Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 16 stycznia 2012r. pełnomocnik powoda radca prawny K. S. wniósł o zasądzenie na rzecz powoda (...) SA w W. od pozwanego J. S. (1) kwoty 369.422 zł na którą to kwotę składały się kwoty: 99.360 zł tytułem zwrotu uiszczonych kwot w związku z odstąpieniem od umowy , kwoty 74.630 zł tytułem kary umownej , kwotę 30.432 zł tytułem odszkodowania w związku z zapłaconą przez powoda opłatą produktową oraz kwotę 165.000 zł tytułem odszkodowania za poniesioną szkodę wizerunkową.

W uzasadnieniu pozwu pełnomocnik powoda wskazał , iż powód zawarł z pozwanym umowę na mocy której pozwany zobowiązał się do pozyskania określonej ilości odpadów ,a następnie do przekazania spółce powodowej dokumentów potwierdzających recykling i odzysk. Pozwany z umowy się nie wywiązał w wyniku czego powodowa spółka musiała zapłacić opłatę produktową i poniosła inne szkody ponadto została opisane w raporcie jako organizacja która w swojej działalności dopuściła się nieprawidłowości .

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie powództwa wskazując , iż umowa została wykonana w sposób należyty bowiem pozwany powierzył wykonanie recyklingu uprawnionemu podmiotowi który w zakresie swojej działalności trudni się wykonywaniem powierzonych mu czynności .

W toku procesu na wniosek strony powodowej sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w P..

Spółka (...) wniosła o oddalenie powództwa.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód jest organizacją odzysku w rozumieniu ustawy z dnia 11 maja (...). o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz opłacie produktowej opłacie produktowej (Dz. U. z 2001 roku Nr 63 poz. 639 ze zm.). Jego przedmiot działalności stanowi:

- odzysk surowców z materiałów segregowanych ;

- demontaż wyrobów zużytych ;

- pozostałe pozakodeksowe formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane.

Dowód: - oryginał odpisu aktualnego Powoda z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego z dnia 28 listopada 2011 roku k.19-21

Pozwany J. S. (1) jest byłym przedsiębiorcą, który prowadził działalność gospodarczą pod firmą: PRZEDSIĘBIORSTWO HANDLOWO USŁUGOWE (...) J. S. (2) z siedzibą w P., którego przeważającą działalnością gospodarczą była sprzedaż hurtowa odpadów i złomu .

Dowód: - urzędowy wyciąg (wydruk z systemu komputerowego nie wymagający podpisu) Pozwanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 02.01.2012 roku k. 21.

W dniu 10 maja 2007r. pozwany J. S. (1) zawarł z Hutą (...) spółka z o.o. umowę na odbiór i recykling odpadów opakowaniowych szklanych. Na mocy tej umowy spółka zobowiązała się do odbioru i poddania recyklingowi opakowań ze szkła pochodzących ze zbiórki selektywnej.

Dowód: - umowa z 10 maja 2007r. k. 153-155

Następnie p owód zawarł m. in. z pozwanym w I kwartale 2008 roku umowę pozyskiwania odpadów , w której to umowie, a mianowicie w załączniku nr 2 w sposób szczegółowy określony został przedmiot zobowiązania pozwanego, w tym harmonogram jego realizacji na 2008 rok, polegający na przekazaniu powodowi określonej ilości dokumentów potwierdzających recykling i odzysk odpadów. Owe dokumenty miały spełniać przewidziane w tym zakresie wymagania wynikające z art. 11 ustawy, a ponadto pozwany zobowiązał się przekazywać odpady do recyklingu i odzysku tylko takim podmiotom, które posiadają wszelkie wymagane prawem pozwolenia na prowadzenie działalności polegającej na recyklingu i odzysku odpadów (art. 2 pkt. 4).

Dowód: - oryginał umowy zawartej pomiędzy powodem a pozwanym w I kwartale 2008 roku z załącznikiem k.22-26

W celu wykonania swoich zobowiązań z umowy pozwany przekazał pozyskane przez niego odpady opakowaniowe ze szkła w łącznej ilości 736000,00 kg spółce: Huta (...) spółka z o.o. z siedzibą w P. , legitymującej się jedynie zezwoleniem na prowadzeniu odzysku metodą R5 - recykling lub regeneracja innych materiałów nieorganicznych zgodnie z załącznikiem nr 5 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku o odpadach.

