powód podał, że był skonfliktowany z jednym z członków zarządu koła i nie zamierzał takiej informacji składać, nie miał takiego obowiązku i nie zamierzał tego czynić.

Zważyć należy, że powód, mimo, że jako członek zarządu był zobligowany do podejmowania czynności w kierunku pozyskania nowego obwodu, mając taką informację, nie informował swojego macierzystego koła o tym. A zatem, niewątpliwie podejmując działania na rzecz koła (...)w celu zdobycia obwodu nr (...), powód działał jednocześnie na niekorzyść koła (...). I to potajemnie, przeciwko interesom własnego koła, a więc przeciw zrzeszonym w nim kolegom.

Nie moło ujść uwadze Sądu, że o jego postawie świadczy też radykalny sprzeciw myśliwych pozwanego koła wobec jego działań, co potwierdzili wszyscy przesłuchiwani świadkowie, za wyjątkiem myśliwych usuniętych z koła za podobny czyn (św. K.). O dezaprobacie dla zachowania powoda świadczy też znaczna ilość głosów oddana przeciwko niemu na Walnym Zgromadzeniu.

Dodać też należy, że powód nie był szeregowym myśliwym, pełnił funkcje w zarządzie, miał dostęp do poufnych informacji macierzystego koła i dlatego wobec niego te reguły są jeszcze bardziej wyostrzone.

Zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego, takie zachowanie powoda ocenić należy jako działania nielojalne i w sposób rażący sprzeczne z zasadami koleżeńskości i uczciwości.

Statutową regułą jest, że koło łowieckie nie może funkcjonować bez obwodu, który jest podstawą jego działalności (§ 32 ust. 5, § 35 ust. 1 statutu). Obwód łowiecki nie może być mniejszy niż 3 tys. ha – jest to wymóg ustawowy. Obejmowanie nowych terenów jest sytuacją korzystną dla koła, jeżeli oczywiście jest to także uzasadnione finansowo. Koło (...)działa od 1954 r. i na przestrzeni lat utraciło dwa obwody łowieckie. W chwili obecnej dzierżawi dwa obwody łowieckie: L.i W., których powierzchnia jest zagrożona - na skutek urbanizacji terenów w miejscowości L.koło W.. Dlatego działalność pozwanego Kołabyła ukierunkowana na pozyskanie nowego obwodu łowieckiego i zarządy były wielokrotnie obligowane w tym celu przez kolejne walne zgromadzenia. Bezspornym jest też, że ilość obwodów jest ograniczona.

Z tych względów Sąd uznał, że zaistniały merytoryczne podstawy do wykluczenia powoda ze struktur pozwanego Koła.

Co do naruszenia kwestii formalnych, na które wskazywał powód, to w ich ocenie Sąd odwołał się do analogicznych kwestii dotyczących wykluczenia członków spółdzielni, co do których istnieje bogate orzecznictwo. Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach niejednokrotnie wskazywał, że podstawą żądania uchylenia uchwały walnego zgromadzenia spółdzielni mogą być zarzuty formalne, o tyle jednak, jeśli wadliwość ta miała lub mogła mieć wpływ na treść zaskarżonej uchwały (tak wyrok SN z dnia 1.01.2007r., I CSK 335/06, LEX nr 507984) .

W pierwszej kolejności powód wskazał, że nie umożliwiono mu złożenia wyjaśnień w trybie § 40 ust. 4 statutu, który stanowi, że wykluczenie członka musi być poprzedzone umożliwieniem mu złożenia wyjaśnień. Zarzut ten jest bezzasadny, bowiem sam powód w swoich zeznaniach potwierdził, iż miał możliwość wypowiedzenia się na Walnym Zgromadzeniu w dniu 15.05.2010, co również wynika z protokołu tego zgromadzenia. Ponadto, nawet przez Walnym Zgromadzeniem powód był wielokrotnie informowany o stawianych mu zarzutach, w tym celu został wezwany na specjalnie zorganizowane posiedzenie zarządu przed podjęciem uchwały.

