Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ca 181/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 września 2013 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Dorota Twardowska

Sędziowie: SO Aleksandra Ratkowska /spr./

SR del. do SO Barbara Gobcewicz

Protokolant: st. sekr. sąd. Danuta Gołębiewska

po rozpoznaniu w dniu 11 września 2013 r. w Elblągu

na rozprawie

sprawy z powództwa A. D.

przeciwko A. Ż.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Elblągu

z dnia 19 kwietnia 2013 r., sygn. akt IX C 485/11

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda A. D. na rzecz pozwanej A. Ż. kwotę 1.200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję.

Sygn.akt I Ca 181/13

UZASADNIENIE

A. D. domagał się zasądzenia od A. Ż. kwoty 24.926,61 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 3 lutego 2011r. z tytułu niedopłaconego wynagrodzenia określonego umowie z 5 lipca 2010r. na wykonanie instalacji węzła cieplnego w domu pozwanej.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa, wskazując, iż powód nie wykonał umowy zgodnie z jej postanowieniami.

Sąd Rejonowy w E. wyrokiem z dnia 19 kwietnia 2013r. oddalił powództwo i zasądził od powoda A. D. na rzecz pozwanej A. Ż. kwotę 4.400,48 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Wyrok zapadł na podstawie następujących ustaleń, wniosków i przepisów prawa:

Powód A. D. przedstawił pozwanej A. Ż. i jej mężowi J. Ż. ofertę wstępną z kwietnia 2010 roku o nr 564 dotyczącą instalacji węzła cieplnego. Oferta dotyczyła domu mieszkalnego jednorodzinnego wolnostojącego o powierzchni skorygowanej przyjętej do obliczeń wynoszącej 390 m ( 2) i obejmowała trzy wersje instalacji. Pierwsza z nich, przyjęta przez strony dotyczyła instalacji energooszczędnego węzła cieplnego zasilanego przesz pompę ciepła (...) tym (...) 230/K o mocy 22,1 kW wraz z zabudowanym modułem chłodzenia pasywnego + zbiornik (...) o poj. 300 l; miała obejmować z zestaw nowoczesnych solarów próżniowych w liczbie 3 sztuk. W ofercie określono ilość osób, dla których ma być produkowana i dostarczana ciepłą woda użytkowa – 4 osoby stale zamieszkujące plus 4 osoby okresowo zamieszkujące (okresowo łącznie 8 osób). Oferta określiła również temperaturę ciepłej wody użytkowej na poziomie 50 – 55 ( o )C. S. miały uczestniczyć w przygotowaniu ciepłej wody użytkowej oraz wspomagać instalację centralnego ogrzewania. Łączny koszt netto za wykonanie zestawu zasadniczego węzła (kompletu) obejmującego pompę ciepła, zasobnik (...), solary i bufor CO został określony na 70.500 zł.

W dniu 05 lipca 2010r. A. Ż. i A. D. zawarli umowę, zgodnie z którą A. D. zobowiązany był do wykonania i uruchomienia kompletnej instalacji węzła cieplnego do zasilania centralnego ogrzewania i produkcji ciepłej wody użytkowej w domu pozwanej położonym w N., zgodnie z ofertą handlową nr 564 według wersji I. Strony umowy ustaliły, że podpisany egzemplarz tej oferty jest integralną częścią umowy oraz, że powodowi przysługuje wynagrodzenie za jej wykonanie w kwocie 116.479,50 zł netto plus VAT 7 % - brutto 124.633,07 zł. Wynagrodzenie to zgodnie z umową płatne miało być w częściach - pierwsza w wysokości 49.853,23 zł (stanowiącej 40 % całości wynagrodzenia), po jej wpłacie wykonawca miał rozpocząć czynności związane z zamówieniem oraz wykonać kolektor dolnego źródła ciepłą. Druga część, w wysokości 49.853,23 zł (stanowiącej 40 % całości wynagrodzenia), miała być płatna niezwłocznie po dostawie urządzeń na budowę, po jej dokonaniu powód miał rozpocząć czynności związane z montażem kotłowni. Trzecia i ostatnia część wynagrodzenia w kwocie 24.926,61 zł (stanowiąca 20 % całego wynagrodzenia), miała był przez pozwaną zapłacona na rzecz powoda w terminie 5 dni roboczych od daty uruchomienia i przekazania działającej, kompletnej zgodnie z ofertą instalacji węzła cieplnego, potwierdzonej datą otrzymania dokumentu gwarancji na zestaw PC.