Dowód: - dokumenty (...) i (...) oraz (...) k. 27-34

W zamian za dostarczone przez pozwanego odpady, powodowi przekazane zostały (...) i (...) nr (...) oraz (...) i (...) nr (...), które zostały wystawione przez hutę jako prowadzącego recykling i odzysk.

Dowód:

- dokument potwierdzający recykling (...) nr (...) z dnia 18 kwietnia 2008 roku oraz (...) rzekomo potwierdzającego recykling 500 000,00 kg odpadów w postaci opakowań ze szkła metodą R5,

- dokument potwierdzający recykling (...) nr (...) z dnia 20 października 2008 roku oraz (...) potwierdzający recykling 236 000,00 kg odpadów w postaci opakowań ze szkła metodą R5,

Za przekazane dokumenty (...) i (...) pozwany wystawił fakturę nr (...) z dnia 30.04.2008 r. oraz fakturę nr (...) z dnia 30.10.2008 r. Powód dokonał zapłaty za obydwie faktury dokonując przelewów bankowych na konto pozwanego.

Dowód:

- faktura nr (...) z dnia 30.04.2008 r.k.36

- faktura nr (...) z dnia 30.10.2008 r. k.35

- potwierdzenie przelewu na kwotę 88 143,27 PLN z dnia 19.05.2008 r.k.37

- potwierdzenie przelewu na kwotę 41 919,20 PLN z dnia 20.01.2009 r.k.38

W wyniku urzędowych kontroli przeprowadzonych przez Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony (...) w Hucie oraz u powoda wiosną 2010 roku uznano, iż dokumenty (...)/ (...) nr (...) oraz (...)/ (...) nr (...) wystawione zostały w sposób nielegalny oraz niewłaściwy, przez co nie były zgodne z umową oraz ustawą. Ustalono także, że Huta (...) spółka z o.o. wytwarzała wyłącznie mieszkanki wsadowe ( bez wytopu własnego) do wanien szklarskich . Podczas produkcji tych mieszanek wsadowych prowadzony jest odzysk odpadów przy użyciu metody R14 . Huta (...) nie dysponowała decyzją zezwalającą jej na odzysk odpadów przy użyciu tej metody.

Dowód:

- pismo (...) do Urzędu Marszałkowskiego z dnia 30.04.2010r. k. 41

- protokół kontroli w Hucie z dnia 11.03.2010 r. k.42

W celu wyjaśnienia zaistniałej sytuacji i unieważnienia dokumentów (...) wystawionych przez Hutę wszystkie zainteresowane strony podjęły liczne kontakty między sobą oraz z właściwymi urzędami i instytucjami. Decyzją z dnia 21 kwietnia 2010r. Prezydent Miasta pełniący funkcję Starosty zmienił decyzję z 8 września 2008r. i w pkt IV.5 dopisał kolejną metodę odzysku oznaczoną jako R14 . W dniu 10 maja 2010r. Prezes Zarządu Huty (...) spółka z o.o. wystąpił do Urzędu Miasta o sprostowanie decyzji z 8 września 2008r. poprzez dopisanie do decyzji metody odzysku R14.

Dowód:

- pisma k. 43, 51-55, 77-98

- wniosek k. 56

- decyzja z 21 kwietnia 2010r. w załączonych dokumentach administracyjnych

W czerwcu 2010r. w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska został sporządzony raport z przeprowadzenia przez Inspekcję Ochrony Środowiska ogólnokrajowego cyklu kontrolnego przestrzegania przepisów ochrony środowiska przez podmioty prowadzące gospodarkę odpadami opakowań szklanych. W raporcie tym została wymieniona powodowa firma jako ta u której stwierdzono nieprawidłowości m.in. wykorzystanie (...) i (...) wystawione przez podmiot nieuprawniony. Ujawnienie firmy w raporcie osłabiło wiarygodność firmy w stosunku do potencjalnych kontrahentów.

