Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 20.06.2013r.

Sąd Okręgowy w Słupsku, Wydział IV Cywilny Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodnicząca SSO Mariola Watemborska

Sędziowie SO Dorota Curzydło, Jolanta Deniziuk ( spr.)

po rozpoznaniu w dniu 20 czerwca 2013r.w Słupsku

na posiedzeniu niejawnym

w sprawie nieletniego A. M.

o dokonanie czynu karalnego z art. 286§1 k.k. i art. 270§1 k.k w zw. z art. 11§2 k.k

w skutek zażalenia pokrzywdzonego (...) spółki z o.o. na postanowienie Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 12.04.2013r. w sprawie III Npw 109/13

postanawia:

oddalić zażalenie.

Sygn. akt IV Cz 350/13

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 12.04.2013r. Sąd Rejonowy w Słupsku, w powołaniu się na art. 21§1 u.p.n, nie wszczął postępowania w stosunku do nieletniego A. M. .

W uzasadnieniu wskazując, iż nieletniemu zarzucono, że w okresie od 2 do 9 stycznia 2013r. w R., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, posługując się podrobionym wydrukiem dokonania przelewu oraz fałszywymi danymi osobowymi, doprowadził Ł. D. do niekorzystnego rozporządzenia swoim mieniem w postaci pieniędzy w kwocie 1550,91 zł, poprzez wprowadzenie go w błąd co do zamiaru wywiązania się z oferty kupna od pokrzywdzonego akcesoriów motocyklowych, czym działał na szkodę (...) spółki z o.o. spółki komandytowej z siedzibą w W..

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, zdaniem Sądu, w sposób nie budzący wątpliwości wskazuje, że nieletni dopuścił się zarzucanego mu czynu. Tym nie mniej wobec nieletniego orzeczono już środek wychowawczy w postaci umieszczenia nieletniego w młodzieżowym ośrodku szkolno-wychowawczym, a do czasu umieszczenia we właściwej placówce , poddano nieletniego nadzorowi sądowemu . Przy czym powyższy środek wychowawczy został orzeczony za podobne czyny karalne. Wskazane czyny zostały popełnione dodatkowo w czasie kiedy prowadzone było jeszcze postępowanie w sprawie III Nw 38/13 zmierzające do zastosowania odpowiedniego środka wychowawczego.

W tym stanie faktycznym Sąd uznał, powołując się na niecelowość jego prowadzenia, że wystąpiły przesłanki z art. 21§2 u.p.n. do nie wszczynania postępowania ,

Odnosząc się do kwestii wyrządzonej przez nieletniego szkody wskazał, że przedmiotowe postępowanie nie ma wpływu na odpowiedzialność cywilną nieletniego lub jego rodziców. Pokrzywdzeni mają możliwość dochodzenia swoich roszczeń na zasadach ogólnych Z uwagi zaś na wiek nieletniego, kolejne popełnienie przez niego czynu karalnego będzie skutkowało już odpowiedzialnością jak osoby dorosłej.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożyła pokrzywdzona spółka z o.o. spółka komandytowa (...) zarzucając zaskarżonemu orzeczeniu naruszenie art. 2 w zw. z art. 21§2 u.p.n. poprzez ich niezastosowanie pomimo zaistnienia okoliczności , o których mowa w art. 2 ustawy w sytuacji , gdy zgromadzony materiał dowodowy dostarczył podstaw do uznania, że nieletni dopuścił się czynu karalnego, art. 21§2 poprzez błędne zastosowanie i uznanie , że zastosowanie innych środków niż dotychczas zastosowany środek wychowawczy jest niecelowe, naruszenie art. 233§1 kpc poprzez dokonanie oceny zgromadzonego materiału w sposób dowolny , a nie swobodny , jak również sprzeczny z zasadami prawidłowego rozumowania, co miało wpływ na treść orzeczenia , o przede wszystkim stwierdzenia , że zastawianie środka w innej sprawie jest wystarczające .W tym stanie rzeczy skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Słupsku.

