Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 23 sierpnia 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Hreczańska-Cholewa

po rozpoznaniu w dniu 23 sierpnia 2013 r. we Wrocławiu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...) sp. z o.o. w W.

przy udziale (...)– (...) Oddziału Wojewódzkiego (...) we W.

o udzielenie zabezpieczenia

p o s t a n a w i a :

I. udzielić zabezpieczenia roszczenia o ustalenie, że Obowiązanemu (...)– (...) Oddziałowi Wojewódzkiego (...)we W.nie przysługuje roszczenie o zapłatę kwoty 2.712.843 zł, określonej w wezwaniu do zapłaty z dnia 18 lipca 2013 r., nr D. (...)/(...), z tytułu rzekomo nienależnie przekazanych środków z zakresu rehabilitacja neurologiczna wykonywanych przez Uprawnionego w 2012 r., poprzez zakazanie Obowiązanemu (...), do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sporu, skorzystania z prawa potrącenia w/w wierzytelności w kwocie 2.712.843 zł wraz z odsetkami ustawowymi z należnościami przysługującymi Uprawnionej (...)Sp. z o.o. w W.z tytułu wykonywania umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej Nr (...)w rodzaju rehabilitacja lecznicza;

II. wyznaczyć wnioskodawcy (...) Sp. z o.o.w W.dwutygodniowy termin na wytoczenie powództwa opisanego w punkcie I wniosku przeciwko (...) – (...) Oddziałowi Wojewódzkiego (...)we W.pod rygorem upadku zabezpieczenia.

UZASADNIENIE

Wnioskodawca (...)sp. z o.o. w W.wniosła o udzielenie zabezpieczenia przyszłego powództwa o ustalenie nieistnienia roszczenia (...)– (...) Oddziału Wojewódzkiego (...)we W.w kwocie 2.712.843 zł, określonej w wezwaniu do zapłaty z dnia 18 lipca 2013 r. poprzez zobowiązanie Obowiązanego do niepotrącania w/w wierzytelnosci w kwocie 2.712.843 zł z wierzytelnością Uprawnionego z tytułu wykonywania umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej Nr (...)w rodzaju rehabilitacja lecznicza. W uzasadnieniu wnioskodawca podał w szczególności, iż niniejszy wniosek został złożony w następstwie podejmowanych przez (...)działań zmierzających do potrącenia spornej wierzytelności (...) w wierzytelnościami Spółki, które na podstawie obowiązujących przepisów nie mogą podlegać umorzeniu w drodze potrącenia. Wnioskodawca wskazał, że bezwzględny zakaz potrącenia przez (...)takich wierzytelności wynika a contrario z § 28 ust. 3 OWU, stanowiących załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 81, poz. 484), a także z art. 505 pkt 1 k.c. w zw. z art. 831 § 1 pkt 7 k.p.c. Wnioskodawca zarzucił, że Obowiązany (...)zapowiedział w oficjalnym wezwaniu do zapłaty, że dokona egzekucji przez potrącenie w/w spornych wierzytelności związanych z żądaniem zwrotu całości wynagrodzenia za świadczenia, które były wykonane. Wnioskodawca argumentował ponadto, że w przepisanym terminie, określonym w art. 161 ust. 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej , złożył wnioski o ponowne rozpatrzenie zażaleń na czynności dyrektora (...) Oddziału (...), a pomimo tego Obowiązany wysłał do niego wezwanie do zapłaty z dnia 18 lipca 2013 r., w którym domagał się zapłaty w terminie 14 dni kwoty 2.712.843 zł. Wnioskodawca wyjaśnił, że stanowi ona wartość rzekomo nienależnie przekazanych środków finansowych w 2012 r. z tytułu realizacji umowy nr (...)o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju rehabilitacja lecznicza zweryfikowanych w oparciu o program informatyczny, co nie miało uzasadnienia w obowiązującym prawie i łączącej strony umowie.

Sąd zważył co następuje:

Wniosek zasługiwał na uwzględnienie w całości.

Zgodnie z art. 730 k.p.c. w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia (§1); Sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania lub w jego toku (§2). Udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia; interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (art. 730 ¹ k.p.c.). Sposoby zabezpieczenia roszczeń niepieniężnych unormowane zostały w art. 755 § 1 k.p.c., zgodnie z którym jeżeli przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne, sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych do zabezpieczenia roszczeń pieniężnych. W szczególności Sąd może unormować prawa i obowiązki stron lub uczestników postępowania na czas trwania postępowania.