Dowód: - raport k. 116-132

- zeznania świadka S. S. k. 163odw.-164

- zeznania Prezesa powoda k. 275-277

W związku z unieważnieniem dokumentów (...)/ (...) dostarczonych powodowi przez pozwanego Marszałek Województwa (...) decyzją nr 206/10/OŚ z dnia 27.09.2010 r. wymierzył powodowej spółce opłatę produktową za rok 2008 w wysokości 25 534 zł i zobowiązał do jej wpłaty wraz z odsetkami na konto (...). Powód zgodnie z tą decyzją obliczył kwotę należnych odsetek i dokonał przelewu opłaty produktowej wraz z odsetkami tj. kwoty 30 432,50 PLN dnia 18.10.2010 r.

Dowód:

- decyzja NR 206/1 O/OŚ Marszałka Województwa (...) w W. z dnia 27 września 2010 roku, sygn.: OŚ.WO. II./ (...)-67/10 k. 44-48

- potwierdzenie przelewu na kwotę 30 432,50 PLN z dnia 18.10.2010 r.k.78

Równolegle do powyższego postępowania powód przewidując wydanie niekorzystnej decyzji nakładającej obowiązek zapłaty opłaty produktowej za 2008 rok złożył dnia 27.05.2010 r. wniosek o odroczenie terminu płatności zaległej opłaty produktowej. Wniosek ten został załatwiony przez Marszałka Województwa (...), który decyzją nr 174/10/OŚ z dnia 27.08.2010 r. odmówił odroczenia terminu zapłaty opłaty produktowej za rok 2008. Odwołanie powoda od tej decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego również nie zostało uwzględnione .

Dowód: -decyzja SKO w sprawie KOC/4818/OŚ/10 z dnia 13.12.2010 r.k.66-67

-decyzja Marszałka Województwa (...) nr 174/10/OŚ z dnia 27.08.2010 r. k.71-72 .

Wraz z pismem z dnia 07.03.2011 r. pozwany przesłał powodowi korekty dokumentów (...)/ (...). Korekta polegała na zmianie zapisu dotyczącego metody odzysku z metody R5 na R14.

Dowód:

- korekta dokumentu potwierdzającego recykling oraz korekta dokumentu potwierdzającego odzysk nr (...) z dnia 02.03.2011 roku k.79-80.

- korekta dokumentu potwierdzającego recykling oraz korekta dokumentu potwierdzającego odzysk nr (...) z dnia 02.03.2011 roku k. 83-84.

- pismo pozwanego z dnia 07.03.2011 r. wraz z załącznikami k. 93-98.

Powód zwrócił się pisemnie do Urzędu Marszałkowskiego Województwa (...) z zapytaniem, czy na podstawie skorygowanych dokumentów (...) możliwe będzie uznanie, iż powód wypełnił ustawowe obowiązki recyklingowe za rok 2008 i tym samym zwrócenie mu kwoty 30 432,50 PLN uiszczonej tytułem zaległej opłaty produktowej. W udzielonej odpowiedzi z dnia 04.05.2011 r. Urząd wskazał, iż nie ma takiej możliwości, gdyż jak wynika z ustaleń pokontrolnych Huta, pomimo legitymowania się zezwoleniem na odzysk metodą R-5, zamiast tą metodą prowadziła odzysk metodą R-14, co nie stanowiło recyklingu w rozumieniu ustawy o odpadach (Dz. U. 2010 nr 185 poz. 1243). Wskutek tego dokumenty (...)/ (...) dostarczone powodowi przez pozwanego uznane zostały w dalszym ciągu za nie spełniające wymagań prawnych, a nałożona na powoda decyzją nr 206/10/OŚ z dnia 27.09.2010 r. opłata produktowa wraz z odsetkami za słuszną i ostateczną.

Dowód:

- wniosek powoda z dnia 28.03.2011 r. skierowany do Urzędu Marszałkowskiego Województwa (...) k. 87-89

- stanowisko Urzędu Marszałkowskiego Województwa (...) z dnia 04.05.2011 r. wraz z załącznikami. k. 90-92

- zeznania Prezesa powodowej spółki k. 275

Powód weryfikował dokumentację Huty (...) , nic nie wzbudziło podejrzeń powoda , współpraca z pozwanym do kontroli układała się bez zarzutu.