Przewidziane w umowie wymogi spełniają solary typu (...) 20 w liczbie 3 sztuk. Wydajność dwóch solarów typu (...) 20 wynosi łącznie 2,52 kW. Wydajność trzech solarów (...) 20, które winny być zamontowane wynosi łącznie 3,78 kW. Zamontowana mniejsza ilość solarów typu (...) 20 niż przewidziana w umowie nie zabezpieczy przygotowania ciepłej wody użytkowej w odpowiedniej ilości i o odpowiedniej temperaturze okresowo dla ośmiu osób oraz wspomagania instalacji centralnego ogrzewania. Warunków przewidzianych w umowie łączącej powoda z pozwaną nie spełniają solarytypu Solaris (...), ktore wycofano z produkcji ze względu na przestarzałe rozwiązane. Ich parametry techniczne nie przystawały do parametrów technicznych solarów typu H.. Trzy solary typu Solaris (...) nie zapewniłyby spełnienia wymogów przewidzianych w umowie. W budynku pozwanej istnieje możliwość zamontowania trzeciego solara typu (...) 20. Ustalenia te oparto na opinii biegłego J. W. (1).

W tak ustalonym stanie faktycznym roszczenie powoda nie zasługiwało na uwzględnienie.

Wbrew stanowisku powoda miał on dla pozwanej zainstalować nie dwa solary lecz trzy, co wprost wynika z treści oferty nr 564, która stanowi integralną część umowy. Oczywistym jest, ze montaż dwóch solarów jest sprzeczny z tym wymogiem. Z opinii biegłego wynika również wprost, że nie jest tak, jak twierdzi powód, że dwa solary spełniają wymogi wiążącej go z pozwaną umowy w zakresie wydajności. Biegły stwierdził, że przewidziane w umowie i stanowiącej jej integralną część ofercie nr 564 wymogi, jakie miały spełniać solary, spełniają solary typu (...) 20 w liczbie 3 sztuk. Wydajność dwóch solarów typu (...) 20 wynosi łącznie 2,52 kW. Wydajność trzech solarówHewelius (...) 20, które winny być zamontowane wynosi łącznie 3,78 kW. Biegły zaznaczył, ze zamontowana mniejsza ilość solarów typu (...) 20, niż przewidziana w umowie nie zabezpieczy przygotowania ciepłej wody użytkowej w odpowiedniej ilości i o odpowiedniej temperaturze okresowo dla ośmiu osób oraz odpowiedniego wspomagania instalacji centralnego ogrzewania. W celu przygotowania ciepłej wody dla 4 do 8 osób i wspomagania instalacji centralnego ogrzewania zachodziła konieczność montażu minimum trzech solarów typu (...) 20. To zaś nie zostało przez powoda zrealizowane. Biegły podkreślił, że z tego względu na dzień dzisiejszy w wykonanej przez powoda instalacji w domu pozwanej istnieje wada istotna w postaci braku jednego solara. Z opinii biegłego wynika również, że w budynku pozwanej istnieje możliwość zamontowania trzeciego solara typu (...) 20.