W ocenie Sądu wnioskodawca uprawdopodobnił w dostatecznym stopniu roszczenie o ustalenie, że Obowiązanemu (...)– (...) Oddziałowi Wojewódzkiego (...)we W.nie przysługuje roszczenie o zapłatę kwoty 2.712.843 zł, określonej w wezwaniu do zapłaty z dnia 18 lipca 2013 r., nr D. (...)/(...), z tytułu rzekomo nienależnie przekazanych środków z zakresu rehabilitacja neurologiczna wykonywanych przez Uprawnionego w 2012 r. Wnioskodawca występując z tym roszczeniem wskazywał na przepis art. 189 k.p.c., zgodnie z którym powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Powództwo oparte na cytowanym przepisie będzie oddalone przede wszystkim, jeżeli powód nie ma interesu prawnego do jego wytoczenia, ale także jeżeli interes taki istnieje, ale twierdzenie powoda o istnieniu lub nieistnieniu stosunku prawnego okaże się bezzasadne.

Interes prawny o którym mowa w art. 189 k.p.c. zachodzi, jeżeli sam skutek, jaki wywoła uprawomocnienie się wyroku ustalającego, zapewni powodowi ochronę jego prawnie chronionych interesów, czyli definitywnie zakończy spór istniejący lub prewencyjnie zapobiegnie powstaniu takiego sporu w przyszłości. W ocenie Sądu Obowiązany w dostatecznym stopniu uprawdopodobnił interes prawny w wytoczeniu powództwa o ustalenie nieistnienia spornego roszczenia Obowiązanego o zapłatę kwoty 2.712.843 zł. Korzystny dla Spółki wyrok, który ewentualnie zapadnie w zainicjowanym na skutek tego postępowaniu definitywnie zakończy spór pomiędzy stronami odnośnie obowiązku zwrotu przez świadczeniodawcę w/w kwoty. Ponadto w takiej sytaucji niewątpliwie zapobiegnie powstaniu dalszych sporów w sytuacji skorzystania przez Obowiązany Fundusz z prawa potrącenia w/w kwoty w wysokości 2.712.843 zł z należnościami przysługującymi Uprawnionej (...) Sp. z o.o. w W.z tytułu wykonywania umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej Nr (...)w rodzaju rehabilitacja lecznicza.

W ocenie Sądu wnioskodawca uprawdopodobnił także swoje twierdzenia o nieistnieniu spornego roszczenia o zapłatę w kwocie 2.712.843 zł, którego w wezwaniu do zapłaty z dnia 18 lipca 2013 r., nr D. (...)/(...), od Uprawnionej Spółki domagał się Obowiązany (...). Uprawniony powyższą okoliczność uprawdopodobnił w obszernych wywodach, w których podał okolicznosci faktyczne, a także obowiazujące przepisy, w świetle których domaganie się przez (...)zwrotu spornej kwoty nie było zasadne. Ponadto w celu uprawdopodobnienia w/w okoliczności wnioskodawca przedłożył dowody w postaci: pisma z dnia 15 lipca 2013 r., wnioski o ponowne rozpatrzenie zażalenia na czynności dyrektora (...) Oddziału (...)z dnia 15 lipca 2013 r. oraz wezwanie do zapłaty z 18 lipca 2013 r. Z powyższych dowodów wynikał m.in, że (...)uznał za nienależne świadczenia w łącznej kwocie 2.712.843 zł, wyłącznie w oparciu o informatyczny program (tzw. weryfikator), bez szczegółowej, ustawowej kontroli analizującej każdy jednostkowy przypadek rzekomego naruszenia, co naruszało art. 64 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. z 2008 r., Nr 164, poz. 1027 ze zm.).

Z analizy treści wniosku i załączonych do niego dokumentów wynikało, że dotychczas Obowiązany (...)nie dokonał potrącenia spornej kwoty z należnościami przysługującymi Uprawnionej Spółce z tytułu wykonywania umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej Nr (...). Gdyby do takiego zdarzenia doszło po stronie wnioskodawcy powstałoby roszczenia o zapłatę rzekomo umorzonych w wyniku potrącenia należności Uprawnionej Spólki, co stanowiłoby przesłankę negatywną w wytoczeniu powództwa o ustalenie nieistnienia roszczenia na podstawie art. 189 k.p.c. W orzecznictwie i doktrynie ustalono zasadę, że nie ma interesu prawnego ten, kto może poszukiwać ochrony prawnej w drodze powództwa o zasądzenie świadczeń pieniężnych, jaka to sytaucja w niniejszej sprawie nie miała jednakże miejsca.