Sąd Okręgowy zaważył co następuje

Nie ma podstaw do uwzględnienia podniesionego przez skarżącego zarzutu w postaci naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu art. 233 § 1 kpc poprzez zbyt swobodną ocenę materiału dowodowego. Należy przy tym zaznaczyć, iż skuteczne postawienie takiego zarzutu wymaga wykazania, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania, lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął Sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena Sądu (tak SN w orz. z 6 listopada 1998 r., II CKN 4/98 nie publ.). Ażeby zatem zasadny był zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 233 § 1 kpc oraz uznanie, że mogło to mieć istotny wpływ na wynik sprawy, nie wystarczy wyłącznie przedstawienie odmiennej interpretacji strony co do dowodów zebranych w sprawie, a koniecznym jest natomiast jednoczesne wykazanie – czego nie uczynił żalący - iż ocena przyjęta przez Sąd Rejonowy za podstawę rozstrzygnięcia, przekracza granicę swobodnej oceny dowodów, którą wyznaczają czynniki logiczny i ustawowy, zasady doświadczenia życiowego, aktualny stan wiedzy, stan świadomości prawnej i dominujących poglądów na sądowe stosowanie prawa. Wobec tego, w ocenie Sądu Okręgowego, stwierdzić należy, iż Sąd I instancji nie naruszył art. 233 § 1 kpc, co czyni nieuzasadnionym również powyższy zarzut podniesiony przez żalącego.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich zmierza do osiągnięcia przede wszystkim dwóch celów: przeciwdziałania demoralizacji i przestępczości nieletnich i stworzenia warunków powrotu do normalnego życia nieletnim, którzy popadli w konflikt z prawem bądź zasadami współżycia oraz umocnienia funkcji opiekuńczo-wychowawczej i poczucia odpowiedzialności rodzin za wychowanie nieletnich na świadomych swych obowiązków członków społeczeństwa.

Odnosząc powyższe generalne uwagi do niniejszej sprawy to wskazać należy, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w sposób nie budzący wątpliwości dał podstawę Sądowi do przyjęcia , że nieletni dopuścił się zarzucanego mu czynu i zgodnie z dyspozycją art. 2 u.pn. podjęte zostały przewidziane w ustawie działania. Jeżeli bowiem sędzia rodzinny uzyska wiarygodną wiadomość o okolicznościach określonych w art. 2 u.p.n., to z reguły powinien wszcząć postępowanie. Odmowa wszczęcia postępowania jest wyjątkiem od przytoczonej zasady legalizmu. Taki wyjątek zawiera właśnie art.21 §2 u.pn. W określonych w tym przepisie sytuacjach Sędzia rodzinny nie wszczyna postępowania, a wszczęte umarza, jeżeli okoliczności sprawy nie dają podstawy do jego wszczęcia lub prowadzenia albo gdy orzeczenie środków wychowawczych lub poprawczych jest niecelowe, w szczególności ze względu na środki orzeczone już w innej sprawie.

Sędzia rodzinny po zapoznaniu się ze sprawą III Now 201/12, gdzie w dniu 30 stycznia 2013r. zapadło już orzeczenie o zastosowaniu wobec nieletniego środka wychowawczego w postaci umieszczenia go w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, zasadnie przyjąć, iż nie celowe jest wszczynanie kolejnego postępowania. Przemawia za tym fakt, że nieletni dopuścił się tożsamych czynów i to w okresie objętym postępowaniem w sprawie III Now 201/12 , a tylko dlatego nie zostały one wymienione w zarzutach cytowanej sprawy, że dokumentacja o ich popełnieniu wpłynęła już po wydaniu orzeczenia. Należy więc w pierwszej kolejności wdrożyć orzeczony środek wychowawczy, w którym co do zasady mają być realizowane cele jakie legły u podstaw przedmiotowej ustawy.

Podzielić tym samym należy stanowisko Sądu o niecelowości wszczynania w niniejszej sprawie kolejnego postępowania, zwłaszcza ,że orzeczony już środek wychowawczy ma nie tylko przeciwdziałać dalszej demoralizacji , ale posiada też określoną już dla nieletniego dolegliwość .

Natomiast , jak zasadnie podniesiono w uzasadnieniu orzeczenia , odmowa, wobec jedynie niecelowości wszczynania postępowania, w niczym nie narusza uprawnień pokrzywdzonego domagania się pokrycia wyrządzonej czynem niedozwolonym szkody.

Mając powyższe na względzie, zażalenie pokrzywdzonego należało, na podstawie art. 385kpc w zw. z art. 397 kpc i art. 13 §2 kpc ,oddalić.