Opinia biegłego nie budziła zastrzeżeń i była przekonywająca. Podkreślono, że żadna ze stron żadnych odpowiednich wniosków dowodowych na podważenie tych opinii nie złożyła. Po złożeniu przez biegłego ustnej opinii wyjaśniającej i uzupełniającej podczas rozprawy z dnia 22 stycznia 2013 roku, w której wyjaśnił szczegółowo swoje wcześniej złożone opinie pisemne i ustosunkował się do wcześniej podniesionych zarzutów, ani powód ani pozwana (reprezentowani przez fachowych pełnomocników) żadnych dalszych zarzutów do tej opinii nie złożyli. Nie można także nie zauważyć, że podczas składania opinii ustnej pozwany przyznał fakt istnienia wady w postaci braku jednego solara .Powód przyznał nawet, że na budowę przywieziono trzy solary H. , wskazał jednak, ze producent w międzyczasie zaprzestał produkcji solarów starszych i dlatego przysłał 3 solary H.. Fakt, że pierwotnie na budowę przywieziono trzy solary H. zdaniem sądu w powiązaniu z przytoczonymi powyżej twierdzeniami biegłego dowodzi to, że przedmiotowe solary, które były przewidziane przez strony umowy to nie solary (...) a właśnie solary H.. Powód nie przedstawił żadnych dowodów z których wynikałaby zgodność z prawdą tego twierdzenia, że producent przysłał na jego zamówienie trzy solary H. mimo, że zamówił trzy solary (...)(czy też (...)). Twierdzenia powoda zgodnie z którymi wymagania przewidziane w umowie spełniały dwa solaryH evelius w miejsce trzech starszych które w umowie zostały przewidziane, poza opinią biegłego podważa również to, że powód nie potrafił jednoznacznie wskazać jakie trzy solary starsze miały spełniać te wymagania. Początkowo wskazywał on że były to solary (...) , później zaś zmienił stanowisko i wskazywał, że miały to być solary (...) (...). Zdaniem sądu w ciągu kilku miesięcy solary, bez względu na to czy były to solary (...) czy (...) nie mogły z nowoczesnych stać się przestarzałymi i z tego względu nieprodukowanymi. Nadto zwrócić uwagę , że powód zeznał, że co do zamontowania bardziej nowoczesnej pompy ciepła niż ta, która wskazana była w umowie, skontaktował się z mężem pozwanej i ten zgodził się na montaż nowszego urządzenia. Zdaniem sądu gdyby panele H. nie były panelami przewidzianymi w umowie powoda z pozwaną a były urządzeniami nowszymi i lepszymi niż przewidziane w tej umowie, to powód postąpiłby tak samo i dopiero w razie uzyskania zgody inwestora zamówiłby je i montował. Zdaniem sądu znaczenie dla uznania jakie solary były przedmiotem umowy ma również zachowanie powoda w toku całego postępowania, który sugerował, ze solary H. nie są solarami próżniowymi (których montaż został przewidziany w umowie) – lecz solarami wykonanymi w technologii H.P. (rurki ciepła). Jednak z opinii biegłego J. W. (2) wynika, że solary H., choć rzeczywiście wykonane w technologii H.P., są solarami próżniowymi. Nadto wskazuje to znajdujący się w załączonym przez powoda katalogu dotyczącym pomp ciepła i systemów solarnych przekrój rur składających się na panel solarny. Zaznaczyć należy, że zastosowane u pozwanej solary H. również na stronie internetowej firmy (...) są wyraźnie opisywane jako „Kolektory próżniowe (...). Istotą tych solarów jest więc to, że są to solary próżniowe.

Zdaniem sądu wszystkie przedstawione powyżej okoliczności dowodzą, że było tak, jak wskazywał biegły, że strony w umowie mówiąc o nowoczesnych solarach nie miały na myśli solarów (...) czy też (...) lecz właśnie solaryHevelius, a skoro przewidziano w umowie, że solary miały być w ilości 3 sztuk, to miały to być trzy solaryt ypu H., z których zamontowano dwa.

Zgodnie z art. 353§ 1 kc zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić, a (...) (...) (...) (...) (...)354§ 1kc stanowi , że dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom.