Jednocześnie za uzasadnione należało uznać twierdzenia wnioskodawcy odnośnie braku podstaw do dokonania - w obecnej sytaucji - takiego potrącenia. W myśl bowiem § 28 ust. 3 Ogólnych Warunków Umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej stanowiących załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz. U. z dnia 13 maja 2008 r.) oddziałowi wojewódzkiemu (...) przysługuje prawo do dokonania potrącenia nienależnie przekazanych środków wraz z odsetkami ustawowymi z należności przysługującej świadczeniodawcy, dopiero w przypadku wyczerpania procedury, o której mowa w art. 64, 160 i 161 ustawy. Mając na uwadze treść wniosków o ponowne rozpatrzenie zażalenia na czynności dyrektora (...) Oddziału (...)z dnia 15 lipca 2013 r., złożonych na podstawie art. 161 ust. 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, a załaczonych do wniosku o zabezpieczenie, należąło uznać, że w aktualnej sytuacji do wyczerpania procedury jeszcze nie doszło.

Reasumując Sąd uznał, że wnioskodawca w dostatecznym stopniu uprawdopodobnił przyszłe powództwo o ustalenie nieistnienia roszczenia (...)– (...) Oddziału Wojewódzkiego (...)we W.o zapłatę kwoty 2.712.843 zł, określonej w wezwaniu do zapłaty z dnia 18 lipca 2013 r., nr D. (...)/(...), z tytułu rzekomo nienależnie przekazanych środków z zakresu rehabilitacja neurologiczna wykonywanych przez Uprawnionego w 2012 r.

Sąd stwierdził, iż w niniejszej sprawie wnioskodawca uprawdopodobnił również interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Należy zauważyć, iż prawomocne rozstrzygnięcie co do meritum przedmiotowego sporu nie nastąpi w krótkim czasie, uwzględniając zwłaszcza obszerny materiał dowodowy dołączony do wniosku. Do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia, w braku zabezpieczenia, wnioskodawca mógły utracić bieżące wpływy w łącznej kwocie przeszło 2.700.000 zł z tytułu świadczeń udzielanych pacjentom w ramach umowy z (...). W ocenie Sądu brak zabezpieczenia, a w konsekwencji skorzystanie przez Obowiązanego z prawa potrącenia wykluczy osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Ponadto, mając na uwadze wysokość spornego roszczenia, brak zabezpieczenia mógłby doprowadzić do utraty płynności finansowej przez Uprawnioną spółkę i w skrajnej sytuacji doprowadzić nawet do jej upadłości.

W ocenie Sądu wnioskowany sposób zabezpieczenia powództwa o ustalenie poprzez zakazanie Obowiązanemu (...), do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sporu, skorzystania z prawa potrącenia należało uznać za dopuszczalny. Miał on bowiem swoją podstawę w przepisie art. 755 kpc pkt 1 k.p.c., który to przewidywał unormowanie praw i obowiązków stron na czas trwania postępowania. Ponadto Sąd udzielając zabezpieczenia we wnioskowanej formie uznał, że ten sposób zabezpieczenia nie obciąży nadmiernie żadnej ze stron. (...) nie utraci bowiem wskutek udzielenia zabezpieczenia prawa do zwrotu spornej kwoty jako nienależnego świadczenia, w sytuacji gdy przyszły proces okaże się dla niego korzystny. Udzielenie zabezpieczenia spowoduje jedynie zachowanie stanu istniejącego w chwili obecnej do czasu prawomocnego zakończenia głównego postępowania w sprawie bez narażenia którejkolwiek ze stron na poniesienie szkody. Dokonanie zabezpieczenia jest w ocenie Sądu adekwatne do okoliczności sprawy, ponieważ wskutek zabezpieczenia zostanie jedynie wstrzymana a nie całkowicie wykluczona zapłata spornych środków pieniężnych i dokonania ich potrącenia do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia o zasadności roszczenia wnioskodawcy.

Z tego względu na podstawie art. 730 k.p.c., art. 733 k.p.c. i art. 755 § 1 zd. 1 Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.

Zarządzenie:

1.  odnotować;

2.  odpis postanowienia doręczyć: a) peł. wnioskodawcy oraz b) uczestnikowi postępowania z odpisem wniosku, załącznikami i pouczeniem o zażaleniu;

3.  kal. 7 dni.

2013.08.23.