Dowód: - zeznania Prezesa powoda k. 276

Z uwagi na fakt , iż wynikające z umowy świadczenie nie zostało przez pozwanego w ogóle spełnione, powód pismem z dnia 07 czerwca 2011 roku , wyznaczył pozwanemu 7-dniowy, ostateczny termin do spełnienia ciążącego na nim zobowiązania, w którym to piśmie wskazano również, z zagrożeniem, iż po jego bezskutecznym upływie powód odstąpi od umowy.

Dowód: - wezwanie do spełnienia świadczenia wraz z dowodem jego doręczenia pozwanemu k.101-102 .

Z uwagi na bezskuteczny upływ zakreślonego w piśmie terminu - pozwany pomimo wezwania nie wykonał ciążącego na nim zobowiązania z umowy, polegającego na dostarczeniu dokumentów potwierdzających recykling i odzysk odpadów spełniających wymagania przewidziane w ustawie - powód odstąpił od umowy w dniu 06 lipca 2011 roku składając pozwanemu stosowne oświadczenie. Pozwany nie kwestionował skuteczności i zasadności złożonego mu oświadczenia woli o odstąpieniu od umowy.

Dowód: - oświadczenie o odstąpieniu od umowy wraz z dowodem jego doręczenia pozwanemu k. 104-108.

Powód zawezwał pozwanego do próby ugodowej składając dnia 20.07.2011r. w Sądzie Rejonowym w Piotrkowie Trybunalskim stosowny wniosek. Ze względu na brak woli ze strony pozwanego do zawarcia ugody, nie doszło do jej zawarcia. Sprawa toczyła się w I Wydziale Cywilnym pod sygnaturą I Co 3027/11.

Dowód: - wniosek o zawezwanie do próby ugodowej z dnia 20.07.2011 r. k.109-111,

Na mocy aktu notarialnego z dnia 8 grudnia 2011r. sporządzonego w Kancelarii Notarialnej notariusza G. B. w P. za rep. A nr 6878/2011 pozwany J. S. (1) wniósł aportem swoje przedsiębiorstwo do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w zamian za uzyskanie 10.000 nowych udziałów.

Dowód: - akt notarialny k. 172-182

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił przede wszystkim na podstawie dokumentów zgromadzonych w sprawie i w ustalonym zakresie jest on w zasadzie bezsporny . Problem w niniejszej sprawie w istocie sprowadza się do ustalenia czy pozwany należycie wywiązał się z łączącej strony umowy dostarczając powodowi takie, a nie inne certyfikaty (...) i (...) które ostatecznie zostały zakwestionowane przez odpowiednie urzędy.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powództwo jedynie w części jest zasadne.

Nie ulega wątpliwości , iż powód odstąpił od umowy składając pozwanemu oświadczenie o odstąpieniu od umowy i żądając zwrotu wypłaconej kwoty . Żądanie powoda znajduje swoje uzasadnienie w przepisie art. 494 k.c. . Zgodnie z jego brzmieniem strona która odstępuje od umowy wzajemnej obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko co otrzymała od niej na mocy umowy może żądać nie tylko tego co świadczyła ale także naprawienia szkody wyrządzonej niewykonaniem zobowiązania.

W tej sytuacji stwierdzić należy , iż żądanie powoda zasądzenia od pozwanych kwoty 99.360 zł jest usprawiedliwione jest to bowiem kwota wynikająca z faktury nr (...) z 30 kwietnia 2008r. oraz z faktury nr (...) z 30 października 2008r. . W wyniku odstąpienia od umowy powód ma obowiązek zwrócić pozwanemu wadliwe certyfikaty , a pozwany ma obowiązek zwrócić kwotę 99.360 zł którą otrzymał za te wadliwe certyfikaty. Oświadczenie o odstąpieniu od umowy było skutecznie doręczone pozwanemu który nie wypowiedział się w tym przedmiocie .

Jak wynika z treści art. 494 k.c. obok zwrotu świadczenia powód może żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania .

W umowie strony zastrzegły sobie karę umowną na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania.