Odnośnie umow Odnośnie umowy łączącej powoda i pozwaną należy zauważyć przede wszystkim, że stanowiła ona umowę o dzieło, gdyż jej przedmiotem było wykonanie i uruchomienie kompletnej instalacji węzła cieplnego do zasilania centralnego ogrzewania i produkcji ciepłej wody użytkowej w domu należącym do powódki co jest dziełem w rozumieniu art. 627 kc. Zgodnie z art. 642 § 1 kc dotyczącego umowy o dzieło w braku odmiennej umowy przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie w chwili oddania dzieła. Paragraf 2 tego przepisu stanowi zaś, że jeżeli dzieło ma być oddawane częściami, a wynagrodzenie zostało obliczone za każdą część z osobna, wynagrodzenie należy się z chwilą spełnienia każdego ze świadczeń częściowych. Powyżej przedstawiony przepis regulujący moment w którym wykonawcy dzieła należy się wynagrodzenie stosuje się jedynie w sytuacji, gdy strony umowy nie postanowią inaczej. W umowie której dotyczy niniejsza sprawa jej strony, tj. powód i pozwana uregulowały szczegółowo zasady zapłaty powodowi wynagrodzenia za wykonani przez niego dzieła. Strony ustaliły w umowie – w jej § 2 - że przysługujące powodowi wynagrodzenie za jej wykonanie wynosić będzie 116.479,50 zł netto plus VAT 7 % - brutto 124.633,07 zł. Wynagrodzenie to zgodnie z umową płatne miało być w częściach. Pierwsza część miała być zapłacona w wysokości 49.853,23 zł (stanowiącej 40 % całości wynagrodzenia), po jej wpłacie wykonawca miał rozpocząć czynności związane z zamówieniem oraz wykonać kolektor dolnego źródła ciepłą. Druga część, w wysokości 49.853,23 zł (stanowiącej 40 % całości wynagrodzenia), miała być płatna niezwłocznie po dostawie urządzeń na budowę, po jej dokonaniu powód miał rozpocząć czynności związane z montażem kotłowni. Trzecia i ostatnia część wynagrodzenia w kwocie 24.926,61 zł (stanowiąca 20 % całego wynagrodzenia), będąca przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie, miała był przez pozwaną zapłacona na rzecz powoda w terminie 5 dni roboczych od daty uruchomienia i przekazania działającej, kompletnej zgodnie z ofertą instalacji węzła cieplnego, potwierdzonej datą otrzymania dokumentu gwarancji na zestaw PC. Jak więc widać co do ostatniej części wynagrodzenia powoda, której dotyczy postępowanie w niniejszej sprawie, został przez strony ustalony termin zapłaty. W związku z omawianym postanowieniem umowy między powodem a pozwaną należało ustalić, czy ze strony powoda doszło do uruchomienia i przekazania działającej, kompletnej zgodnie z ofertą instalacji węzła cieplnego, na co odpowiedź jest negatywna. Elementem tego węzła są bowiem między innymi solary. Wynika to zarówno z samej umowy która obejmuje kompletną instalację węzła cieplnego do zasilania C.O. i produkcji ciepłej wody użytkowej, obejmując również zapłatę za tę cała instalację (w tym solary), jak również z oferty nr 564 stanowiącej integralną część umowy wskazującej , że na zestaw zasadniczy tego węzła składa się pompa ciepła, zasobnik (...), solary i bufor CO. Na okoliczność, ze solary są elementem węzła ciepła objętego umową z dnia 05 lipca 2010 roku wskazuje również to, że żadna ze stron nie podnosiła, by solary tą umową objęte nie były i by zapłata za wykonanie tej umowy nie obejmowało zapłaty za solary. Żadna ze stron nie podnosiła również, by instalacja solarów i zapłata za to objęte było jakąkolwiek inną umową. Zauważyć również należy, że z zeznań świadka T. D. wynika, że węzeł ciepła to pompa ciepła wspomagana przez energię z solarów a nadto, że procesor pompy ciepła steruje czynnościami solarów , co dowodzi, ze nie tylko w świetle umowy ale również fizycznie i technologicznie solary stanowią element węzła ciepła.

Brak jednego z solarów zgodnie z opinią biegłego jest wadą istotną całej instalacji wykonywanej przez powoda na mocy umowy z dnia 05 lipca 2010r. Skoro zatem zgodnie z umową w skład węzła cieplnego miały wchodzić również solary w liczbie 3 sztuk, a powód zamontował jedynie 2 solary, to uznać należy, że powód na dzień dzisiejszy nie przekazał kompletnej zgodnie z ofertą instalacji węzła cieplnego. Nadto zauważyć należy, że skoro, co wynika z opinii biegłego, zamontowana mniejsza ilość solarów niż przewidziana w umowie nie zabezpieczy przygotowania ciepłej wody użytkowej w odpowiedniej ilości i o odpowiedniej temperaturze dla ośmiu osób (okresowo) oraz nie zabezpieczy odpowiedniego wspomagania instalacji centralnego ogrzewania (co jest wadą istotną całej instalacji wykonanej przez powoda), to nie można tej instalacji węzła cieplnego uznać za działającą zgodnie z ofertą. Skoro zatem przedmiotowa instalacja nie jest ani kompletna zgodnie z ofertą ani też działająca tak, jak działać winna zgodnie z ofertą to tym samym nie nadszedł termin zapłaty ostatniej raty przewidzianej w umowie, dochodzonej w niniejszej sprawie. Skoro zaś termin zapłaty ostatniej raty jeszcze nie nadszedł to powództwo należało oddalić.

