Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 4 czerwca 2013 r.

Sąd Rejonowy w Strzelcach Opolskich Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący : Sędzia Sądu Rejonowego Marcin Ilków

Protokolant : prot. sąd. Grzegorz Broncel

po rozpoznaniu w dniu 4 czerwca 2013 r. w Strzelcach Opolskich

na rozprawie

sprawy z wniosku (...) Sp. z o.o. w S.

o stwierdzenie nabycia spadku po J. B. (1)

I.  stwierdza, że spadek po J. B. (1) zmarłym dnia
05 listopada 2009 r. w S., ostatnio stale zamieszkałym
w S. na podstawie ustawy nabyli jego synowie: J. J. (1) (2 im.) B. (s. J. i J.) i D. K. (s. J. i J.) po połowie;

II.  kosztami postępowania obciąża wnioskodawcę i uczestnika postępowania w zakresie przez nich poniesionym.

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 9 lipca 2012 roku (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. wniosła o stwierdzenie, że spadek po zmarłym w dniu 5 listopada 2009 roku J. B. (1), zamieszkałym ostatnio przed śmiercią w S., dziedziczą na podstawie ustawy – syn J. B. (2) oraz syn D. K. zd. B.. Nadto wnioskodawca wniósł o zasądzenie od uczestników kosztów postępowania.

Uzasadniając wnioskodawca podniósł, że spadkodawca zmarł w dniu 5 listopada 2009 roku zamieszkując ostatnio w S. a spadkobiercami winni być wg ustawy jego synowie. Nadto podniósł, iż w dniu 31 stycznia 2003 roku nabył wierzytelność wobec dłużnika J. B. (1) wynikającą z tytułu wykonawczego wydanego przez Sąd Rejonowy w Gliwicach z dnia 7 listopada 2000 roku w sprawie IX Nc 1521/00.

Na rozprawie w dniu 29 listopada 2012 roku uczestnik postępowania D. K. podniósł, iż zgadza się z wnioskiem. Wniósł o rozstrzygnięcie o kosztach postępowania w zakresie przez strony poniesionym podnosząc, iż poniósł koszt w wysokości 300 € związany z przyjazdem do kraju z Irlandii.

Uczestnik podniósł, iż z spadkodawcą nie miał kontaktu od 10 roku życia, a powodem rozstania rodziców był alkoholizm ojca i znęcanie się nad rodziną, z powodu czego przyjął nazwisko żony. O śmierci ojca dowiedział się od siostry ojca rok temu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Sąd Rejonowy w Gliwicach w dniu 6 września 2000 roku w sprawie IX Nc 1521/00 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym. Na jego podstawie nakazano pozwanemu J. B. (1), aby zapłacił Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo – Kredytowej (...) w P. kwotę 1.022,03 zł z odsetkami ustawowymi i kosztami procesu.

Dowód:

- nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, k. 7;

Umową powierniczego przelewu wierzytelności z dnia 31 marca 2003 roku Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo – Kredytowa (...) w P. zbyła na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. wierzytelność przysługującą mu w stosunku do J. B. (1).

Dowód:
- umowa powierniczego przelewu wierzytelności, k. 8-9;

J. B. (1), syn K. i A., urodzony w dniu (...) w Ż., zmarł w dniu 5 listopada 2009 roku w Domu Pomocy Społecznej w S., ostatnio stale przed śmiercią zamieszkały w S. przy ulicy (...).

Zmarł będąc rozwiedzionym.

Ze związku małżeńskiego posiadał dwoje dzieci – J. B. (2) oraz D. B., który przybrał nazwisko żony – K.. Innych dzieci, czy przysposobionych, czy tez pozamałżeńskich, czy wcześniej zmarłych nie miał.

Nikt spadku nie odrzucił, nie zrzekł się dziedziczenia. Nikt nie został uznany za niegodnego dziedziczenia.

Wcześniej nie toczyło się postepowanie o stwierdzenie nabycia spadku po J. B. (1).

W skład majątku spadkowego po zmarłym J. B. (1) nie wchodzi gospodarstwie rolne.

Zmarły spadkodawca w latach 1942 – 2012 w Urzędzie Stanu Cywilnego w T.nie zgłosił urodzenia dziecka. Z ksiąg tego Urzęduwynika nadto, iż nie figuruje jako ojciec w żadnym akcie urodzenia a także, iż nie posiada testamentu zmarłego spadkodawcy.

W Urzędzie Miejskim w S. nie zarejestrowano testamentu J. B. (1). Nadto spadkodawca w Urzędzie Stanu Cywilnego w S. w okresie od 1970 roku do 1990 roku nie zgłaszał urodzenia dzieci i nie figuruje jako ojciec w księgach stanu cywilnego.