W myśl art. 483§ 1 k.c. można zastrzec w umowie , że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy ( kara umowna) .

Zgodnie z kolei z art. 484§ 1 k.c. w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły.

Zakres odpowiedzialności z tytułu kary umownej pokrywa się w pełni z zakresem ogólnej odpowiedzialności dłużnika za niewykonania lub nienależyte wykonanie zobowiązania.

Zgodnie z ugruntowanym już orzecznictwem zastrzeżenie w umowie kary umownej powoduje taką modyfikację odpowiedzialności kontraktowej , że wierzyciel wykazuje sam fakt zastrzeżenia kary umownej oraz niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania przez dłużnika . Natomiast na dłużniku spoczywa ciężar dowodu w zakresie udowodnienia , że niewykonanie lub nienależyte wykonania zobowiązania jest skutkiem okoliczności za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności ( por. uchwała 7 sędziów SN z dnia 6 listopada 2003r. III CZP 61/03 , OSNC z 2004r. nr 5 poz. 69, wyrok SN z dnia 7 grudnia 2007r. III CSK 234/07 , baza LEX nr 487539).

Wysokość zastrzeżonej kary umownej nie była przedmiotem sporu wg umowy wynosi ona 74.630 zł. Bezsporne jest także to , że zobowiązanie nie zostało wykonane należycie bowiem powód musiał zapłacić zaległą opłatę produktową gdyż świadczone przez pozwanego certyfikaty zostały zakwestionowane przez właściwe urzędy . Pozwany nie może bronić się twierdzeniem , że nie ponosi odpowiedzialności za profesjonalistę któremu powierzył wykonanie czynności . Zgodnie bowiem z art. 474 k.c. dłużnik odpowiedzialny jest jak za własne działanie lub zaniechanie za działania i zaniechania osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza. W tym stanie rzeczy nie budzi żadnych wątpliwości odpowiedzialność pozwanego który nie może się od niej uwolnić z powołaniem się na profesjonalizm podmiotu z pomocą którego zobowiązanie wykonywał. Dlatego też zasadne jest żądanie zasądzenia kary umownej w wysokości obliczonej zgodnie z umową która to wysokość nie była sporna.

Dalej idące żądanie odszkodowawcze nie znajduje jednak uzasadnienia bowiem w umowie strony nie przewidziały możliwości domagania się odszkodowania w wysokości przenoszącej karę umowną. W tej sytuacji zasądzeniu odszkodowania tak w kwocie 165.000 zł jak i w kwocie 30.432 zł stoi na przeszkodzie art. 484§ 1 zd. 2 k.c.

Zgodnie z art. 55(4) k.c. nabywca przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego jest odpowiedzialny solidarnie ze zbywcą za jego zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa lub gospodarstwa , chyba , że w chwili nabycia nie wiedział o tych zobowiązaniach mimo dochowania należytej staranności . Nie ulega wątpliwości , iż spór między stronami zaistniał dużo wcześniej niż dokonano wniesienia przedsiębiorstwa do spółki z o.o. . Pozwany do 8 listopada 2011r. był Prezesem zarządu spółki JUKO , obecnie jest wspólnikiem tej spółki a jego żona Prezesem zarządu . W takim stanie rzeczy należy wykluczyć fakt , iż nabywca (spółka kapitałowa) nie posiadała wiedzy o zobowiązaniach pozwanego J. S. (1) , dlatego też spółka (...) odpowiada solidarnie z pozwanym J. S. (1) za jego zobowiązania. Odsetki od zasądzonych kwot sąd zasądził wraz z upływem terminu 7 dni od doręczenia pozwanemu wniosku o wezwanie pozwanego do zapłaty żądanych kwot, a to na podstawie art. 481§ 1 k.c.

Z uwagi na fakt , iż powód jedynie w ok. 47% wygrał sprawę należy mu się odpowiedni zwrot poniesionych kosztów procesu na które to koszty składają się opłata od pozwu jak i wynagrodzenie pełnomocnika dlatego też rozliczając stosunkowo te koszty należało orzec jak w pkt 4 wyroku zasądzając od pozwanych na rzecz powoda kwotę 4.423 zł, a to na podstawie art. 100 k.p.c.