Nawet gdyby strony nie ustaliły zasad płatności w umowie, to i tak powództwo nie zasługiwałoby na uwzględnienie, gdyż miałby wówczas zastosowanie przytoczony powyżej art. 642 kc zgodnie z którym dotyczącego umowy o dzieło w braku odmiennej umowy przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie w chwili oddania dzieła. Przyjętym jest, co podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z 26 lutego 1998 r., I CKN 520/97, Lex Polonica nr 331777 (OSNC 1998, nr 10, poz. 167), że oddanie dzieła nie powoduje wymagalności wierzytelności przyjmującego zamówienie o wynagrodzenie, gdy oddane dzieło jest dotknięte wadą istotną, tj. czyniącą je niezdatnym do zwykłego użytku lub sprzeciwiającą się wyraźnie umowie. Skoro zatem w umowie przewidziano, że w celu przygotowania ciepłej wody dla 8 osób w odpowiedniej ilości i o odpowiedniej temperaturze i wspomagania instalacji centralnego ogrzewania zachodziła konieczność montażu minimum trzech solarów typu (...) 20, a istniejące dwa tego nie zapewniają z uwagi na zbyt małą wydajność cieplną, to wykonane przez powoda instalacja w zakresie wydajności sprzeciwia się wyraźnie umowie. Istnienie wady istotnej dzieła skutkuje tym, że nawet oddanie dzieła nie spowodowałoby wymagalności wierzytelności o wynagrodzenie. Tym samym, nawet gdyby strony nie ustaliły w umowie zasad wypłaty powodowi ostatniej części wynagrodzenia to dochodzone w niniejszej sprawie roszczenie o tę cześć i tak nie mogłoby zostać uwzględnione.

W związku z powyższym powództwo zostało w całości oddalone.

Sąd oddalił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka R. S. na podstawie art.207§3 kpc w brzmieniu sprzed zmian dokonanych Ustawą z dnia 16 września 2011 r.o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 2 listopada 2011 r.) które weszły w życie 3 maja 2012 roku (art. 9 tej ustawy), gdyż wniosek został złożony po upływie wyznaczonego pełnomocnikowi powoda terminu. Składając wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka R. S. pełnomocnik powoda nie tylko nie wykazał ale również nie podniósł, że nie mógł omawianego wniosku zgłosić wcześniej ani też że potrzeba jego powołania ujawniła się po upływie terminu. Niezależnie od tego, nawet gdyby składając ten wniosek pełnomocnik powoda nie uchybił terminowi, należałoby go oddalić na mocy art. 217 § 3 kpc z uwagi na to, że okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy zostały już dostatecznie wyjaśnione a przeprowadzenie tego dowodu powodowałby zbędna zwłokę w postępowaniu.

Sąd oddalił również wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z dziennika budowy. Pismo pełnomocnika powoda obejmujące ten wniosek zostało nadane na poczcie 18 lutego 2013 roku a więc ponad rok po upływie dnia 09 listopada 2011r. do którego pełnomocnik obowiązany był do złożenia pisma obejmującego wszystkie twierdzenia, zarzuty i dowody pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku dalszego postępowania. Na marginesie zaznaczono, że przedmiotowy wniosek dowodowy został przez pełnomocnika powoda złożony celem „wyjaśnienia, wielokrotnie ponawianych przez pozwaną wątpliwości technicznych związanych z budową”. Tak sformułowana teza dowodowa jest zbyt ogólnikowa by mogła skutkować przeprowadzeniem omawianego dowodu nawet gdyby wniosek ten nie został złożony z tak dużym opóźnieniem.

Sąd oddalił wniosek pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego grafologa celem wykazania, że pod złożonym przez powoda protokołem serwisowym dla użytkownika opatrzonego datą 27 stycznia 2011r. nie widnieje podpis jej męża J. Ż., gdyż na pozwanej nie ciążył obowiązek wykazania tej okoliczności. Zgodnie z art. 253 kpc jeżeli strona zaprzecza prawdziwości dokumentu prywatnego albo twierdzi, że zawarte w nim oświadczenie osoby, która je podpisała, od niej nie pochodzi, obowiązana jest okoliczności te udowodnić. Jeżeli jednak spór dotyczy dokumentu prywatnego pochodzącego od innej osoby niż strona zaprzeczająca, prawdziwość dokumentu powinna udowodnić strona, która chce z niego skorzystać.

O kosztach procesu orzeczono na mocy art. 98 § 1 i 3 kpc i art. 99 kpc.