Dowody:

- odpis skrócony aktu zgonu, k. 10;

- odpis skrócony aktu urodzenia, k. 11;

- zaświadczenie Prezydenta Miasta W., k. 23-25;

- odpis skróconego aktu małżeństwa, k. 12;

- zapewnienie spadkowe uczestnika postępowania D. K., k. 43;

- pismo Urzędu Stanu Cywilnego w T. z dnia 13 grudnia 2012 roku k. 48, z dnia 17 grudnia 2012 roku k. 50;

- pismo Urzędu Miejskiego w S. z dnia 17 grudnia 2012 roku k. 52;

- pismo Urzędu Stanu Cywilnego w O. z dnia 8 lutego 2013 roku k. 60.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem niniejszego postępowania było stwierdzenie nabycia spadku po J. B. (1) zmarłym w dniu 5 listopada 2009 roku w Domu Pomocy Społecznej w S., ostatnio stale przed śmiercią zamieszkałym w S..

Art. 1025 § 1 k.c. stanowi m. in., że Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Zatem zainteresowanymi w zgłoszeniu żądania stwierdzenia nabycia są nie tylko spadkobiercy lub ich następcy prawni, lecz także wszystkie inne osoby mające interes prawny w prawidłowym wykazaniu następstwa po spadkodawcy. Do kręgu osób uprawnionych do złożenia wniosku należy przede wszystkim zaliczyć każdego spadkobiercę oraz następców prawnych spadkobiercy, nabywcę spadku lub udziału w spadku, wierzyciela spadkodawcy lub wierzyciela spadkobiercy.

W związku z powyższym, mając na uwadze treść dokumentów dołączonych do wniosku Sąd uznał, iż wnioskodawca posiada interes prawny w kwestii złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku po J. B. (1), jako że posiada względem niego wierzytelność, która nie została uregulowana.

Zgodnie z art. 670 k.p.c. w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku Sąd bada, kto jest spadkobiercą oraz w oparciu, o jaki tytuł powołania następuje dziedziczenie.

Zgodnie z art. 926 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu, zaś dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą.

Zgodnie z treścią art. 931 i następnych przepisów kodeksu cywilnego obowiązujących w chwili śmierci spadkodawcy w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych. W braku zstępnych spadkodawcy do spadku powołani są z ustawy jego małżonek, rodzice i rodzeństwo.

Wobec faktu, iż spadkodawca nie dokonał rozporządzenia swoim majątkiem na wypadek śmierci w formie testamentu, nie powołując tym samym spadkobiercy testamentowego, w niniejszej sprawie nastąpiło dziedziczenie ustawowe.

W oparciu o przedstawione w toku sprawy dokumenty Sąd uznał, iż nie ma przeszkód w tym, by o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym spadkodawcy orzec zgodnie z wnioskiem. Stąd za zasadą wskazaną w art. 931 k.c. stanowiącą, że w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek, którzy dziedziczą w częściach równych Sąd orzekł, jak w postanowieniu.

Orzeczenie o kosztach postępowania uzasadnia przepis art. 520 § 1 k.p.c. w zw. z art. 922 § 3 k.p.c.

W myśl § 3 art. 922 k.c. do długów spadkowych należą m.in. koszty pogrzebu spadkodawcy w takim zakresie, w jakim pogrzeb ten odpowiada zwyczajom przyjętym w danym środowisku oraz koszty postępowania spadkowego.

Obowiązek poniesienia kosztów postępowania związanych z udziałem w sprawie oznacza, że uczestnik ponosi koszty nie tylko tych czynności, które sam dokonał, takich jak koszty środka odwoławczego, ustanowienia pełnomocnika, ale i tych, które zostały dokonane przez sąd na jego wniosek, np. koszty opinii biegłego. Odpowiednio do postępowania nieprocesowego stosuje się przepisy art. 98 w zakresie, w jakim określają one koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i do celowej obrony.

W ocenie Sądu nie zaszły przesłanki uzasadniające obciążenie wyłącznie spadkobierców kosztami niniejszego postępowania.

Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku nie jest postępowaniem, które miałoby z góry wyznaczony ustawowy termin, w którym winno być wytoczone przed Sąd. Nadto nie można twierdzić, jakoby wyłącznie jedna strona w tej sprawie była zainteresowana rozstrzygnięciem, skoro postepowanie dotyczyło spłaty wierzytelności przysługującej wpierw Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo – Kredytowej (...) w P. wobec J. B. (1), zbytej następnie na rzecz obecnego wnioskodawcy, a który to obowiązek przeszedł na spadkobierców i tym samym winni być zainteresowani powstałym obowiązkiem uregulowania zaległości spadkodawcy względem wnioskodawcy.

Jednocześnie w ocenie Sądu nie należy pomijać okoliczności, że koszty poniesione przez strony są na tym samym poziomie, a nadto faktu, iż spadkobiercy z powodu alkoholizmu ojca (spadkodawcy) i jego znęcania się nad rodziną utracili z nim całkowity kontakt gdy byli jeszcze dziećmi.

Wobec powyższego, na podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.