Nie zasługuje też na uwzględnienie zarzut rozszerzenia kwalifikacji prawnej stawianego powodowi zarzutu w uzasadnieniu zaskarżonej uchwały w stosunku do komunikatu z dnia 17.04.2010 r. (k. 6). W ocenie Sądu, wskazanie podstawy z § 39 ust. 3 statutu, który stanowi, że nie można być członkiem zarządu dwóch kół - macierzystego i innego, nie jest to rozszerzenie podstawy prawnej wykluczenia, ale uzupełnienie tej kwalifikacji i służyło wzmocnieniu stanowiska pozwanego koła. To uzupełnienie nie miało jednakże wpływu na treść podjętej uchwały, gdyż wynika z niej, że powodowi postawiono zarzut rażącego naruszenia zasad koleżeńskich z § 44 a nie zarzut z § 39 ust. 3 statutu.

Ostatni zarzut, dotyczący braku na kartach głosujących opcji „wstrzymuję się” też okazał się bezpodstawny. Twierdzenia powoda, że co najmniej 4 osoby wstrzymałyby się od głosu, nie zostały w żaden sposób udowodnione. Powód nie powołał żadnych świadków spośród tych czterech osób, które by potwierdziły tę okoliczność. Co więcej, regulamin obrad koła (...), w którym nie przewidziano opcji głosowania „wstrzymuję się” dostosowany został do zaproponowanego przez Zarząd Okręgowy wzorca. Jak wynika z zeznań świadka Z. S.– wieloletniego prezesa pozwanego Kola- regulamin jest w istocie tożsamy z wzorcowym regulaminem przesłanym do kół łowieckich przez Zarząd Okręgowy (...). Zarząd ten jednocześnie pismem z 15.02.2010 r. stwierdził, że choć przyjęcie regulaminu nie jest obligatoryjne, to znacznie ułatwia obrady, nie pozostawiając wątpliwości co do późniejszego procedowania. § 15 ust 3 wzorcowego regulaminu stwierdzał, że w protokole podaje się m.in. liczbę głosów oddanych za wnioskiem lub kandydatem i liczbę głosów oddanych przeciw wnioskowi. Przyjmuje się, że głosowanie tajne, w przeciwieństwie do głosowania jawnego, pozwala na nieskrępowane wyrażanie opinii, nie ma zatem potrzeby oddawania głosów wstrzymujących. Ponadto każdy z członków głosujących, jeżeli nie chciał wziąć udziału w głosowaniu, mógł oddać głos nieważny, lub nie brać w ogóle udziału w głosowaniu, czego nie uczynił nikt z głosujących.

Dodać też należy, że przed podjęciem głosowania wprowadzono regulamin, w którym przewidziano, że głosy będą oddawane za lub przeciw, bez głosów wstrzymujących się. Ten regulamin został zatwierdzony jednogłośnie, w tym głosem powoda (protokół zgromadzenia z 15.05.2010 r.) i był wiążący. Dlatego też podnoszone przez powoda argumenty dotyczące braku na kartach opcji wstrzymującej się od głosu, nie mogą być uwzględnione.

Jeżeli chodzi o zarzut dotyczący tego, że Zarząd Okręgowy przy dwóch identycznych stanach faktycznych, tj. co do pozostałych dwóch członków, podjął odmienną decyzję, to Sąd nie odnosi się do tego zarzutu, bowiem sprawa niniejsza dotyczy jedynie powoda, nie zaś innych wykluczonych członków i nie ma znaczenia dla niniejszego rozstrzygnięcia. Na marginesie można tylko dodać, co wydaje się być oczywiste, że inna jest sytuacja zwykłego członka aniżeli statutowo wybranego, jako wchodzącego w skład zarządu, czyli organu odpowiedzialnego za kierowanie kołem, podejmowanie decyzji i mającego dostęp do informacji, które nie są dostępne zwykłym członkom.

Sąd w całości podzielił argumentację organu odwoławczego Zarządu Okręgowego (...) we W., który nie dopatrzył się naruszenia zasad formalnych towarzyszących głosowaniu nad sporna uchwałą WZ z dnia 15.05.2010 r. i ocenił, że działanie powoda było rażącym naruszeniem zasad koleżeńskości.

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił powództwo w całości o czym orzekł w pkt I wyroku.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc, który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Mając na uwadze fakt, że niniejszy proces w całości wygrała strona pozwana, Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 197 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na zasądzoną z tego tytułu kwotę składają się koszty zastępstwa procesowego w kwocie 180 zł, ustalone w oparciu o § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349, z późn. zmianami) oraz opłata od pełnomocnictwa 17 zł.