W apelacji od tego wyroku powód A. D. zarzucił mu:

- naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, w szczególności art.643 kc w zw. z art.353 kc poprzez przyjęcie, że dzieło nie zostało zakończone i wniesione powództwo jest przedwczesne.

Skarżący wywodził, iż zgodnie z umową zawartą z pozwaną w dniu 5 lipca 2010r. zainstalował w jej domu urządzenia grzewcze, które od dwóch sezonów działają bezawaryjnie i zgodnie z przeznaczeniem. Podtrzymał swoje zastrzeżenia do opinii biegłego powołanego w sprawie i wskazywał na jej stronniczość oraz nieuwzględnienie tej okoliczności, że brakujący panel solarny mógł zostać zainstalowany w ramach gwarancji, ewentualnie można było z tego tytułu potrącić z należnego powodowi wynagrodzenia wartość panelu w kwocie 3.680 zł. Ponadto zarzucił skarżący pominięcie jego wyjaśnień składanych w sprawie.

Podnosząc te zarzuty powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez uwzględnienie powództwa i obciążenie pozwanej kosztami procesu za obie instancje.

Pozwana wniosła o oddalenie apelacji powoda i zasądzenie od niego na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda jako nieuzasadniona nie zasługiwała na uwzględnienie.

Stwierdzić należy w pierwszej kolejności, iż mimo sformułowania jako wiodącego zarzutu apelacji zarzutu naruszenia prawa materialnego, to rozwinięcie i uzasadnienie tego zarzutu wskazuje na kontestowanie oceny dowodów zaprezentowanej przez Sąd pierwszej instancji i dokonanych na jej podstawie ustaleń faktycznych. Naruszenia prawa materialnego – art.643 kc w zw. z art.353 kc upatruje bowiem skarżący w nieprawidłowym przyjęciu założenia, iż dzieło nie zostało zakończone, przy czym tu też skarżący nie jest precyzyjny, skoro Sąd Rejonowy wskazał, iż dzieło nie zostało zakończone

z g o d n i e z u m o w ą.

Stwierdzić należy, iż Sąd Rejonowy w E. dokonał w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy prawidłowych ustaleń w zakresie stanu faktycznego i wyciągnął z tych ustaleń słuszne wnioski, bez naruszania zasady swobodnej oceny dowodów określonej przepisem art. 233 § 1 k.p.c. oraz wyjaśnił wszystkie okoliczności mające wpływ na rozstrzygnięcie. Dokonane w ten sposób ustalenia faktyczne Sąd Okręgowy aprobuje, przyjmując za podstawę własnego rozstrzygnięcia.

W tym miejscu uzasadnionym wydaje się odwołanie do dyspozycji normy art. 233 k.p.c., z treści której wynika, iż sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności. Ponadto podkreślenia wymaga również okoliczność, iż ramy swobodnej oceny dowodów muszą być zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnego poziomu świadomości prawnej, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. Zdaniem Sądu Okręgowego ocenę materiału dowodowego zebranego w sprawie przez sąd pierwszej instancji, uznać należało za prawidłową i rzetelną, nienaruszającą w żadnym wypadku przepisów prawnych zakreślonych normą art. 233 k.p.c. Zwrócić uwagę należy również, że sama subiektywna ocena i odczucia strony skarżącej w odniesieniu do rozstrzygnięcia dokonanego przez sąd pierwszej instancji nie predestynują jej do negacji zapadłego w sprawie orzeczenia poprzez wskazywanie uchybień natury proceduralnej, w tym niewłaściwej oceny lub pominięcia określonych dowodów, której miałby dopuścić się Sąd pierwszej instancji. Tym samym skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd zasady swobodnej oceny dowodów wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem może być jedynie przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów; nie jest natomiast wystarczające przekonanie o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 27 kwietnia 2006 r., I ACa 1303/05, LEX nr 214251). Do naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c. mogłoby dojść tylko wówczas, gdyby skarżący wykazał uchybienie podstawowym regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, tj. regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2005 r., III CK 314/05).

Odnosząc wskazywane wyżej stwierdzenia na grunt niniejszego postępowania, zaakcentować należy, iż strona skarżąca nie przedstawiła argumentów, mających przemawiać za tym, iż orzeczenie sądu pierwszej instancji opiera się na dowolności sędziowskiej oceny zebranych w sprawie dowodów i z tego też względu winno być uznane za niedopuszczalne. Przeciwnie – ustalenia Sądu Rejonowego znajdują w pełni podstawę w wynikach przeprowadzonego postępowania, w tym w szczególności z niekwestionowanych dokumentów oraz opinii biegłego. Odnośnie tej ostatniej nie było oczywiście możliwe jej nieuwzględnienie z uwagi na prezentowane przez powoda tak przed Sądem Rejonowym, jak i w apelacji stanowisko, iż powołanie biegłego było nieuzasadnione, a wydana przez niego opinia jest stronnicza. Dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu sieci i instalacji kanalizacyjnych i ciepłowniczych było właśnie niezbędne dla weryfikacji konsekwentnego i kategorycznego twierdzenia powoda, iż zainstalowanie przez niego w domu pozwanej dwóch solarów H. spełniało wymogi określone w umowie, w tym było zgodne ze stanowiącą jej integralną część ofertą. Niekorzystne dla powoda wnioski zostały przedstawione i uzasadnione w sposób spójny, logiczny i zrozumiały, łącznie z obliczeniami mocy i wydolności urządzeń, które nie zostały przez powoda racjonalnie podważone. Z opinii biegłego J. W. (1) wynika jednoznacznie, że przewidziane w umowie i stanowiącej jej integralną część ofercie nr 564 wymogi, jakie miały spełniać solary, spełniają solary typu (...) 20 w liczbie 3 sztuk. Wydajność dwóch solarów typu (...) 20 wynosi łącznie 2,52 kW. Wydajność trzech solarówHewelius (...) 20, które winny być zamontowane wynosi łącznie 3,78 kW. Biegły zaznaczył, ze zamontowana mniejsza ilość solarów typu (...) 20, niż przewidziana w umowie nie zabezpieczy przygotowania ciepłej wody użytkowej w odpowiedniej ilości i o odpowiedniej temperaturze okresowo dla ośmiu osób oraz odpowiedniego wspomagania instalacji centralnego ogrzewania. Biegły podkreślił, że w celu przygotowania ciepłej wody o właściwych parametrach dla ośmiu osób wymagany jest montaż trzech solarów typu (...) 20. Skoro zatem zgodnie z umową w skład węzła cieplnego miały wchodzić również solary w liczbie 3 sztuk, a powód zamontował jedynie 2 solary, to uznać należy, że powód na dzień dzisiejszy nie przekazał kompletnej, zgodnej z ofertą instalacji węzła cieplnego. Nadto zauważyć należy, że skoro, co wynika z opinii biegłego, zamontowana mniejsza ilość solarów niż przewidziana w umowie nie zabezpieczy przygotowania ciepłej wody użytkowej w odpowiedniej ilości i o odpowiedniej temperaturze dla ośmiu osób (okresowo) oraz nie zabezpieczy odpowiedniego wspomagania instalacji centralnego ogrzewania (co jest wadą istotną całej instalacji wykonanej przez powoda), to nie można tej instalacji węzła cieplnego uznać za działającą zgodnie z ofertą. W sytuacji, gdy przedmiotowa instalacja nie jest ani kompletna zgodnie z ofertą ani też działająca tak, jak działać winna zgodnie z ofertą (nie spełnia wymogów wydajności wskazywanych w ofercie), to tym samym nie nadszedł termin zapłaty ostatniej raty przewidzianej w umowie, dochodzonej w niniejszej sprawie. W tym zakresie w pełni należało podzielić argumenty prawne przedstawione przez Sąd Rejonowy, wraz z przytoczonymi poglądami doktryny i orzecznictwem. Dodać jeszcze należy, iż bezzasadne i gołosłowne pozostało twierdzenie powoda co do braku możliwości zainstalowania trzeciego solara H. na dachu budynku pozwanej, skoro zostało to zdyskredytowane w opinii biegłego. Powód nie wykazał inicjatywy dowodowej w zakresie np. złożenia wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego, wobec czego musiał liczyć się z tym, iż jego tezy zanegowane w opinii nie ostaną się , a ich podtrzymywanie w postępowaniu odwoławczym będzie uznane za li tylko polemikę z prawidłowymi ustaleniami biegłego W..

Z tych przyczyn apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu na mocy art.385 kpc. O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie art.98§1 kpc w zw. z art.108§1 kpc w zw. z art.391§1 kpc.